Η εκπαιδευτικός και βιβλιοδέτρια Στέλλα Λέγγα, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Institute of Education του University College London και επταετή εμπειρία στο Λονδίνο σε αγγλικά και ελληνικά σχολεία, διδάσκει σεμινάρια βιβλιοδεσίας σε ενήλικες και μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων. Παράλληλα εργάζεται ως βιβλιοδέτρια στο «Εργαστήριο Βιβλιοδεσιών Μπάμπη Λέγγα», στην Αθήνα, όπου εκτός από τη βιβλιοδεσία, τη συντήρηση παλαιών βιβλίων και τη φιλοτέχνηση διαφόρων κατασκευών, σχεδιάζονται και παράγονται ειδικές βιβλιοφιλικές εκδόσεις. Η Στέλλα Λέγγα συνδυάζει τις τεχνικές γνώσεις για τη βιβλιοδεσία και το βιβλίο με την εμπειρία της στη διδασκαλία για τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων, με σκοπό την προώθηση της βιβλιοφιλίας και της φιλαναγνωσίας.

Το βιωματικό εργαστήριο έχει ως στόχο οι μαθητές να εξοικειωθούν με τις τεχνικές, τα υλικά και τα εργαλεία της βιβλιοδεσίας και να γνωρίσουν την ιστορία του βιβλίου ως αντικείμενο ανά τους αιώνες. Η ιστορία της βιβλιοδεσίας ταυτίζεται με την ιστορία της σύγχρονης μορφής του βιβλίου και ξεκινά με τη μετάβαση από το αρχαίο βιβλίο, τον κύλινδρο, στον κώδικα. Οι τεχνικές βιβλιοδέτησης σε μεμονωμένα χειρόγραφα βιβλία που εφαρμόστηκαν κατά τους πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, όταν επικράτησε το συγκεκριμένο σχήμα βιβλίου, διατηρούνται σε μεγάλο βαθμό έως τις μέρες μας. Ένας σημαντικός σταθμός στην ιστορία του βιβλίου υπήρξε η ανακάλυψη της τυπογραφίας τον 15ο αιώνα από τον Γουτεμβέργιο, που έδωσε τη δυνατότητα διάδοσης του βιβλίου σε μεγάλη κλίμακα. Το βιβλίο άλλαξε σχήμα και όγκο, παράλληλα με την επικράτηση του χαρτιού ως υλικό γραφής.  Αυτό προκάλεσε ραγδαίες αλλαγές στην τεχνική της βιβλιοδεσίας που οι βιβλιοδέτες κλήθηκαν την εποχή της Αναγέννησης να προσαρμοστούν στη βιβλιοδεσία πολλαπλών αντιτύπων. Η τελευταία σημαντική αλλαγή στο χώρο του βιβλίου και της βιβλιοδεσίας έγινε τον 19ο αιώνα με τη βιομηχανική επανάσταση, όπου έγινε εφικτή η παραγωγή βιβλίων σε πολύ μεγάλο αριθμό αντιτύπων. Από τότε έως και σήμερα το δέσιμο των βιβλίων γίνεται με την τεχνική του καλύμματος, όπου το σώμα του βιβλίου είναι πλέον ξεχωριστό από το κάλυμμα. Η τεχνική αυτή ανταποκρίθηκε στη μεγάλη παραγωγή, ενώ δεν έπαψαν ποτέ οι παλαιές τεχνικές να εφαρμόζονται σε μεμονωμένα βιβλία. Οι βιβλιοδεσίες που διασώζονται ανά τους αιώνες αποτελούν έργα τέχνης, υψηλής τεχνικής και αισθητικής, όπου αποτυπώνονται οι πνευματικές τάσεις κάθε εποχής.

Οι συμμετέχοντες στο εργαστήριο κατασκευάζουν ένα σημειωματάριο ακολουθώντας την τεχνική του καλύμματος. Διδάσκονται όλα τα στάδια της βιβλιοδεσίας, ξεκινώντας από το δίπλωμα των τυπογραφικών και το ράψιμο στο τεζάκι (ειδικό εργαλείο ραψίματος) και καταλήγοντας στην κατασκευή του καλύμματος και τις διαφορετικές τεχνικές διακόσμησης.

Τα παιδιά αποκτούν πολύτιμες δεξιότητες μέσω του βιωματικού εργαστηρίου, αγγίζουν, μυρίζουν και επεξεργάζονται τα διαφορετικά υλικά, όπως τον πάπυρο, την περγαμηνή, το δέρμα, τα χειροποίητα χαρτιά, τα υφάσματα κ.ά., εξασκώντας τις παρατηρητικές και αντιληπτικές τους ικανότητες.  Δραστηριότητες, όπως η επικόλληση του κεφαλαριού και της τέλας (γάζας) στη ράχη του βιβλίου, συμβάλλουν στη βελτίωση των λεπτών κινητικών δεξιοτήτων τους και της επιδεξιότητας και παράλληλα καλλιεργείται η αντίληψη της μοναδικότητας του κάθε βιβλίου ως πολύτιμο αντικείμενο.

Ο σχεδιασμός του σημειωματαρίου που έφτιαξαν οι μαθητές βασίστηκε σε ένα παλαιό τετράδιο με τίτλο ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ, του δωδεκάχρονου μαθητή της πρώτης τάξης του Ελληνικού σχολείου Κορώνης Γεώργιο Δημ. Τσάκωνα (1881-1944), με καταγωγή από το Χαρακοπιό. Ο Γ. Τσάκωνας για είκοσι τουλάχιστον χρόνια εκλεγόταν πρόεδρος της Κοινότητας Χαρακοπιού και προσέφερε τις υπηρεσίες του στην Κοινότητα αμισθί, ενώ το έργο του τον ανέδειξε σε «αναμορφωτή του Χαρακοπιού». Ενδιαφέρθηκε έντονα για τη λειτουργία των σχολείων του χωριού και η απόφαση του επταμελούς Συλλόγου διδασκόντων του Δημοτικού Σχολείου Χαρακοπιού το 2008 να δοθεί προσωνυμία στο σχολείο το όνομά του για «το πλούσιο έργο του σε όλους του τομείς», απηχεί τη σπουδαιότητα του έργου του στις μέρες μας. Το τετράδιο περιλαμβάνει κυρίως μεταφράσεις ‒ «εξηγήσεις» αρχαίων κειμένων, που αποτελούσαν μέρος της διδακτέας ύλης του Ελληνικού σχολείου, κατά το σχολικό έτος 1893-1894.

Στο κάλυμμα του σημειωματάριου που έφτιαξαν οι συμμετέχοντες και πήραν στο τέλος μαζί τους, έχει τυπωθεί θερμοτυπικά με χρυσό ο τίτλος του τετραδίου του Γεωργίου Τσάκωνα ΕΞΗΓΗΣΕΙΣ και ένα πλαίσιο στο οποίο έχει επικολληθεί εκτυπωμένο χειροποίητο χαρτί. Στο πίσω μέρος του καλύμματος είναι τυπωμένο ανάγλυφο σχέδιο της θεάς Αθηνάς. Στο σημειωματάριο ενσωματώθηκαν εκτός από κείμενα για τη βιβλιοδεσία και την περιγραφή του τετραδίου, ορισμένες σελίδες από αυτό, ως πηγή έμπνευσης για το σύγχρονο χρήστη.

Αξίζει να αναφερθεί πως ο Πολιτιστικός Σύλλογος Χαρακοπιού, δραστηριοποιείται από τον Αύγουστο του 2020 με σκοπό την ανάδειξη του χωριού μέσα από μια σειρά δράσεων. Σημαντικά επίτευγματά του ως τώρα, είναι η δημιουργία και λειτουργία δανειστικής βιβλιοθήκης και η συντήρηση και αναβάθμιση του παραδοσιακού ελαιοτριβείου, που βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Στις μέρες μας επαναλειτουργεί ως μουσείο, στοχεύοντας στην προβολή της παραδοσιακής παραγωγής του ελαιολάδου. Είναι επισκέψιμο, Δευτέρα ως Παρασκευή, 9 π.μ. με 1 μ.μ.  και Σαββατοκύριακο κατόπιν προγραμματισμένου ραντεβού. Τηλ. επικοινωνίας 694 789 6356.

Κ.Δρ.