Του Βασίλειου Γ. Τσιγαρίδη
Διοικητή Αστυνομικού
Τμήματος Μελιγαλά
 

Τελευταία παρατηρείται αύξηση της εγκληματικότητας τόσο στην περιοχή μας όσο και γενικότερα σε όλη την επικράτεια. Η σημειούμενη εγκληματικότητα χαρακτηρίζετε ως βαριά και ως μικροεγκληματικότητα. Τη δεύτερη μορφή διαπράττουν κυρίως μέλη μιας συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας, αυτής των τσιγγάνων, και σε μικρότερο βαθμό χρήστες ναρκωτικών καθώς και ένας αριθμός αλλοδαπών δραστών. Αυτή η μορφή εγκληματικότητας περιλαμβάνει τη μικροκλοπή χρημάτων, τιμαλφών αλλά και μετάλλων.
Δυστυχώς το φαινόμενο αυτό φαίνεται να έχει μια δυναμική τα αίτια της οποίας πρέπει να αναζητηθούν, αναλυθούν και αφού μελετηθούν, στη συνέχεια να ληφθούν από την Πολιτεία εκείνες οι πρωτοβουλίες και τα μέτρα, που θα συντείνουν στον έλεγχο και σταδιακά στην εξάλειψή αυτού του κοινωνικού φαινομένου το οποίο διασαλεύει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών.
 
ΤΑ ΑΙΤΙΑ
Αναζητώντας τα αίτια που οδηγούν τη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα στη μικροεγκληματικότητα μπορούμε να εστιάσουμε στα εξής:
1. Αρνητικά πρότυπα: Τα πρότυπα, οι αξίες και στάση ζωής που κυριαρχούν στη σημερινή κοινωνία επηρεάζουν καθοριστικά τα μέλη της συγκεκριμένης κοινωνικής ομάδας. «Αντιμετωπίζουμε μια γενικευμένη αποσάθρωση θεσμών και προσώπων που πάει χέρι χέρι με το μανιώδη πλουτισμό και την εξαχρειωμένη ατομικιστική νοοτροπία»(1).
2. η έλλειψη κατάλληλης στέγης, περιβαλλοντικής ένταξης της κατοικίας στον αστικό ή αγροτικό ιστό των τοπικών κοινωνιών(2). Η Ευρωπαϊκή Ενωση την τελευταία τριετία χορήγησε περισσότερα από 77 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος PHARE για σχέδια σχετικά με τη στέγαση και τις συνθήκες διαβίωσης των Ρομά (Ισπανία, Ελλάδα και Γαλλία). Το ζητούμενο είναι εάν οι προαναφερόμενες πρωτοβουλίες, στις οποίες εντάσσονται και τα χορηγηθέντα δάνεια στους τσιγγάνους, πέτυχαν το σκοπό τους. Εάν δηλαδή βοήθησαν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους και στην ενσωμάτωσή τους, στον αστικό ή αγροτικό ιστό των τοπικών κοινωνιών. Κρίνοντας από τη σημερινή διαμορφωμένη εικόνα, κάθε άλλο παρά επιτυχής θεωρείται αυτή η διαδικασία. Κι αυτό διότι η εγκατάστασή τους δεν έγινε με κάποια μελέτη και σχεδιασμό από ειδικούς. Δεν τηρήθηκε κάποια ποσόστωση ώστε να υπάρχει δυνατότητα σε κάθε τοπική κοινωνία ομαλής και ισόρροπης ενσωμάτωσης των τσιγγάνων που εγκαθίστανται σε αυτή. Προοπτικά είναι σίγουρος ο περιφερειακός κατακλυσμός πολλών Τοπικών Κοινοτήτων από τσιγγάνικους καταυλισμούς. Ενισχυτικά των προαναφερομένων είναι τα ακόλουθα: «…Τσιγγάνοι έχουν εγκατασταθεί σε πρώην χωματερή αποβλήτων του ΝΑΤΟ... Η κυβέρνηση παραδέχτηκε ότι αυτός ο οικισμός ήταν λάθος και προσπάθησε να ρίξει το φταίξιμο στις τοπικές αρχές. Ομως η κεντρική κυβέρνηση χρηματοδότησε με συνολικά 84 εκατομμύρια δραχμές αυτή τη μετεγκατάσταση, επομένως φέρει εξίσου την ευθύνη»(3). Επίσης: «Αδιευκρίνιστες έμειναν από το δήμαρχο Καλαμάτας Παναγιώτη Νίκα οι αιχμές που άφησε χθες Παρασκευή περί "τοπικών υπευθύνων" για το φιάσκο με τον οικισμό των τσιγγάνων στην Μπιρμπίτα(4)».
3. Η ελλειμματική πρόσβαση στα συστήματα παιδείας: Τα τσιγγανόπουλα προσέρχονται στην έναρξη της σχολικής περιόδου στα κανονικά σχολεία, αλλά στο τέλος της σχολικής χρονιάς μόλις το 1/3 των παιδιών αυτών αποφοιτά(5).
4. Ο ρόλος της φυλακής: Είναι καιρός να αναθεωρηθεί η άποψη σχετικά με τη χρήση της φυλακής ως σωφρονιστικού μέσου μικροπαραβατών, όπως είναι οι περισσότεροι τσιγγάνοι … Τα δεδομένα της επιστημονικής έρευνας επικυρώνουν μ' έναν κατάφωρο τρόπο την αποτυχία της φυλακής να βελτιώσει τον εγκληματία(6) ... Η φυλακή παίρνει στα χέρια της ένα παραβάτη του νόμου και τον βγάζει εγκληματία(7).
 
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Κάποιες προτάσεις που θα έδιναν μια ώθηση στην αντιμετώπιση του εν λόγω προβλήματος θεωρούνται:
1. Η συνειδητοποίηση από τους αρμόδιους του ότι το δίκτυο «Πρόληψη - Αστυνομία - Δικαιοσύνη - Φυλακή - Κοινωνική επανένταξη» πρέπει να λειτουργήσει με ενιαία και ταυτόχρονη αντίληψη(8).
2. Η εκπαίδευση, κυρίως των νέων τσιγγάνων, με τη θέσπιση κινήτρων (κυρίως οικονομικών), σχετιζόμενων τόσο με τη συμμετοχή όσο και με την πρόοδό τους στην εκπαιδευτική διαδικασία.
3. Μετατροπή της ποινής φυλάκισης μικροπαραβατών σε κοινωφελή εργασία.
4. Υποβοήθηση για ενασχόληση των τσιγγάνων με τις παραδοσιακές τους δραστηριότητες. Δεν είναι κάτι τρομερό, αν για παράδειγμα οι δήμοι της περιοχής δώσουν μερικές άδειες σε τσιγγάνους για πώληση εποχικών φρούτων σε επιλεγμένα σημεία, ενώ είναι ακατανόητο γιατί δεν αξιοποιούνται οργανωμένα οι τσιγγάνοι στην ανακύκλωση με την οποία έτσι και αλλιώς ασχολούνται(9).
5. Εφαρμογή του Επανορθωτικού Δικαίου, το οποίο εφαρμόζεται σε ΗΠΑ και Ευρώπη(10).
Καταλήγοντας, είναι βέβαιο ότι η έλλειψη οργανωμένης κοινωνικής πολιτικής για τους Ρομά δεν μπορεί παρά να ανακυκλώνει το πρόβλημα της ανομίας και της εγκληματικότητας, συγκρατώντας αυτή την ομάδα του ελληνικού πληθυσμού στο χώρο του κοινωνικού αποκλεισμού(11).

ΠΗΓΕΣ
1) "Ελληνοκαλλιστεία" Κ. Παπαγιώργη, "Κόσμος του Επενδυτή" 30-5-2009, σελ. 4
2) "Τσιγγάνοι" - 3ο μέρος, Θεόδωρου Π. Παπαθεοδώρου αναπληρωτή καθηγητή Αντεγκληματικής Πολιτικής, mystigma.com
3) "Τσιγγάνοι - 1ο μέρος, οπ.π.
4) Εφημερίδα "Ελευθερία" 18/19-8-2012, σελ. 11
5) "Τσιγγάνοι - 2ο μέρος, οπ.π.
6) "Μυθολογίες βίας κ καταστολής" Φ. Τσαλίκογλου, εκδ. Παπαζήση σελ. 176
7) οπ.π. σελ. 198
8) Γ. Πανούσης "Κόσμος του Επενδυτή" 22-9-2009, σελ. 46
9) "Οι ακραίες δυνάμεις οδηγούν σε τραγωδία" Γ. Παναγόπουλου, εφημερίδα "Ελευθερία" 31-8-2012,
10) Δ. Μαγριπλής, περιοδικό "Παρνασσός" 2012
11) "Τσιγγάνοι" - 3ο μέρος, οπ.π.