Το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο "Χαρακοπιό Μεσσηνίας: Ένα ταξίδι στη χαρά", εστιάζει στη διάσωση των παραδόσεων, των ηθών και εθίμων, των παιχνιδιών στις πλατείες, καθώς και του τρόπου ζωής μιας άλλης εποχής. Μέσα από τις σελίδες του, ο συγγραφέας επιδιώκει όχι μόνο να διατηρήσει την πολιτιστική κληρονομιά του χωριού του, αλλά και να ξυπνήσει μνήμες σε όσους έζησαν σε χωριά παρόμοια με το δικό του. Στο βιβλίο του καταγράφει τις εντυπώσεις και τις διηγήσεις της χαράς. Το δεύτερο βιβλίο του, με τίτλο "Χαρακοπιό Μεσσηνίας", εκδόθηκε το 2023 και αποτελεί μια εκτενέστερη ματιά στην ιστορία και τη σημερινή εικόνα του χωριού. Περιλαμβάνει την ετυμολογία των επιθέτων, τα παρατσούκλια, διαθήκες του 19ου αιώνα, μικρές ιστορίες, ντοπιολαλιές, καθώς και τη δομή του Χαρακοπιού όπως είναι σήμερα.

Μια βουτιά στην ομορφιά και την ιστορία του Χαρακοπιού

 

Το χωριό αναφέρεται τουλάχιστον από την εποχή της Ενετοκρατίας με την ονομασία Χαρακοπιό και θεωρείται ως ένα από τα γραφικά κεφαλοχώρια της περιοχής της Κορώνης. Κατοικήθηκε σε όλα τα στάδια της ιστορίας, όπως μαρτυρούν μυκηναϊκοί τάφοι, αρχαιολογικά ευρήματα και το περίφημο ρωμαϊκό ψηφιδωτό της Βίλλας στην Αγία Τριάδα. Περί το 1860, ήταν επίσης ακμαίο σταυροδρόμι της διαδρομής μεταξύ Πύλου-Μεθώνης-Κορώνης και στην περιοχή του υπήρχαν βιοτεχνίες και ανεπτυγμένο εμπόριο. Για την προέλευση του ονόματος του χωριού υπάρχουν δύο εκδοχές, σύμφωνα με την τοπική παράδοση της περιοχής. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή η ονομασία προήλθε από τα γλέντια και τη «χαρά» που έκαναν οι πραματευτάδες, οι οποίοι ταξίδευαν με προορισμό την Κορώνη, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή η ονομασία προήλθε από τα πήλινα κεραμικά που κατασκευάζονταν στην περιοχή με χαρακτηριστικά αυλακώματα (χαράκι - χαράγματα), καθώς ως και τη δεκαετία του 1960 στην περιοχή του χωριού κατασκευάζονταν πήλινα πιθάρια, γνωστά και ως «τζάρες». Στα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνονται οι κοντινές παραλίες Γαργαρού και Αγίας Τριάδας, οι οποίες βρίσκονται στα ανατολικά του.

Διαβάστε επίσης: Η αγγειοπλαστική παράδοση στην περιοχή της Κορώνης

Αποσπάσματα από το βιβλίο του Νίκου Παπαδόπουλου “Χαρακοπιό Μεσσηνίας – Ενα ταξίδι με τη χαρά”

Χριστούγεννα

"Παραμονή των Χριστουγέννων, το πρωί, παιδικές παρέες γυρίζουν τα σπίτια και λένε τα κάλαντα! – Καλήν ημέραν άρχοντες κι αν είναι ορισμός σας, Χριστού την Θεία γέννησιν, να πω στ΄ αρχοντικό σας… και τελειώνοντας έλεγαν – Σε τούτο το σπίτι το ψηλό πέτρα να μην ραγίσει και ο νοικοκύρης του σπιτιού χρόνια πολλά να ζήσει. Οι γυναίκες, που άκουγαν τα κάλαντα έδιναν στα παιδιά μερικές δεκάρες. Όταν τελείωναν, οι παιδικές παρέες τα κάλαντα, μοιράζονταν τα χρήματα και έτρεχαν να αγοράσουν από τα μαγαζιά, καραμέλες, σοκολάτες, στραγάλια και φιστίκια. Τελευταία μέρα της νηστείας. Το μεσημεριανό και βραδινό φαγητό, λιτό και νηστίσιμο. Γύρω στις 8 το βράδυ, όλοι πέφτουμε για ύπνο. Η μητέρα ετοιμάζει τα καθαρά καλά ρούχα για όλους, γιατί αύριο πριν ξημερώσει, πρέπει να ντυθούν γιατί στις 5 η ώρα θα χτυπήσουν οι καμπάνες για τη λειτουργία. Πέντε η ώρα, ακόμα τα αστέρια φωτίζουν τον ουρανό, και ακούγονται δυνατά οι καμπάνες, που χτυπούν χαρμόσυνα. Η μητέρα σηκώνεται πρώτη, ξυπνά τα παιδιά και τον άντρα της τον παππού και την γιαγιά. Όλοι φορούν τα ετοιμασμένα από το βράδυ τα καλά τους ρούχα και ξεκινούν να πάνε στην εκκλησία. Όταν φτάνουμε, παίρνουμε από το παγκάρι το κερί μας, το ανάβουμε και προσκυνούμε την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και παίρνουμε τις θέσεις μας για να παρακολουθήσουμε την Θεία λειτουργία της Γεννήσεως. Οι πολυέλαιοι όλοι αναμμένοι. Οι ψαλμωδίες δημιουργούν κατανυκτική ατμόσφαιρα. Γύρω στις οκτώ και μισή, τελειώνει η λειτουργία. Παίρνουμε το αντίδωρο από του παπά το χέρι και αποχωρούμε από την εκκλησία, ευχόμενοι σε όλους χρόνια πολλά. Οι γυναίκες γυρίζουν στο σπίτι, για να ετοιμάσουν το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Οι άντρες πηγαίνουν στα καφενεία, εμείς τα παιδιά μένουμε στην πλατεία και αρχίζουμε να παίζουμε διάφορα παιχνίδια. Χτυπά το ρολόι δώδεκα φορές, το μεσημέρι έφτασε. Οι πατεράδες μας σιγά σιγά φεύγουν από τα καφενεία, φωνάζουν τα παιδιά τους και επιστρέφουν στα σπίτια τους, Το τραπέζι είναι στρωμένο με το άσπρο, κοφτό, τραπεζομάντιλο. Καθόμαστε στο τραπέζι και η μητέρα σερβίρει τα φαγητά. Αρνάκι στο φούρνο με πατάτες, τζιέρι, κόκορας κοκκινιστός και σαλάτα. Σερβιριζόμαστε και απολαμβάνουμε τα φαγητά. Οι γονείς μας και ο παππούς με τη γιαγιά πίνουν και κάνα δυο ποτηράκια κρασί. Το απόγευμα, οι πατεράδες πάνε στα καφενεία για λίγο, εμείς τα παιδιά ξαμολιόμαστε στις πλατείες, στα ξάγναντα και παίζουμε διάφορα παιχνίδια. Οι πατεράδες γυρίζουν από το καφενείο. Μαζί με τις γυναίκες τους, πηγαίνουν για να χαιρετίσουν τους εορτάζοντες, Χρήστους και Χριστίνες. Γύριζαν στο σπίτι κοντά στα μεσάνυχτα. Τα παιδιά είχαμε γυρίσει στο σπίτι και κοιμόμαστε. ‘Έτσι περνούσε η ημέρα των Χριστουγέννων στο χωριό μας".

Πρωτοχρονιά

"Τριάντα μία Δεκεμβρίου. Παραμονή πρωτοχρονιάς. Πρωί-πρωί μαζευόμαστε πάλι οι παρέες των παιδιών για να γυρίσουμε τα σπίτια και να πούμε τα κάλαντα.
- Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά, ψηλή μου δεντρολιβανιά κι αρχή καλός μας χρόνος εκκλησιά με τ’ άγιο θρόνος...
...και το χαρτί ομίλει άγιε μου άγιε μου καλέ Βασίλη. Και του χρόνου.

Οι νοικοκυρές δίνουν στα παιδιά μερικές δεκάρες. Όταν τελειώνουν το γύρισμά τους, μοιράζονται τα χρήματα και τρέχουν στα μαγαζιά για να τα εξαργυρώσουν, αγοράζοντας λιχουδιές. Οι γυναίκες έχουν φούριες, ετοιμάζουν μεζέδες και διάφορα φαγητά. Το βράδυ έχουν κανονίσει να περάσουν μαζί δύο τρεις οικογένειες. Κάθε μια θα φέρει τα φαγητά που έχει ετοιμάσει, καθώς και μια πιατέλα με γλυκά: κουραμπιέδες, μελομακάρονα, και δίπλες. Γύρω στις οκτώ το βράδυ μαζεύονται στο σπίτι που θα συνεορτάσουν. Ο άντρας κουβαλάει και μια βίκα κρασί. Στο στρωμένο τραπέζι βάζουν τα φαγητά, τους μεζέδες και τα γλυκά το κρασί και αρχίζουν, να τσιμπούν, και να πίνουν τα ποτηράκια τους. Γύρω στις δέκα, αρχίζει το κανονικό φαγοπότι, οι άντρες και οι γυναίκες στο τραπέζι και τα παιδιά στην κουζίνα, γεύονται τα φαγητά που είχε ετοιμάσει κάθε νοικοκυρά. Στις έντεκα, σηκώνουν και καθαρίζουν το τραπέζι από τα πιάτα και τα ποτήρια. Αλλάζουν και το τραπεζομάντιλο βάζοντας στο τραπέζι μια κουβέρτα. Ολοι μικροί μεγάλοι μαζεύονται γύρω από αυτό για να παίξουν με την τράπουλα τριάντα μία και πάντα όλα. Οι κερδισμένοι θα ήταν οι τυχεροί της νέας χρονιάς. Στις δώδεκα ακριβώς σταματούσαν και έδιναν ευχές ο ένας στον άλλον για μια καλή χρονιά.

Μερικοί από το χωριό μας έριχναν και βαρελότα, ο θόρυβος τους ακουγόταν σε όλο το χωριό. Μετά τις ευχές, η νοικοκυρά του σπιτιού, έβαζε πάνω στο τραπέζι τη βασιλόπιτα, που μέσα είχε βάλει ένα νόμισμα (το βασιλικό). Ο άνδρας του σπιτιού, αφού την σταύρωνε, άρχιζε να την κόβει σε κομμάτια. Το πρώτο κομμάτι ήταν για τον Χριστό μας, το δεύτερο για το σπίτι, στη συνέχεια, έκοβε κομμάτια ονομάζοντας αυτόν που θα το έπαιρνε, άρχιζε από τους μεγαλύτερους σε ηλικία και στο τέλος έκοβε για τα παιδιά. Σε κάποιου το κομμάτι ήταν το βασιλικό, αυτός θα ήταν ο τυχερός του νέου χρόνου. Γύρω στις δύο μετά τα μεσάνυχτα, αφού πάλι χαιρετούσαν, οι καλεσμένοι επέστρεφαν στα σπίτια τους. ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ".

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

Ο Νίκος Παπαδόπουλος γεννήθηκε στο Χαρακοπιό Μεσσηνίας στις 11-2-1947, από γονείς δασκάλους. Το 1968 τελείωσε την Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών. Το 1998 ορκίστηκε ως πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διορίστηκε σαν δάσκαλος το 1972 στο νομό Πέλλας. Μετατέθηκε το 1976 στην Αθήνα. Το 1981 αποσπάστηκε στο Γενικό Προξενείο Φραγκφούρτης στη Δυτική Γερμανία, στο τμήμα εκπαίδευσης για.Γεννήθηκε στο Χαρακοπιό Μεσσηνίας στις 11-2-1947, από γονείς δασκάλους. Το 1968 τελείωσε την Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών. Το 1998 ορκίστηκε ως πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διορίστηκε σαν δάσκαλος το 1972 στο νομό Πέλλας. Μετατέθηκε το 1976 στην Αθήνα. Το 1981 αποσπάστηκε στο Γενικό Προξενείο Φραγκφούρτης στη Δυτική Γερμανία, στο τμήμα εκπαίδευσης για πέντε χρόνια. Επανερχόμενος στην Ελλάδα υπηρέτησε σε σχολεία της Δεύτερης Περιφέρειας Αθηνών. Τιμήθηκε από τους συναδέλφους του εκλεγόμενος Αιρετός στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο για είκοσι συνεχόμενα χρόνια. Παντρεύτηκε τη δασκάλα Κωνσταντίνα Γιαννοπούλου από τα Νικολέικα Αιγίου και απέκτησαν τρία παιδιά: τον Ανδρέα, τον Ευάγγελο και τη Σταυρούλα. Η Σταυρούλα, επηρεασμένη ίσως από το DNA του Χαρακοπιού, ασχολείται σήμερα με την αγγειοπλαστική.

Το βιβλίο του Νίκου Παπαδόπουλου με τίτλο "Χαρακοπιό Μεσσηνίας" (2023) μπορείτε να το αναζητήσετε στο βιβλιοπωλείο "Χαρτί και μολύβι" στην Κορώνη.