«Ο ΑΣΟ παρέλαβε την εξαγωγή της σταφίδας στα 180 εκ. ενετικές λίτρες και την έφτασε στα 140 εκατομμύρια ενετικές λίτρες. Παρέλαβε βάρη πάνω στη σταφίδα 8 δραχμές και την έφθασε στις 1.200-1.700 δραχμές το χιλιόλιτρο με την εξαγωγική εισφορά. Ο παρακάτω πίνακας μας δείχνει τα βάρη που φόρτωσε ο ΑΣΟ στην εξαγόμενη σταφίδα και μάλιστα σ' εποχή που έπειτα από τους αγώνες των σταφιδοπαραγωγών είχαν μειωθεί τα βάρη:
Να λοιπόν γιατί χρόνο με το χρόνο μειωνόταν η εξαγωγή της σταφίδας μας. Εκτός από το βάρος του παρακρατήματος και τις εξαγωγικές εισφορές (για να αγοραστούν τα πλεονάσματα και να δοθούν στις βιομηχανίες στο 1/5 της τιμής της σταφίδας!) το κράτος εφόρτωσε στην εξαγόμενη σταφίδα και το φόρο του συναλλαγματικού παρακρατήματος, εκτός από τον έγγειο φόρο σταφίδας, εκτός από τη φορολογία του οινοπνεύματος, εκτός από τις άλλες ειδικές φορολογίες.
Ετσι η σταφίδα μας επιβαρυνόμενη μ' αυτό το δυσβάστακτο βάρος δεν ήταν δυνατόν να συναγωνισθεί τις ξένες σταφίδες στη διεθνή αγορά. Ολο μειωνόταν η εξαγωγή σταφίδας, και όσο μειωνόταν η εξαγωγή τόσο αύξαναν το ποσοστό του παρακρατήματος εξαγωγικές εισφορές, και όσο αυξανόταν το παρακράτημα τόσο μειωνόταν η εξαγωγή.
Αυτός ο φαύλος κύκλος γινόταν και ο ΑΣΟ έπαιζε τον ίδιο ρόλο της “Ενιαίας”. Συνέχισε και επαύξησε την πολιτική της εκμετάλλευσης των σταφιδοπαραγωγών σε όφελος του τραπεζοβιομηχανικού κεφαλαίου του οποίου ήταν και είναι όργανο.
Ο πίνακας παραγωγής και εξαγωγής της σταφίδας μας δείχνει ανάλογα τα ποσά που παρέδωσε ο ΑΣΟ στις οινοβιομηχανίες σ' εξευτελιστικές τιμές (σ.σ. για την περίοδο 1925-1933 η διαφορά παραγωγής-εξαγωγών ήταν 1.400 εκατομμύρια ενετικές λίτρες). Χαρακτηριστικό της εκμετάλλευσης σε βάρος των σταφιδοπαραγωγών είναι το ότι το 1927 ο ΑΣΟ παρέδωσε στις οινοβιομηχανίες ολόκληρα 176 εκατομμύρια ενετικές λίτρες προς 450-500 δραχμές το χιλιόλιτρο, ενώ η εμπορική τιμή της σταφίδας ήταν τότε 3.500-4.000 δρχ. και υπήρχαν διαπραγματεύσεις με εργοστάσια του εξωτερικού (Ζάγκρεμπ Γιουγκοσλαβίας) για αγορά σταφίδας προς 2.500 δραχμές το χιλιόλιτρο.
Το κράτος απαγόρεψε την εξαγωγή αυτή με τη δικαιολογία ότι η εξαγωγή παρακρατημάτων σταφίδας θα έβλαπτε την... Εθνικήν Βιομηχανίαν Οίνων και Οινοπνευμάτων [...] Με την άνοδο στην εξουσία του Λαϊκού Κόμματος χειροτέρεψε η κατάσταση των σταφιδοπαραγωγών. Ο περίφημος σταφιδοπατέρας της Ηλείας Στ. Στεφανόπουλος, που πριν ανέβει στην εξουσία το κόμμα του δημαγωγικά ζητούσε την ενιαία διαχείριση της σταφίδας από τους συνεταιρισμούς των σταφιδοπαραγωγών, τη μείωση των ναύλων, τη μείωση της φορολογίας του οινοπνεύματος, και κατηγορούσε τις σπατάλες του ΑΣΟ κ.λπ. Οταν έγινε υφυπουργός της Εθνικής Οικονομίας, τίποτα από αυτά που ζητούσε δεν εφάρμοσε, ούτε τη μείωση των ναύλων δεν έκαμε, ούτε την ενιαία διαχείριση της σταφίδας που ζητούσε εφάρμοσε, ούτε εμείωσε τη φορολογία οινοπνεύματος, ούτε τις σπατάλες που κατηγορούσε περιώρισε. Αντίθετα. Στρατιές ολόκληρες από κομματικούς του φίλους διώρισε στο “λόχο προσκολήσεως” όπως αποκλήθηκε τότε ο ΑΣΟ. Κομματικά οργίασε όσο κανένας άλλος εις βάρος των σταφιδοπαραγωγών» (943).
Στο μεταξύ πλησιάζει Πάσχα, οι περονοσπορόπληκτοι είναι απλήρωτοι και εκδηλώνονται διαμαρτυρίες από την Κυπαρισσία, ενώ ο νομάρχης διαβεβαιώνει ότι οι πληρωμές θα γίνουν άμεσα:
«Πληροφορούμεθα ότι μεταξύ των σταφιδοπαραγωγών των δύο περονοσποροπλήκτων επαρχιών Τριφυλάις και Πυλίας επικρατεί μεγίστη δυσφορία κατά της κυβερνήσεως και των αρμοδίων λόγω μη καταβολής εισέτι των αποζημιώσεων εις τους δικαιούχους. Δέον να σημειωθεί ότι η κατάστασις των σταφιδοπαραγωγών των δύο ανωτέρω επαρχιών είναι εκτάκτως τραγική δεδομένου ότι στερούνται και αυτού του άρτου των ακόμη και έχουν περιέλθει εις απόγνωσιν. Ηδη οι παραγωγοί εφ' όσον αι αποζημιώσεις των δεν θα καταβληθούν προ των εορτών του Πάσχα μελετούν την συγκρότησιν συλλαλητηρίου διαμαρτυρίας εναντίον των υπευθύνων δια την ανωμαλίαν ταύτην.
Χαρακτηριστικόν της τραγικής θέσεως εις την οποίαν ευρίσκονται σήμερον οι σταφιδοπαραγωγοί Πυλίας και Τριφυλίας είναι και το κάτωθι τηλεγράφημα του προέδρου της Ενώσεως Συνεταιρισμών Κυπαρισσίας προς τον κ. Νομάρχην: “Επί τηλεγραφήματός σας Εθνοτράπεζα Κυπαρισσίας στερείται πινάκων αποζημιώσεως περονοσποροπλήκτων. Λόγω εορτών παραγωγοί στερούνται άρτου. Παρακαλούμεν αποστείλατε καταλόγους αμέσως Εθνοτράπεζαν διανείμει αποζημιώσεις προ αγίου Πάσχα ίνα εορτάσωσι Ανάστασιν πτωχοί σταφιδοπαραγωγοί. Τηλεγραφήσατε ημέρα αποστολής πινάκων ίνα συγκροτήσωμεν οργανωτάς μεθαυριανού συλλαλητηρίου διαμαρτυρίας. Πρόεδρος Ενώσεως Συνεταιρισμών Κυπαρισσίας Γκουντούνας”.
Ο κ. Νομάρχης ομιλών σχετικώς με το ανωτέρω ζήτημα προς τους αντιπροσώπους του Τύπου ετόνισε ότι οι σχετικοί πίνακες των αποζημιώσεων απεστάλησαν ήδη προς την Εθνικήν Τράπεζαν προς διανομήν των αποζημιώσεων εις περονοσποροπλήκτους. Η διανομή κατ' ανακοίνωσιν του κ. Νομάρχου θα αρχίσει εις μεν τα Φιλιατρά από αύριον εις δε την Κυπαρισσίαν από Πέμπτης» (944).
Λίγες μέρες μετά ανακοινώνεται και η πληρωμή των περονοσπορόπληκτων Πυλίας:
«Υπό του Νομάρχου ανεκοινώθη χθες εις τους αντιπροσώπους του Τύπου ότι οι πίνακες των παρονοσποροπλήκτων της Επαρχίας Πυλίας ετοιμάσθησαν ήση. Η διανομή επομένως των αποζημιώσεων εις τους περονοσποροπλήκτους της Επαρχίας αυτής θα γείνη την προσεχή Πέμπτην, υπό του κ. Νομάρχου» (945).
(943) Θανάση Παπαχατζή - Τάση Κουλαμπά "Ποιοι μας τρώνε τη σταφίδα" / Εκδοση Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος (ΑΚΕ) - Τμήμα Πελοποννήσου 1946.
(944) “Θάρρος” 3/4/1934
(945) “Σημαία” 8/4/1934
