Αλλωστε έχει προϋπάρξει το πράγματι ηρωικό «Οχι» που είπαν και σε πολιτικό επίπεδο, οι κάτοικοι της μικρής αυτής χώρας των πάγων και της γεωθερμίας, όταν Ευρώπη και Αμερική τους πίεζαν με ένα στόχο: Να αποπληρώσει το ισλανδικό κράτος, δηλαδή οι φορολογούμενοι, τα δάνεια που είχαν χορηγήσει οι βρετανικές και άλλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές τράπεζες προς το τραπεζικό σύστημα της Ισλανδίας.
Με το δημοψήφισμά τους αποφάσισαν ότι δεν είναι δίκαιο να αναλάβουν οι πολίτες τα χρέη των τραπεζιτών. Προτίμησαν να αφήσουν τις τράπεζες να χρεοκοπήσουν. Και να παραπέμψουν σε δίκες τους πολιτικούς που ευθύνονταν για την κατάσταση αυτή. Τότε πολλοί έλεγαν ότι η ισλανδική οικονομία θα πεθάνει από ασφυξία. Αλλά διεψεύσθησαν.
Πέρασαν δύσκολες ώρες οι απλοί άνθρωποι. Αλλά τα κατάφεραν. Οι τράπεζες χρεοκόπησαν, αλλά η κοινωνία της Ισλανδίας διασώθηκε. Τώρα το νησί των ψαράδων έχει μπει σε φάση ανάπτυξης. Και δεν δείχνει να επείγεται, όπως συνέβαινε πριν από την κρίση, να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ενωση της λιτότητας.
Αυτό το νέο κατόρθωμα, να συνεχίζει στη δεύτερη φάση του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος μια χώρα μόλις 350.000 κατοίκων, όταν έχουν αποκλεισθεί γίγαντες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, όπως η Ρωσία, η Ουγγαρία, η Τουρκία κ.ά., δεν είναι μόνο αθλητικό. Είναι πρωτίστως πολιτικό. Είναι θέμα πολιτικών επιλογών που έκαναν οι ηγέτες αυτής της μικρής χώρας.
Πριν από μια δεκαετία, το ποδόσφαιρο της Ισλανδίας ήταν, σε διεθνές επίπεδο, ανύπαρκτο. Υπαρκτό όμως ήταν ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα. Η συνεχώς αυξανόμενη ροπή της νέας γενιάς προς τα ναρκωτικά. Τότε ακριβώς έγινε μια πολιτική επιλογή. «Πρέπει να σώσουμε τα παιδιά μας από τα ναρκωτικά» συμφώνησαν. Και επέλεξαν ως τον καλύτερο σύμμαχο, σε αυτή την προσπάθεια, τον αθλητισμό. Εκτισαν δεκάδες σύγχρονα στάδια και εκατοντάδες γυμναστήρια. Και δικαιώθηκαν.
Η διάδοση των ναρκωτικών ανακόπηκε. Μειώθηκε δραστικώς. Και, ως «παράπλευρο όφελος», η Ισλανδία απέκτησε αξιόλογη αθλητική υποδομή και αξιοπρόσεκτες επιδόσεις. Με διάκριση και στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα.
Αξιος ο μισθός των πολιτών, που εκείνοι οδήγησαν τους πολιτικούς τους σε χρήσιμες και όχι θεατρινίστικες ρήξεις.
Γ.Π. Μασσαβέτας
giorgis@massavetas.gr
