Η διακύμανση της τιμής στον παραγωγό φέτος δείχνει με κραυγαλέο τρόπο την έλλειψη εκτίμησης της πορείας των τιμών και αναδεικνύει το παιχνίδι σε βάρος του αγρότη. Δεν μπορεί η τιμή στο ελαιόλαδο μέσα σε δύο μήνες να «παίζει» από 2,20 έως 2,80 ευρώ το κιλό και με προβλέψεις για ακόμα πιο πάνω. Αυτό δεν είναι φυσιολογικό. Η διαφορά είναι τεράστια και δείχνει το πόσο ανορθολογικά είναι διαρθρωμένη η αγορά στο συγκεκριμένο τομέα στη χώρα μας, αλλά και πόσο ανίσχυροι είναι οι παραγωγοί στη δύναμη των αγοραστών. Το κερδοσκοπικό παιχνίδι γίνεται εύκολο όταν δεν υπάρχουν κανόνες, αλλά και μηχανισμοί που θα θωρακίζουν τον αδύναμο. Είναι καιρός να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να ανατρέψουμε τους κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου, αλλά μπορούμε να οργανώσουμε ορθολογικά την αγορά ελαιόλαδου στη χώρα μας και την περιοχή μας.

Στα πλαίσια του ορθολογισμού της αγοράς ελαιόλαδου εδώ και χρόνια σωστά επισημαίνεται ότι χρειάζεται να μην πωλείται χύμα το ελαιόλαδο αλλά τυποποιημένο. Γι' αυτό το λόγο επιδοτήθηκαν και σήμερα υπάρχουν εκατοντάδες τυποποιητήρια για να αποδειχτεί όμως ότι η τυποποίηση μόνη της δεν αρκεί και δεν προσφέρει πρόσβαση ούτε καν στην εσωτερική αγορά. Ενα προϊόν ακόμα και αν είναι άριστο ποιοτικά, από μόνο του δεν μπορεί να φτάσει στο ράφι του καταστήματος και το τραπέζι του καταναλωτή. Χρειάζονται πολλά άλλα πράγματα που δεν μπορούν να τα κάνουν μεμονωμένοι συνεταιρισμοί και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες. Η κατάκτηση αγορών ακόμα και της ελληνικής δεν είναι εύκολη υπόθεση. Χρειάζεται να επενδυθούν κεφάλαια, να υπάρξει παραγωγή προϊόντος με ισχυρό εμπορικό όνομα, να κτιστεί δίκτυο διανομής και προώθησης. Πράγματα δηλαδή που απαιτούν προσπάθεια χρόνων και βέβαια με υψηλό δίχτυ αβεβαιότητας, γιατί πρέπει να υποσκελιστούν ανταγωνιστές με εδραιωμένη θέση στην αγορά.  

Πρόσφατα φίλος συνεταιριστής από αυτούς που διαχειρίζονται πραγματικές μονάδες και όχι συνεταιρισμούς σφραγίδες, μας ανέπτυξε πρόταση που η υλοποίησή της μας οδηγεί σε νέους δρόμους. Οπως σημείωσε, υπάρχει πρόβλημα έλλειψης αποθηκευτικών χώρων συγκέντρωσης του ελαιόλαδου με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γίνει σοβαρή διαπραγμάτευση της τιμής του. Ετσι εξηγείται η τεράστια διακύμανση. Οι μεγάλοι συνεταιρισμοί αλλά και οι ιδιώτες δεν έχουν επαρκείς χώρους, δεν μπορούν δηλαδή να κρατήσουν μεγάλες ποσότητες και να επιτύχουν καλύτερες τιμές. Τι θα μπορούσε να συμβεί; Η δημιουργία μιας κοινοπραξίας συνεταιρισμών και ιδιωτών που θα αναλάμβανε την αποθήκευση, τη φύλαξη και τη συνολική διαπραγμάτευση της πώλησης, σε πρώτη φάση, χύμα ελαιόλαδου. Το κόστος υλοποίησης της συγκεκριμένης ιδέας μέσα από τη συνένωση στη λειτουργία υπαρχουσών εγκαταστάσεων και τη συμπλήρωσή τους όπου απαιτείται, είναι ελάχιστο, ενώ η δύναμη της συνολικής διαπραγμάτευσης αλλάζει εντελώς τα δεδομένα. Η επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος είναι φανερό ότι οδηγεί στο επόμενο βήμα που είναι η παραγωγή ενός με κοινά χαρακτηριστικά τυποποιημένου προϊόντος με δυνατό εμπορικό σήμα και ονομασία προέλευσης. Εννοείται ότι μιλάμε για εταιρεία πολυμετοχική και με σύγχρονα μοντέλα διοίκησης. 

Η κρίση πρέπει να μας κάνει όλους να σκεφτόμαστε διαφορετικά και να αναζητούμε λύσεις που μπορούν να υλοποιηθούν από ανθρώπους που έχουν μεράκι και προσδοκούν κέρδος από την παραγωγή και όχι από τον παρασιτισμό. Η επιδοτούμενη κρατική ενίσχυση σε παραγωγούς και επιχειρηματίες έχει τελειώσει όχι στη χώρα μας αλλά παγκοσμίως και όσο πιο γρήγορα αυτό συνειδητοποιηθεί, τόσο γρηγορότερα θα βγούμε από το μίζερο παρόν.

 panagopg@gmail.com