Οι φτωχοί αγρότες όμως που σήμερα βρίσκονται μπροστά στην τετελεσμένη καταστροφή και αντιμετωπίζουν το φάσμα της πείνας με όλο τους το δίκιο μπορούν να πουν στην κυβέρνηση που υποκρίνεται ότι δεν έχει να τους ενισχύσει: Πώς βρίσκεις δισεκατομμύρια για να ξοδεύης σε εξοπλισμούς, σε προετοιμασία νέων πολέμων για το συμφέρο της ντόπιας και ξένης κεφαλαιοκρατίας; Πώς βρίσκεις δισεκατομμύρια για να ξοδεύεις σε τοκοχρεωλύσια που τσεπώνουν οι ξένοι τραπεζίτες Χάμπρο, η Εθνική Τράπεζα; Οταν πρόκειται για τέτοια έξοδα είναι ικανός να τα βρίσκει ο Βενιζέλος και κάθε άλλος πρωθυπουργός της κεφαλαιοκρατίας. Δεν τα παίρνει από τους εμποροβιομήχανους που βγάζουν 5 δισεκατομμύρια τον χρόνο κέρδη. Οντας κυβέρνηση κεφαλαιοκρατική αφήνει αφορολόγητους τους κεφαλαιούχους και βγάζει τα δισεκατομμύρια των εξοπλισμών και τοκοχρεωλυσίων, τα 2 εκατομμύρια που τσεπώνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα άλλα έξοδα για τα σμήνη των χαφιέδων κ.λπ. παίρνοντας τον τελευταίο τέτζερη του φτωχού χωρικού. Ολες οι αστικές εφημερίδες μηδέ του κυβερνητικού “Ελευθέρου Βήματος” εξαιρουμένου συνιστούν την ενίσχυση των χιονόπληχτων χωρικών. Λέγοντας ενίσχυση εννοούν μερικές πενταροδεκάρες απ' το κράτος ή τα διάφορα ταμεία παγοπλήκτων που συντηρούνται με έξοδα των ιδίων των χωρικών. Πολλοί επίσης πλούσιοι χωρικοί από τους διάφορους συνεταιρισμούς ζητούν αναστολές φόρων και χρεών. Κατά τίποτε όμως δεν πρόκειται να καλυτερέψει τη θέση των παγόπληκτων χωρικών με τις πενταροδεκάρες, που ζήτημα είναι αν θα δοθούν. Με τι αναστολές φόρων και τόκων θα δημιουργηθεί αύριο κατάσταση χειρότερη για τους φτωχούς χωρικούς γιατί θα μαζευτούν οι φόροι και τα χρέη και θάχουν τεράστια βάρη αύριο να σηκώσουν. Οι καταστραμμένοι φτωχοί χωρικοί έχουν ανάγκη σήμερα: 1) Από δωρεάν βοηθήματα για να περάσουν τη χρονιά τους και να καλλιεργήσουν. 2) Από κατάργηση κάθε φόρου και χρέους. Γι' αυτές τις απαιτήσεις θα πρέπει να παλαίψουν οι εργαζόμενοι παγόπληκτοι χωρικοί. Και το κράτος ας πάει να βρει από τα κονδύλια των εξοπλισμών και των τοκοχρεωλυσίων, από τη φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου. Ο ΑΣΟ έχει σταφίδα που πήρε τσάμπα από τους χωρικούς ως παρακράτημα. Ολα αυτά τα αποθεματικά και όλα τα κεφάλαια του ΑΣΟ πρέπει επίσης να διατεθούν για την ενίσχυση των φτωχών σταφιδοπαραγωγών. Πρέπει να συνεχίσουν τα συλλαλητήριά τους με επιτροπές αγώνος επί κεφαλής των οποίων θα πρέπει να βάλουν επαναστάτες φτωχούς χωρικούς και όχι πλούσιους αντιδραστικούς. Με τη δύναμή τους πρέπει να εξαναγκάσουν την κυβέρνηση των κεφαλαιοκρατών να κάνει δεχτές τις απαιτήσεις τους. Με τη μαζική τους δύναμη πρέπει να τσακίσουν τα τρομοκρατικά μέτρα που θα πάρει η φασιστική κυβέρνηση για να καταπνίξει τις διαμαρτυρίες τους. Οι άλλοι φτωχοί χωρικοί, άνεργοι εργάτες, η εργατική τάξη ολόκληρη, οι δημόσιοι υπάλληλοι, όλοι οι εργαζόμενοι πρέπει να ενώσουν τη δύναμή τους με τη δύναμη των παγόπληχτων φτωχών χωρικών και να παλαίψουν για τα κοινά τους συμφέροντα” (502).
Οι οργανώσεις του ΚΚΕ όμως αδυνατούν να παρέμβουν, κάτι το οποίο καταγράφεται σε άρθρο του “Ριζοσπάστη” με τίτλο “Τα καθήκοντα των κομμουνιστών της Πελοποννήσου”, μέσα από το οποίο εξαπολύεται επίθεση στους “Τσικλητήρηδες” και δίνονται εκ νέου κατευθύνσεις: “Οι εργαζόμενοι χωρικοί της Πελοποννήσου αντιμετωπίζουν την πιο φριχτή πείνα από όσες έχουν γνωρίσει μέχρι τώρα. Η κατάσταση των εργαζομένων χωρικών από πέρσυ χειροτέρεψε εξαιρετικά με την απότομη πτώση των τιμών, την βαθειά εκμετάλλευση των βιομηχάνων, τραπεζιτών, εμπόρων, τοκογλύφων και πλούσιων χωρικών, με το φορολογικό γδάρσιμο. Μέσα στη σημερινή κατάσταση της καταχρέωσής τους, όταν συμβαίνει μια φυσική καταστροφή που φτάνει και κατά τις υπουργικές ομολογίες στα 80-100! της παραγωγής, οι χωρικοί απειλούνται πλέον να στερηθούν και αυτού του ξερού ψωμιού. Ηδη άρχισαν να κόβονται ακόμη και αυτές οι τοκογλυφικές πιστώσεις. Η αποζημίωση του ΑΣΟ που μονάχα υπόσχεται η κυβέρνηση θα είνε σταγόνα στον ωκεανό. Μπροστά στους εργαζόμενους χωρικούς μπαίνει τώρα σκληρό το δίλημμα ή πάλη για βοηθήματα, απαλλαγή από φόρους και χρέη ή θάνατος από την πείνα. Οι μάζες με τα αυθόρμητα συλλαλητήριά τους έδειξαν ότι είναι αποφασισμένες να τραβήξουν τον πρώτο δρόμο. Και ασφαλώς ο αναβρασμός τους θα μεγαλώσει, όταν θα δουν στην πράξη ότι η κυβέρνηση τους κοροϊδεύει. Τα καθήκοντα των κομμουνιστών στην προκειμένη περίπτωση είναι να αφιερώσουν όλες τους τις δυνάμεις για να πετύχει ο αγώνας των εργαζομένων παγοπλήκτων χωρικών. Να οργανώσουν τον αγώνα των μαζών, να τεθούν επικεφαλής τους στις πρώτες γραμμές του αγώνα αψηφώντας κάθε θυσία. Εάν αυτό δεν κάνουν οι κομμουνιστές θα βρουν ευκαιρία οι πλούσιοι χωρικοί, δικηγορίσκοι και άλλοι πράχτορες της κυβέρνησης ή των αστικών κομμάτων, θα βρουν ευκαιρία οι αγροτοφασίστες Τσικλητήριδες και Σία να παρασύρουν τις μάζες με δημαγωγίες και να προδώσουν τον αγώνα τους. Πρέπει δυστυχώς να παρατηρήσουμε ότι οι κομμουνιστικές οργανώσεις της Πελοποννήσου με τις λίγες έστω δυνάμεις που διαθέτουν, δεν ανέπτυξαν στη σημερινή περίσταση την απαραίτητη δραστηριότητα. Σε κανένα απ' τα συλλαλητήρια που έγιναν δεν ακούστηκε η φωνή έστω και ενός κομμουνιστή. Καμμία προκήρυξη δεν φαίνεται να μοιράστηκε. Κι ούτε ακόμα ο “Ριζοσπάστης” δεν γινότανε ενήμερος με καθημερινές ανταποκρίσεις. Ούτε μια συγκέντρωση χωριού δεν έγινε με πρωτοβουλία των κομμουνιστών. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται απ' όλες τις ειδήσεις που υπάρχουν μέχρι τώρα. Αυτό που δεν έγινε μέχρι σήμερα θα πρέπει να γίνη ασφαλώς στο μέλλον. Οι κομμουνιστικοί πυρήνες των χωριών θα πρέπει με οργανωτικές επιτροπές αποτελούμενες από εξωκομματικούς επαναστάτες φτωχούς χωρικούς, να καλέσουν συγκεντρώσεις στα χωριά από τις οποίες να βγουν επιτροπές αγώνος. Οι επιτροπές αγώνος μερικών χωριών να συνεννοηθούν και να καλέσουν συλλαλητήρια της περιφέρειας στις πόλεις. Με συνδιασκέψεις των επιτροπών αγώνος των χωριών θα μπορέσουν ακόμη καλύτερα να προετοιμάσουν και τις καθόδους στις πόλεις. Οι κομμουνιστικοί πυρήνες των πόλεων θα πρέπει να βοηθήσουν τους πυρήνες των χωριών. Ετσι πρέπει οι κομμουνιστές της Πελοποννήσου να εκπληρώσουν το καθήκον τους απέναντι των καταστρεφομένων σήμερα χωρικών. Η ευθύνη τους σήμερα είναι πολύ μεγάλη” (503).
Και πράγματι, οι αγροτιστές κινητοποιούνται αμέσως και μεταξύ των άλλων γράφουν σε αθηναϊκές εφημερίδες. Ο Τσικλητήρας σε άρθρο του περιγράφει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, ζητά αποζημιώσεις και όχι δάνεια που θα δεσμεύσουν ακόμη περισσότερο τους παραγωγούς: “Ολοι πρέπει να αναγνωρίσουν ότι η Πελοπόννησος ουδέποτε εγνώρισε την σημερινήν συμφοράν εκ του παγετού. Από πέρισυ ο σταφιδοπαραγωγός έμεινε χρεωμένος και ήλπιζε ότι με την εφετεινή παραγωγή δεν θα εμεγάλωνε το παθητικό του και τα δύο σκέλη του ψαλλιδιού δεν θα άνοιγαν περισσότερον αλλά μάλλον θα επλησίαζαν. Ο αγρότης μόλις έπαυσαν αι ατελείωται βροχαί αι οποίαι είχον καθυστερήσει την καλλιέργειαν της σταφίδος ήρχισε να επιδίδεται με ζήλον εις την καλλιέργειά της και είχε την κρυφή ελπίδα ότι αύριον θα ήτο καλλίτερα. Αλλά μια στιγμή της νυκτός της 28ης Μαρτίου τον έκαμε να χάση και αυτήν την ελπίδα και να εμφανίση εμπρός του το φάσμα της πείνης. Δυστυχώς η καταστροφή ήτο μεγαλυτέρα διότι λόγω του γλυκού εφετεινού χειμώνος, που δεν είχεν ψύχος, το μπουμπούκιασμα ήτο πρωιμώτερον. Περί εξακολουθήσεως της καλλιέργειας δεν γίνεται πλέον λόγος, αν και οι γεωπόνοι που ομιλούν βεβαίως από της ιδικής των πλευράς και όχι της οικονομικής, συνιστούν την επιμελημένην καλλιέργειαν διά να δώσει το επόμενον έτος εισόδημα. Τώρα πρόκειται περί εξασφαλίσεως της ζωής δεκάδων χιλιάδων οικογενειών σταφιδοπαραγωγών και εργατών των αγρών οι οποίοι δεν θα ευρίσκουν ημερομίσθια. Η ζωή των δι' ένα διάστημα 1,5 έτους μέχρι του Αυγούστου 1932 είνε προβληματική, διότι αι πιστώσεις έπαυσαν. Ποίοι συνδυασμοί θα γίνουν προς εξεύρεσιν χρημάτων είνε έργον των κυβερνώντων. Πρέπει να λάβουν υπ' όψιν των όμως ότι οι σταφιδοπαραγωγοί έχουν ανάγκην αμέσου ενισχύσεως όπως οι σεισμοπαθείς και πλημμυροπαθείς. Ευρίσκονται τώρα χωρίς πεντάρα και μόνον τους μένει η κακόκτιστος στέγη. Κάτω δε απ' αυτήν την έρημη στέγη θα παίζεται επί 1,5 χρόνο -και αν δεν έχουμε και άλλη καταστροφή- η μεγαλυτέρα τραγωδία εξ όσων εγνώρισε ποτέ η καλύβα του σταφιδοπαραγωγού. Θα ήτο εμπαιγμός εάν εδεσμεύοντο οι παθόντες σταφιδοπαραγωγοί με δάνεια, είτε λέγονται αυτά καλλιεργητικά είτε μεσοπρόθεσμα είτε μακροπρόθεσμα. Το σύνθημα των σταφιδοπαραγωγών πρέπει να είνε αποζημιώσεις έως το ποσόν εις το οποίον να ανήρχετο το πιθανόν κέρδος εκ της εφετεινής καλλιεργείας με πιθανήν τιμήν 2.500 δρχ. το χιλιόλιτρον αφαιρουμένων εννοείται των εξόδων. Αποζημιώσεις λοιπόν και όχι δάνεια τα οποία εις επίμετρον της συμφοράς των θα τους επιβαρύνουν και με τόκους. Η εκ του δημοσίου ταμείου εισφορά πρέπει να αποτελέση την βάσιν εν συνδυασμώ προς την εισφοράν της σταφίδος της διασωθείσης της οποίας η τιμή θα υψωθή λόγω της μικροτάτης ποσότητος. Αλλά η σταφιδοπαραγωγή έχει λαμβάνειν από το κονσόρτσιουμ το οποίον μαζί με την υπόθεσιν της Κωπαΐδος θα αποτελέσουν τα δύο μεγαλείτερα σκάνδαλα των τελευταίων χρόνων, τα εκ προθέσεως τελεσθέντα υπό των κυβερνήσεων των προσωπικών κομμάτων. Και ενώ έχασε ο παραγωγός τα 3/4 της περιουσίας του εκ του σταφιδικού συναλλάγματος το 1923, κατώρθωσαν οι σταφιδοεξαγωγείς να παραστήσουν την ζημίαν ως ιδικήν των και να αποζημιωθούν μερικοί και κατά τας ασφαλεστέρας πληροφορίας μας ν' αποζημιωθούν οι υπόλοιποι εκπεσμένην την λίραν. Αν η κυβέρνησις της οποίας ο πρόεδρος, πολυεκατομμυριούχος, δεν έχει πλέον συναίσθησιν της αξίας της δραχμής του δημοσίου χρήματος, να ασχολείται με τον αισθητικόν τομέαν, με τα πλούσια οικοδομήματα Βουλής, Γερουσίας, Δικαστηρίων, Εθνικών Θεάτρων διά να φιλοδοξή να αφήση την εποχή του... Περικλέους, αντί να ασχοληθεί πώς θα ικανοποιήση τα συμφέροντα του Χάμπρο και της κ. Κρώτσφιλδ, που ήλθε επίτηδες να υποστηρίξη σκανδαλώδεις συμβάσεις, αντί να θεωρή κατόρθωμα ότι φέρνει το ισοζύγιον του προϋπολογισμού, θα έπρεπε να έχη μεγαλύτερον περιθώριον διά το κονδύλι των απρόβλεπτων δαπανών εις τον κοινωνικόν τομέα. Εν πάση περιπτώσει εις αυτήν εναπόκειται να βοηθήση με αποζημιώσεις αποτελεσματικώς τας μεγάλας μάζας των σταφιδοπαραγωγών. Δια την σύνταξιν των καταλόγων υποβάλλομεν την γνώμην, κατόπιν μακράς πείρας μας, να καταρτίζονται πρωτοβαθμίως ουχί υπό επιτροπών, αλλά εις γενικάς συνελεύσεις των χωρικών δημοσία και παρόντων όλων των ενδιαφερομένων, οπότε κατά την εκστόμισιν της ζημίας, ο κάθε παγετόπληκτος θα συλλογίζεται να δηλώνη υπερβολικά ποσά. Τούτο άλλωστε θα έβλαπτε τον γείτονά του και διά της ελευθέρας διαλογικής συζητήσεως αι δηλώσεις θα εγένοντο ακριβέστερα. Το κρατήσαν μέχρι τούδε σύστημα των δηλώσεων εις επιτροπάς και η υποχρεωτική τοιχοκόλλησις η οποία εις την πραγματικότητα ουδέποτε γίνεται, απέτυχε. Η ενώπιον όλων των ενδιαφερομένων καταγραφή είμεθα βέβαιοι ότι θα αποδώση την ακρίβειαν” (504).
(502) “Ριζοσπάστης” 31/3/1931
(503) “Ριζοσπάστης” 4/3/1931
(504) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 31/3/1931
