Μειωμένη ακόμα περισσότερο είναι η άλλοτε δυναμική παραγωγή της ανοιξιάτικης, πρώιμης πατάτας για το 2024, σε Καλαμάτα και Μεσσήνη, ιδιαίτερα στον Μπουρνιά της μεσσηνιακής πρωτεύουσας που τείνει να εξαφανιστεί. Οι χαμηλές τιμές του προϊόντος τα προηγούμενα χρόνια, οι αθρόες εισαγωγές πατάτας και το τεράστιο κοστολόγιο καλλιέργειας που όλο και αυξάνεται, καθιστούν την παραγωγή ασύμφορη, με αποτέλεσμα παραγωγοί να έχουν χρεοκοπήσει και άλλοι να τρέχουν να φύγουν μακριά, όταν ακούν να μιλούν για πατάτα.
Η ευκαιρία για επώνυμο και πιστοποιημένο προϊόν που χάθηκε τα προηγούμενα χρόνια, είναι αυτή που μπορεί να αλλάξει τα πράγματα. Ακόμα, στον Μπουρνιά φαίνεται να καταγράφεται μεγάλο ενδιαφέρον για αγορά γης για τουριστική αξιοποίηση.
Αναλυτικά, μιλώντας με παραγωγούς και τυποποιητές του προϊόντος:
Ο Γιώργος Δούβας, στον Μπουρνιά της Καλαμάτας, μας ενημέρωσε ότι φέτος “έχει φυτευτεί ένα χαμηλό ποσοστό των κτημάτων στον Μπουρνιά” και δήλωσε: “Δεν ξέρω αν θα φυτευτούν πιο όψιμες. Κάθε χρόνο φυτεύονται και λιγότερες πατάτες. Και αυτό γιατί με τις τιμές που κυκλοφορούν, ούτε τα έξοδα δεν μπορεί να μαζέψει ο παραγωγός. Ο κόσμος φοβάται”.
Σε σχετική ερώτησή μας εκτίμησε ότι “η οδυνηρή αυτή πραγματικότητα δεν είναι για τους παραγωγούς, οι οποίοι θα γλυτώσουν, αλλά για τους εμπόρους και τους τυποποιητές, για τους οποίους δεν θα υπάρχει προϊόν. Για τον παραγωγό είναι καλύτερα, γιατί θα γλυτώσει από τη χρεοκοπία”.
Ο Γιάννης Μπλάνας από τη Μεσσήνη, μας είπε ότι στην περιοχή “φυτεύτηκαν τα ίδια και παραπάνω ακόμα στρέμματα, σε σχέση με την περασμένη χρονιά, λόγω των τιμών που κρατήθηκαν στη φετινή παραγωγή” και παρατήρησε: “Υπάρχει ακόμα παραγωγή, υπάρχουν στρέμματα με πατάτες, μπαίνουν και κτήματα που δεν είχαν καλλιεργηθεί. Ηταν καλή η φετινή χρονιά από πλευράς τιμών, όμως, δεν ήταν ικανοποιητικές οι αποδόσεις”.
Ωστόσο, επεσήμανε ότι “είναι μεγάλο το καλλιεργητικό κόστος” κι εξήγησε: “Μπορεί να υπάρχει μείωση 5% στα λιπάσματα, αλλά αυτό δεν είναι τίποτα. Οι σπόροι είναι 30% πάνω,τα πετρέλαια, το ρεύμα στα ύψη, όλα πανάκριβα. Να δούμε πως θα μπορέσουμε να τα βγάλουμε πέρα”.
Για τη νέα παραγωγή εξέφρασε την ανησυχία του “αν η Αίγυπτος έχει βάλει πιο πολλά στρέμματα, όπως ακούγεται, θα είναι δύσκολα τα πράγματα” και σημείωσε: “Τη νέα χρονιά θα αργήσουμε να βγάλουμε πατάτες, γιατί φυτεύτηκαν πιο αργά. Μετά τις 20 Απριλίου θα βγάλουμε, αλλά αυτό δεν είναι κακό, γιατί το Πάσχα είναι αργά (αρχές Μαΐου) και θα υπάρχουν φρέσκες πατάτες στην αγορά”.
Συνεχίζοντας, επιβεβαίωσε πως “στην ανοιξιάτικη παραγωγή το τεράστιο κοστολόγιο ανεβαίνει ακόμα περισσότερο με την αντιπαγετική προστασία” και πρόσθεσε: “Φέτος και οι όψιμες πατάτες είχαν καλή τιμή, όμως, ήταν μειωμένη η παραγωγή. Να δούμε τη νέα χρονιά πώς θα πάει η παγκόσμια αγορά, γιατί αυτή καθορίζει τις τιμές. Τα 50 λεπτά είναι μια τιμή που πρέπει να πουλήσουμε, γιατί τώρα 35 με 40 λεπτά είναι το κοστολόγιο”.
“ΧΡΕΟΚΟΠΗΣΑΜΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΑΤΑΤΕΣ”
Ο μπάρμπα Κώστας Δουρούμης παρατήρησε ότι “δεν υπάρχουν πατάτες, είναι μεγάλη η μείωση στην καλλιέργεια τα τελευταία χρόνια. Και αυτό γιατί χρεοκοπήσαμε από τις πατάτες. Οι Αιγύπτιοι
«βομβαρδίζουν» την αγορά. Τα κτήματα είναι χέρσα, ακαλλιέργητα. Ακούει πατάτες ο κόσμος και λακάει, είναι «άρρωστη» καλλιέργεια”.
Εκτίμησε πως “η καλλιέργεια της ανοιξιάτικης πατάτας είναι στο τέλος της, όπως τελείωσαν τα φασόλια και τα φιστίκια” και πρόσθεσε: “Και αυτή η εικόνα φαίνεται να δημιουργείται και με το γάλα, με τη μείωση της τιμής που πάνε να περάσουν. Θα φύγουν και οι κτηνοτρόφοι, όπως έφυγαν και οι αγρότες για να μην πάνε φυλακή”.
Ο μπάρμπα Κώστας επιβεβαίωσε ότι “η πατάτα είναι στο τέλος της” κι εξήγησε “γιατί το κόστος της ξεπερνάει τα 1.000 ευρώ το στρέμμα και φθάνει τα 1.300 αν είναι με νοίκι. Και με 20 και 25 λεπτά που σου παίρνουν την πατάτα... Δεν μας θέλουν εμάς τους αγρότες, γι’ αυτό και οι νέοι δεν κάθονται στα κτήματα”.
Καταλήγοντας, έστειλε μήνυμα σε αυτούς που κυβερνούν και παίρνουν τις αποφάσεις, λέγοντας: “Θα τα βρουν, όμως, μπροστά τους, όταν θα μείνουν 3 εισαγωγείς και θα πουλάνε την πατάτα όσο θέλουν. Αν φύγουμε εμείς, θα φάνε το κεφάλι τους, Το ίδιο θα γίνει και με το γάλα και με τα αρνιά. Αυτά είναι προβλήματα σοβαρά, αλλά κλείνουν τα μάτια και θα τα βρουν μπροστά τους”.
ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ
Ο τυποποιητής - εξαγωγέας Γιώργος Γκούμας συμφώνησε ότι “είναι λιγότερα τα στρέμματα που έχουν φυτευτεί, ιδιαίτερα στην Καλαμάτα”.
Οσον αφορά τις αιτίες, επεσήμανε: “1) Υπάρχει ζήτημα με τα εδάφη στον Μπουρνιά με τη διπλή καλλιέργεια τόσα χρόνια (πατάτα και φιστίκι) που παρουσιάζουν υψηλό νηματώδη, όταν τα φυτά φθάνουν στην ωρίμανση. Εχει απαγορευτεί ένα πλήθος φαρμάκων κατά του νηματώδη και είναι σταθερά μειωμένη η παραγωγή, η απόδοση. Στη Μεσσήνη είναι αργιλώδη τα εδάφη, κοκκινόχωμα. 2) Υπάρχει στροφή σε καλλιέργειες κηπευτικών. 3) Είναι η άνοδος των ενοικίων στα κτήματα που ανεβάζει ακόμα περισσότερο το κόστος και καθιστούν την παραγωγή ασύμφορη. Και ένα τελευταίο. Φαίνεται να ξεκίνησε το ενδιαφέρον της περιοχής για τουριστική ανάπτυξη. Υπάρχει συμφωνία για αγορά γης, που δεν είναι πλέον υψηλής παραγωγικότητας. Εχουν πουληθεί στρέμματα και θα ακολουθήσουν και άλλες τέτοιες πράξεις, λόγω της θέσης της περιοχής”.
Ο Γ. Γκούμας εκτίμησε πως “η καλλιέργεια τη νέα χρονιά σε Καλαμάτα και Μεσσήνη ίσα που θα ξεπεράσει τα 2.000 στρέμματα, ενώ τις παλιότερες καλές εποχές καλλιεργούνταν 6.000 στρέμματα”.
Ακόμα, για τις αιτίες της υποβάθμισης της καλλιέργειας, παρατήρησε: “Δεν καταφέραμε να δημιουργήσουμε προϊόν ΠΟΠ, δεν δημιουργήθηκαν Ομάδες Παραγωγών, οι παραγωγοί δεν δέχθηκαν την πιστοποίηση του προϊόντος και ήταν και οι πολιτικές με τις χαμηλές τιμές”.
Συνεχίζοντας, παραδέχθηκε ότι “η παραγωγή κινδυνεύει να μειωθεί ακόμα περισσότερο και θα εξαφανιστεί τελείως, αν δεν αλλάξουν τα πράγματα”. Και σημείωσε ότι για να αλλάξουν “πρέπει να συνεννοηθούμε, να δημιουργηθεί ένας φορέας από παραγωγούς και μεταποιητές που θα ασχοληθεί σοβαρά με το προϊόν. Να υπάρχει ανοιξιάτικη πατάτα ΠΟΠ, πιστοποιημένο κι επώνυμο προϊόν”.