Οι ανησυχίες εντάθηκαν έτι περαιτέρω μετά την χθεσινή ανακοίνωση της Gazprom για επιπλέον μείωση στις ημερήσιες παραδόσεις φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Nord Stream 1 από την Τετάρτη 27 Ιουλίου.
Ήδη αυτή την ώρα στις Βρυξέλλες πραγματοποιείται έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ με φόντο την πρόταση της Κομισιόν για την μείωση της χρήσης φυσικού αερίου κατά την διάρκεια του χειμώνα κατά λιγότερο από 15%. Από την άλλη όμως, το εν λόγω σχέδιο φαίνεται να εγείρει αντιδράσεις από αρκετές χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία αλλά και η Ελλάδα, ενώ σοβαρές επιφυλάξεις εκφράζει και η Γαλλία.
Από τη μεριά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έστειλε επιστολή προς την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στην οποία αναλύει την ελληνική πρόταση για αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίση.
Καταρχήν συμφωνία για σχέδιο εκτάκτου ανάγκης
Σύμφωνα πάντως με το Γερμανικό Πρακτορείο, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμφωνία τα ξημερώματα της Τρίτης για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, το οποίο καταρτίστηκε με σκοπό να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της δυνητικής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού των «27» από τη Ρωσία.
Το σχέδιο προβλέπει οικειοθελή μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της Ε.Ε. κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 ως την 31η Μαρτίου του 2023, εξήγησαν διπλωμάτες στο DPA νωρίς το πρωί της Τρίτης. Επιπλέον, προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού που θα σημαίνει συναγερμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση εκτεταμένων ελλείψεων αερίου και την εφαρμογή δεσμευτικών στόχων ως προς την εξοικονόμηση και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων.
Όπως αναφέρεται για το ρεπορτάζ, για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε να μετριαστούν αρκετοί από τους αυστηρότερους όρους του αρχικού σχεδίου και να θεσπιστούν αρκετές ρήτρες εξαίρεσης, ενώ η οροφή των δεσμευτικών ορίων εξοικονόμησης ανέβηκε. Δυνάμει των όρων της τροποποιημένης συμφωνίας, οι δεσμευτικοί στόχοι για την εξοικονόμηση αερίου θα επιβάλλονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η διαδικασία έγκρισης του τροποποιημένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αρχίσει αργότερα σήμερα, σε ειδικό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο, η έγκρισή του με ενισχυμένη πλειοψηφία αναμένεται να είναι εύκολη.
Οι εξαιρέσεις που συμφωνήθηκαν σημαίνουν ότι χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία δεν θα χρειάζεται να αποθηκεύουν απόθεμα αερίου, αφού τα συστήματα διανομής τους δεν συνδέονται απευθείας με εκείνα άλλων κρατών μελών. Η υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου θα μπορεί εξάλλου να μειώνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα όταν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι γεμάτες, σε περιπτώσεις διακοπών της ηλεκτροδότησης ή για τη χρήση του αερίου από τη βιομηχανία, ως πρώτης ύλης.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των χωρών μελών της ΕΕ, τέσσερα κράτη-μέλη εξέφρασαν μείζονες επιφυλάξεις και ενστάσεις για το περιεχόμενο της συμφωνίας, πάντα σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο. Η Γερμανία, μια από τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, υποστηρίζει σθεναρά το σχέδιο.
Φόβοι για εκτίναξη τιμών
Την ίδια στιγμή, σε ανάλυση του Reuters επισημαίνεται ότι η ροή του φυσικού αερίου είναι τόσο περιορισμένη με αποτέλεσμα τον χειμώνα να μην μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες των Ευρωπαίων πολιτών για θέρμανση.
Αναλυτικότερα, το Reuters σημειώνει ότι η διακοπή των προμηθειών από τη Ρωσία μέσω του κύριου αγωγού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία θα αφήσει τις χώρες να μην μπορούν να εκπληρώσουν τους στόχους για την αναπλήρωση των αποθεμάτων και τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμέτωπη με την πιθανότητα έκδοσης δελτίου για να κρατήσει τους πολίτες της ζεστούς τους χειμερινούς μήνες.
Οι πολιτικοί στην Ευρώπη έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι η Ρωσία θα μπορούσε να διακόψει τις ροές φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα, γεγονός που θα οδηγούσε τη Γερμανία σε ύφεση και θα οδηγούσε σε εκτίναξη των τιμών για τους καταναλωτές που ήδη αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό που έχει ξεπεράσει το επίπεδων πολλών προηγούμενων ετών.
Μέχρι στιγμής, το πιο προβεβλημένο θύμα των μειωμένων ροών φυσικού αερίου της Ρωσίας είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας φυσικού αερίου της Γερμανίας, η Uniper. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε την περασμένη εβδομάδα να τη διασώσει.
Ακόμη και πριν ανακοινωθεί η τελευταία μείωση τη Δευτέρα, η ρυθμιστική αρχή ενεργειακών δικτύων της Γερμανίας είχε δηλώσει ότι η χώρα θα δυσκολευόταν να επιτύχει τον στόχο της αποθήκευσης αερίου.
Ο ευρωπαϊκός στόχος
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της σχεδιάζει να γεμίσει τις αποθήκες στο 80% της χωρητικότητάς τους έως την 1η Νοεμβρίου για να παρέχει ένα απόθεμα ασφαλείας για τους χειμερινούς μήνες αιχμής της ζήτησης. Μέχρι στιγμής, τα ευρωπαϊκά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου είναι γεμάτα κατά 66%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Gas Infrastructure Europe.
Η Γερμανία έχει ακόμη υψηλότερο στόχο να φθάσει το 95% της πλήρους απασχόλησης έως τον Νοέμβριο.
Στο 20% της χωρητικότητας, η Ευρώπη θα μπορέσει να γεμίσει τις αποθήκες μόνο στο 75%-80% πριν από το χειμώνα, ανέφερε τη Δευτέρα η εταιρεία συμβούλων Wood Mackenzie.
«Ως αποτέλεσμα, η Ευρώπη είναι πιθανό να περάσει τη θερμαντική περίοδο με μόνο 20% φυσικό αέριο σε αποθήκες στα τέλη Μαρτίου – ένα πολύ χαμηλό επίπεδο», δήλωσε η Κατερίνα Φιλιπένκο, αναλύτρια, στην Wood Mackenzie.
Ένας επιπλέον ψυχρός χειμώνας θα επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση, ιδίως εάν ο καιρός είναι βαρύς στην Ασία, καθώς και στην Ευρώπη, γεγονός που θα περιορίσει την παγκόσμια διαθεσιμότητα υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) για να συμπληρώσει τις προμήθειες των αγωγών.
Οι ροές φυσικού αερίου μέσω άλλων οδών αγωγών, όπως η Ουκρανία, έχουν επίσης μειωθεί από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στον γείτονά της τον Φεβρουάριο, σε αυτό που η Μόσχα αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση», και ο κίνδυνος ολικής διακοπής μέσω του Nord Stream 1 είναι μεγάλος, υπενθυμίζει το Reuters.
Πηγή: tvxs.gr
