Δόθηκε πριν από λίγες ημέρες στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση από τη Συνήγορο του Πολίτη Καλ. Σπανού. Πολλά τα ενδιαφέροντα στοιχεία που περιλαμβάνει και αξίζει να σταθούμε σε ένα από αυτά, το οποίο συνδέεται με ένα θέμα που συζητήθηκε πολύ τον τελευταίο καιρό.
Η έκθεση παρουσιάζοντας την κατανομή των βάσιμων υποθέσεων ανά φορέα, αποκαλύπτει ότι στην κορυφή των καταγγελιών βρίσκονταν το 2010 οι δήμοι και οι κοινότητες. Και θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η λέξη "βάσιμες" υποδηλώνει τις καταγγελίες για τις οποίες οι υπηρεσίες του Συνήγορου αποφάνθηκαν ότι ο πολίτης είχε δίκιο (ανέρχονται σε ποσοστό 53,07%, ενώ εκείνες που κρίθηκαν ως αβάσιμες ήταν το 38,08% του συνόλου των καταγγελιών). Από το σύνολο των βάσιμων καταγγελιών το 17,62% αφορούσε δήμους και κοινότητες ενώ για όλους τους άλλους φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα τα ποσοστά ήταν μονοψήφια.
Το στοιχείο που προαναφέρθηκε έρχεται να δείξει ότι τα προβλήματα καθημερινότητας με τα οποία ασχολείται η αυτοδιοίκηση έχουν ιδιαίτερη σημασία, η οποία γίνεται ακόμη μεγαλύτερη με τη νέα αρχιτεκτονική της λόγω του μεγέθους των δήμων. Παλαιότερα λέγαμε "τα παράπονά σου στο δήμαρχο" αλλά τώρα αυτό έχει αλλάξει και έχει γίνει "τα παράπονά σου για το δήμαρχο". Τα οποία κάπου θα πρέπει να τα απευθύνεις και εδώ το ζήτημα φθάνει στον… Συμπαραστάτη του Δημότη. Ο αριθμός των καταγγελιών που φθάνουν στο Συνήγορο του Πολίτη είναι πολύ μικρός σε σχέση με αυτές που γίνονται καθημερινά και… αρχειοθετούνται από τους δημοτικούς παράγοντες εκεί που ο καθένας καταλαβαίνει. Λίγοι κινούν για το Συνήγορο του Πολίτη, αλλά εφόσον υπήρχε Συμπαραστάτης του Δημότη όλοι οι καταγγέλλοντες θα προσέφευγαν σε αυτόν. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι αυτός θα έδινε δείγματα πραγματικού ενδιαφέροντος για τους πολίτες έναντι της διοίκησης.
Κάπου εδώ "κολλάει" και η ρύθμιση του νόμου που προβλέπει αυξημένη πλειοψηφία για την επιλογή του η οποία κατά τη γνώμη μας θα έπρεπε να είναι ακόμη μεγαλύτερη. Και για να μην επιχειρούνται παιχνίδια διασπάσεων και "απορροφήσεων" κάποιων μικρών δυνάμεων, αλλά και για να είναι απολύτως κατανοητό ότι χωρίς ευρύτερη συναίνεση δεν μπορεί να προκύψει Συμπαραστάτης. Η ιστορία έτσι όπως εξελίχθηκε στο προηγούμενο διάστημα έδειξε ότι οι δημοτικοί άρχοντες δεν ήθελαν τον Συμπαραστάτη του Δημότη γιατί δεν θέλουν τον έλεγχο οποιασδήποτε ανεξάρτητης αρχής. Ετσι δεν δίστασαν να υπονομεύσουν ευθέως το θεσμό με τους πλέον διαφορετικούς τρόπους. Κάποιοι με ολοκληρωτική αντίληψη για τη γραφειοκρατία και το ρόλο της ανέκραξαν "συμπαραστάτης του πολίτη είμαι εγώ". Κάποιοι άλλοι αλαζονικά φερόμενοι ζήτησαν από τις μειοψηφίες να ψηφίσουν ως ελεγκτή των πράξεών τους κάποιον από τον κύκλο των κολλητών τους. Και φυσικά ήταν εκείνοι που επέλεξαν τη λογική "γαία πυρί μειχθήτω" και άφησαν τους συνεργάτες τους να σκοτώνονται για την ψήφο των συμβούλων, φθάνοντας σε κάποιες περιπτώσεις στον απόλυτο ευτελισμό του θεσμού. Οι μειοψηφίες απλώς… βολεύτηκαν στις περισσότερες περιπτώσεις με τη στάση των πλειοψηφιών και εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων δεν πήραν καμία πρωτοβουλία για την άρση του αδιεξόδου. Σε άλλες περιπτώσεις γιατί ουσιαστικά δεν υπάρχει επικοινωνία πλειοψηφίας και μειοψηφιών και σε άλλες γιατί απλούστατα δεν είχαν κανένα λόγο να είναι… επισπεύδοντες.
Σε κάθε περίπτωση χαμένοι είναι οι πολίτες. Οι οποίοι στο "καλλικρατικό χάος" συντόμως θα αρχίσουν να αναζητούν αρμοδίους και δεν θα τους βρίσκουν, αλλά δεν θα έχουν τρόπο να βρουν το δίκιο τους. Ολη αυτή η ιστορία έδειξε ότι οι περισσότεροι θέλουν τους πολίτες στη γωνία και αφοπλισμένους από μέσα τα οποία θα μπορούσαν να προσβάλουν τις πράξεις της διοίκησης. Δεν σκέφθηκαν ούτε καν να μεταφέρουν στο Συμπαραστάτη ένα μέρος της ευθύνης για την αντιμετώπιση ορισμένων ζητημάτων. Αλλά και να αναζητήσουν στο πρόσωπό του έναν παράγοντα ισορροπίας στη διαχείριση της καθημερινότητας των πολιτών.
belias@internet.gr
