Το δημοψήφισμα είναι ένας βαθιά δημοκρατικός θεσμός, δοκιμασμένος θετικά στον δυτικό κόσμο για μικρά ή μεγάλα θέματα. Στην Ελλάδα είχαμε δύο μόνο, πλην σημαντικού διακυβεύματος, δημοψηφίσματα. Εκείνο που κατήργησε τη Βασιλεία (1974) και το πρόσφατο της 5ης Ιουλίου. Οι ραγδαίες εξελίξεις που ακολούθησαν, «εμπόδισαν» μια ουσιαστική συζήτηση γι’ αυτό και ιδίως για το ηχηρό 62% του «Οχι». Πρόσφατα όμως ακούστηκαν παράξενες δηλώσεις ή «επιπλήξεις» προς τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και εμφανίστηκαν πολλοί «θετοί γονείς» αυτού του ηχηρού «62% Οχι». Ευθέως ισχυρίζομαι ότι πρόκειται για παραμόρφωση της αλήθειας και εξηγούμαι, ανακαλώντας τη μνήμη μας.
Το δημοψήφισμα το αποφάσισε ο Αλέξης Τσίπρας και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, τολμώντας και παίρνοντας υψηλό πολιτικό ρίσκο. Η αιτία που προκάλεσε αυτή την απόφαση ήταν το αδιέξοδο των διαπραγματεύσεων, με αποκλειστική ευθύνη των δανειστών. Οι «έμπειροι» δανειστές μας, έσυραν τη νέα και άπειρη κυβέρνηση της χώρας σε αδιέξοδο, ροκανίζοντας το χρόνο. Ενώ στις 22 Ιουνίου έγινε αποδεκτή η ελληνική πρόταση των 47 σελίδων ως καλή βάση για συμφωνία, την επόμενη ημέρα την πέταξαν στο καλάθι των αχρήστων. Εφεραν άλλη πρόταση (Γιούνκερ) με πολύ σκληρά μέτρα, 5μηνη μικρή χρηματοδότηση και καμία συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους. Ωμά και κυνικά επιχείρησαν να πνίξουν την κυβέρνηση, υλοποιώντας το σχέδιο της «αριστερής παρένθεσης», μαζί με τους εγχώριους φίλους τους. Η προκήρυξη του δημοψηφίσματος έφερε την τιμωρητική, εν ψυχρώ, απόφαση του Ντράγκι και των δανειστών για την ασφυξία των τραπεζών, με αποτέλεσμα την επιβολή του ελέγχου των κεφαλαίων. Με συνεχείς δηλώσεις τους δε οι δανειστές, εν χωρώ, επεμβαίνοντας φανερά στα εσωτερικά της χώρας, επιχειρούσαν να επηρεάσουν τη κοινή γνώμη υπέρ του «Ναι». Ανάλογα έπρατταν όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης με υποστηρικτές τους τα όλα τα συστημικά ΜΜΕ. Οι πολίτες με ψυχραιμία και υπομονή αγνόησαν τις αφόρητες πιέσεις. Οι «μαύρες κηλίδες» της Ευρώπης θα αξιολογηθούν στο μέλλον, όπως και όλο το σκηνικό της ωμής παρέμβασης των ευρωπαϊκών ηγεσιών στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους - μέλους.
Η αντίδραση του αστικού μπλοκ (παλαιά κόμματα, συστημικά ΜΜΕ, η εμφάνιση ξανά των δεινοσαύρων του πολιτικού παρελθόντος κ.ά.), μαζί με την ωμή επέμβαση κάποιων Ευρωπαίων ηγετών, προκάλεσαν κύμα οργής και θυμού, αλλά κυρίως θέριεψαν την αξιοπρέπεια και την δημοκρατική - συμμετοχική ορμή πλατιών λαϊκών στρωμάτων και ιδίως της νεολαίας. Κατέρρευσε η στρατηγική του φόβου, αλλά και το ψευδεπίγραφο δίλημμα «ευρώ ή δραχμή», που πρόβαλαν εκβιαστικά οι γνωστοί τηλεαστέρες, παγιδεύοντας και καλοπροαίρετους πολίτες, που ανησυχούσαν ή είχαν επιφυλάξεις για το δημοψήφισμα.
Η κυβέρνηση και οι υποστηρικτές του «Οχι» αποκάλυψαν τη διαστρέβλωση. Ο Αλ. Τσίπρας ήταν σαφής: «Το διακύβευμα - ερώτημα δεν είναι ευρώ ή δραχμή. Είναι ναι ή όχι στην πρόταση των δανειστών». Αυτό εξ άλλου έγραφε και το ψηφοδέλτιο στην κάλπη της 5ης Ιουλίου. «Το «Οχι» μας δίνει διαπραγματευτική δύναμη. Δεν τίθεται θέμα εξόδου από την Ευρωζώνη, η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη είναι αδιαπραγμάτευτη».
Τα ίδια ακριβώς ανέφερε και το κείμενο των υποστηρικτών του «Οχι» στη Μεσσηνία, που δημοσιεύτηκε στον τοπικό Τύπο (3-7-2015), με υπογραφές και των 4 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Μεσσηνίας. Τα ίδια ειπώθηκαν και στη συγκέντρωση για το «Οχι», το βράδυ της 3-7-2015, στην κεντρική πλατεία της Καλαμάτας.
Το αποτέλεσμα ήταν όντως ηχηρό και ιστορικό. Πολύχρωμο, αλλά με κύριο κορμό τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. Ταξικό και νεανικό, αλλά και νικηφόρο σε όλους τους νομούς και την Μεσσηνία. Με σαφή εντολή όμως, που δεν χωρά παρερμηνείες. Οι αυτόκλητοι «ιδιοκτήτες» ή «κληρονόμοι» του «62% Οχι» υποκρίνονται, όταν λένε πως το 62% ψήφισε «ρήξη», «δραχμή» ή «έξοδο από την Ευρωζώνη». Την αλήθεια όμως δεν μπορεί να την παραμορφώσει κανένας.
Ισως κάποιοι ενοχληθούν. Αλλά όπως έλεγε και ο αρχαίος φιλόσοφος «φίλος μεν ο Κρίτων, φιλτάτη δε η αλήθεια».
Παναγιώτα Κοζομπόλη-Αμανατίδη
Δικηγόρος
τ. Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Μεσσηνίας