Δευτέρα, 15 Απριλίου 2019 12:30

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 177ο)

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 177ο)

Στο σημείο αυτό έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε πώς αντιμετωπίζουν τα γεγονότα του Αιγίου οι εφημερίδες στην πρώτη τους έκδοση μετά από αυτά.

Το “Θάρρος” στο κύριο άρθρο του διαπιστώνει το γενικό ξεσηκωμό στην Πελοπόννησο, καταγγέλλει τη βία και την καταστολή των κινητοποιήσεων και προβλέπει ότι θα επικρατήσει “αναρχία”: «Η Πελοπόννησος φλέγεται. Από του ενός μέχρι του άλλου άκρου των τεσσάρων σταφιδικών νομών της ως ακατάσχετος θύελλα μαίνεται η λαϊκή αγανάκτησις και απειλεί να παρασύρη με την λαιλαπώδη πορείαν της παν το αντιστάμενον εις αυτήν. Η Μεσσηνία δονείται από τας ιαχάς των πυκνών κατά τόπους συλλαλητηρίων των σταφιδικών της μαζών, η Ηλεία ενθυμείται και πάλιν τας παλαιάς λησμονημένας σελίδας του εκ Μπαρμπάσαινας Παπαστασινού και η βόρειος Πελοπόννησος σύμπασα καθοδηγείται από το φωτεινόν μετέωρον, που εδημιούργησαν οι φλόγες του πυρποληθέντος εις το Αίγιον παραρτήματος του ΑΣΟ και φανατίζεται από το χυθέν εις τους δρόμους της θρυλικής Βοστίτσης υπό τα ασυνείδητα πυρά μιας βαρβάρου και αντιλαϊκής κυβερνήσεως υπεράφθονον αίμα.

 

» Η υπόθεσις του ψωμιού και των παραγωγών κατά το πρόσφατον παράδειγμα των λιμενεργατών της πόλεως ταύτης μετατοπίζεται από των υπουργικών γραφείων εις τα πεζοδρόμια, και αντί του κυβερνητικού εγκεφάλου επιστρατεύονται τα πολυβόλα διά ν’ απαντήσουν εις τας αξιώσεις του συνεγειρομένου πειναλέου σταφιδικού πληθυσμού. Η κατάστασις έφθασε πλέον εις το μη περαιτέρω της αθλιότητος, ο λαός έκπληκτος παρακολουθεί μιαν παράφρονα και εγκληματικήν κυβέρνησιν εννοούσαν να βάφη κάθε τόσον τα πεζοδρόμια των Πελοποννησιακών πόλεως και χωριών, που υπήρξαν μ’ όλα ταύτα οι ακροπόλεις της, με αίμα, με πλούσιον τίμιον λαϊκόν αίμα.

Πού θα οδηγηθώμεν υπό τας συνθήκας αυτάς δεν γνωρίζομεν. Διότι δεν γνωρίζομεν ή μάλλον ακριβώς διότι γνωρίζομεν το μέγεθος της ασυνειδησίας των κυβερνώντων και της παροιμιώδους πλέον κατάστασης παλιμβουλίας των. Γνωρίζομεν ότι αι λαϊκαί αξιώσεις δεν πρόκειται όπως δήποτε να ικανοποιηθούν. Και η λαϊκή εξανάστασις θα ολοκληρωθή και η αναρχία θα κυριαρχήση εις τον τόπον. Εν όσω είναι επομένως καιρός καλούμεν τους κυβερνώντες να επικοινωνήσουν με την ψυχήν του σταφιδοπαραγωγικού λαού, να εννοήσουν τον πόνον της και τας απαιτήσεις των, και να τας ικανοποιήσουν. Εάν δεν το κάμουν τόσο χειρότερον δι’ αυτούς. Ο λαός γνωρίζει να τιμωρή και να τιμωρή αμείλικτα όταν αδίκως πάσχει. Ας το έχουν υπ’ όψιν των» (1042).

Η “Σημαία” βλέπει στασιαστικό κίνημα στην κινητοποίηση των σταφιδοπαραγωγών του Αιγίου, στους οποίους επιτίθεται με βαρείς χαρακτηρισμούς. Υπερασπίζεται την κυβέρνηση και τον ΑΣΟ, ενώ βάλλει κατά των “σταφιδολογιώτατων” της υπαίθρου Μεσσηνίας που οργανώνουν διαδηλώσεις, και τελικά αναφέρει ότι γίνεται “κομματική και κομμουνιστική εκμετάλλευση”:

«Οι Αιγιείς σταφιδοπαραγωγοί εστασίασαν.

Οι Αιγιείς ετέθησαν εκτός Νόμου.

Οι Αιγιείς παρεφρόνησαν, απεθρασύνθησαν και συμπεριεφέρθησαν κατά τρόπον αχαρακτηρίστως ποταπόν και ελεεινόν.

Διεβλήθησαν άραγε από τους κερδοσκόπους οίτινες έχουν συμφέρον να καταργηθή ο θεσμός της παρακρατήσεως; Παρωξύνθησαν από αναρχικά στοιχεία; Επί του παρόντος δεν γνωρίζομεν. Εκείνο που βλέπομεν είναι ότι η τολμηθείσα εναντίον του ΑΣΟ επίθεσις, η αποτέφρωσις των Γραφείων του και αι άλλαι εγκληματικαί πράξεις εις τας οποίας προέβησαν οι Αιγιείς, εξ οιουδήποτε λόγου και εάν προεκλήθησαν, πρέπει να επισύρουν την άμεσον και ταχείαν επέμβασιν της Ποινικής Δικαιοσύνης και να επιπέση βαρύς ο πέλεκυς αυτής κατά των στασιαστών. Η δημόσια γνώμη, εν Μεσσηνία τουλάχιστον, επιδοκιμάζει απολύτως την στάσιν των οργάνων της χωροφυλακής και διαδηλοί την κατάπληξίν της πώς οι θρασύτατοι στασιασταί απετόλμησαν τόσω εκνόμους και εγκληματικάς ενεργείας.

Τα γεγονότα του Αιγίου εστρέφοντο τάχα κατά του ΑΣΟ, εστρέφοντο κατά της κυβερνήσεως; Κατά τίνος εστρέφοντο αι κραυγαί “κάτω ο ΑΣΟ, κάτω η παρακράτησις”, ήσαν κραυγαί πόνου απευθυνόμεναι κατά του κράτους; Οχι κύριοι σταφιδολογιώτατοι της υπαίθρου Μεσσηνίας. Οχι κύριοι Δάντωνες και Ροβεσπιέροι των ευκόλων συλλαλητηρίων. Τα γεγονότα του Αιγίου εστρέφοντο αποκλειστικώς και μόνον κατά των Μεσσηνίων και Ηλείων σταφιδοπαραγωγών. Οταν οι Αιγιείς κραυγάζουν στασιαστικώτατα και προκλητικώτατα “κάτω ο ΑΣΟ, κάτω η παρακράτησις” εννοούν ότι πρέπει οι Μεσσήνιοι και Ηλείοι σταφιδοπαραγωγοί να παύσουν ζώντες, πρέπει ν’ αποθάνουν ή πρέπει ένας κόσμος ολόκληρος της Πελοποννήσου να δουλεύη μόνον διά τους... ευγενεστάτους Αιγιείς.

Πόλεμος κατά του ΑΣΟ, πόλεμος κατά της παρακρατήσεως σημαίνει πόλεμον κατά των Μεσσηνίων και Ηλείων σταφιδοπαραγωγών. Πόλεμος εναντίον των αποφάσεων του ΑΣΟ σημαίνουν εξόντωσιν της Μεσσηνιακής σταφίδος. Σημαίνει ότι πρέπει οι Μεσσήνιοι κτηματίαι ή να εκριζώσουν τας σταφιδαμπέλους των ή να χρησιμοποιούν την σταφίδα των διά την διατροφήν κτηνών ίνα παχύνωνται ευκολώτερον οι χρυσοκάνθαροι των ευγενών ποιοτήτων.

Θα είμεθα αφαντάστως μωροί και γελοιωδέστατα αφελείς, αν επικαλεσθώμεν την σύνεσιν των Αιγιέων και κάμνωμεν έκκλησιν εις τα αισθήματα της αλληλεγγύης που πρέπει να διέπη τους σταφιδοπαραγωγούς ολοκλήρου της Ελλάδος. Εκείνο που τολμώμεν να συστήσωμεν εις τας Γεωργικάς οργανώσεις της Μεσσηνίας και τους σταφιδοπαραγωγούς είναι τούτο: Πολλοί Μεσσήνοι σταφιδολογιώτατοι, επαγγελόμενοι τους ευφυείς, από καιρού εις καιρόν βάλλουν μετά μανίας κατά του ΑΣΟ, όστις είναι κυρίως ειπείν περισσότερον ίδρυμα Πυργομεσσηνιακόν. Αντί λοιπόν να τον περιβάλωμεν διά της στοργής μας και να τον περιφρουρούμεν αγρύπνως από των κατ’ αυτού επιθέσεων των... ευγενών παραγωγών, προσπαθούμε να τον καταρρίψωμεν εις την συνείδησιν του σταφιδικού κόσμου. Δήλα δη γινόμεθα όργανα των εχθρών της Μεσσηνιακής και Ηλειακής σταφίδος, καταστρέφοντες και εκμηδενίζοντες τον κυριώτερον προμαχώνα της σταφιδικής Μεσσηνίας και Ηλείας, οίος θεωρείται και είναι ο ΑΣΟ. Ας προσέξωμεν λοιπόν και ας παύσωμεν την άσκοπόν φιλολογίαν και σταφιδολογίαν. Οι κρωγμοί των σταφιδοπατέρων ας λείψουν και όλοι οι Μεσσήνιοι ως εις άνθρωπος ας θελήσωμεν να ενισχύσωμεν το ίδρυμα εκείνο που αποτελεί την σπουδαιοτέραν εγγύησιν διά την προστασίαν των Μεσσηνιακών και Ηλειακών συμφερόντων. Να ελέγχωμεν την διαχείρισιν του ΑΣΟ, να παρακολουθούμεν την δράσιν του, να δεικνύωμεν ζωηρότατον ενδιαφέρον διά την εν γένει πορείαν του, αλλά δεν έχομεν ούτε δικαίωμα, ούτε συμφέρον να τον υπονομεύωμεν, να τον διασύρωμεν, να τον διαπομπεύωμεν και να καθιστάμεθα ανεπινοήτως όργανα των εχθρών της Μεσσηνιακής και Ηλειακής σταφίδος. Εν τέλει χωρίς να παύωμεν φρονούντες, ότι αι Μεσσηνιακαί απόψεις ως προς την τιμήν των πλεονασμάτων είναι δίκαιαι, υπενθυμίζωμεν και κάτι άλλον εις τους θερμοαίμους Δαντώνας και Ροβεσπιέρους της υπαίθρου Μεσσηνίας, ότι το σταφιδικόν ζήτημα δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενον ούτε κομματικής ούτε κομμουνιστικής εκμεταλλεύσεως. Υποθέτομεν ότι εννοούμεθα. Τα γεγονότα του Αιγίου ας μας ανοίξουν τα μάτια και ας μας συνετίσουν» (1043).

Από την πλευρά της η “Πατρίς” βλέπει “εχθρούς” της Ηλείας στις κινητοποιήσεις των σταφιδοπαραγωγών του Αιγίου και συνδέει την απαγόρευση των συλλαλητηρίων με την προσπάθεια να επικρατήσουν οι απόψεις των “εχθρών”:

«Οι Αιγιείς σταφιδοπαραγωγοί ετέθησαν εκτός νόμου εν τη υποστηρίξει των αιτημάτων των. Αι εκδηλώσεις δε αύται έφθασαν μέχρι προσβολής και φθοράς ξένης ιδιοκτησίας αλλά και μέχρις αιματοχυσίας. Και εν’ ώ τοιαύτα διαδραματίζονται εν Αιγίω πέριξ της σταφιδικής υποθέσεως, εν Πύργω απαγορεύονται τα συλλαλητήρια, απαγορεύεται δηλαδή η άμυνα των Ηλείων σταφιδοπαραγωγών εναντίον των τόσων θεμιτών και αθέμιτων μέσων, τα οποία οι αντίπαλοι ημών μετέρχονται εναντίον μας.

Είναι προφανές ότι εις τοιούτους αγώνας οι περισσότερον δρώντες αναδεικνύονται νικηταί. Είναι ακόμη πρόδηλον ότι τα γεγονότα του Αιγίου θα επιδράσωσιν υπέρ αυτών και εναντίον ημών εν τη διεξαγομένη πάλη μεταξύ των αντιμαχομένων σταφιδικών περιφερειών.

Και εν’ ώ τοιουτοτρόπως ενισχύεται ο εναντίον μας αγών, εν’ ώ έπρεπε να κινηθώμεν και ημείς εναντίον των αντιπάλων μας όπως εξουδετερώσωμεν τας ενεργείας των, δεσμευόμεθα διά της απαγορεύσεως των συλλαλητηρίων και ούτω αφίνονται οι αντίπαλοι ημών κύριοι του πεδίου. Αλλά διατί απηγορεύθησαν τα συλλαλητήρια; Μήπως επρόκειτο να διαταραχθή η τάξις; Τοιούτος κίνδυνος δεν υπήρχε, διότι οι Ηλείοι σταφιδοπαραγωγοί υπήρξαν πάντοτε νομιμόφρονες, ουδέποτε σε προέβησαν εις έκνομον τι διάβημα. Αλλά τότε διατί απαγορεύονται αι λαϊκαί εκδηλώσεις; Ο λόγος είναι γνωστός. Διότι δεν εμπνέονται από το ισχύον κόμμα, το οποίον τόσω δεξιώς διεχειρίσθη την σταφιδικήν υπόθεσιν!

Αλλά η σταφίς, περί την οποίαν διεξάγεται ο αγών, δεν είναι κτήμα ουδενός κόμματος, ουδέ του κ. Νομάρχου διά να διευθύνωσι τας τύχας της ως θα διεχειρίζοντο τα του ιδίου των οίκου. Είναι κτήμα των σταφιδοπαραγωγών, κτηθέν διά θυσιών, μόχθων και ιδρώτων ολόκληρων δεκαετηρίδων. Η επέμβασις δε εις τα της περιουσίας των σταφιδοπαραγωγών είναι αυθαίρετος, αλλά και αυτοχρήμα προδοτική, την οποία είχε και ιδιαίτερον λόγον να αποφύγη ο κ. Νομάρχης ίνα μη παρεξηγηθή ως καταγόμενος εκ μιας των αντιπάλων σταφιδικών περιφερειών.

Ο κ. Νομάρχης και το κόμμα του οποίου τας ορέξεις υπηρετεί, είναι καιρός να αισθανθούν ότι υπερέβησαν παν όριον πολιτικού εκτραχηλισμού και ότι δεν τοις είναι επιτετραμμένον να οργιάζωσι και εις βάρος της οικονομικής υποστάσεως ολοκλήρου της σταφιδοπαραγωγής» (1044).

 

 

(1042) “Θάρρος” 28/8/1934

(1043) “Σημαία” 28/8/1934

(1044) “Πατρίς” 28/8/1934