Προσωπικούς βοηθούς από το κράτος θα έχει από φέτος ένας μικρός αρχικά αριθμός ατόμων με αναπηρία. Η εφαρμογή του προσωπικού βοηθού για ΑμεΑ ηλικίας 16 έως 65 ετών ψηφίστηκε πέρυσι τον Οκτώβριο, με την προοπτική η πρώτη φάση του προγράμματος να λειτουργήσει πιλοτικά το 2022. Τον προσωπικό βοηθό θα τον προσλαμβάνουν οι ίδιοι και θα τον πληρώνει το κράτος, και αυτός θα διευκολύνει το άτομο με αναπηρία (κινητική, νοητική, αναπτυξιακή ή αισθητηριακή) σε δράσεις της ζωής του. Θα είναι, δηλαδή, ο αρωγός στην καθημερινότητα ενός ατόμου με αναπηρία, που θα φροντίζει για ό,τι έχει ανάγκη ο άνθρωπος αυτός αναφορικά με μια αυτόνομη διαβίωση, σε τομείς που αφορούν την αυτοεξυπηρέτηση, την κοινωνικοποίηση, την εργασία, την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία του κ.ά.
ΠΙΛΟΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Το σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ψηφίστηκε πέρυσι την 1η Οκτωβρίου και προβλέπει αρχικά την πιλοτική εφαρμογή, και στην συνέχεια την θεσμοθέτηση του προσωπικού βοηθού για ΑμεΑ. Η εφαρμογή του προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές αυτού του χρόνου με την ένταξη 1.000 ατόμων. Σε δεύτερη φάση αναμένεται να ενταχθούν στο πρόγραμμα άλλα 1.000 άτομα με αναπηρία. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα, τα άτομα με αναπηρία υπολογίζεται ότι ανέρχονται στο 8% – 10% του πληθυσμού, ενώ στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Περιφερειακής Ομοσπονδίας ΑΜΕΑ Πελοποννήσου Νίκο Καραλή, ζουν 60.000 άτομα με αναπηρία.
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΒΟΗΘΟ ΑΜΕΑ
Ειδικότερα για τον προσωπικό βοηθό ατόμων με αναπηρία προβλέπεται (άρθρο 36) η πιλοτική εφαρμογή της υπηρεσίας να υλοποιηθεί σε δύο φάσεις, εντός επιλεγμένων γεωγραφικών περιοχών της χώρας. Η πρώτη φάση εκκινεί εντός του 2022 και η υπηρεσία παρέχεται για 2 χρόνια, ενώ η δεύτερη φάση εκκινεί εντός του 2023 και η υπηρεσία παρέχεται για έναν χρόνο. Οι δαπάνες για τη χρηματοδότηση του πιλοτικού προγράμματος βαρύνουν τον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
και προέρχονται από ενωσιακούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
ΟΙ ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ
Επιλέξιμοι ωφελούμενοι, κατά την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος, είναι άτομα ηλικίας 16 έως 65 ετών με πιστοποιημένη αναπηρία (κινητική, νοητική, αναπτυξιακή ή αισθητηριακή). Οι
ωφελούμενοι του πιλοτικού προγράμματος προκύπτουν κατόπιν επιλογής αντιπροσωπευτικού δείγματος μεταξύ των αιτούντων στη βάση προκαθορισμένων κριτηρίων. Για τον σκοπό αυτό λαμβάνονται υπόψη ιδίως τα εξής: είδος αναπηρίας, ηλικιακή ομάδα, φύλο, καθεστώς απασχόλησης ή μη, περιοχή διαβίωσης, σύνθεση/είδος νοικοκυριού. Για την επιλογή των αιτούντων ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται σε κοινωνικά και εισοδηματικά κριτήρια.
ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΝΑΓΚΕΣ
Η εκτίμηση της ανάγκης παροχής προσωπικού βοηθού για άτομα με αναπηρία γίνεται από ειδικές επιτροπές αξιολόγησης διεπιστημονικού χαρακτήρα. Οι εν λόγω επιτροπές αξιολογούν, ιδίως, με βάση τη δυνατότητα αυτοφροντίδας, αυτοεξυπηρέτησης, κινητικότητας και γνωστικής αντίληψης των αιτούντων, την ανάγκη, τη διάρκεια και την περιοδικότητα παροχής προσωπικού βοηθού, λαμβάνοντας υπόψη τις εξατομικευμένες ανάγκες και τις συνθήκες ζωής τους. Επίσης, το άτομο με αναπηρία στο οποίο παρέχεται προσωπικός βοηθός μπορεί να λαμβάνει την υπηρεσία είτε απευθείας είτε μέσω τρίτου παρόχου.
ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Για την υλοποίηση της πιλοτικής εφαρμογής της υπηρεσίας προβλέπεται η κατάρτιση ηλεκτρονικού Μητρώου Παρόχων Υπηρεσίας Προσωπικού Βοηθού, το οποίο τηρείται στη γενική γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας. Στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) συστήνεται και λειτουργεί πληροφοριακό σύστημα για τη διαχείριση των αιτημάτων λήψης της υπηρεσίας, καθώς και των αιτήσεων των ενδιαφερομένων για την ένταξη τους στο Μητρώο Παρόχων Υπηρεσίας Προσωπικού Βοηθού. Η αμοιβή του προσωπικού βοηθού καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ.
Μετά την ολοκλήρωση του πιλοτικού προγράμματος η γενική γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας θα υποβάλει στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων έκθεση αξιολόγησης αποτελεσμάτων, για την αξιοποίησή τους ενόψει της καθολικής εφαρμογής της υπηρεσίας σε όλη τη χώρα.