Με παρέμβασή του ο πρώην δήμαρχος Καλαμάτας Παναγής Κουμάντος επισημαίνει λάθη και παραλείψεις που υπάρχουν, αναφορικά με την υδροδότηση της μεσσηνιακής πρωτεύουσας, στο λεύκωμα για την Καλαμάτα «Οδοιπορικό σε πλατείες και δρόμους της πόλης 1830-1940».
Η προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους Νομού Μεσσηνίας Αναστασία Μηλίτση απαντώντας στην επιστολή του κ. Κουμάντου αναφέρει: "Ως προς τις επισημάνσεις σας, σας διαβεβαιώνουμε ότι τις μελετούμε και, ασφαλώς, θα ληφθούν υπόψη στην επανέκδοση".
Αναλυτικά, η επιστολή του κ. Κουμάντου με τις επισημάνσεις για την υδροδότηση της Καλαμάτας:
"Θεωρώ υποχρέωσή μου να σας πληροφορήσω ότι το βιβλίο - λεύκωμα για την Καλαμάτα «Οδοιπορικό σε πλατείες και δρόμους της πόλης 1830-1940», που επιμεληθήκατε και ιδιαιτέρως το κεφ. ''Υδρευση'' σελ. 172-173, χρήζει διορθώσεων και συμπληρώσεων. Λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι τούτο αποτελεί ήδη μέρος της βιβλιογραφίας για την Καλαμάτα, εκτιμώ ότι δεν νοούνται λάθη και παραλείψεις.
Σας παραθέτω, πολύ συνοπτικά, το ιστορικό της ύδρευσης της Καλαμάτας για την αποκατάσταση της αλήθειας.
1. Τον Μάιο του 1934, καθήκοντα δημάρχου Καλαμάτας μετά από τις προηγηθείσες εκλογές, ανέλαβε ο αείμνηστος πατέρας μου ιατρός Χρήστος Κ. Κουμάντος. Εξαιρετικά ευαίσθητος στα θέματα υγείας των πολιτών, φρόντισε από την αρχή της δημαρχοντίας του να λύσει το πρόβλημα της ύδρευσης της πόλης, η οποία μέχρι τότε υδρευόταν από πηγάδια. Αρχισε αμέσως επαφές με την Γεωλογική Υπηρεσία Ελλάδος, για να διαπιστωθεί η ποσότητα και η ποιότητα των υδάτων των πηγών του Πηδήματος, καθώς και τα μικροβιολογικά φορτία αυτών. Μετά τα πρώτα θετικά αποτελέσματα, απευθύνθηκε στην κυβέρνηση, προκειμένου να εξασφαλίσει το απαραίτητο δάνειο για τη χρηματοδότηση του έργου.
2. Τον Ιανουάριο του 1935 ο Δήμος Καλαμάτας ανέθεσε, με απόφαση του Δ.Σ. στο διαπρεπή καθηγητή Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Γ.Κ. Γεωργαλά, τη σύνταξη της οριστικής μελέτης της ύδρευσης της Καλαμάτας από τις πηγές του Πηδήματος (Πρακτικά Δ.Σ).
3. Το Φεβρουάριο του 1935, ο Δήμος Καλαμάτας, συνήψε δάνειο από το ΤΠκΔ της τάξεως των 25.000.000 δραχμών για την ύδρευση της Καλαμάτας (πρακτικά Δ.Σ.). Σημειωτέον ότι το δάνειο εξοφλήθηκε την 29-4-1943 με το υπ' αριθμόν 33596/1943 εξοφλητικό συμβόλαιο Π. Καλλιάνη.
4. Τον Ιούλιο του 1935, ολοκληρώθηκε η μελέτη του έργου που κάλυπτε τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό και το δίκτυο διανομής του νερού στην πόλη.
5. Τον Αύγουστο του 1935, δημοπρατήθηκε το έργο της ύδρευσης της Καλαμάτας. Ο ανάδοχος του έργου, υπό την αυστηρά επίβλεψη του καθηγητή Γεωργαλά, ο οποίος ήταν και ο διευθυντής της Γεωλογικής Υπηρεσίας Ελλάδος, ανέλαβε την υποχρέωση να παραδώσει το έργο πλήρες και σε λειτουργία μέσα σε δύο χρόνια.
6. Τον Αύγουστο του 1936, ολοκληρώθηκε η κατασκευή του αντλιοστασίου στο Πήδημα. Στην εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα που υπάρχει ακόμα σήμερα στο άνω μέρος της εισόδου στο κτήριο αναγράφεται: «Δήμος Καλαμών επί δημαρχίας Χρήστου Κουμάντου 1936».
7. Το καλοκαίρι του 1937, εγκαινιάστηκε επισήμως το αντλιοστάσιο του Πηδήματος, από τον εν ενεργεία δήμαρχο Χρήστο Κ. Κουμάντο, που φαίνεται στο μέσον της φωτογραφίας που σας επισυνάπτω, με το λευκό κουστούμι, πλαισιωμένος από τα αιρετά μέλη του Δ.Σ. Καλαμάτας.
8. Στις 19 Σεπτεμβρίου 1937, έγιναν επισήμως τα εγκαίνια της ύδρευσης της Καλαμάτας. Ο δήμαρχος Χρήστος Κ. Κουμάντος, λιτός και σεμνός, δήλωσε πως έπραξε απλώς το καθήκον του και δεν αξίωσε ευγνωμοσύνη και έπαινο από κανέναν. Τα πηγάδια του θανάτου σφραγίστηκαν για πάντα και ο εφιάλτης των μολυσματικών ασθενειών, που θέριζε τη φτωχολογιά χάθηκε (τοπικός Τύπος).
Αψευδείς σιωπηλοί μάρτυρες των αληθινών αυτών γεγονότων που ανωτέρω σας παρέθεσα, είναι τα, ανά την πόλη, κιβώτια υδρομέτρησης, που φέρουν με ανάγλυφα γράμματα την ένδειξη: «Δήμος Καλαμών 1936».
Αυτή είναι η αλήθεια για την ύδρευση της Καλαμάτας.
Τέλος, στις 27 Σεπτεμβρίου 1937, σας ενημερώνω ότι ο αιρετός δήμαρχος Χρ. Κ. Κουμάντος, με εισήγηση του τότε νομάρχη Μεσσηνίας Αγγέλου Παπαδήμα, (αδελφού του υπουργού Στρατιωτικών της δικτατορικής κυβέρνησης της 4ης Αυγούστου), επαύθη με βασιλικό διάταγμα και αντικαταστάθηκε από διορισμένο δήμαρχο, ο οποίος αναφέρεται στο βιβλίο σας, ως σχόλιο στη φωτογραφία της σελ. 173, περί της οποίας μπορείτε να ενημερωθείτε κατωτέρω.
Με εντολή του δικτατορικού καθεστώτος, ο δοτός δήμαρχος τέλεσε, εν κλειστώ, νέα εγκαίνια, τον Ιανουάριο του 1938, για να μειώσει το κύρος του αιρετού δημάρχου και να αμφισβητηθεί το έργο του.
Μερίδα του τοπικού Τύπου αναγκάστηκε, κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχο της λογοκρισίας, που είχε επιβάλει το καθεστώς, να καλύψει τα «ψευδο - εγκαίνια» και να αναγνωρίσει ότι «αι επερχόμενοι γενεαί θα οφείλουν τεράστιαν ευγνωμοσύνη εις τους εργάτας του (του έργου)».
Επρόκειτο για πάγια εντολή των «υπουργών» Μανιαδάκη και Δημητράτου, προκειμένου να «καλοπιάσουν» την εργατική τάξη.
Είναι βαθύτατα λυπηρό ότι τα Γ.Α.Κ. Ν. Μεσσηνίας, καταχώρησαν στην 173 σελ. του ανωτέρω λευκώματος, φωτογραφία από τα εγκαίνια της υδατοδεξαμενής του Κάστρου, με παραποιημένη ημερομηνία. Αντί της ορθής, 19 Σεπτεμβρίου 1937, έχει αναγραφεί «Ιανουάριος 1938».
Στο μέσον της φωτογραφίας, όπως και στο μέσον της αντίστοιχης των εγκαινίων του αντλιοστασίου του Πηδήματος, που σας αποστέλλω, διακρίνεται παραπλεύρως του ιερέα ευκρινέστατα ο, εν ενεργεία ακόμη το καλοκαίρι του 1937 δήμαρχος Χρήστος Κ. Κουμάντος, με όλα τα μέλη του Δ.Σ. παρόντα στη φωτογραφία.
Είναι οδυνηρό ότι, με δική σας αποκλειστική ευθύνη, υιοθετήσατε και επιλεκτικά καταχωρήσατε στο βιβλίο του υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων την τεταρτοαυγουστιανή προβοκατόρικη διαστρέβλωση για την ύδρευση της Καλαμάτας, σελ. 173 και αποσιωπήσατε, για άγνωστους σε μένα λόγους, σχεδόν παντελώς την τεράστια προσφορά στην Καλαμάτα, που ξεκίνησε και ολοκλήρωσε ο αιρετός δήμαρχος Καλαμάτας Χρήστος Κ. Κουμάντος και τα αιρετά μέλη του Δημοτικού της Συμβουλίου, από την 1-5-1934 έως την 27-9-1937 που παύτηκαν.
Αυτά που γνωρίζει καλά ο λαός της Καλαμάτας και ουδέποτε αμφισβητήθηκαν από κανένα μέχρι σήμερα, εσείς τα αγνοήσατε επιδεικτικά.
Αναμένω την απάντησή σας και τις ενέργειές σας για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.
Με σοβαρό προβληματισμό"
