Εμείς, όταν παραλάβαμε τη δημοτική αρχή το 2003, κληρονομήσαμε ένα τεράστιο πρόβλημα με τα σκουπίδια. Είχε κλείσει η Μονάδα Λιπασματοποίησης Απορριμμάτων (ΜΟΛΑΚ) με δικαστική απόφαση, και δεν υπήρχε χώρος ταφής ή γενικά απόθεσης απορριμμάτων. Η πόλη δηλαδή ήταν παντελώς αθωράκιστη και βρισκόταν στο… έλεος των σκουπιδιών. Καταφέραμε όμως, να παραδώσουμε στη δημοτική αρχή -μετά από αγώνα 4 ετών- όλα όσα χρειάζονταν, για να σχεδιάσει τη διαχείριση των απορριμμάτων, χωρίς την πίεση του χρόνου, όπως εμείς και να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Συγκεκριμένα στην υπό τον κ. Νίκα δημοτική αρχή παραδώσαμε, τον Ιανουάριο του 2007, επισκευασμένη τη ΜΟΛΑΚ (με βελτιωμένο μηχανολογικό εξοπλισμό, μπαλοποιητή για τα αδρανή κ.ά.), τις απαραίτητες αδειοδοτήσεις για τη λειτουργία της, καθώς και με αποκατεστημένο τον περιβάλλοντα χώρο της μονάδας, που όταν παραλάβαμε ήταν σκουπιδότοπος. Ακόμα παραδώσαμε μία σύγχρονη μονάδα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών κι έναν ανανεωμένο στόλο απορριμματοφόρων, ενώ εξασφαλίσαμε και ένα χώρο εναπόθεσης αδρανών (Μαραθόλακκα), αδειοδοτημένο.
Ο δήμαρχος όμως, χρησιμοποιώντας διάφορες παρελκυστικές μεθόδους και πειραματικούς σχεδιασμούς, προσπάθησε να απαξιώσει τη ΜΟΛΑΚ, θέτοντάς την εκτός λειτουργίας όλα αυτά τα χρόνια της δημαρχοντίας του. Κι αυτό, παρ’ ότι στο προεκλογικό του πρόγραμμα του 2006, οι σχεδιασμοί του και οι προεκλογικές δεσμεύσεις του περιελάμβαναν και «τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων (χώρου συνεργείων, ΜΟΛΑΚ, βιολογικού κ.ά.)».
Οι παλινδρομικές κινήσεις του δημάρχου Καλαμάτας στο θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων, οφείλονται στην ανυπαρξία στρατηγικού σχεδιασμού; Τι είναι αυτό που τον έκανε από τις προεκλογικές υποσχέσεις και δεσμεύσεις για εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων της ΜΟΛΑΚ, την οποία του παραδώσαμε ανακαινισμένη και συμπληρωμένη με τον απαραίτητο εξοπλισμό, να την απαξιώσει και να αρνείται με πεισματικό τρόπο τη λειτουργία της; Μάλιστα, για να καλύψει αυτή τη «στροφή» του, ο κ. Νίκας δεν δίστασε να χρησιμοποιήσει αυθαίρετες και ψευδείς αιτιολογίες για τη ΜΟΛΑΚ:
- Υποστήριξε ότι «σκουπίδια βάζει, σκουπίδια βγάζει». Γεγονός αβάσιμο, αφού το Δεκέμβριο του 2007 παρέλαβε και επισήμως ανακαινισμένη τη ΜΟΛΑΚ. Αλλωστε, και η πρόσφατη έκθεση (Μάρτιος 2013) του τ. καθηγητή του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Αλέξανδρου Οικονομόπουλου για τη ΜΟΛΑΚ αναφέρει, πως «μπορεί να τεθεί πολύ γρήγορα σε λειτουργία και ο σχεδιασμός της επιτρέπει την επεξεργασία σημαντικά μεγαλύτερων ποσοτήτων αστικών στερεών απορριμμάτων, από 20.000 t/y…».
- Επικαλέστηκε υψηλό κόστος λειτουργίας της. Ετσι, απορρίπτοντας τη δοκιμασμένη και με τα σχετικά εχέγγυα για την ποιότητα του επεξεργασμένου προϊόντος λύση της ΜΟΛΑΚ και κυρίως με μικρό κόστος που συνολικά δεν υπερέβαινε τα 40 € ανά τόνο σκουπιδιών, προτίμησε τις μεθόδους του «Σούκου» αρχικά, με τίμημα επεξεργασίας 50 € τον τόνο και της «RAM» στη συνέχεια, έναντι 69 € τον τόνο! Στο αδιέξοδο κι αφού τα «σωσίβια» του «Σούκου» και της «RAM» δεν έδωσαν λύση, χρησιμοποιήθηκαν οι σκουπιδοεργολάβοι, που αρχικά είχαν αποκηρυχθεί και δαιμονοποιηθεί από τον κ. Νίκα, με κόστος 6.300 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) την ημέρα!
- Ισχυρίστηκε ότι για να επαναλειτουργήσει η ΜΟΛΑΚ χρειάζεται δαπάνες στο μηχανολογικό εξοπλισμό της ύψους 13 εκατομμυρίων €. Η απάντηση έρχεται από τον τ. καθηγητή του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης, κ. Αλέξ. Οικονομόπουλο, ο οποίος στην έκθεσή του επισημαίνει πως «στην περίπτωσή μας το σωστό ερώτημα είναι το τι μπορεί να κάνει το εργοστάσιο με τον υφιστάμενο εξοπλισμό του και με σύντομες και οικονομικά συμφέρουσες αναβαθμίσεις» και καταλήγει: «Σε γενικές γραμμές το εργοστάσιο φαίνεται σε καλή κατάσταση (π.χ. ο κεντρικός πίνακας ελέγχου και όσα μηχανήματα δοκιμάστηκαν κατά τη σύντομη επίσκεψη λειτούργησαν) και η γενική αίσθηση είναι ότι με περιορισμένα έξοδα συντήρησης η ΜΟΛΑΚ μπορεί να τεθεί πολύ σύντομα σε λειτουργία». Να θυμίσω ακόμα ότι στο τέλος του 2006, λίγο πριν παραδώσω τη δημαρχία στον κ. Νίκα, οι υπεύθυνοι που είχαν οριστεί λειτούργησαν κανονικά τη ΜΟΛΑΚ, μετά την επισκευή της.
Ο κ. Νίκας μάλιστα, για να μην διακινδυνεύσει τη λειτουργία της ΜΟΛΑΚ, δεν μερίμνησε για την ανανέωση της άδειας λειτουργίας της, που έληξε το Σεπτέμβριο του 2009.
Θυμίζουμε όμως και τη στροφή του δημάρχου και στο θέμα της Μαραθόλακκας, στην οποία είχε επενδύσει όλες τις ελπίδες του για τη λύση του οξυμμένου προβλήματος των σκουπιδιών, αφού όμως φρόντιζε προηγουμένως να τη χαρακτηρίζει «επιπόλαιη λύση».
Πέρα από την -όχι και τόσο αριστοτεχνική- «στροφή» του δημάρχου στο θέμα της ΜΟΛΑΚ, έχει πλέον αποδειχθεί περίτρανα ότι ο κ. Νίκας δεν είχε κανένα απολύτως στρατηγικό σχέδιο στη διαχείριση των απορριμμάτων. Ούτε αρχικό, μήτε εναλλακτικό.
Εχει ποτέ αναλογιστεί ο δήμαρχος ότι με τις παλινωδίες του και μέχρι να οδηγηθούμε σε μια οριστική λύση για τα σκουπίδια, θα έχουν πεταχτεί 20 εκατ. €; Η εξήγηση απλή: Το κόστος της ΜΟΛΑΚ είναι 10 εκατ. €, η μεταφορά σκουπιδιών και οι άλλοι πειραματισμοί («Σούκος» και «RAM») ανέρχονται στα 5 - 6 εκατ. € και το κόστος της όποιας προσωρινής εγκατάστασης για τη διαχείριση απορριμμάτων στην περιοχή μας εκτιμάται στα 4 - 5 εκατ. €. Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει υπάρξει μέχρι τώρα οριστική λύση στο πρόβλημα των σκουπιδιών
Κλείνοντας, θα παραθέσω αυτό που και πριν από 2,5 χρόνια είχα επισημάνει -σε σχετική αρθρογραφία μου- για το δήμαρχο, ο οποίος, δυστυχώς για την πόλη και το δήμο γενικότερα, όσο περνά ο χρόνος με δικαιώνει όλο και περισσότερο: «Δεν υπάρχει κανένα σχέδιο, καμία τακτική, καμία πολιτική. Το μόνο “σχέδιο” είναι η περίεργη επιμονή του για απαξίωση της ΜΟΛΑΚ, της μονάδας δηλαδή που θα έλυνε το πρόβλημα. Ετσι, αναίτια(;) ο δήμος στερήθηκε των υπηρεσιών ενός πολύτιμου εργαλείου, η λειτουργία του οποίου, σε συνδυασμό με τις άλλες υποδομές που δημιουργήσαμε στον τομέα της καθαριότητας, θα έδιναν μια στοιχειώδη λύση στο πρόβλημα και θα απάλλασσαν το δήμο από το βραχνά των σκουπιδιών».
Γιώργος Ν. Κουτσούληςτ. Δήμαρχος Καλαμάτας