Ηταν μια άλλη εποχή, με τους ανθρώπους στο προσκήνιο. Ανθρώπους πονεμένους, ταλαιπωρημένους, φοβισμένους αλλά και αποφασισμένους να αλλάξουν τη ζωή τους όπως αποδείχθηκε. Καλαμάτα, Σεπτέμβριος 1986. Πέρασαν 25 ολόκληρα χρόνια από την εποχή που ισοπεδώθηκαν τα κτήρια και η ζωή των ανθρώπων μέσα σε συνθήκες πρωτόγνωρες στη νεώτερη ιστορία της. Δεκάδες νεκροί, εκατοντάδες τραυματίες, πόλη και κοινωνία σε διάλυση. Οι αριθμοί εκείνης της εποχής έχουν ξεχαστεί αλλά ήταν συντριπτικοί: Από τα 9.124 κτήρια που ελέγχθηκαν κατά το 20% κρίθηκαν κατεδαφιστέα (1.825). Κατά το 16% με σοβαρές βλάβες (1.460) και κατά 36% με ελαφρές βλάβες (3.285). Μόνο το 28% (2.555) των κτηρίων δεν παρουσίασαν ζημιές.
Πρώτες ημέρες στην ύπαιθρο, μετά σε σκηνές, αργότερα σε λυόμενα οι κάτοικοι της πόλης έδωσαν τη δική τους μάχη για να την κρατήσουν όρθια. Ωραιοποιήσεις σε αυτή την ιστορία δεν χρειάζονται και οι υπερβολές καταστρέφουν την ανθρώπινη πλευρά της υπόθεσης. Κανένας δεν είναι από μάρμαρο, τα συναισθήματα της εποχής ήταν πολύ έντονα, η ψυχολογία στο χειρότερο σημείο. Η μάχη της κονσέρβας, της κουβέρτας, της σκηνής, του λυόμενου (αλλά και του δανείου) θα μείνουν στη μνήμη μας ως στοιχεία μιας εποχής που ουκ ολίγοι κυριεύτηκαν από τον πανικό, άλλοι προσπάθησαν να το εκμεταλλευτούν και ορισμένοι δεν δίστασαν να κερδοσκοπήσουν και μάλιστα ασύστολα.
Από την άλλη πλευρά η συλλογικότητα και η αλληλεγγύη ήρθαν να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο, να δώσουν κουράγιο και να ανεβάσουν την ψυχολογία των πολιτών. Η ζωή σε ερείπια αλλά δεν διακόπηκε ούτε στιγμή, όλα λειτούργησαν σύντομα, ακόμη και τα σχολεία στις σκηνές. Οι πολίτες που κατακυριεύτηκαν με τα χειρότερα των συναισθημάτων καθώς αισθάνθηκαν πως ήρθε η συντέλεια του κόσμου, ήταν οι ίδιοι που ξεθάρρεψαν, οργανώθηκαν, έτρεξαν, διεκδίκησαν, ρισκάρησαν, επιχείρησαν και δεν εγκατέλειψαν την προσπάθεια να ξαναζωντανέψουν τα ερείπια και τη ζωή στην πόλη.
Μετά από 25 χρόνια κοιτάζουμε το παρελθόν με δέος. Και σκεφτόμαστε πόση δύναμη κρύβει ο άνθρωπος μέσα του για να αντιμετωπίσει καταστάσεις. Αρκεί να μην χάσει την ανθρωπιά του. Συλλογικότητα, αλληλεγγύη, αγώνας τα όπλα που αντιμετωπίσαμε εκείνη τη δύσκολη εποχή. Στοιχεία που χρειαζόμαστε σήμερα περισσότερο από ποτέ, καθώς η κυρίαρχη ιδεολογία σπρώχνει στη λογική "ο σώζων ευατόν σωθήτω".
Ηλίας Μπιτσάνης
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr
