Εδώ και πολλούς μήνες από τη στήλη αυτή επισημαίνουμε τον κίνδυνο κατάρρευσης των δήμων εξ αιτίας των περικοπών που επιβάλλονται στο πλαίσιο της μνημονιακής πολιτικής. Ολο αυτό το διάστημα οι δημοτικοί παράγοντες παρέμειναν απαθείς: Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα η κυβέρνηση Παπανδρέου καθυστέρησε εντέχνως την λειτουργία των συλλογικών οργάνων στους δήμους για να περάσει πιο εύκολα την πολιτική της. Και όταν έφερε τα σχετικά νομοσχέδια η Νέα Δημοκρατία βρισκόταν σε θέση μνημονιακής προσαρμογής. Οι δήμαρχοι έκαναν ότι δεν καταλαβαίνουν (ορισμένοι ενδεχομένως και να μην καταλάβαιναν) πού οδηγούνται τα πράγματα και δεν αντιστάθηκαν στοιχειωδώς στη λαίλαπα που έπληξε τα οικονομικά και ως εκ τούτου τις λειτουργίες τους. Το ακόμη πιο απογοητευτικό είναι ότι αντιδράσεις εκδηλώθηκαν όταν επιχειρήθηκε να πληγεί το σύστημα εξουσίας με τις περικοπές των αντιδημάρχων και ως εκ τούτου των ειδικών συμβούλων.
Τώρα όμως έρχονται τα… μπαστούνια: Οι δήμοι περιμένουν 213,8 εκ. ευρώ ως οφειλόμενα από προηγούμενα έτη και 300 εκ. ευρώ τα οποία σύμφωνα με δηλώσεις των αρμοδίων της προηγούμενης κυβέρνησης… εκ παραδρομής δεν ενεγράφησαν στον προϋπολογισμό. Αντί αυτού όμως η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει τρόπους για να κόψει άλλο 1 δισ. ευρώ για να πιάσει το… πλάνο που της έχει βάλει η τρόικα.
Τα στοιχεία που έρχονται στην επιφάνεια είναι αποκαλυπτικά: Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) Γ. Μουράτογλου, μελέτη που είχε γίνει επί υπουργίας Ραγκούση για τις λειτουργικές δαπάνες και τη μισθοδοσία των δήμων εκτιμά ότι απαιτούνται 3,8 δισ. ευρώ ετησίως. Το ποσό αυτό συρρικνώθηκε κατά 62% φέτος καθώς από τα 2,4 δισ. ευρώ που δίνονται στους δήμους, τα 800 εκ. ευρώ αφορούν στα προνοιακά επιδόματα και τα 140 εκ. ευρώ αφορούν στη μεταφορά μαθητών. Και οι δύο αρμοδιότητες μεταφέρθηκαν από την κεντρική διοίκηση στην αυτοδιοίκηση χωρίς μεταφορά πόρων, ενώ σε αυτά πρέπει να προστεθούν και 185 εκ. ευρώ για αποπληρωμή επιδομάτων του 2011. Ο λογαριασμός αφήνει στους δήμους μόλις 1,3 δισ. ευρώ τη στιγμή που η ΚΕΔΕ θεωρεί ως "κόκκινη γραμμή" τα 2,7 δισ. ευρώ για τη στοιχειώδη λειτουργία των δήμων.
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί για το μέγεθος του προβλήματος και πολύ γρήγορα θα γίνουν αντιληπτές και οι επιπτώσεις του. Αν συνεχιστεί η κατάσταση δεν θα αργήσει η ώρα που οι δήμοι θα κηρύξουν στάση πληρωμών και στο προσωπικό, μετά τη στάση που έχουν κηρύξει πολλοί εδώ και καιρό προς τους… προμηθευτές. Ζωτικές λειτουργίες κινδυνεύουν να παραλύσουν καθώς κάποιοι δήμοι ήδη δεν έχουν χρήματα ακόμη και να κινήσουν τα οχήματα, ενώ η απαγόρευση προσλήψεων συμβασιούχων (για μονίμους δεν το συζητούμε) μπορεί να οδηγήσει σε διάλυση τις υπηρεσίες που ήδη έχουν αποδεκατιστεί με τις αποχωρήσεις. Η υπόσχεση για έγκριση (μειωμένου αριθμού) προσλήψεων συμβασιούχων σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς και η παράταση λειτουργίας του "Βοήθεια στο σπίτι", ακόμη και αν υλοποιηθεί σήμερα αφήνει ανοικτό το θέμα για αύριο εφόσον συνεχίζεται η μνημονιακή πολιτική των περικοπών μέχρις κατάργησης των πάντων, αρκεί να πληρώνονται οι τράπεζες και τα κοράκια των αγορών.
Ενόψει αυτών των προβλημάτων οι δήμαρχοι απειλούν με παραιτήσεις το Σεπτέμβριο εφόσον δεν ικανοποιηθούν μια σειρά από θέματα τα οποία θέτουν και προαναφέρθηκαν. Εστω και καθυστερημένα αντιλαμβάνονται ότι ο δρόμος που έχει πάρει η οικονομία είναι αδιέξοδος και η θητεία τους μπορεί να σημαδευτεί από το λουκέτο και… χωρίς εισαγωγικά. Δεν αρκούν όμως οι απειλές για παραιτήσεις, χρειάζεται η ενημέρωση και κινητοποίηση του κόσμου. Οχι για να δικαιολογηθούν για εκείνα που δεν κάνουν αλλά για να διεκδικήσουν εκείνα που πρέπει να γίνουν και αλλαγή πορείας στην οικονομία. Τα προβλήματα σχετίζονται με τον πυρήνα της μνημονιακής πολιτικής και των εφαρμοστικών νόμων. Χωρίς την ανατροπή τους η πορεία προς τη χρεοκοπία είναι προδιαγεγραμμένη. Και για να γίνουν πειστικοί χρειάζεται όπως "χίλιες φορές" έχουμε τονίσει, οι δημοτικοί άρχοντες να νοικοκυρέψουν τα οικονομικά των δήμων τους και να περιορίσουν στο απόλυτα αναγκαίο τις δαπάνες αιρετών, ειδικών συμβούλων, δημοσίων σχέσεων και… πανηγυρικών εκδηλώσεων. Και το "απόλυτα αναγκαίο" δεν είναι υποκειμενικό, προσδιορίζεται από τη γενναία περικοπή των δαπανών που γίνονται σήμερα σε αυτούς τους τομείς.
