Τετάρτη, 18 Ιανουαρίου 2017 13:15

"Τα Κοντοβούνια στην Επανάσταση του 1821" του Μεσσήνιου Δημ. Μουγγού

Γράφτηκε από την
"Τα Κοντοβούνια στην Επανάσταση του 1821" του Μεσσήνιου Δημ. Μουγγού

 

Η παρουσίαση του βιβλίου «Τα Κοντοβούνια στην Επανάσταση του 1821" του Μεσσήνιου δάσκαλου - συγγραφέα Δημητρίου Γρηγ. Μουγγού θα γίνει το Σάββατο 4 Φεβρουαρίου στις 6 μ.μ. στο αμφιθέατρο του 1ου Γυμνασίου - Λυκείου Αγίου Δημητρίου (Στρογγυλό - Στρατάρχου Αλεξάνδρου Παπάγου 23, Αγιος Δημήτριος).

Ο Δημήτριος Γρηγ. Μουγγός κατάγεται από το Κεφαλόβρυσο (Χαλβάτσου) Μεσσηνίας και είναι εν ενεργεία δάσκαλος στο 18ο Δημοτικό Αγ. Δημητρίου, συγγραφέας και ιστορικός ερευνητής. Για πολλά χρόνια ασχολείται με την έρευνα και καταγραφή της ιστορίας και λαογραφίας του χωριού του και της ευρύτερης περιοχής. Καρπός της πολύχρονης έρευνας του είναι τα βιβλία «Το Κεφαλόβρυσο (Χαλβάτσου) Μεσσηνίας - Ιστορικές και λαογραφικές καταγραφές» (2001) και «Λαογραφικά των Κοντοβουνίων - Μνημεία του Λόγου» (2007). Και τα δυο βιβλία του παραχωρήθηκαν αφιλοκερδώς σε Μεσσηνιακούς συλλόγους, το πρώτο στον Σύλλογο Κεφαλοβρυσαίων και το δεύτερο στον Εξωραϊστικό Σύλλογο Αετοφωλιάς. 

Στο τρίτο του σύγγραμμα «Τα Κοντοβούνια στην Επανάσταση του 1821» παρουσιάζει την ιστορία των χωριών της ευρύτερης περιοχής των Κοντοβουνίων, που αποτελεί την «καρδιά» της Μεσσηνίας, και τη συμμετοχή τους στον Αγώνα του 1821. Παρουσιάζονται συνολικά 62 χωριά, 55 των Κοντοβουνίων και 7 γειτονικά: Αετός, Αετοφωλιά, Ανυδρο, Αριστομένης, Αρσινόη, Αρχαία Μεσσήνη, Ασούταινα, Βιδίσοβα, Βούταινα, Γκολέμι, Διόδια, Δραΐνα, Δρογγάρι, Ζαπάντι, Ζερμπίσια, Καλογερέσι, Κεφαλινού, Κεφαλόβρυσο, Κλωνί, Κορομηλιά, Κουλκάδα, Κουτήφαρη, Κρυονέρι, Κυνηγού, Λαντζουνάτου, Λυκουδέσι, Μαγγανιακό, Μάκραινα, Μάλη, Μάλθη, Μάνεση, Μανιάκι, Μαργέλη, Μεταξάδα, Μηλιώτη, Μίλα, Μοναστήρι, Μπέτσι, Ντάρα, Παλαιόκαστρο, Παλαιό Λουτρό, Παπαφλέσσα, Πελεκανάδα, Περδικόβρυση, Πετράλωνα, Πλατανόβρυση, Πολυθέα, Ποταμιά, Πουλίτσι, Ραφτόπουλου, Ρευματιά, Ροδιά, Σελλά, Σταυρός, Στέρνα, Στρέφι, Τριπύλα, Τρίκορφο, Φλεσσιάδα, Χαμουζά, Χορεύτρα και Χρύσοβα. 

Ο ίδιος καταγράφει την ιστορία των χωριών αυτών, με έμφαση στην προεπαναστατική περίοδο, στα χρόνια του Αγώνα και στα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση. Φέρνει στο φως τα ονόματα των οπλαρχηγών και των αγωνιστών του κάθε χωριού και για τους περισσότερους από αυτούς παραθέτει πλήρη βιογραφικά σημειώματα. Παρουσιάζει, επίσης, την επαναστατική δράση των μεγάλων κλεφταρματολών των Κοντοβουνίων (Νικολούλια, Γιώργο από τον Αετό, Μήτρο της Βιδίσοβας, Γιάννη Καλαμπόκη, Μήτρο Ντόγκα, Δημητράκη Κόντο - Μπουχανά, Αναστάσιο Γυφτάκη, Παναγιώτη Δεδούση κ.ά.) και της θρυλικής κλεφτοπούλας Αρκαδιανής. 

"Αναλύει γιατί οι Κοντοβουνήσιοι μαζί με τους Ντρέδες αποτελούσαν τον καλύτερο στρατό του '21, σύμφωνα με τους πρωταγωνιστές του Αγώνα, τους ιστορικούς και τους απομνημονευματογράφους. Αναδεικνύει την καταγωγή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη από τα Κοντοβούνια και τους δεσμούς του με τους Αγωνιστές της περιοχής" σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση.

Εξιστορεί με συγκλονιστικές λεπτομέρειες τα ολοκαυτώματα των Κοντοβουνίων (Κουφιέρος, Ρωμαίικο αλώνι, Πατσιάντερα, Πάλουκα, Κοιλιάντερα), το Γολγοθά των Μεσσηνίων και των Κλεφτών του Μοριά στην Παλουκόραχη της Σκάλας και καταγράφει όλες τις τουρκικές βαρβαρότητες από το 1453 ως το 1828 σε όλη την Ελλάδα. 

Περιγράφει λεπτομερώς τις μεγάλες μάχες που έγιναν στα Κοντοβούνια (Χαλβάτσου, Αστράς, Μανιάκι, Γεφύρι τ' Αντρειωμένου, Αετός, Λυκουδέσι).

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη μάχη του Μανιακίου, στην οποία ο συγγραφέας αφιερώνει περίπου 180 σελίδες με ανέκδοτο υλικό. Αφού εκθέτει λεπτομερώς όλα όσα προηγήθηκαν της μάχης, από τον εμφύλιο του 1824 ως το Μάιο του 1825, παρακολουθεί βήμα προς βήμα τη δραματική πορεία του Παπαφλέσσα προς το Μανιάκι και δίνει μια λεπτομερή περιγραφή της μάχης βασισμένη σε αυθεντικές μαρτυρίες, ιστορικά κείμενα και κυρίως σε πρωτογενείς πηγές, δηλαδή σε αυθεντικά έγγραφα από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους. 

Με τα αδιάσειστα στοιχεία που παραθέτει διαλύει όλους τους απλουστευτικούς μύθους και ό,τι πιστεύαμε ως τώρα για τη θρυλική μάχη, ενώ καταρρίπτει όλα τα αυθαίρετα ψυχογραφήματα, τις ψυχαναλύσεις, τις επικρίσεις, τους αφορισμούς, τις ανακρίβειες και κυρίως την ασύστολη συκοφαντία, ψευδολογία και λασπολογία εναντίον του Ηρωα, Εθνεγέρτη και Εθνομάρτυρα Παπαφλέσσα. Επί πλέον, φέρνει στο φως για πρώτη φορά όλα τα ονόματα των Ηρώων της κορυφαίας μάχης, πεσόντων και διασωθέντων. 

Τέλος, όχι μόνο στα προλεγόμενα του Μανιακίου, αλλά και σε ειδικό κεφάλαιο ο συγγραφέας αποκαλύπτει άγνωστες και σκοπίμως αποσιωπημένες σελίδες από τις λεηλασίες και τις αγριότητες που έλαβαν χώρα στα Κοντοβούνια και στην υπόλοιπη Μεσσηνία από τον μισθοφορικό κυβερνητικό στρατό - και όχι μόνο - κατά τη διάρκεια του δευτέρου εμφυλίου (1824-1825). Ο συγγραφέας θεωρεί ότι ο φωτισμός αυτών των μελανών σελίδων της ιστορίας μας είναι χρήσιμος, διότι αφενός αποτελεί μια ελάχιστη ηθική και ιστορική δικαίωση των θυμάτων και των μαρτύρων της τουρκικής αλλά και της εμφυλιοπολεμικής θηριωδίας και αφετέρου λειτουργούν ως παράδειγμα προς αποφυγήν.

 

Πραγματικό κόσμημα του βιβλίου αποτελεί το Επίμετρο «Οι Αγωνιστές γράφουν», στο οποίο ο συγγραφέας έχει συγκεντρώσει αυθεντικά κείμενα των Αγωνιστών του '21.


NEWSLETTER