Εχουν περάσει 5 μήνες από την ανάληψη καθηκόντων των νέων οργάνων της αυτοδιοίκησης και ως εκ τούτου για ορισμένα πράγματα μπορεί να υπάρχει αρκετά σαφής εικόνα. Εκείνο το οποίο εύκολα μπορεί να διακρίνει κάποιος, είναι το γεγονός ότι πρακτικά δημοτικές και τοπικές κοινότητες αποτελούν "θεσμικές σκιές". Σε καμία περίπτωση δεν έχουν πάρει ουσιαστική υπόσταση, δεν παίζουν κανένα ρόλο στους καλλικρατικούς δήμους και όπως φαίνεται αργά ή γρήγορα θα έχουν την τύχη αντίστοιχων οργάνων του "Καποδίστρια".
Στην προηγούμενη μεταρρύθμιση τα τοπικά συμβούλια αρχικά ξεκίνησαν… με φόρα και διεκδικούσαν ρόλο στη διαχείριση των υποθέσεων που αφορούσαν το χώρο ευθύνης τους και πολύ σύντομα οι δήμαρχοι φρόντισαν να τα… ξεκάνουν. Το έπραξαν στην πράξη και αργότερα ήρθε και ο θεσμικός περιορισμός του ρόλου τους.
Η εξουσία δεν θέλει βαρίδια και αυτό αποδεικνύεται και με την πορεία του "Καλλικράτη". Ο οποίος φρόντισε να αλλοιώσει τη λαϊκή βούληση στα αστικά και ημιαστικά κέντρα δίνοντας την πλειοψηφία στον πρώτο συνδυασμό σε επίπεδο δήμου, ακόμη και αν σε κάποια κέντρα ήταν μειοψηφία. Κάτι τέτοιο συνέβη σε περιπτώσεις όπως είναι η Μεσσήνη και τα Φιλιατρά. Προφανής στόχος της ρύθμισης είναι να βρίσκονται υπό τον έλεγχο της πλειοψηφίας οι δημοτικές κοινότητες προκειμένου να ευθυγραμμίζονται με τις επιλογές της και να μην δημιουργούν πονοκεφάλους. Στους μικρότερους χώρους το σύστημα καθιερώνει… απλή αναλογική γιατί έτσι και αλλιώς τα τοπικά συμβούλια έχουν απαξιωθεί ήδη από τον "Καποδίστρια".
Επειδή όμως οι ρυθμίσεις αυτές δεν είναι αρκετές και η ευθυγράμμιση δεν είναι πάντοτε εφικτή, υπάρχει και ο δρόμος της αδρανοποίησης. Εκείνο που διακρίνει κάποιος σήμερα είναι το γεγονός πως κάποια κινητικότητα παρουσιάζουν τα Δημοτικά Συμβούλια, ενώ τα συμβούλια δημοτικών κοινοτήτων έχουν μόνον τυπικό χαρακτήρα. Για να είμαστε πιο ακριβείς, εμφανίζονται σπανίως παρεμβαίνοντας σε ελάχιστης σημασίας ζητήματα και ορισμένες φορές δημιουργώντας προβληματισμό για τη σκοπιμότητα κινήσεων όπως αυτή της κατάργησης της παιδικής χαράς στη Μεσσήνη. Αλλες φορές εμφανίζονται δια των παραγόντων που κατέχουν μια θέση σε αυτά (συνήθως προέδρων) χωρίς να εκφράζουν μια ουσιαστική συλλογικότητα ή να αμφισβητούν τη γενική γραμμή της δημοτικής πλειοψηφίας.
Από τα δείγματα αυτών των 5 μηνών γίνεται φανερό ότι σταδιακά θα ευνουχιστεί ακόμη περισσότερο ο ρόλος των τοπικών εκπροσωπήσεων και θα χαθεί ακόμη και η τυπική εγγύτητα της εξουσίας προς τον πολίτη. Ευθύνη για την εξέλιξη αυτή φέρουν σίγουρα οι δημοτικές πλειοψηφίες και οι παράγοντες που δεν θέλουν να δημιουργηθούν επικίνδυνοι ανταγωνιστές. Ανάλογη όμως είναι και η ευθύνη των παραγόντων από τα τοπικά συμβούλια, οι οποίοι ευθυγραμμίζονται με τις παρατάξεις και την πρακτική τους, αντιμετωπίζουν ως πάρεργο τη συμμετοχή τους σε αυτά και ορισμένοι ως εφαλτήριο αναβάθμισης της προσωπικής τους προβολής με σκοπό μια θέση στην επόμενη κεντρική διοίκηση του δήμου.
Οσο για τους πολίτες, η υπόθεση αυτή μάλλον είναι και η τελευταία που θα τους απασχολούσε τη σημερινή εποχή που σαρώνεται η ζωή τους.
Ηλίας Μπιτσάνης
ilias.bitsanis@eleftheriaonline.gr