Με μια απόφαση που προκαλεί ερωτηματικά και απορίες, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση δικαιώνει την επιχείρηση, υιοθετώντας εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Πελοποννήσου και απορρίπτει τις αποφάσεις και τα σκεπτικά της κ. Αλειφέρη και του ΚΕΠΠΕ. Μάλιστα, στην απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης δε φαίνεται πουθενά, δε λαμβάνεται υπόψη η αυτοψία του ΚΕΠΠΕ. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης δεν έχει ΑΔΑ και δεν αναρτήθηκε στη "Διαύγεια". Εχει υπογραφεί 29 Απριλίου και στην Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας έφθασε με το ταχυδρομείο σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 27 Μαΐου και το αποκάλυψε ύστερα από 2 μέρες η κ. Αλειφέρη, κατά τη συνάντηση με τον υπουργό Περιβάλλοντος Γιάννη Τσιρώνη.
Στην απόφαση που υπογράφει ο Διονύσιος Παναγιωτόπουλος, γενικός διευθυντής Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής, αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«1) Αποδεχόμαστε εν μέρει την από 20/3/2015 κατατεθείσα στην υπηρεσία μας προσφυγή της εταιρείας με την επωνυμία "ΟΙΚΟΕΝΕΡΓΕΙΑ Α.Ε." κατά της αριθμ. Φ14.401/ΟΙΚ.982/6-3-2015 αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Μεσσηνίας και ειδικότερα ως προς το σκέλος της, με το οποίο ζητά την τροποποίηση της ως άνω απόφασης, ώστε η προσωρινή διακοπή της λειτουργίας να περιοριστεί από το σύνολο της δραστηριότητας στην εφεδρική δεξαμενή αποθήκευσης διφασικών ελαιοπυρήνων του εργοστασίου που εμφάνισε τη διαρροή και στις επιμέρους λειτουργίες του που τυχόν αυτή επηρεάζει, σύμφωνα με την εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας μας που περιέχεται στο (16) σχετικό της παρούσας απόφασής μας.
2) Ακυρώνουμε την αριθμ. Φ13.401/οικ. 982/6-3-2015 απόφαση της αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Μεσσηνίας κατά τα λοιπά, ώστε η προσωρινή διακοπή της λειτουργίας να περιοριστεί από το σύνολο της δραστηριότητας στην εφεδρική δεξαμενή αποθήκευσης διφασικών ελαιοπυρήνων του εργοστασίου που εμφάνισε τη διαρροή και στις επιμέρους λειτουργίες του, που τυχόν αυτή επηρεάζει σύμφωνα με την εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας που περιέχεται στο (16) σχετικό της παρούσας απόφασής μας.
3) Κατά της απόφασής μας οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον δύναται να ασκήσει προσφυγή ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου και εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 230 παρ. 3 του Ν. 3852/2010».
Υιοθετώντας την εισήγηση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού Πελοποννήσου, στην κατατεθείσα προσφυγή της εταιρείας, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση αναφέρει:
«Στη συγκεκριμένη υπόθεση με αδιαμφισβήτητο κατά την άποψή μας τρόπο προκύπτει: 1) Περιβαλλοντική παράβαση (όρων Δ.3.5 της ισχύουσας ΑΕΠΟ περί διαχείρισης υγρών αποβλήτων). 2) Πολεοδομική παράβαση (εκτέλεση οικοδομικών εργασιών χωρίς άδεια). 3) Περιβαλλοντική ζημιά και ανάγκη αποκατάστασής της.
Δεν τεκμηριώνεται, όμως επαρκώς, η αιτιώδης σχέση των ως άνω παραβάσεων με το σύνολο της δραστηριότητας, της οποίας η λειτουργία διακόπτεται προσωρινά με την προσβαλλόμενη απόφαση. Π.χ. ενδεικτικά αναφέρεται ότι η λειτουργία της δραστηριότητας για ξήρανση τριφασικού ελαιοπυρήνα ουδόλως σχετίζεται με τη διαπιστωθείσα διαρροή στην εφεδρική δεξαμενή αποθήκευσης διφασικού ελαιοπυρήνα. Το σημαντικό εύρημα της αποστραγγιστικής τάφρου που αποκαλύφθηκε κατά την αυτοψία του ΚΕΠΠΕ Π.Ε. Μεσσηνίας στην περιοχή της διαρροής δεν αποτελεί αφ’ εαυτού απόδειξη της εσκεμμένης ρύπανσης του περιβάλλοντος από το φορέα της δραστηριότητας με ανεξέλεγκτη διάθεση των υγρών της αποβλήτων. Απαιτείται διενέργεια ειδικής τεχνικής πραγματογνωμοσύνης με αναλυτική τεκμηρίωση, προκειμένου να στοιχειοθετηθεί με τρόπο αδιαμφισβήτητο ένα τέτοιο συμπέρασμα».
Τα ερωτήματα που προκύπτουν από τα τελευταία σημεία της εισήγησης, είναι: Αν «το σημαντικό εύρημα της αποστραγγιστικής τάφρου που αποκαλύφθηκε κατά την αυτοψία του ΚΕΠΠΕ Π.Ε. Μεσσηνίας στην περιοχή της διαρροής δεν αποτελεί αφ’ εαυτού απόδειξη της εσκεμμένης ρύπανσης του περιβάλλοντος από το φορέα της δραστηριότητας με ανεξέλεγκτη διάθεση των υγρών της αποβλήτων», όταν το διαπιστώνουν οι υπεύθυνοι επιστήμονες της Π.Ε., τότε τι άλλο μένει; Και αλήθεια, από πότε «απαιτείται διενέργεια ειδικής τεχνικής πραγματογνωμοσύνης με αναλυτική τεκμηρίωση, προκειμένου να στοιχειοθετηθεί με τρόπο αδιαμφισβήτητο ένα τέτοιο συμπέρασμα;». Οι επιστήμονες της Π.Ε. δεν επαρκούν;
ΤΙ ΕΛΕΓΕ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΑΛΕΙΦΕΡΗ
Μια μέρα μετά την αυτοψία του ΚΕΠΠΕ, στις 6 Μαρτίου, η αντιπεριφερειάρχης Ελένη Αλειφέρη σε συνέντευξη Τύπου ανακοίνωσε την απόφαση για προσωρινή διακοπή λειτουργίας του πυρηνελαιουργείου που ήταν υπαίτιο για την πρωτοφανή ρύπανση στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά. Στο ρεπορτάζ με τίτλο "ΜΕ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΑΛΕΙΦΕΡΗ:
Προσωρινή διακοπή λειτουργίας πυρηνελαιουργείου στο Μελιγαλά", η "Ε" του Σαββατοκύριακου 7 - 8 Μαρτίου 2015 έγραφε: "Απόφαση για προσωρινή διακοπή λειτουργίας του πυρηνελαιουργείου που ήταν υπαίτιο για την πρωτοφανή ρύπανση στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά, αποφάσισε χθες η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη. Ενημέρωσε, ακόμα, ότι δόθηκε εντολή εκκένωσης των αποθηκευτικών χώρων και απομάκρυνσης της πρώτης ύλης από το πυρηνελαιουργείο. Πληροφόρησε πως η πρώτη ύλη πρέπει να έχει απομακρυνθεί μέχρι τις 13 Μαρτίου και ότι ο υπεύθυνος της μονάδας έχει κληθεί να δηλώσει τη συνολική ποσότητα που έχει και να ενημερώνει καθημερινά για την ποσότητα που απομακρύνεται.
Η κ. Αλειφέρη επεσήμανε ότι «δεν είναι ένα σύνηθες περιστατικό. Είναι εξαιρετικά βαρύ« και διευκρίνισε: «Αλλο παράβαση περιβαλλοντικών όρων και άλλο ρύπανση και επιβάρυνση. Υπάρχει διαφορά. Είναι πέρα και έξω από κάθε λογική, συνιστά πολύ βαριά παράβαση και επικίνδυνη, η οποία δικαιολογεί την αυτόφωρη διαδικασία». Ενημέρωσε ότι το Κλιμάκιο Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος (ΚΕΠΠΕ) είχε κάνει ελέγχους στα πυρηνελαιουργεία της Καλαμάτας και της ΒΙΠΕ Μελιγαλά και είχε διαπιστώσει περιβαλλοντικές παραβάσεις, για τις οποίες είχε επιβάλει τις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Για το πρόβλημα με τα λύματα, τα μαύρα ζουμιά στο δρόμο, είπε ότι ενημερώθηκε στα μέσα της περασμένης εβδομάδας από κατοίκους και τους προέδρους των γειτονικών κοινοτήτων και ειδοποίησε την ΒΙΠΕ - ΕΤΒΑ. Παρατήρησε ότι τη Δευτέρα 2 Μαρτίου η κατάσταση επιδεινώθηκε και πως αποφασίστηκε να γίνει συντονισμένη προσπάθεια με τη ΒΙΠΕ - ΕΤΒΑ και τη συνδρομή του εισαγγελέα. «Ημουν σε γνώση της χθεσινής προσπάθειας και της εξέλιξης με το ΚΕΠΠΕ. Είχα πλήρη εικόνα της κατάστασης», είπε η αντιπεριφερειάρχης".
ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΨΙΑ ΤΟΥ ΚΕΠΠΕ
Μια μέρα νωρίτερα, στις 5 Μαρτίου, είχε γίνει η πολύωρη αυτοψία του ΚΕΠΠΕ στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά. Την Παρασκευή 6 Μαρτίου η "Ε" έγραφε στο ρεπορτάζ της, με τίτλο " Ρίχνουν τα λύματα στο δρόμο!": "Ρύπανση πέρα από κάθε έλεγχο και όριο έχει δημιουργηθεί στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά από τα πυρηνελαιουργεία, με τα υγρά απόβλητα να κυλούν στον κεντρικό δρόμο και να πλημμυρίζουν τα κτήματα της περιοχής. Ο χαρακτηρισμός ως περιβαλλοντικό έγκλημα δεν απέχει και πολύ από την πραγματικότητα.
Χθες σε αυτοψία ανακαλύφθηκε ότι από το ένα πυρηνελαιουργείο, την Οικοενέργεια, είχε συνδεθεί υποτυπώδης αποστραγγιστικός αγωγός με νάιλον που διοχέτευε λύματα -υγρά από την επεξεργασία του πυρήνα- στα κτήματα και στο δρόμο. Τα λύματα που μύριζαν πυρήνα και είχαν βρομίσει τον τόπο, κατέληγαν στο δίκτυο ομβρίων της ΒΙΠΕ και στα ρέματα της περιοχής.
Τη χθεσινή αυτοψία του Κλιμακίου Ελέγχου Ποιότητας Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας προκάλεσε η κινητοποίηση των προέδρων των γειτονικών Τοπικών Κοινοτήτων, που από το πρωί είχαν απευθυνθεί στον εισαγγελέα Καλαμάτας Δημήτρη Σταύρου.
Για να εξακριβωθεί από πού ακριβώς προέρχονταν τα λύματα, χρειάστηκαν μηχανήματα που έσκαψαν σε μπαζωμένο κτήμα, δίπλα στο πυρηνελαιουργείο. Η ανακάλυψη του παράνομου αγωγού φούντωσε την οργή και την αγανάκτηση παριστάμενων αιρετών και δημοτών, που ζητούσαν την πιο σκληρή τιμωρία, για να δοθεί τέλος στο μαρτύριο που ζουν.
Η όλη επιχείρηση τελούσε υπό την ενημέρωση και την καθοδήγηση του εισαγγελέα Καλαμάτας, στον οποίο είχαν απευθυνθεί από το πρωί οι πρόεδροι των Τοπικών Κοινοτήτων Σκάλας Νίκος Κανελλόπουλος, Κατσαρού Περικλής Σταυρόπουλος, Τσουκαλεΐκων Αποστόλης Μπάρδης και Σολακίου Παναγιώτης Κόσσυβας.
Το κλιμάκιο αποτελούσαν υπηρεσιακά στελέχη από τις Διευθύνσεις Υγείας και Ανάπτυξης και από το Τμήμα Περιβάλλοντος. Παρόντες στην επιχείρηση ήταν οι αντιδήμαρχοι Γιάννης Ηλιόπουλος, Δημήτρης Καραμπούλας και Στάθης Μαργαρίτης, η επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Γιώτα Γεωργακοπούλου, ο επικεφαλής της ελάσσονος μειοψηφίας Κώστας Δημητρακόπουλος, οι πρόεδροι των γειτονικών κοινοτήτων και αγανακτισμένοι κάτοικοι, καθώς και περιβαλλοντολόγος από τη ΒΙΠΕ - ΕΤΒΑ. Στο σημείο της εκσκαφής αργά το μεσημέρι βρέθηκε και η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη, η οποία δεν έτυχε και της πιο φιλόξενης υποδοχής από οργισμένο κάτοικο του Μελιγαλά".
