«Επέστρεψαν εκ της ανά την ύπαιθρον Μεσσηνίαν περιοδείας των, προς εξακρίβωσιν των πραγματικών ζημιών των σταφιδαμπέλων εκ των τελευταίων βροχών και του περονοσπόρου, ο κ. Νομογεωπόνος και ο επιθεωρητής του κεντρικού ταμείου ασφαλίσεως χαλάζης κ. Οικονομόπουλος. Εκ της περιοδείας ταύτης διεπιστώθησαν τα εξής: Εις ελαχίστας περιφερείας της επαρχίας Πυλίας ως εις Καλλιθέαν, Χωματάδαν, Κυνηγού κ.λπ. η καταστροφή είναι ολοκληρωτική. Εις τας λοιπάς περιφερείας η καταστροφή κυμαίνεται από 25% μέχρι 55%. Τας μικροτέρας καταστροφάς υπέστησαν οι σταφιδάμπελοι της επαρχίας Τριφυλίας και τινες περιοχές της επαρχίας Πυλίας όπως Μηναγίων, Μηλίτσας, Καπλανίου κ.λπ. Επίσης διεπιστώθη ότι αι δηλωθείσαι σταφιδικαί εκτάσεις οι οποίαι υπέστησαν ζημιάς είναι κατά 2/5 περίπου ολιγότεραι.
Οσον αφορά τα παράπονα των σταφιδοπαραγωγών δια τας γενομένας εκτιμήσεις ζημιών ο κ. Οικονομόπουλος μας ανεκοίνωσε τα εξής: Οι σταλέντες εις την ύπαιθρον δια τας εκτιμήσεις των ζημιών ένδεκα εν όλω γεωπόνοι ηλάττωσαν τον μέσον όρον των καταστροφών διά τους εξής κυρίως λόγους: α) διότι οι σταφιδάμπελοι εκ της συνεχούς παγοπληξίας έχουν εξασθενισθή σημαντικώς και δεν δύνανται να αποδώσουν το μάξιμουμ της υπολογιζομένης παραγωγής των καλών ετών, οι δε νέες βλαστήσεις αυτών εκάλυψαν ένα μέρος των καταστροφών β) διότι εις τας εκτιμήσεις δεν υπολογίζονται οι εκ του περονοσπόρου ζημίαι. Τέλος ο κ. Οικονομόπουλος μας εδήλωσεν ότι η εμφανισθείσα εσχάτως ασθένεια εις τας σταφιδαμπέλους δεν είναι νέα αλλά πρόκειται περί οψίμου περονοσπόρου και ευδαιμίδος» (824).
Και καθώς οι σταφιδοπαραγωγοί διαμαρτύρονται για τις εκτιμήσεις, η “Σημαία” υπερασπίζεται το έργο των εκτιμητών εξαίροντας την αυστηρότητα και αμεροληψία τους:
«Αισθανόμεθα το καθήκον να παράσχωμεν την ανεπιφύλακτον διαβεβαίωσιν ότι οι αναλαβόντες την εκτίμησιν των εκ του πάγου προξενηθεισών ζημιών εν Μεσσηνία, εργάζονται τόσω υπερανθρώπως και με τόσην φιλοτιμίαν και δραστηριότηταν, ώστε τα διατυπωθέντα κατ’ αυτών παράπονα είναι εντελώς ανυπόστατα. Τουναντίον έχομεν κάθε λόγον να πιστεύωμεν ότι οι φιλότιμοι ούτοι υπάλληλοι, αυστηροί και αμερόληπτοι εν την εκπληρώσει των καθηκόντων των, υπήρξαν απολύτως ειλικρινείς. Αν δε ληφθή υπ’ όψιν ότι αντιμετωπίζουν υπερβολικάς αξιώσεις και ψευδείς δηλώσεις, θα εκτιμηθή ακόμη περισσότερον το έργον των, το οποίον κατευθύνει ο διακεκριμένος Επιθεωρητής της Γεωργίας κ. Φίλων Οικονομόπουλος, υπερανθρώπως εργαζόμενος και μοχθών νυχθημερόν προς ταχυτέραν περαίωσιν της σοβαράς ταύτης εκτιμητικής υπηρεσίας. Αντελήφθημεν ιδίοις όμμασι τον κ. Οικονομόπουλον αναπτύσσοντα υπεράνθωπον δραστηριότητα, προσηνώς ακροώμενον των αναποφεύκτων παραπόνων και χειραγωγούντα μίαν εργασίαν δύσκολον αυτήν καθ' ευατήν»(825).
Οι καιρικές συνθήκες και οι καταστροφές στρέφουν τους παραγωγούς προς την οινοποίηση της σταφίδας περισσότερο από άλλες χρονιές, κάτι που είχε διαφανεί λίγο καιρό ενωρίτερα όταν για πρώτη φορά διατυπώνονται αιτήματα σε σχέση με την οινοποιήσιμη σταφίδα. Και ενώ οι τοπικές επιτροπές δίνουν το “πράσινο φως” να ξεκινήσει η νωρίτερα η συλλογή σε ορισμένες περιοχές για να μην συμβούν νέες καταστροφές στη χλωρή σταφίδα που πάει για οινοποίηση, ο Επιθεωρητής του ΑΣΟ δίνει αντίθεση εντολή και ξεσπούν διαμαρτυρίες:
«Οι σταφιδοπαραγωγοί Μεσσηνίας και ιδιαιτέρως οι έχοντες σταφιδαμπέλους εις εδάφη λεπτόγεια ευρίσκονται κατά τας ημέρας αυτάς εν αναστατώσει συνεπεία ωρισμένης αψυχολογήτου ενεργείας των οργάνων του ΑΣΟ εκ της οποίας κινδυνεύουν να υποστούν τεραστίας καταστροφάς. Πρόκειται ακριβώς περί του εξής:
Σύμφωνα με τον Νόμον ο Αυτόνομος Σταφιδικός Οργανισμός έδωσε εντολήν εις τας ενταύθα γενικάς αποθήκας όπως καταρτίσουν τας τοπικάς κατά κοινότητας επιτροπάς διά τον καθορισμόν της ημέρας ενάρξεως του τρυγητού των σταφιδαμπέλων. Πράγματι δε αι επιτροπαί αυταί συσταθείσαι και εξατάσασαι την πρόοδον της ωριμάνσεως των σταφιδαμπέλων κατά περιφερείας απεφάνθησαν ότι η έναρξις του τρυγητού εις μεν τα λεπτόγεια εδάφη θα γίνη από της 8-10 τρέχοντος μηνός εις δε τα λοιπά εδάφη από της 16ης τρέχοντος. Αντί της ημέρας ήτς καθωρίσθη δ’ έναρξιν του τρυγητού εις τα λεπτόγεια εδάφη ήτοι από της 8ης τρέχοντος μηνός, διά να δυνηθώσιν κατ΄αυτόν τον τρόπον να παραδώσουν χλωράν σταφίδαν και οι επιθυμούντες εκ των ιδιοκτητών των εις τα λεπτόγεια εδάφη σταφιδαμπέλων, ο κ. Επιθεωρητής του ΑΣΟ όλως παραδόξως και αψυχολογήτως έδωσεν εντολήν όπως τα εργοστάσια ανοίξουν την 16 τρέχοντος μηνός. Κατ’ αυτόν τον τρόπον οι σταφιδοπαραγωγοί των λεπτόγειων εδαφών είτε θα αναγκασθούν εκόντες άκοντες να αποξηράνουν την σταφίδα των και προς τούτο δεν είναι καθόλου παρασκευασμένοι, είτε θα περιμένουν την 16ην τρέχοντος οπότε θα έχουν υποστή λόγω μαράνσεως των σταφυλών ζημίας 20-30%, ίσως δε και μεγαλυτέρας ακόμη. Εκτός δε τούτου θα συμπέση τας αυτάς ημέρας ο τρυγητός όλων των περιφερειών των σταφιδαμπέλων και η κανονική παραλαβή της σταφίδος θα καταστή απολύτως αδύνατος. Επιπλέον και εργάται αρκετοί δεν θα υπάρχουν διά τον σύγχρονον γενικόν τρυγητόν και ακόμη ούτε αρκετά πανιά διαθέτουν τα συγκροτήματα του ΑΣΟ, δι’ εν τοιούτον γενικόν τρυγητόν. Εντεύθεν δε πολλαπλαί άλλαι ζημίαι θα δημιουργηθούν εις βάρος των σταφιδοπαραγωγών μας εξ αιτίας της άνω όλως ανεξηγήτως διαταγής του κ. Επιθεωρητή του ΑΣΟ. Σημειωτέον ότι ουδεμία ζημία είναι δυνατόν να προέλθη εις τον ΑΣΟ εκ της συντομωτέρας ενάρξεως της παραλαβής σταφίδων, καθ’ όσον αύτη γίνεται από τη βάσει των βαθμών (μπωμέ) ώστε και αν υπετίθετο ότι παραγωγοί τινές θα έκοπταν μη καλώς ωριμασμένην σταφίδα, αυτοί θα είχαν να ζημιώσουν. Οι σταφιδοπαραγωγοί πρόκειται να προβούν εις έντονα διαβήματα προς άρσιν της αδικίας ταύτης” (826).
Επιτροπή παραγωγών από Ανθεια, Αιθαία, Αρι και Πιπερίτσα επισκέπτεται τα γραφεία της “Σημαίας” διαμαρτυρόμενη για την απόφαση αυτή και τονίζει ότι «επειδή ο καρπός ήρχισε να μαραίνεται συνεπεία των διαφόρων ασθενειών, παρουσιάζουν πρόωρον ωρίμανσιν ένεκα της οποίας αν αρχίση ο τρυγητός την 16 Αυγούστου, οι σταφιδοπαραγωγοί θα υποστούν κολοσσιαίαν ζημίαν, διότι αι σταφυλαί θα τριφτούν και θα παρουσιάσουν ζημίαν 30% τουλάχιστον». Και η εφημερίδα συνηγορεί γράφοντας «δεν υπάρχει ο ΑΣΟ διά να παραγνωρίζει τα δίκαια των παραγωγών. Τους αρκούν οι εκ του περονοσπόρου, πάγου, χαλάζης, σήψεως, σκωλιώσεως ζημίαι, ώστε να μη προστεθούν και άλλαι ζημίαι υπαιτιότητι του ΑΣΟ» (827).
Και ακολουθεί τηλεγράφημα από τον Αρι: «Σύσσωμοι σταφιδοπαραγωγοί παρακαλούσιν όπως αναθεωρούντες απόφασον υμών διατάξητε παραλαβήν χλωράς σταφίδος από αύριον, κινδυνευούσης παραγωγής λόγω μαράνσεως και καιρικών μεταβολών τελειωτικήν καταστροφήν.
Αντιπρόεδρος Κοινότητος Δημ. Κωνσταντακόπουλος, πρόεδρος συνεταιρισμού Ν. Τσίτουρας, Π. Πέππας» (828).
(824) “Θάρρος” 5/8/1933
(825) “Σημαία” 5/8/1933
(826) “Θάρρος” 6/8/1933 – Η λέξη “λεπτόγενα” ή “λεπτόγεια” είναι παραφθορά του “λεπτόγεα” που σημαίνει εδάφη που έχουν λίγο, όχι παχύ και εύφορο χώμα
(827) “Σημαία” 6/8/1933
(828) “Σημαία” 8/8/1933
