“Η μοναξιά έχει αναγνωριστεί (πριν την πανδημία) ούτως ή άλλως ως μείζον πρόβλημα για τη δημόσια υγεία, που σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο της ψυχικής και σωματικής ασθένειας, τη γνωστική εξασθένηση, την αυτοκτονική συμπεριφορά και τη θνησιμότητα από διαφόρων ειδών αιτίες” παρατηρεί η ψυχολόγος. Για αρκετό κόσμο μάλιστα, “αυτή η περίσταση προστέθηκε σε μια ήδη υπάρχουσα κατάσταση μοναξιάς, προερχόμενη είτε από περιβαλλοντικά αίτια, όπως έλλειψη οικογενειακού / φιλικού / συντροφικού πλαισίου, είτε ως αποτέλεσμα κάποιας ψυχοπαθολογίας”.
Επιμέλεια: Νικολέττα Κολυβάρη
Η ΜΟΝΑΞΙΑ ΤΟΥ SARS-COV-2
Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κινητοποίηση για κοινωνική εξωστρέφεια, που όπως λέει η ψυχολόγος έπαιζε καθοριστικό ρόλο στην αντιμετώπισή τους, τώρα “αποκλείεται από το θεραπευτικό πλάνο, εμποδίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη διαχείριση τους”.
Η απομόνωση, λοιπόν, από αγαπημένα πρόσωπα και δραστηριότητες, η απαγόρευση της γενικότερης αλληλεπίδρασης με άλλα άτομα που επιζητά ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον, έχει φέρει τον περισσότερο κόσμο αντιμέτωπο με ένα αίσθημα μοναξιάς, το οποίο δεν ξέρει πώς να αντιμετωπίσει. “Αρχικά υπήρξε μία αισιόδοξη οπτική των πραγμάτων, η οποία «είδε» τον κοινωνικό περιορισμό ως ευκαιρία ενδοσκόπησης, και πράγματι για αρκετό κόσμο αυτό λειτούργησε θετικά” διαπιστώνει η ειδικός. “Αρκετοί ήταν αυτοί που αναθεώρησαν αξίες, αντιλήψεις ακόμα και σχέσεις. Τους δόθηκε χρόνος και χώρος να ανακαλύψουν πτυχές του εαυτού τους και να προχωρήσουν σε αποφάσεις ζωής”. Όμως, η παράταση αυτής της κατάστασης “έχει αρχίσει να παρουσιάζει έντονο αρνητικό αντίκτυπο, τόσο στον ψυχισμό των ανθρώπων όσο και στην τρέχουσα οικογενειακή / ερωτική / επαγγελματική τους ζωή. Αν και ο καθένας έχει τα δικά του όρια ως προς τον βαθμό που μπορεί να είναι μόνος του -πολλοί είναι άλλωστε αυτοί που απολαμβάνουν τη μοναχικότητα- όλοι όμως εκφράζουν παρόμοια απογοήτευση”.
ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ
Η απογοήτευση αυτή οφείλεται, λέει η κ. Τσικρικού, στο ότι οι άνθρωποι “βρίσκονται σε οριακό σημείο ψυχικής εξάντλησης λόγω της μοναξιάς. Ακόμα και η μοναχικότητα, από επιλογή, έχει μετατραπεί σε υποχρεωτική μοναξιά, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τον καθένα ξεχωριστά”. Και ορθώς οι κυβερνητικές πολιτικές προτρέπουν τον κόσμο να περιορίσει τις επαφές του στα άτομα που διαμένουν στο ίδιο σπίτι, έτσι όμως “αποκλείονται όσοι μένουν μόνοι τους. Οι οποίοι αφενός νιώθουν ότι οι δικές τους ανάγκες παραβλέπονται, αφετέρου έχουν ενοχικά συναισθήματα όταν το εκφράζουν με τη σκέψη «τι πειράζει λίγη μοναξιά μπροστά σε τόσους θανάτους;»”.
“ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΣΧΕΔΙΑ ΚΑΙ ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΕΤΑΙ”
Στην παρούσα χρονική στιγμή βέβαια, μπορεί να μην προβλέπεται δυνατότητα για άμεση λύση της κατάστασης, αλλά όπως σημειώνει η ψυχολόγος του “Θάλπους”, “είναι στην ευχέρεια του καθενός να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο. Από τη μία αντιλαμβανόμενος ότι μέσω της κοινωνικής του απομόνωσης συνεισφέρει στο κοινό καλό, και από την άλλη βρίσκοντας μικρές διεξόδους που θα κάνουν υποφερτή την μοναξιά - όπως περίπατοι και jogging σε δημόσιους χώρους, π.χ. πάρκα μόνος ή με ένα φίλο (διατηρώντας την απόσταση δύο μέτρων), επικοινωνία μέσω βιντεοκλήσης, κοινωνικοποίηση μέσω των social media (με συνετή χρήση), διερεύνηση νέων χόμπι, απόκτηση νέων δεξιοτήτων, όπως για παράδειγμα η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας κλπ”.
Μία αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορεί να δώσει πάρα πολλές ιδέες, τονίζει η Εύη Τσικρικού, η οποία κλείνοντας προτρέπει να μην ξεχνά κανείς το πιο σημαντικό: “Να μην πάψει να κάνει σχέδια και να ονειρεύεται!”.
