Πέμπτη, 27 Δεκεμβρίου 2018 21:58

Κίνδυνος από τσουνάμι στις ακτές της Μεσσηνίας, σύμφωνα με ερευνητή του ΕΛΚΕΘΕ

Κίνδυνος από τσουνάμι στις ακτές της Μεσσηνίας, σύμφωνα με ερευνητή του ΕΛΚΕΘΕ

 

Οι ακτές της Μεσσηνίας, όπως οι περισσότερες παραθαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας, κινδυνεύουν από τσουνάμι μετά από υποθαλάσσια κατολίσθηση, σύμφωνα με το χάρτη επικινδυνότητας του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Ο δρ. Δημήτρης Σακελλαρίου, ερευνητής ΕΛΚΕΘΕ, ειδικός στην Τεκτονική/Θαλάσσια Γεωλογία με αφορμή το θανατηφόρο και απρόσμενο τσουνάμι, που έπληξε τις ακτές της Ινδονησίας, μετά από κατολίσθηση στις υποθαλάσσιες πλαγιές του ηφαιστείου Ανάκ Κρακατόα, φέρνει στην επιφάνεια τον αντίστοιχο κίνδυνο και στην ευρύτερη περιοχή των ελληνικών θαλασσών.

“Υποθαλάσσιες κατολισθήσεις έχουν γίνει πολλές φορές στους βυθούς των ελληνικών θαλασσών και θα συνεχίσουν να γίνονται και στο μέλλον. Πολλές από αυτές έχουν προκαλέσει και θα προκαλέσουν μικρά, μεγαλύτερα ή ακόμη και καταστροφικά τσουνάμι. Περιοχές όπως ο Κορινθιακός Κόλπος, το Βόρειο Αιγαίο, το Νότιο Αιγαίο, ιδιαίτερα η περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού, καθώς και τα νησιά του Ελληνικού Τόξου -Ιόνιο, Κρήτη, Ρόδος- έχουν πληγεί κατ' επανάληψη στο παρελθόν από μεγάλα ή και καταστροφικά τσουνάμι και έχουν αυξημένη επικινδυνότητα λόγω της υψηλής σεισμικότητάς τους”, αναφέρει ο κ. Σακελλαρίου. Γι' αυτό, όπως επισημαίνει, χρειάζεται πλέον “ο σχεδιασμός μιας εθνικής ερευνητικής πολιτικής και η αντίστοιχη χρηματοδότηση της συστηματικής έρευνας και χαρτογράφησης του βυθού των ελληνικών θαλασσών για την εκτίμηση των υποθαλάσσιων γεωκινδύνων, όπως οι κατολισθήσεις, οι σεισμοί και τα τσουνάμι”.

Η γεωλογική ιστορία ολόκληρης της Μεσογείου, σύμφωνα με τον ίδιο, περιλαμβάνει αναρίθμητες μικρές και μεγάλες υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, πάρα πολλές από τις οποίες έχουν προκαλέσει μικρά ή μεγάλα, ακόμη και καταστροφικά τσουνάμι, με ύψος που μπορεί να φτάσει πολλά μέτρα.

“Η Ανατολική Μεσόγειος και ιδιαίτερα οι ελληνικές θάλασσες, το Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος, έχουν πληγεί πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν από μεγάλα και καταστροφικά τσουνάμι που έχουν προκαλέσει πολλά θύματα. Τα περισσότερα από αυτά πιθανολογείται ότι προκλήθηκαν από υποθαλάσσιες κατολισθήσεις”, τονίζει.

Οι έως τώρα έρευνες, όπως λέει, δείχνουν ότι “στις ελληνικές θάλασσες συνυπάρχουν και οι τρεις βασικές παράμετροι που χρειάζονται για να εκδηλωθούν κατολισθήσεις: Υποθαλάσσιες πλαγιές με μεγάλες κλίσεις, έντονη σεισμικότητα και πολλά ενεργά υποθαλάσσια ρήγματα, καθώς επίσης απόθεση ιζημάτων με ασταθή ισορροπία στις υποθαλάσσιες πλαγιές”.

Ο βυθός των ελληνικών θαλασσών χαρακτηρίζεται από υποθαλάσσιες πλαγιές με μεγάλες κλίσεις, οι οποίες αρχίζουν από βάθη λίγων δεκάδων ή εκατοντάδων μέτρων και φτάνουν σε βάθη μέχρι 1.600 μέτρων στο Βόρειο Αιγαίο, 2.400 μέτρων στο Νότιο Αιγαίο και μεταξύ 3.000 και 5.000 μέτρων στο Ιόνιο Πέλαγος, νότια από την Κρήτη και ανατολικά από τη Ρόδο.

Οπως επισημαίνει ο κ. Σακελλαρίου, στο παρελθόν “πολλές από τις κατολισθήσεις στην Ελλάδα έγιναν χωρίς να έχει προηγηθεί σεισμική δόνηση ή ηφαιστειακή έκρηξη, εντελώς απρόσμενα και απροσδόκητα”. Ως χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρει: Τον Μάρτιο 2002 ένα μικρό τσουνάμι πλημμύρισε τη βόρεια πλευρά της πόλης της Ρόδου, ευτυχώς χωρίς θύματα. Το Φεβρουάριο 1963 μια κατολίσθηση στις εκβολές του ποταμού Μεγανείτη στον Δυτικό Κορινθιακό Κόλπο προκάλεσε ισχυρό τσουνάμι που σκότωσε δύο και τραυμάτισε 12 ανθρώπους στην περιοχή μεταξύ των χωριών Λαμπίρι και Λόγγος. Παρόμοιο τσουνάμι, αλλά χωρίς θύματα παρατηρήθηκε στις ακτές του Αιγίου την 1η Ιανουαρίου του 1996. Πολλά άλλα τσουνάμι, προσθέτει, προκλήθηκαν από μεγάλες ή πολλαπλές υποθαλάσσιες κατολισθήσεις που πυροδοτήθηκαν από ισχυρούς σεισμούς. Το τσουνάμι της 9ης Ιουλίου 1956 είναι το μεγαλύτερο πρόσφατο τσουνάμι στη Μεσόγειο. Επληξε τις ακτές των Κυκλάδων (Αμοργό, Σαντορίνη, Αστυπάλαια, Ιο) και των Δωδεκανήσων (Κάλυμνο), έφτασε σε υψόμετρο μεγαλύτερο των δέκα μέτρων στις ακτές της Αμοργού και της Αστυπάλαιας, σκότωσε 53 ανθρώπους και προκάλεσε σημαντικές καταστροφές στα γύρω νησιά. “Το εν λόγω τσουνάμι προκλήθηκε από μία ή περισσότερες υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, οι οποίες πυροδοτήθηκαν από έναν ισχυρό σεισμό”, υπογραμμίζει καταλήγοντας.