Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου αποτελεί το τελικό στάδιο της προσπάθειας που κατέβαλαν χιλιάδες υποψήφιοι για μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η σωστή συμπλήρωσή του είναι συχνά μια αρκετά επίπονη διαδικασία διότι εμπεριέχει άγχος αλλά και διότι χρονικά υλοποιείται μετά τις εξετάσεις που σίγουρα έχουν κουράσει τους υποψηφίους.
Στο κείμενο που ακολουθεί γίνεται προσπάθεια να συγκεντρωθούν όλες εκείνες οι πληροφορίες, τα μυστικά και οι συμβουλές που θα βοηθήσουν τους υποψηφίους να αποφύγουν λάθη και να κάνουν την καλύτερη γι' αυτούς επιλογή.
Διαδικαστικά
1. Ολοι οι υποψήφιοι, ΓΕΛ και ΕΠΑΛ, που θα υποβάλουν μηχανογραφικό δελτίο (Μ.Δ.) πρέπει να προσέλθουν στο λύκειό τους, για να δημιουργήσουν τον προσωπικό κωδικό ασφάλειας (password), τον οποίον θα χρησιμοποιήσουν στην πορεία για την ηλεκτρονική υποβολή του Μ.Δ.
2. Από την Τρίτη 24-6-2014 οι υποψήφιοι με το password που θα έχουν δημιουργήσει και τον 8ψήφιο κωδικό εξετάσεων που ήδη έχουν, μπορούν να επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση http://exams.it.minedu.gov.gr και να επεξεργάζονται το Μ.Δ. Ως την ανακοίνωση των βαθμών, οι υποψήφιοι θα μπορούν να ενημερώνονται, να μελετούν το Μ.Δ. και άλλα στοιχεία και να κάνουν μόνο πρόχειρο Μ.Δ. (προσωρινή αποθήκευση).
3. Από την ανακοίνωση των βαθμών ως και τη Δευτέρα 14-7-2014, όλοι οι υποψήφιοι στην ίδια ηλεκτρονική διεύθυνση θα πρέπει να κλειδώσουν το τελικό τους Μ.Δ. (επιλέγοντας οριστικοποίηση). Ο υποψήφιος καλό είναι να εκτυπώσει ή/και να αποθηκεύσει στον υπολογιστή του το οριστικοποιημένο Μ.Δ. ώστε ανά πάσα στιγμή να μπορεί να δει τις τελικές προτιμήσεις του.
Γενικές πληροφορίες
Α. Μηχανογραφικό δελτίο μπορούν να υποβάλουν:
- Οσοι συμμετείχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις του 2014 και εφόσον κατέχουν ή αποκτούν απολυτήριο.
- Οσοι απόφοιτοι συμμετείχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ημερησίων ΓΕΛ και ΕΠΑΛ τα έτη 2012 ή 2013, διεκδικώντας το 10% των θέσεων εισακτέων, χωρίς νέα εξέταση. Οσοι απόφοιτοι είναι υποψήφιοι για το 10%, συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής με τα μόρια που είχαν επιτύχει στην τελευταία τους εξέταση. Οι υποψήφιοι αυτοί δεν έχουν τη δυνατότητα ή δικαίωμα να εξεταστούν ξανά σε ειδικό μάθημα ή στα αγωνίσματα για τα ΤΕΦΑΑ, αλλά συνυπολογίζονται τα μόρια που είχαν επιτύχει στην τελευταία τους εξέταση.
Β. Για οποιαδήποτε πληροφορία, υποστήριξη, ακόμα και χρήση υπολογιστή που τυχόν δεν διαθέτουν, οι υποψήφιοι θα απευθύνονται στα λύκειά τους, τα οποία θα λειτουργούν αρκετές μέρες.
Γ. Εφιστάται η προσοχή σε όλους τους υποψηφίους για την εμπρόθεσμη υποβολή και οριστικοποίηση του μηχανογραφικού δελτίου, γιατί αλλιώς θα αποκλειστούν από την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση για φέτος.
Δ. Οι ειδικές περιπτώσεις υποψηφίων (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, κοινωνικά κριτήρια) έχουν καταργηθεί και άρα δεν απαιτείται κανένα σχετικό δικαιολογητικό. Μετά την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι υποψήφιοι θα διεκδικούν τη μεταφορά της θέσης τους.
Τα πιο συχνά λάθη που κάνουν οι υποψήφιοι
1. Περιμένουν τις βαθμολογίες τους και δηλώνουν επηρεασμένοι από αυτές και μάλιστα συγκριτικά με τις βάσεις παλαιοτέρων ετών.
2. Δεν δηλώνουν μεγάλο αριθμό τμημάτων λόγω υπερεκτίμησης της βαθμολογίας τους ή υπερεκτίμησης των βάσεων.
3. Δηλώνουν κάποιο τμήμα όχι με βάση την πραγματική επιθυμία τους αλλά με τη λογική της μέγιστης εκμετάλλευσης των μορίων (τα μόρια δεν είναι ευρώ που θα πρέπει να εξαντλήσουμε…).
4. Δεν μελετούν προσεκτικά τους οδηγούς σπουδών των τμημάτων.
5. Δεν λαμβάνουν υπόψη τις επαγγελματικές διεξόδους.
6. Υπερεκτιμούν τις ικανότητές τους στο να τελειώσουν μια δύσκολη σχολή (για τους εισαχθέντες ισχύει το ν+2 ως περιορισμός για το χρόνο αποφοίτησης).
7. Επηρεάζονται υπερβολικά από γνώμες άλλων (σημαντικοί άλλοι) και βάζουν σε δεύτερη μοίρα τελικά τις προσωπικές τους επιλογές.
8. Επηρεάζονται από την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην αγορά εργασίας και όχι από ό,τι μπορεί να συμβαίνει σε 6-7 χρόνια.
9. Υπερεκτιμούν τις δυνατότητες κάποιων επαγγελμάτων επηρεασμένοι κυρίως από τα ΜΜΕ και ακραίες περιπτώσεις αμοιβών (εκπομπές στην τηλεόραση που παρουσιάζουν παραμορφωμένη την πραγματικότητα, αστυνομικά σίριαλ, εκπομπές μαγειρικής, ποδόσφαιρο, καλλιτέχνες).
10. Δηλώνουν κάποιο τμήμα πρώτο στο μηχανογραφικό τους διότι φοβούνται ότι αν κάποιος με την ίδια βαθμολογία το δηλώσει σε καλύτερη σειρά στο μηχανογραφικό του θα προηγηθεί (μόνο σε ισοβαθμία στο Στρατό συμβαίνει αυτό και μάλιστα δεν είναι το πρώτο κριτήριο).
11. Ξεχνάνε να οριστικοποιήσουν το μηχανογραφικό τους.
12. Αφήνουν την όλη διαδικασία σε χέρια άλλων (δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις!)
Η σωστή διαδικασία συμπλήρωσης του μηχανογραφικού
Βήματα συμπλήρωσης
1. Σε ένα πρώτο βήμα ο υποψήφιος επιλέγει το σύνολο των τμημάτων που τον ενδιαφέρουν. Η επιλογή αυτή γίνεται βάσει κριτηρίων που κυρίως περιλαμβάνουν:
- Τα ενδιαφέροντα, την προσωπικότητα αλλά και τις ικανότητες και δεξιότητες του υποψηφίου,
- το βαθμό ενδιαφέροντος του υποψηφίου για το αντικείμενο και το πρόγραμμα σπουδών,
- τις επαγγελματικές διεξόδους του τμήματος σε σχέση με τα επαγγελματικά ενδιαφέροντα του υποψηφίου,
- τα επαγγελματικά δικαιώματα του τμήματος,
- την αγορά εργασίας,
- την πόλη που βρίσκεται το τμήμα,
- τα οικογενειακά και οικονομικά δεδομένα.
Η επιλογή μπορεί να γίνει και αντίστροφα, να διαγράψει δηλαδή ο υποψήφιος όλα τα τμήματα που δεν τον ενδιαφέρουν. Πηγές πληροφόρησης υπάρχουν αρκετές. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στο ιστολόγιο του ΚΕΣΥΠ Καλαμάτας υπάρχει εφαρμογή βάσει της οποίας παρέχονται όλες οι πληροφορίες για κάθε τμήμα με δομημένο τρόπο καθώς και πρόσβαση στους οδηγούς σπουδών.
2. Στο δεύτερο βήμα θα πρέπει να γίνει η ταξινόμηση των τμημάτων βάσει της προτίμησης του υποψηφίου. Η σειρά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να δηλώνεται βάσει των παλαιοτέρων βάσεων και των μορίων του υποψηφίου αλλά αυστηρά και μόνο βάσει της πραγματικής προτίμησης. Δεν πρέπει ποτέ να δηλώνεται σε προγενέστερη σειρά κάποιο τμήμα διότι είχε περισσότερα μόρια σε σχέση με κάποιο άλλο. Αυτό θα οδηγήσει σε λανθασμένη επιλογή. Είναι πετυχημένη η επιλογή τμήματος που έχει βάση 17.000 μόρια από έναν υποψήφιο που πέτυχε 19.000 μόρια αν αυτό πραγματικά το τμήμα επιθυμεί αλλά αποτυχημένη η επιλογή ενός τμήματος με βάση 19.000 μόρια με τη λογική της μέγιστης εκμετάλλευσης των μορίων. Η καλή βαθμολογία δίνει τη δυνατότητα στον υποψήφιο να δηλώσει τμήματα σε μεγάλο εύρος και πιθανόν αρκετά υψηλόβαθμα αλλά δεν πρέπει να αποτελεί παγίδα που θα οδηγήσει τελικά μακριά από τις πραγματικές επιθυμίες του!
3. Στο τρίτο βήμα θα πρέπει ο υποψήφιος να αποφασίσει οριστικά ποια θα είναι τα δύο πεδία που έχει δικαίωμα να επιλέξει. Αυτό φυσικά συμβαίνει στην περίπτωση που ο υποψήφιος, βάσει του μαθήματος επιλογής του, έχει δικαίωμα επιλογής μεταξύ περισσοτέρων των δύο πεδίων. Η σειρά επιλογής των τμημάτων, που έγινε στο προηγούμενο βήμα, καθώς και η βαθμολογία στα πεδία (διότι πιθανόν ένα τμήμα να εμφανίζεται σε δύο πεδία και σε ένα από αυτά ο υποψήφιος να συγκεντρώνει περισσότερα μόρια), παίζουν εδώ σημαντικό ρόλο. Υπενθυμίζουμε εδώ ότι όταν ο υποψήφιος δηλώνει δύο πεδία τότε υποχρεωτικά το ένα είναι το πεδίο της κατεύθυνσής του. Ελέγχουμε τελευταία φορά τη σειρά. Σε καμία περίπτωση να μην προηγείται ένα τμήμα κάποιου άλλου τμήματος που προτιμάμε καλύτερα.
4. Οριστικοποιούμε, τυπώνουμε ή/και αποθηκεύουμε το μηχανογραφικό.
Μικρά μυστικά και συμβουλές
1. Επισημαίνεται ότι στα τμήματα όπου απαιτείται εξέταση σε ειδικά μαθήματα θα πρέπει ο υποψήφιος να επιτύχει βαθμό δέκα σε καθένα από αυτά. Ο βαθμός των ειδικών μαθημάτων επηρεάζει μόνο την εισαγωγή στα τμήματα αυτά και όχι στα υπόλοιπα τμήματα του μηχανογραφικού. Στις πρακτικές εξετάσεις για τα ΤΕΦΑΑ δεν ισχύει όμως η βάση του δέκα και έτσι μπορεί να δηλωθούν τα ΤΕΦΑΑ και από υποψηφίους που συγκέντρωσαν λιγότερο από δέκα στα αγωνίσματα.
2. Η δυνατότητα μεταφοράς θέσης (μετεγγραφή), που βάση νόμου θα ισχύει για τους υποψηφίους του 2014 και μετά, δίνει τη δυνατότητα επιλογής τμήματος που βρίσκεται π.χ. σε κάποια επαρχιακή πόλη και έχει πολύ χαμηλότερη βάση από κάποιο αντίστοιχο της Αθήνας, με την προοπτική της μετεγγραφής. Αφορά τις ειδικές κατηγορίες (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, κοινωνικά κριτήρια). Επισημαίνεται ότι οι λεπτομέρειες των μετεγγραφών αναμένεται να διευκρινιστούν με Υπουργική Απόφαση έτσι ώστε να γνωρίζουν οι υποψήφιοι το αν θα παίρνουν όλοι οι δικαιούχοι μετεγγραφή ή αν θα υπάρχει κάποιος περιορισμός.
3. Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού είναι μια διαδικασία που πρέπει να υλοποιείται με ηρεμία και θετική σκέψη, χωρίς άγχος. Πρέπει να κατανοούμε άλλωστε ότι η εισαγωγή σε μια σχολή δεν είναι παρά ένα μόνο βήμα στην ακαδημαϊκή και επαγγελματική μας πορεία.
4. Η εποχή που η εισαγωγή σε μια σχολή σήμαινε αυτόματα την μετέπειτα επαγγελματική αποκατάσταση έχει περάσει προ πολλού. Προφανώς δεν είναι εύκολο να εκτιμήσει κάποιος τις αλλαγές στην αγορά εργασίας για αρκετά χρόνια μετά και συνεπώς αποτελεί μεγάλο ρίσκο να επιλέγει σπουδές με αυτό το κριτήριο, ιδιαίτερα σε περίοδο οικονομικής κρίσης όπου οι αλλαγές είναι ταχύτατες και συχνά απροσδόκητες. Συμπερασματικά, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε σχολές που συνάδουν με τα ενδιαφέροντα και τις κλίσεις μας έτσι ώστε τουλάχιστον να μην καταλήξουμε με σπουδές που δεν μας ενδιαφέρουν αλλά και άνεργοι.
5. Επειδή το χρονικό διάστημα από την έναρξη των σπουδών μέχρι την είσοδο στην αγορά εργασίας είναι μεγάλο, είναι προτιμότερη η επιλογή, μεταξύ των τμημάτων που μας ενδιαφέρουν, όσων έχουν γερή και πλατιά γνωστική βάση, έτσι ώστε να είναι δυνατή η εξειδίκευση μέσω μεταπτυχιακών σπουδών στο αντικείμενο που τότε θα έχει ζήτηση.
6. Καμία επιλογή σπουδών δεν είναι εκ προοιμίου καλή ή κακή. Καλή σχολή για κάποιον μπορεί να είναι κακή για κάποιον άλλο.
7. Θετική προοπτική έχει όποιος είναι καλός στο αντικείμενό του, όσο κορεσμένο και αν αυτό εμφανίζεται. Για να είναι όμως κάποιος αρκετά καλός στο αντικείμενο των σπουδών και της εργασίας του θα πρέπει αυτό να αποτελεί το πραγματικό θέλω του.
Δύο σημαντικές αλλαγές που ισχύουν από φέτος
1. Ειδικές κατηγορίες επί ίσοις όροις αλλά με δυνατότητα μετεγγραφής
Οι ειδικές περιπτώσεις υποψηφίων (πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, κοινωνικά κριτήρια) που ως τώρα εισάγονταν καθ’ υπέρβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε δικό τους ποσοστό θέσεων, καταργούνται. Ολοι οι υποψήφιοι πλέον διεκδικούν την εισαγωγή τους επί ίσοις όροις και μετά την εισαγωγή τους θα δίνονται μετεγγραφές στους πολύτεκνους, τρίτεκνους και όσους πληρούν κοινωνικά κριτήρια. Ισχύει από το 2014 και εντεύθεν.
2. 10% για μία και μόνο χρονιά μετά από τη χρονιά που εξετάστηκαν
Οσοι υποψήφιοι συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις των ΓΕΛ και ΕΠΑΛ από το 2014 και μετά, θα έχουν κι αυτοί το δικαίωμα να διεκδικήσουν την εισαγωγή τους την επόμενη και μόνο χρονιά σε ποσοστό 10% των θέσεων εισακτέων, χωρίς δηλαδή νέα εξέταση, καταθέτοντας μόνο μηχανογραφικό δελτίο.
Δρόμοι εκτός συναγωνισμού
Υπάρχουν πολλές δυνατότητες να κυνηγήσει κανείς το όνειρό του για σπουδές, εκτός μηχανογραφικού. Κάποιες από αυτές είναι:
- Η υποβολή αίτησης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Διαδικασία εξαιρετικά απλή που περιγράφεται αναλυτικά στο ιστολόγιο του ΚΕΣΥΠ.
- Η υποβολή αίτησης σε κάποιο από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια της Κύπρου.
- Η διεκδίκηση θέσης σε πανεπιστήμιο του εξωτερικού.
- Η φοίτηση σε δημόσιο ή ιδιωτικό ΙΕΚ.
- Η διεκδίκηση θέσης στις σχολές της Πυροσβεστικής Ακαδημίας και στη Σχολή Λιμενοφυλάκων.
- Η εισαγωγή στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού με το απολυτήριο.
- Η φοίτηση στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο ή στο αντίστοιχο της Κύπρου.
- Η εισαγωγή στις Σχολές Καλών Τεχνών με ειδικές εξετάσεις.
Το ΚΕΣΥΠ Καλαμάτας και η συμπλήρωση του μηχανογραφικού
Το ΚΕΣΥΠ Καλαμάτας βρίσκεται διαρκώς δίπλα στους υποψηφίους στη διαδικασία της συμπλήρωσης του μηχανογραφικού παρέχοντας δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες. Το ΚΕΣΥΠ στεγάζεται στο κτήριο του 5ου Γενικού Λυκείου Καλαμάτας, Βασ. Γεωργίου και Λακωνικής. Οι συναντήσεις στο ΚΕΣΥΠ πραγματοποιούνται κατόπιν ραντεβού. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο τηλ. 27210 95476.
Στο ιστολόγιο του ΚΕΣΥΠ, στη διεύθυνση http://blogs.sch.gr/kesmes/, υπάρχουν χρήσιμα εργαλεία και πηγές πληροφόρησης. Ιδιαίτερα χρήσιμη η εφαρμογή υπολογισμού μορίων, με την οποία μπορούν οι υποψήφιοι να υπολογίσουν εύκολα και αξιόπιστα τα μόρια εισαγωγής τους και επιπλέον να πληροφορηθούν άμεσα για την πιο συμφέρουσα επιλογή τους. Πολύ χρήσιμη επίσης η δυνατότητα επισκόπησης όλων των τμημάτων του μηχανογραφικού με τις βάσεις τους της τελευταίας δεκαετίας, το πρόγραμμα σπουδών τους και την περιγραφή τους.
Τελειώνοντας, μια παράκληση: Οσοι υποψήφιοι δεν ενδιαφέρονται στην πραγματικότητα να σπουδάσουν, να μην υποβάλουν μηχανογραφικό διότι στερούν τη θέση από κάποιον άλλο. Αν κάποιος σκοπεύει να φοιτήσει στο εξωτερικό ή αν κάποιος φοιτητής ανήκει στην κατηγορία του 10% και δεν έχει αποφασίσει σίγουρα ότι πράγματι τον ενδιαφέρει κάποιο διαφορετικό τμήμα από αυτό στο οποίο φοιτά, ας μην συμπληρώσει μηχανογραφικό.
Καλή επιλογή και καλές σπουδές σε όλους!
