Δρόμοι δεν υπήρχαν και φυσικά η μετακίνηση με τα άλογα στις ερημιές ήταν σε πολλές περιπτώσεις επικίνδυνη. Τα εμπορεύματα και τα προς εξαγωγή προϊόντα μεταφέρονταν με δυσκολία σε υποτυπώδη λιμάνια. Οι καρόδρομοι που μετά δυσκολίας κατασκευάστηκαν, στη συνέχεια ήταν βατοί ανάλογα με τον καιρό και εξυπηρετούσαν σχετικά κοντινά σημεία. Και μετά... ήρθε το τρένο που ένωσε την Πελοπόννησο με την πρωτεύουσα και τις διάφορες περιοχές μεταξύ τους, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο και σημαδεύοντας την περίοδο του αστικού εκσυγχρονισμού στην περιοχή μας.
Οι αλλαγές στη ζωή ήταν τεράστιες, οι ρόλοι των οικιστικών πυρήνων άλλαξαν αναλόγως της θέσης τους σε σχέση με το σιδηρόδρομο. Μια "επανάσταση" που εξελίχθηκε σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα, συνδέοντας τη νεότερη ιστορία της περιοχής με τη λειτουργία του σιδηρόδρομου.
Τα χρόνια πέρασαν, το αυτοκίνητο μπήκε στη ζωή φέρνοντας στο προσκήνιο μικρά και μεγάλα συμφέροντα που επεδίωκαν μεγιστοποίηση των κερδών από τη χρήση του νέου μέσου μεταφοράς. Οχήματα, καύσιμα, ελαστικά, ανταλλακτικά και μαζί τους συμφέροντα ιδιοκτητών, αποτέλεσαν ένα ισχυρό μοχλό πίεσης για εγκατάλειψη του σιδηροδρόμου. Σε αντίθεση με τα όσα συνέβησαν -και συμβαίνουν- στην υπόλοιπη Ευρώπη, το τρένο έχασε οριστικά τη μάχη στην περιοχή μας στις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Υποσχέσεις επί υποσχέσεων, ημερίδες, συζητήσεις, προσπάθειες τεκμηρίωσης της βιωσιμότητας, αλλά η ζημιά ήταν μη αναστρέψιμη με τις ακολουθούμενες πολιτικές. Και έτσι έφυγαν από τη ζωή μας και τα τελευταία τρένα που επέμεναν να σφυρίζουν στις ρημαγμένες γραμμές. Για την ανακαίνιση των οποίων δαπανήθηκαν τεράστια ποσά χωρίς ποτέ να χρησιμοποιηθούν.
Και μετά ήρθε το ρέιλ-μπας, άνοιξαν οι συζητήσεις για τον προαστιακό σιδηρόδρομο, ξεκίνησαν δρομολόγια εν μέσω πιέσεων που τα έκαναν κοστοβόρα και αναποτελεσματικά. Το φως που φάνηκε στον ορίζοντα δίνοντας λύση στη μετακίνηση από πολλές περιοχές της Μεσσηνίας προς την Καλαμάτα, και αντιστρόφως, έσβησε στην καταιγίδα του νεοφιλελευθερισμού που σάρωσε τα πάντα. Το τρένο στην Πελοπόννησο ειδικά ήταν ένα από τα πρώτα θύματα και έπεσε ουσιαστικά αμαχητί, καθώς οι τοπικοί παράγοντες που από θέση θα έπρεπε να δίνουν μάχη για να διατηρηθεί, να οργανωθεί καλύτερα και να διευρυνθεί με νέες δραστηριότητες ο προαστιακός σιδηρόδρομος, είχαν ήδη εγκαταλείψει την ιδέα.
Η εικόνα του σιδηροδρομικού δικτύου στην Πελοπόννησο μοιάζει πλέον εφιαλτική: Σταθμοί εγκαταλελειμμένοι και λεηλατημένοι. Βαγόνια και μηχανές θύματα κυνηγών μετάλλων που έστησαν υπαίθρια... διαλυτήρια. Η λεηλασία έφτασε μέχρι και τις στρωμένες ράγες, με ορατό κίνδυνο πλέον για ανεπανόρθωτες ζημιές.
Το ακόμη μεγαλύτερο κακό της υπόθεσης είναι το γεγονός ότι οι δημοτικοί παράγοντες έχουν διαγράψει από τον κατάλογο ενδιαφερόντων τους την υπόθεση αυτή. Τη θυμούνται αν εμφανιστεί κάποιος που δηλώνει… ενδιαφέρον, φωτογραφίζονται μαζί του, κι από εκεί πάνε οι άλλοι. Με την ελπίδα ότι μπορεί κάποια στιγμή "να κάτσει" κάτι από την πλήρη ιδιωτικοποίηση του μέσου. Αλλωστε πρέπει να ασχοληθούν με αναπλάσεις, καρναβάλια, πανηγύρια και δημόσιες σχέσεις που φέρνουν ψήφους.
Ηλίας Μπιτσάνης
