Σήμερα σας δίνω συμπληρωματικά λεπτομέρειες χαρακτηριστικές της διάθεσης των χωρικών για επαναστατική πάλη, της τρομοκρατίας που εξασκήθηκε και των μέτρων που πάρθηκαν από τις αρχές εν συνεργασία με τους αγροτοφασίστες για να την καταπνίξουν.
Οι φτωχοί χωρικοί κυριολεκτικά εξαντλημένοι από το ληστρικό κράτος και τους φόρους, από τον ΑΣΟ, την Αγροτική Τράπεζα και τους τοκογλύφους βρίσκονται σε παντελή εξαθλίωση, πεινούν. Υστερα μάλιστα από τις τελευταίες καταστροφές η εξέγερση των φτωχών αγροτικών μαζών βρίσκεται σε οξύ σημείο.
Η αχτιδική οργάνωση του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεσσηνίας από πέρσι δεν παρέλειψε να δείχνει στους φτωχούς χωρικούς το δρόμο της ταξικής πάλης και να ξεσκεπάζει το ρόλο των αστικών, μοναρχικών κομμάτων και του αγροτοφασισστικού. Σχετικά είχε γίνει μια καλή διαφωτιστική εργασία σε φαρδειές μάζες των φτωχών χωρικών και εργατών, πράγμα που απεδείχθη και από την προ διμήνου περίπου δίκη των 15 συντρόφων την οποία παρακολούθησαν πάνω από 800 εργατοαγρότες με έκδηλη τη συμπάθειά τους στο κόμμα μας, μέχρι του σημείου που να εξαναγκάσει το δικαστήριο να απειλείσει την εκκένωση της αίθουσας και να διατάξει γενική έρευνα στο ακροατήριο.
Παράλληλα όμως και οι αγροτοφασίστες δεν έπαψαν να δημοκοπούν και με περισσότερη μάλιστα ένταση τον τελευταίο καιρό. Καλούσαν μικροσυγκεντρώσεις στα χωριά και με τα λόγια απειλούσαν “πορείες” πεινασμένων και “καθόδους” παγοπλήχτων στην Καλαμάτα, ενώ εξ αντιθέτου δεν φρόντιζαν για τίποτα άλλο παρά πως καλύτερα και πιο σίγουρα να ξεγελάσουν τους φτωχούς χωρικούς, να τους εκφυλίσουν την αγανάχτησή τους και να τους προδώσουν τον αγώνα τους όπως και πέρσι. Προς τούτοις συνεργαστήκανε με την νομαρχία και την αστυνομία.
Για λόγους δε ολότελα εντυπωσιακούς είχαν καλέσει σε συλλαλητήριο την περασμένη Κυριακή στο Νησί τους χωριάτες και από εκεί να κατέβουν στην Καλαμάτα μαζικά.
Η οργάνωσή μας κινήθηκε δραστήρια και από την προηγουμένη ημέρα είχαν μοιραστεί προκηρύξεις σ' όλα τα χωριά, που ξεσκέπαζαν το ρόλο των αγροτοφασιστών και καλούσαν τους φτωχούς χωριάτες να παλαίψουν κάτω από την καθοδήγηση του κομμουνιστικού κόμματος για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.
Οι προκηρύξεις έγιναν ανάρπαστες και εδημιούργησαν μια ατμόσφαιρα ευρύτατης ζύμωσης. Οι αγροτοφασίστες βλέποντας την διάθεση των μαζών και την αποφασιστικότητά τους να αγωνιστούν και να τους εγκαταλείπουν κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες σε συνεργασία με τις αρχές για να το ματαιώσουν. Αυτό μάλιστα το έγραψε και η μοναρχική εφημερίδα “Σημαία” σε παράτημα πούβγαλε την Κυριακή. Εγραφε ξεκάθαρα πως οι αγροτοφασίστες σαμποτάρισαν το συλλαλητήριο γιατί θα τους έπαιρναν την ηγεσία οι κομμουνιστές.
Κατάρτισαν συνεργεία από αγροτοφασίστες και τους εξαπέλυσαν σ' όλα τα χωριά, διαδίδοντας πως το κράτος παραδέχθηκε τα αιτήματά τους, ταυτόχρονα δε τηλεγραφούσαν παντού πως δεν πρέπει να κατεβούν στα συλλαλητήρια γιατί θα χαρακτηριστούν κομμουνιστές και το κράτος αφ' ενός θα τους χτυπήσει, εξ άλλου και δεν θα τους δώσει τίποτα.
Οι χωροφύλακες περιέτρεχαν τα χωριά το πρωί της Κυριακής για να μαζέψουν τις προκηρύξεις αλλά κατόπιν όμως εορτής. Χαρακτηριστικό της τρομοκρατίας και της νευρικότητας της ασφάλειας ήταν και η απαγόρευση της κυκλοφορίας του “Ριζοσπάστη”. Συνέλαβαν έναν εφημεριδοπώλη που πουλούσε “Ριζοσπάστη” και τον πήγαν στο Φρουραρχείο. Η πόλη βρισκόταν σε κατάσταση πολιορκίας.
Στο φρούριο και τους δρόμους που επρόκειτο να μπουν οι αγρότες είχαν στηθεί πολυβόλα. Το πρωί η Διοίκηση Χωροφυλακής έβγαλε ανακοινωθέν με το οποίο απαγόρευε στους αγρότες και τους εργάτες να πάρουν μέρος στο συλλαλητήριο και απειλούσε πως “θα πατάξει με τα όπλα κάθε απόπειρα των χωρικών διασαλεύσεως της τάξεως”.
Παρ' όλα όμως αυτά συγκεντρώθησαν στο Νησί περί τους 1.500 αγρότες και τους οποίους διέλυσε η αστυνομία. Απ' αυτούς δε συνέλαβε δύο κατηγορώντας τους πως ήσαν απ' αυτούς που διένειμαν τις προκηρύξεις. Τους έφεραν στην Καλαμάτα αλλά το αυτόφωρο τους αθώωσε γιατί αποδείχτηκαν ψεύτικες οι κατηγορίες των χαφιέδων.
Σ' όλα τα χωριά μαζικά οι φτωχοί χωριάτες εσχολίαζαν το περιεχόμενο των προκηρύξεων με ενθουσιασμό επιδοκιμάζοντάς το.
Η τρομοκρατία ακόμα εξακολουθεί ν' ασκείται. Χθες συνελήφθη ο σ. Καλαθάκης. Οι χωροφύλακες γυρίζουν στα χωριά ακόμη για να τρομοκρατήσουν τους χωριάτες» (539).
Οι προκηρύξεις των κομμουνιστών ενοχλούν και τη “Σημαία” η οποία σε κύριο άρθρο εξαπολύει νέα αντικομμουνιστική επίθεση νουθετώντας τους αγρότες να... περιμένουν: «Οι παγόπληκτοι δεν πρέπει να αφεθούν εις χείρας υπόπτων προστατών. Τώρα με τη δυστυχία των, οι εχθροί του σημερινού καθεστώτος στήνουν παντού δολεράς παγίδας και προσπαθούν να αλιεύσουν συντρόφους μεταξύ των παθόντων. Οι παγόπληκτοι σήμερον δεν είναι παρά αντικείμενον αντικαθεστωτικής εκμεταλλεύσεως ασκουμένης από τους εξ επαγγέλματος υπονομευτάς της ειρήνης, της τάξεως και της ησυχίας. Οτι έχομεν δίκαιον δυσπιστούντες εις τας εξωφρενικάς ιαχάς των διαφόρων αγροταμυντόρων, διαπιστούται και από το γεγονός ότι πανταχού της Μεσσηνίας ρίπτοντας εκάστοτε κομμουνιστικάς προκηρύξεις διά των οποίων ο λαός εξωθείται εις εξέγερσιν. Δεν αντιλαμβάνονται λοιπόν οι παραγωγοί ότι επί του πτώματος αυτών ορχούνται ο κομμουνισταί; Δεν βλέπουν ότι καταβάλλονται επίμοναι προσπάθειαι όπως δηλητηριασθούν οι αγρότες; Και θα ανεχθούν οι ατυχήσαντες κτηματίαι να τεθούν υπό υπόπτους κηδεμόνας;
Το συμπέρασμα όλων των ανωτέρω είναι ότι πρέπει να εγκαταλειφθεί η ιδέα των ενόπλων συλλαλητηρίων και να αναμένη ο σταφιδικός κόσμος το αποτέλεσμα της αυριανής συσκέψεως και των αποφάσεων της κυβερνήσεως. Αυτό επιβάλλει το συμφέρον των αγροτών, αυτό υπαγορεύει η στοιχειώδης λογική και φρόνησις. Ας είμεθα λοιπόν εν αναμονή και ας μην θελήσωμεν να δυσχεράνωμεν την θέσιν μας εμπίπτοντες εις τους λάκκους τους οποίους διανοίγουν οι κομμουνισταί» (540).
Η σύσκεψη που οργανώνει το Επιμελητήριο πραγματοποιείται αλλά όπως φαίνεται από τη σύνθεση των αντιπροσώπων, η συμμετοχή είναι περιορισμένη και η αποχή των συνεταιριστικών οργανώσεων σχεδόν καθολική αν ληφθεί μάλιστα υπόψη ότι υπάρχει ένα πλήθος ενώσεων και εκατοντάδες συνεταιρισμοί. Σύμφωνα με το “Θάρρος” στη σύσκεψη συμμετείχαν οι: «Γ. Δημητρακόπουλος κοινότητος Χασάν Πασά, Κ. Σταματόπουλος κοιν. Ναζηρίου, Αθ. Λυμπερόπουλος κοιν. Αριστοδήμου, Α. Κούβελας κοιν. Αριστοδήμου, Α. Τασσιόπουλος κοιν. Καλαμαρά, Ηλ. Μαράκας Ενωσις Ζευγολατειού, Ιω. Βενιζέλος Ενωσις Μπάστα, Ιω. Παπανικολόπουλος κοιν. Θουρίας, Π. Πετρόπουλος κοιν. Πολίχνης, Ευστ. Καπόπουλος, Αθ. Γορανίδης και Κ. Καποθανάσης κοιν. Κωνσταντίνων, Γ. Κουτσούκος κοιν. Καλλιρρόης, Π. Σταθόπυλος κοιν. Διαβολιτσίου, Κ. Παπαγεωργίου, Ν. Κεφάλας και Λεων. Παναγόπουλος κοιν. Λαμπαίνης, Π. Ψώνης κοιν. Βλαχόπουλου, Δ. Παντελόπουλος και Ζαχ. Δρακόπουλος αντιπρόσωποι Συνδέσμου Κοινοτήτων Εύας Ιθώμης, Θ. Κωνσταντόπουλος πρόεδρος Γεωργικού Ταμείου Βασιλάδος, Χρ. Μπούρας κοιν. Αρφαρά, Δ. Γκρίντζαλης πρόεδρος συνεταιρισμού Ψάρι, Δ. Τρυφωνόπουλος πρόεδρος κοιν. Ψάρι, Αντ. Σπυρόπουλος και Κωνστ. Μακρής αντιπρόσωποι κοιν. Αγίου Φλώρου, Ανδρ. Γιαννόπουλος κοιν. Μάλτας Ανδανείας, Πέτρος Κατρίτσης κοιν. Χώρας, Αντ. Γραμματικόπουλος κοιν. Γκρούστεσι, Ιω. Τσόπελας κοιν. Κρεμμυδίων, Ιω. Μπάλας κοιν. Αιθαίας, Σταύρος Μαριόλης κοιν. Πεταλιδίου, Ιω. Αντωνόπουλος κοιν. Μικρομάνης, Παν. Κορωνιός Γεωργικός Συνεταιρισμός Μικρομάνης, Ιω. Περρωτής πρόεδρος συνετ. Μικρομάνης» (541).
Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ των τοπικών εφημερίδων πρόεδρος ορίστηκε ο παλαίμαχος αγροτιστής δικηγόρος Β. Κωστόπουλος, ενώ μίλησαν ο Νομάρχης κ. Κρεββατάς, κάποιοι από τους παριστάμενους παραγωγούς και ο εκπρόσωπος του Εμπορικού Επιμελητηρίου εξαγωγέας Μιχ. Μιχαλόπουλος του οποίου η εισήγηση επισκιάζει σε έκταση την συνολική ειδησεογραφία.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε στο τέλος πέραν των αιτημάτων εκφράζεται η... νομιμοφροσύνη των αποφάσεων και διατυπώνεται ο “κίνδυνος” εξέγερσης των πεινασμένων σταφιδοπαραγωγών: «Συνέλευσις υπερεκατόν εκπροσώπων παραγωγών των επαρχιών Καλαμών, Μεσσήνης, Πυλίας, Τριφυλίας και Ολυμπίας συνελθούσα εν αιθούση Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Καλαμών, παρισταμένων και εκπροσώπων του εξαγωγικού εμπορίου μετά μακράν συζήτησιν επί δημιουργηθείσης καταστροφής εκ πάγου σταφίδων
Αποφασίζει:
1. Καθορισμόν ορίου αποζημιώσεως ουχί έλλαττον των 2.000 κατά ενετικόν χιλιόλιτρον.
2. Χορήγησιν μεσοπροθέσμων δανείων παρά Αγροτικής Τραπέζης διαρκείας τριετούς.
3. Συνέχεια χορηγήσεως δανείων παρ' Αγροτικής ες εκπληρώσαντας τας υποχρεώσεις των αγρότας ή τους μηδόλως μετασχόντας δανείων, επί τη βάσει παρελθουσών πιστώσεων.
4. Χαρισμόν εγγείου φορολογίας.
5. Παν μέτρον τείνον προς εξεύρεσιν χρημάτων δέον μη επιβαρύνη μονομερώς την εσοδείαν ενός μόνον έτους αλλά την εσοδείαν περισσοτέρων ετών.
6. Επίσπευσιν έργου δευτεροβαθμίων επιτροπών. Η συνέλευσις έχουσα υπ' όψει αυτής τας παρασχεθείσας οικονομικάς υπηρεσίας προς το κράτος και την επίταξιν παρά του κράτους συναλλάγματος σταφιδικών ετών 1.923 προς δραχ. 150 έναντι τιμής 400 δρχ. ευελπιστεί ότι η κυβέρνησις θέλει αποδεχθή τα δίκαια αιτήματα των παραγωγών προς αποφυγήν αποτρέπτων γεγονότων παρ' απειλουμένων εκ πείνης θανάτου παραγωγών. Ανωτέρω αποφάσεις ελήφθησαν εντός κειμένων νόμων, παρισταμένου κ. Νομάρχου Μεσσηνίας. Διατελεί εν αναμονή αποφάσεων. Η επιτροπή Α. Σπυρόπουλος Αμφείας, Ι. Μπάλας Θουρίας, Ι. Σταθακόπουλος Αριος, Αρ. Κούβελας Αριστοδήμου, Π. Πετρόπουλος Ανδανείας, Ιω. Περρωτής Θουρίας, Ιω. Γιαννόπουλος, Α. Λυμπερόπουλος Ιθώμης, Σ. Μαριόλης Πεταλιδίου, Α. Τασσιόπουλος Εύας, Ι. Παπανικολόπουλος Θουρίας, Δ. Λυμπερόπουλος Δωρίου, Θ. Κ. Κωνσταντακόπουλος Βασιλάδας Εύας, Δ. Παντελόπουλος Συνδέσμου κοιν. Εύας Ιθώμης, Χρ. Μπούρας Αμφειας, Α. Γιαννόπουλος Ανδανείας, Γ. Κουτσούκος Ανδανείας, Ιω. Αντωνόπουλος Θουρίας, Κ. Σταματόπουλος Εύας, Δ. Τρύφωνας Παμίσου, Γ. Δημητρακόπουλος Ιθώμης, υπογραφή δυσανάγνωστος Βουφράδας» (542). Παρά την πομπώδη εισαγωγή για την εκπροσώπηση όλων των επαρχιών της Μεσσηνίας, από τις υπογραφές φαίνεται ότι αυτή είναι εξαιρετικά περιορισμένη, παρά τις προσπάθειες του κρατικού μηχανισμού, των εξαγωγέων και του τοπικού Τύπου.
(539) “Ριζοσπάστης” 24/4/1931
(540) “Σημαία” 25/4/1931
(541) “Θάρρος” 28/4/1931
(542) “Σημαία” 28/4/1931
