Δευτέρα, 04 Ιουνίου 2018 14:45

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 132ο)

Γράφτηκε από τον
"Ριζοσπάστης" 6/9/1933: Καταγγελία για τους εκβιασμούς των Πατρινών σταφιδεμπόρων

"Ριζοσπάστης" 6/9/1933: Καταγγελία για τους εκβιασμούς των Πατρινών σταφιδεμπόρων

Σε εκβιασμούς από πολλές πλευρές αναφέρεται και ο “Ριζοσπάστης” σε ανταπόκριση που προέρχεται από την Οιχαλία, ενώ δίνει πληροφορίες για επεισόδια στου Ασλάναγα: “Ραγδαία βροχή πέφτει συνεχώς από την Κυριακή 27 Αυγούστου σ’ ολόκληρο το νομό Μεσσηνίας και στις περιφέρειες Ηλείας και Πατρών.

Η σταφιδοπαραγωγή καταστράφηκε ολοκληρωτικά. Οι σταφίδες που βρίσκονται απλωμένες στα αλώνια, έγιναν άχρηστες. Τα σταφύλια μούχλιασαν, κόλλησαν στα αλώνια από την πολλή υγρασία. Οι φτωχοί αγρότες πάνω στην απόγνωσή τους και κάτω από τις πιέσεις των τοκογλύφων, των εμπόρων, του ΑΣΟ που ζητάει τα δάνεια και της ληστρικής αγροτράπεζας αναγκάζονται να μαζεύουν εσπευσμένα τις σταφίδες και τις δίνουν στα καταστήματα του ΑΣΟ με τις εξευτελιστικές τιμές των 3 δραχμών την οκά. Το τραστ των εμπόρων της Καλαμάτας, ύστερα από σύσταση του σταφιδοτράστ Βουρλούμη των Πατρών, καθώρισε την τιμή της ξερής σταφίδας προς 9 δραχμές την οκά, ενώ στη σταφιδαγορά Πατρών έχει 12 δραχμές. Η ληστεία που γίνεται στους φτωχούς σταφιδοπαραγωγούς είναι πρωτοφανής. Οι φτωχοί σταφιδοπαραγωγοί αγαναχτισμένοι ξυλοκόπησαν άγρια τους διευθυντές των καταστημάτων του Ασλάναγα, μποϋκοτάρουν τα καταστήματα του ΑΣΟ κ.λπ. Οι αρχές έστειλαν στρατό και χωροφύλακες και πολιόρκησαν το χωριό Ασλάναγα. Για όλα αυτά επικρατεί τεράστιος αναβρασμός. Οι πεινασμένοι αγρότες αναλογίζονται πως ο χειμώνας που πλησιάζει θα είνε ο πιο μαύρος απ’ όσους γνώρισαν. Στις συζητήσεις που γίνονται δεν ακούς παρά τις λέξεις “Πώς θα περάσουμε φέτος; Θα ψοφήσουμε σαν τα σκυλιά στους δρόμους...”. Η ακατάπαυστη βροχή έχει καταστρέψει τελειωτικά και τη συκοπαραγωγή στις περιφέρειες Οιχαλίας, Ανδανίας, Ολυμπίας κ.λπ. Τα σύκα σαπίζουν κι’ αχρηστεύονται. Οι εχθροί της φτωχής αγροτιάς, αγροτοφασίστες, εμπαίζουν προκλητικά τους δυστυχισμένους συκοπαραγωγούς. Μια επιτροπή πλουσιοχωρικών και οργάνων του Γραφείου Προστασίας Σύκων πήγε στην Αθήνα κι’ ακόμα οι φτωχοί συκοπαραγωγοί περιμένουν τις ενέργειές της.

Σαν να μην έφθανε η πρωτοφανής αυτή δυστυχία της φτωχολογιάς, άρχισε τώρα ένας άγριος διωγμός για τους ληστρικούς φόρους. Σμήνη χωροφυλάκων με φοροεισπράχτορες φέρνουν πληθώρα ενταλμάτων, επέδραμαν χτες στο χωριό Αλητσελεπή. Οι φτωχοί αγρότες αναγκάστηκαν να καταφύγουν στα βουνά. Παράλληλα η χαλαζοθύελλα κατέστρεψε τελείως και τ’ αμπέλια. Στη Μεγαλόπολη έπεσε χαλάζι πρωτοφανούς μεγέθους.

Οι πράχτορες του αγροτοφασιστικού κόμματος και της αντιλαϊκής κυβέρνησης σκορπούν ανάμεσα στη φτωχολογιά ψεύτικες υποσχέσεις για “ενισχύσεις” από το κράτος. Κι’ αντί για “ενισχύσεις” η φτωχολογιά δοκιμάζει την πιο σκληρή ληστεία του ΑΣΟ, της Αγροτράπεζας, των φοροεισπραχτόρων κ.λπ. Μπροστά στην αχαρακτήριστη αυτή εγκατάλειψή τους από την κυβέρνηση, μπροστά στην τρομαχτική καταστροφή, οι εργάτες γης, οι καταστραμμένοι σταφιδοπαραγωγοί και συκοπαραγωγοί ας ξεσηκωθούν σαν ένα σώμα. Ας διώξουν από τις γραμμές τους τους εχθρούς τους, τους απατεώνες των αστικών κομμάτων και τους αγροτοφασίστες πράχτορές τους. Ας βγάλουν επιτροπές αγώνα σε κάθε χωριό από συνειδητούς κι’ αποφασιστικούς εργάτες γης και φτωχούς αγρότες και κάτω από τη θαρραλέα καθοδήγησή τους και πορείες πείνας, απαιτώντας από την κυβέρνηση: 1) Αμεσες αποζημιώσεις χωρίς εκτιμητικές επιτροπές 5.000 δραχμές σε κάθε φτωχό οικογενειάρχη σταφιδοπαραγωγό. 2) Ταχτικές οικονομικές ενισχύσεις μέχρι την καινούργια εσοδεία στους εργάτες γης και φτωχούς παραγωγούς. 3) Αλεύρι από τους μύλους Ευαγγελίστριας σ’ όλους τους κατεστραμmένους φτωχούς σταφιδοπαραγωγούς και εργάτες γης. 4) Καμία πληρωμή και ολοκληρωτική απαλλαγή από χρέη και φόρους. 5) Κατάπαυση των επιδρομών των φοροεισπραχτόρων και χωροφυλάκων. 6) Δωρεάν αποστολή σταφιδοπάνων από τον ΑΣΟ για την προστασία της σταφίδας. 7) Δωρεάν γαλαζόπετρα, θειάφι, λιπάσματα κ.λπ. 8) Αμεση αποστολή κινίνου στους φτωχούς αγρότες που τους θερίζει η ελονοσία, δωρεάν ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη από το κράτος και τις κοινότητες” (866).

Ανταποκρίσεις στο “Ριζοσπάστη” στέλνονται πλέον από διάφορα σημεία της Πελοποννήσου και σε μια ακόμη από την Πάτρα καταγγέλλεται η “ληστροσυμμορία των σταφιδεμπόρων” για τις μεθοδεύσεις, προκειμένου να πέσουν οι τιμές: “Οι σταφιδέμποροι και οι εξαγωγείς σταφίδας σε μυστική τους συνεδρίαση αποφάσισαν ν’ αναβάλουν τις φορτώσεις από τις 10 του Σεπτέμβρη στις 25. Τα πρακτορεία ατμοπλοϊκών εταιρειών έμειναν σύμφωνα. Σκοπός της αναβολής είναι να εκβιάσουν τους φτωχούς σταφιδοπαραγωγούς -που η προθεσμία καταβολής των χρεών στην Αγροτική Τράπεζα λήγει στις 10 του Σεπτέμβρη- να δώσουν όσο-όσο τη σταφίδα, γιατί αλλοιώτικα θα τους βγάλει η Αγροτική Τράπεζα τα κτήματά τους σε πλειστηριασμό. Μ’ αυτό τον τρόπο υπολογίζεται ότι ο σταφιδοπαραγωγός Δ. Μπακόπουλος θα κερδίσει 15-17 εκατομμύρια. Αρκετά εκατομμύρια θα βγάλει και ο βουλευτής του Λαϊκού Κόμματος και μέγα σταφιδέμπορος Γαλανόπουλος. Την ίδια στιγμή που γνωστοποιούνται αυτά τα μέτρα πληροφορούμαστε ότι στον Πύργο Ηλείας ένας φτωχός σταφιδοπαραγωγός αυτοκτόνησε λόγω της τελείας καταστροφής της σταφίδας του από τις βροχές” (867).

Πληροφορίες για νέες ζημιές φθάνουν από το Ζευγολατιό: “Στις 2 η ώρα μετά το μεσημέρι έπεσε ραγδαιοτάτη βροχή συνοδευόμενη κ’ από θύελλα. Τα ποτάμια Μεγαλοποτάμι, Ρασίνη, Μπραδίτσας κατέβασαν πράγμα που δεν συμβαίνει το καλοκαίρι. Η καταστροφή της σταφίδας ξεπερνάει το 70 και 80% και σε πολλές μεριές φθάνει στα 100%. Να μερικά παραδείγματα: Του Νικόλα Παπαδήμα και του Γιώργη Μπρεδήμα καταστράφηκε τελείως η παραγωγή. Από 2.000 που επρόκειτο να βγάλει ο πρώτος, ούτε μια οκά δεν θα πάρει. Ο Δημ. Στρατηγόπουλος θα πάρει λιγότερες οκάδες από τη μισή παραγωγή, ο Χρ. Στρατηγόπουλος πιο λιγότερα. Οι ίδιοι δεν θα πάρουν ούτε οκά από τα σύκα, που καταστράφηκαν τελείως από την ψώρα και τη βροχή. Τα αλώνια ξυνίζουν από τη μούχλα και τη σαπίλα. Ο καιρός παραμένει ο ίδιος. Οι φτωχοί αγρότες είναι ανάστατοι και καταγαναχτισμένοι για την εγκληματική εγκατάλειψή τους από το κράτος και την κυβέρνηση. Ακούμε να βαράνε οι καμπάνες. Πρόκειται ασφαλώς για θανάτους από την πείνα. Δεν κατωρθώσαμε τίποτα από τη ραγδαιοτάτη βροχή” (868).

Ο καιρός διαψεύδει την... αισιοδοξία των υπουργών και οι καταστροφές συνεχίζονται: “Καθ’ όλην την Μεσσηνίαν εξακολουθούν πίπτουσαι ραγδαίαι βροχαί. Αι ζημίαι εις την συκοπαραγωγήν είναι ανυπολόγισται. Ολαι αι καιρικαί ενδείξεις πείθουν ότι η καιρική αυτή ανωμαλία θα παραταθή επ’ αρκετόν, από δε τας αδιακόπους βροχάς κινδυνεύει να καταστραφή η συκοπαραγωγή ολοσχερώς. Εξ άλλου σοβαραί αι ζημίαι εκ των συνεχών βροχών είναι και εις την σταφιδοπαραγωγήν, ευτυχώς όμως καθησυχαστική είναι η απόφασις του ΑΣΟ να παραλάβη την σταφίδα εις τας δεξαμενάς του δι’ ιδίων εξόδων κ.λπ. ως και η 1.000δραχμος αποζημίωσις εις τους πληγέντας σταφιδοπαραγωγούς. Κατ’ αυτόν τον τρόπον αποφεύγεται η ολοσχερής καταστροφή και ανακουφίζονται ολίγον οι σταφιδοπαραγωγοί. Μεταξύ των ενδιαφερομένων κύκλων των σταφιδοπαραγωγών εξακολουθούν οι ζυμώσεις ίνα επιδιωχθή η ψήφισις νόμου διά του οποίου θα παρέχεται το δικαίωμα εις τον ΑΣΟ της εμπορίας και εξαγωγής σταφίδος κατόπιν της ασυγγνώστου διαγωγής των εξαγωγέων σταφίδος Πατρών, αναβαλλόντων την φόρτωσιν σταφίδος, διά να εξακολουθήσουν να έχουν δέσμιαν την σταφιδοπαραγωγήν και να την εκμεταλλεύονται.

Η αγορά μας υπήρχε χθες σχετικώς χαλαρά. Τα σύκα ετιμώντο 8-8,30 αι δε σταφίδαι 13,20-13,80. Επί των δελτίων δεν εγένοντο πράξεις” (869).

Σε νέο ρεπορτάζ της εφημερίδας “Θάρρος” αναφέρεται ότι οι ζημιές δεν είναι τόσο μεγάλες όσο φάνηκε στην αρχή: “Κατά εκ της υπαίθρου πληροφορίας μας ο καιρός το τελευταίον 24ωρον εβελτιώθη σημαντικώς εις τρόπον ώστε να παρέχεται η ελπίς ότι λίαν συντόμως θα σταθεροποιηθή. Κατά τας αυτάς πληροφορίας αι ζημίαι τόσον εις την σταφιδοπαραγωγήν όσο και εις την συκοπαραγωγήν δεν είναι τεράστιαι ως αρχικώς παρεστάθησαν. Βεβαίως καταστροφάς υπέστησαν και οι συκοπαραγωγοί και οι σταφιδοπαραγωγοί εκ των τελευταίων βροχών αλλ’ αύται δεν υπερβαίνουν το ποσοστόν 30-35%. Τας μεγαλυτέρας καταστροφάς υπέστησαν αι περιφέρειαι Κυπαρισσίας, Φιλιατρών, Γαργαλιάνων, Πεταλιδίου κ.λπ. Εκ μέρους των σταφιδοπαραγωγών συνεχίζονται αι ενέργειαι προς τους αρμοδίους διά την λήψιν μέτρων εκ μέρους της κυβερνήσεως εν συνεργασία με τον ΑΣΟ προς ανακούφισιν των πληγέντων εκ των θεομηνιών. Κυρίως αι ενέργειαι αύται στρέφονται προς την κατεύθυνσιν της παραλαβής υπό του ΑΣΟ ολοκλήρου της βλαφθείσης εκ των βροχών σταφίδος. Εκ παραλλήλου η επιτροπή αγώνος των συκοπαραγωγών συνεχίζει τας προσπαθείας της προς διαφώτισιν των παραγωγών επί τους ζητήματος των τιμών του προϊόντος. Οι παραγωγοί δεν πρόκειται να προβούν εις πωλήσεις σύκων εφ’ όσον δεν θα διαταχθούν υπό της επιτροπής η οποία κατευθύνει τον όλον αγώναν των” (870).

 

(866) “Ριζοσπάστης” 5/9/1933

(867) “Ριζοσπάστης” 6/9/1933 - Από τα συμφραζόμενα προκύπτει ότι ο Μπακόπουλος ήταν σταφιδέμπορος και όχι σταφιδοπαραγωγός.

(868) “Ριζοσπάστης” 6/9/1933 - Η ανταπόκριση έχει σταλεί στις 4 Σεπτεμβρίου.

(869) “Θάρρος” 7/9/1933

(870) “Θάρρος” 8/9/1933