«Η Πελοπόννησος ανάβει. Οι σταφιδοπαραγωγοί ξεσηκώνονται ενάντια στους εκμεταλλευτές τους, ενάντια στον Αυτόνομο Σταφιδικό Οργανισμό (ΑΣΟ). Και απαιτούν από την κυβέρνηση να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματά τους. Δύο βασικά γνωρίσματα ξεχωρίζουν το φετεινό ξεσήκωμα των σταφιδοπαραγωγών από τις κινητοποιήσεις τους των περασμένων χρόνων. Το πρώτο είνε ότι φέτος οι σταφιδοπαραγωγοί δεν παλεύουν διασπασμένα και χωριστά κατά περιοχή. Είνε συσπειρωμένοι όλοι γύρω από το πρόγραμμα διεκδικήσεων που επεξεργάστηκε το συνέδριο των Γαργαλιάνων. Φέτο, για πρώτη φορά στην ιστορία των μακρόχρονων αγώνων τους, οι σταφιδοπαραγωγοί δεν βαδίζουν στα τυφλά. Ξέρουν καθαρά τι τους φταίει και τι ζητούν. Βλέπουν την ιστορία της συμφοράς τους κατά πρόσωπο. Γνωρίζουν τον εχθρό: Την αχόρταγη και απαίσια φαγάνα, τον Αυτόνομο Σταφιδικό Οργανισμό, που άσπλαχνα τους ρουφά τον κόπο, το θησαυρό τους. Γνωρίζουν, βλέπουν όλη την εγκληματική φάρα των βδελλών που μαζί με τον ΑΣΟ, δίπλα και πίσω του, ένα σκοπό έχει: να στραγγαλίσει μέχρι τον πάτο τον σταφιδοπαραγωγό για να θησαυρίσει αυτός. Το δεύτερο γνώρισμα είνε ότι πιο ξεκάθαρα από κάθε άλλη φορά φέτο οι σταφιδοπαραγωγοί ξέρουν πώς να διεκδικήσουν αυτό που θέλουν. Και το πιο σημαντικό είνε ότι για πρώτη φορά στην ιστορία του σταφιδικού οι σταφιδοπαραγωγοί φέτος απευθύνονται σ' όλους τους εργαζόμενους της χώρας και πρώτ' απ' όλα τις εργατικές οργανώσεις και ζητάν την ενίσχυσή τους στον τίμιο αγώνα που διεξάγουν για το ψωμί τους. Ετσι ο δίκαιος αγώνας των σταφιδοπαραγωγών ξεφεύγει από τα στενά του πλαίσια και γίνεται πανελλαδική υπόθεση όλων των εργαζομένων. Το γεγονός αυτό αποχτά εξαιρετική πολιτική σημασία, ιδιαίτερα μέσα στις κρίσιμες συνθήκες που περνά σήμερα η χώρα μας. Και θα εξηγήσουμε γιατί: Είναι αλήθεια χρόνια πολλά η σταφίδα είτανε το μοναδικό σχεδόν προϊόν του τόπου που απ' αυτό ζούσε, όπως λένε, όλος ο τόπος, δηλαδή απ' αυτό έκλεβε και έτρεφε προκοίλια όλη η φάρα των τραπεζιτών, βιομηχάνων, μεγαλεμπόρων, τοκογλύφων, τσορμπατζήδων. Απ' αυτό, κυρίως, ρουφούσε το κράτος αφόρητους δασμούς και φόρους. Ολα αυτά τα βάρη είνε οι κύριες αιτίες της χρόνιας σταφιδικής κρίσης. Οι σταφιδοπαραγωγοί πάντα βρισκόντουσαν σε αγώνες που πολλές φορές εξελίχτηκαν σε ηρωικές εξεγέρσεις, ενάντια στην πολυκέφαλη αυτή καταλήστευση. Μα σχεδόν πάντοτε βρισκόντουσαν δημαγωγοί και πολιτικοί απατεώνες που τα κατάφερναν να πνίγουν και να ευνουχίζουν τους αγώνες αυτούς. Τα πράγματα αρχίζουν να χαλάνε ακόμα πιο πολύ με το ξέσπασμα της τελευταίας παγκόσμιας και ντόπιας οικονομικής κρίσης που πολύπλευρα χειροτέρευσε τη θέση της σταφίδας. Μα στα τελευταία χρόνια έχουμε και μερικές ακόμα αλλαγές. Πρώτα-πρώτα οι μακρόχρονες εσωτερικές πολιτικές διαμάχες, οι πολεμικές καταστροφές, η τελευταία κρίση εξασθένισαν και κλόνισαν σοβαρά την προνομιούχο θέση που είχε ο Μωρηάς, σ' ολόκληρη σειρά διοικητικών και άλλων τομέων [Βλέπουμε σε αντίθεση με την άλλη χώρα πόσο «λεύτερα» και εύκολα γίνονται αυτού συλλαλητήρια]. Αυτό άρχισε να υποσκάπτει τις στέρεες θέσεις που ο μωραΐτικος κοτσαμπασισμός είχε στα εργαζόμενα στρώματα της Πελοποννήσου. Και κάτω απ' την επίδραση της προόδου της πολιτικής χειραφέτησης των εργαζομένων της υπόλοιπης χώρας άρχισαν να παρουσιάζονται κι εδώ τα πρώτα σοβαρά ρήγματα στη μαζική βάση του πελοποννησιακού συντηρητισμού. Ο μοναρχοφασισμός που την Πελοπόννησο τη θεωρεί απόρθητο φρούριό του, αρχίζει να ανησυχεί για την σταθερότητα των μετόπισθέν του. Στην πορεία αυτής της πολιτικής χειραφέτησης απ' την αντίδραση των πλατειών μαζών εργαζομένων της Πελοποννήσου, το κίνημα των σταφιδοπαραγωγών, παρόλο το οικονομικό, για την ώρα περιεχόμενό του, προορίζεται να παίξει αποφασιστικό ρόλο. Γιατί το πρόγραμμα των διεκδικήσεων του συνεδρίου των Γαργαλιάνων, αυτό που τόσο λογικό είνε και που συγκέντρωσε προχθές γύρω του τα παλλαϊκά συλλαλητήρια στη νότια Πελοπόννησο, ξεφεύγει από τα αστικοτσιφλικάδικα πλαίσια και φέρνει αντιμέτωπους τους σταφιδοπαραγωγούς όχι μονάχα προς τον ΑΣΟ, μα και προς το αστικοτσιφλικάδικο καθεστώς, προς το μοναρχοφασισμό.
Κατάργηση του ΑΣΟ - Διαρρύθμιση των αγροτικών χρεών για 10 χρόνια - 3.600 δρχ. τιμή εξαγοράς πλεονασμάτων κτλ. είνε αιτήματα, που, παρ' όλες τις υποχωρήσεις και τους ελιγμούς που θα γίνουν, καμία αστικοτσιφλικάδικη κυβέρνηση δεν μπορεί να λύσει, δηλαδή, όλο το σταφιδικό ριζικά υπέρ των σταφιδοπαραγωγών. Και το σταφιδικό ζήτημα θα λυθεί μόνον όταν βρει μια δημοκρατική-λαοκρατική λύση.
Μέσα λοιπόν στις κρίσιμες σημερινές πολιτικές διαταραχές αποχτά τεράστια σημασία. Αποτελεί μια αποφασιστική αντιφασιστική - δημοκρατική εφεδρεία. Ο σωστός χειρισμός του θα μας επιτρέψει να καταφέρουμε θανάσιμο χτύπημα ενάντια στο μοναρχοφασισμό, μέσα στην καρδιά του, την Πελοπόννησο. Πρέπει να πείσουμε τους σταφιδοπαραγωγούς ότι το ζήτημά του ο μοναρχοφασισμός να το χαντακώσει ολότελα. Και ότι μόνον στην κοινή αντιφασιστική-δημοκρατική πάλη όλων των εργαζομένων μπορεί να βρει τη σωστή λύση του.
Οι σταφιδοπαραγωγοί αποτείνονται στην εργατική τάξη ζητώντας την ενίσχυσή της. Μια πανεργατική έμπραχτη εκδήλωση της εργατικής αλληλεγγύης προς τη σταφιδοπαραγωγική αγροτιά της Πελοποννήσου θα παίξει αποφασιστικό ρόλο για το αντιφασιστικό κέρδισμά της. Κατά συνέπεια στις εργατικές οργανώσεις πέφτουν σοβαρές ευθύνες.
Παλεύοντας για τα δίκαια αιτήματα των σταφιδοπαραγωγών τους αποσπάμε από τον μοναρχοφασισμό, τους κερδίζουμε. Ας καταπιαστούμε λοιπόν, θαρραλέα με αυτό το καθήκον» (17).
ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Οι αποφάσεις του ΑΣΟ προκαλούν αγανάκτηση ενώ σε συνέντευξη της Επιτροπής Συνεδρίου διατυπώνονται καταγγελίες: «Οι χθεσινές ειδήσεις από την Πελοπόννησο αναφέρουν ότι ολόκληρος ο σταφιδοπαραγωγικός κόσμος αναταράχθηκε μόλις άκουσε τις αποφάσεις του ληστρικού συγκροτήματος του ΑΣΟ, που χρόνια τώρα τους ρουφά τον ιδρώτα, το αίμα. Σε πολλά σταφιδοπαραγωγικά κέντρα έγιναν αυθόρμητες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Γενικά οι σταφιδοπαραγωγοί δήλωσαν ότι δεν δέχονται με κανένα τρόπο τιμή 2.900 δραχμές και θα επιμείνουν κατεβαίνοντας σε σκληρότερους αγώνες να πληρωθούν 3.600 το ελάχιστο. Ο ΑΣΟ και η κυβέρνηση εξαγοράζοντας ένα - δύο μέλη της επιτροπής συνεδρίου, νόμισαν ότι θα σπείρουν τη σύγχυση και θα ξεγελάσουν τους σταφιδοπαραγωγούς.
Γελάστηκαν όμως. Να πώς απάντησε η Εκτελεστική Επιτροπή Συνεδρίου Γαργαλιάνων που βρίσκεται στην Αθήνα. Εστειλε το παρακάτω τηλεγράφημα στις εφημερίδες της Καλαμάτας για να το πληροφορηθεί ο σταφιδοπαραγωγικός κόσμος.
Εφημερίδας «Θάρρος», «Λαϊκή Φωνή» Μεσσηνίας, «Σημαία» Καλάμας
Επροδόθημεν: Προδόται Λουπινάς, Πεπές, Τερζάκης, έμπορος Σκιάς. Κρατούμε πειστήρια προδοσίας του τιμίου αγώνος μας. Γιλδίζ ΑΣΟ ηρνήθη ασυστόλως ακούσει φωνήν πραγματικών εκπροσώπων σταφιδικού κόσμου. Υπουργός Εσωτερικών εδήλωσε συμφωνούντων και πληρεξουσίων σταφιδικών περιοχών ότι καθορισθείσαι τιμαί είνε εξωφρενικώς μεγάλαι. Υπουργόν Εθνικής Οικονομίας δεν κατωρθώσαμεν συναντήσωμεν, παρ' όλας τας προσπάθειάς μας.
Καλούμεν σταφιδικόν κόσμον κατέλθει κεραυνοβόλως έντονον αγώνα απαντώντας εις εγκληματικήν εγκατάλειψίν του υπό κυβερνήσεως.
Καλούμεν ολόκληρον Κεντρικήν Σταφιδικήν Επιτροποήν κινητοποιήσει σταφιδοπαραγωγούς, ζητώντας αναθεώρησιν αποφάσεων ΑΣΟ.
Η Εκτελεστική Επιτροπή
Θεόδωρος Κορμάς, Τάσης Κουλαμπάς, Χ. Κουβελιώτης, Σωτ. Σταυρόπουλος, Στ. Διακουμογιαννόπουλος.
Δηλώσεις της επιτροπής των σταφιδοπαραγωγών
Χθες το απόγευμα συντάκτης μας είδε μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του Σταφιδικού Συνεδρίου Γαργαλιάνων, που ήρθε προχθές το βράδυ, ύστερα απ' τα μεγάλα και μαχητικά σταφιδικά συλλαλητήρια, που έγιναν την Κυριακή στους Γαργαλιάνους, στην Πύλο, στην Κυπαρισσία, στον Πύργο, στα Φιλιατρά με μαζική συμμετοχή όλων των γύρω χωριών. Οι εκπρόσωποι των σταφιδοπαραγωγών μας εδήλωσαν τα εξής: - Είμαστε κατάπληκτοι για το θράσος του ΑΣΟ που αρνήθηκε ακόμα και να ακούσει τη φωνή των εκπροσώπων των σταφιδοπαραγωγών. Ηρθαμε το βράδυ χθες (Δευτέρα) στις 8 1/2 η ώρα. Τραβήξαμε για να επικοινωνήσουμε με το συμβούλιο του ΑΣΟ. Το μέγαρό του ήταν κλειστό, αμπαρωμένο και μ' όλο που δηλώσαμε την ιδιότητά μας, δεν μας άφησαν να μπούμε. Το συμβούλιο του ΑΣΟ συνεδρίαζε. Συνεδρίαζε για να βγάλει τις εξωφρενικές αποφάσεις που πήρε. Το συμβούλιο του ΑΣΟ ήξερε σίγουρα από τις εφημερίδες και από το τηλεγράφημα το δικό μας, που είχαμε στείλει στο Λούπινα, που ήταν ο πράχτοράς τους μέσα στο συνέδριο και βρισκόταν εδώ πέρα από την Κυριακή το πρωί. Και είχε δώσει εντολή να μην μας αφήσουν να τους «ενοχλήσουμε». Αυτό και έγινε μ' όλες τις διαμαρτυρίες μας, μ' όλες τις φωνές μας, που έχουν καθήκον να μας ακούσουν πριν πάρουν τις αποφάσεις τους, γιατί αντιπροσωπεύουμε ολόκληρο το σταφιδοπαραγωγικό κόσμο της Πελοποννήσου. Ο θυρωρός δεν μας άφησε να μπούμε και ένας υπάλληλος που ήρθε μας είδε, άκουσε τις διαμαρτυρίες μας, πήγε μέσα και ξαναγύρισε, μας δήλωσε πως το συμβούλιο δεν μπορεί να μας δεχτεί. Την ασύστολη αυτή στάση του συμβουλίου του ΑΣΟ την καταγγείλαμε τηλεγραφικώς και και την καταγγέλλουμε σ' όλο το σταφιδοπαραγωγικό κόσμο της Πελοποννήσου, σαν ένα ακόμα χαρακτηριστικό φέρσιμο των ανθρώπων, που ποτές δεν ενδιαφέρθηκαν για τα συμφέροντά του και ποτές δεν έλαβαν υπ' όψιν τον πόνο ενός κόσμου δουλευτάδων, που καταπιέζουν, εκμεταλλεύονται και ξεζουμίζουν. Υστερα από την άρνηση του ΑΣΟ να μας δεχτεί και ν' ακούσει τα αιτήματα του σταφιδοπαραγωγικού κόσμου και ύστερα από τη χθεσινή δημοσίευση σ' όλο τον Τύπο των σχετικών αποφάσεων του ΑΣΟ, θελήσαμε να εξαντλήσουμε όλα τα νόμιμα μέσα για να βρούμε το δίκηο μας, έχοντας απόφαση να κατεβούμε στον πιο σκληρό αγώνα για το ψωμί μας.
Ο Ράλλης θεωρεί τις τιμές εξωφρενικά μεγάλες
Χθες το πρωί θελήσαμε να δούμε τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών, που ο τελευταίος, ο κ. Π. Ράλλης, τυχαίνει να είναι και πληρεξούσιος Μεσσηνίας και πρέπει ιδιαίτερα να ενδιαφέρεται για τα σταφιδικά ζητήματα της ιδιαίτερης πατρίδας του. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας κ. Στεφανόπουλος δεν ήταν στο γραφείο του και ο υφυπουργός κ. Καρτάλης μας δήλωσε πως είνε αναρμόδιος. Ο υπουργός Εσωτερικών Περ. Ράλλης μας δέχτηκε στο γραφείο του, παρουσία και των βουλευτών Μεσσηνίας Φεσσά και Κριμπά. Διαμαρτυρηθήκαμε στον υπουργό για τις αποφάσεις που πήρε ο ΑΣΟ και διαμαρτυρηθήκαμε με τον εντονώτερο τρόπο γιατί το συμβούλιο δε μας δέχτηκε, ενώ είχε ξεχωριστή υποχρέωση να μας δεχτεί στις σημερινές περιστάσεις και τη στιγμή που ήταν να πάρουν τέτοιες ουσιώδεις αποφάσεις.
Ο υπουργός μας είπε πως το συμβούλιο του ΑΣΟ δεν έκανε καλά να μην μας δεχτεί και μας ρώτησε: - Ποιες είνε οι δικές σας αποφάσεις πάνω στις σημερινές αποφάσεις του ΑΣΟ. Του δηλώσαμε πως κατ' αρχήν, σύμφωνα με εντολή που έχουμε απ' το Σταφιδικό Συνέδριο και σύμφωνα με την πραγματικότητα, εμείς δεν μπορούμε να δεχθούμε τιμή κάτω από 3.600 δραχμές το χιλιόλιτρο, ως κατώτατον όριον.
Ο κ. υπουργός ξαφνιάστηκε και μας είπε: - Εγώ σας δηλώνω και μπορείτε να το πείτε, πως ύστερα απ' την κρίση που περνά το προϊόν μας, βρίσκω εξωφρενικά μεγάλες τις τιμές που καθώρισε ο ΑΣΟ. Και πρόσθεσε πως έχει τηλεγραφήματα από την Πύλο, που δέχονται ευχαρίστως αυτές τις τιμές. Εμείς του είπαμε να κάνει αυτές τις δηλώσεις όχι σε μας, μα στον Τύπο και σε κείνους που τον βγάλαν για να φροντίσει για τα συμφέροντά τους. Και ο κ. υπουργός μας έδειξε τότε τους δισταγμούς του.
Διαμαρτυρία για την τρομοκρατία
Υστερα απ' αυτό η Επιτροπή διαμαρτυρήθηκε για τις διώξεις και τις απειλές εκτόπισης των μελών της Επιτροπής του Συνεδρίου, καθώς και για την τρομοκρατία των κρατικών οργάνων μέσα στο σταφιδοπαραγωγικό κόσμο. Ο υπουργός υποσχέθηκε να διατάξει τηλεγραφικώς την παύση κάθε καταδίωξης.
Τα βασικά αιτήματα των σταφιδοπαραγωγών
Σ' ερώτηση του συντάχτη μας ποια είνε τα βασικά αιτήματα των σταφιδοπαραγωγών σε αντίθεση με τις αποφάσεις του ΑΣΟ, η επιτροπή μας είπε:
1) 3.600 δραχμές το χιλιόλιτρο ως κατώτατο όριο τιμής.
2) Μείωση της εξαγωγικής εισφοράς κατά το μισό ακόμα.
3) Αμεση κατάθεση δελτίου εξαγωγής (και εξηγούν: Οταν ένας έμπορας θέλει να βγάλει σταφίδα στο εξωτερικό πρέπει να καταθέσει δελτία πως έχει στη διάθεση του ΑΣΟ, το μισό ποσό, σαν παρακράτημα. Το ποσό όμως αυτό όπως και τα δελτία δεν τα έχει. Η διοίκηση του ΑΣΟ, κάνοντας ευκολία στους μεγαλεμπόρους, τους δίνει προθεσμία μηνών. Στο μακρυνό διάστημα αυτό οι παραγωγοί αναγκάζονται να πουλήσουν στους σταφιδεμπόρους το προϊόν τους ή τα δελτία σε χαμηλότερες τιμές, γιατί θέλουν να φάνε).
4) Διάλυση των ατμοπλοϊκών τραστ (Τα καράβια που μεταφέρουν και εξάγουν τη σταφίδα έχουν κάνει τραστ και συγκριτικά με άλλα καράβια παίρνουν υπέρογκα ναύλα, επιβαρύνοντας τη σταφίδα με 75 λεφτά την οκά).
5) Κατάργηση τραστ οινοβιομηχανίας («Βάκχος»). (Και σύγχρονα να επιτραπεί η ελεύθερη απόσταξη, με τον τρόπο αυτό θα γίνει ένας συναγωνισμός, θα πέσουν οι τιμές του οινοπνεύματος και θα μπορεί ο μικρός παραγωγός να παράγει οινόπνευμα για τη σοδειά του).
6) Αναπροσαρμογή της τιμής των πωλούμενων πλεονασμάτων στη βιομηχανία επί τη βάσει της σημερινής τιμής της δραχμής (δηλ. έχει ορισθεί η τιμή της μεταλλικής δραχμής για τη σταφίδα της βιομηχανίας προς 11 δραχμές, μα σήμερα η δραχμή είναι 25 δραχμές).
7) Αναστολή δεκάχρονη των αγροτικών χρεών.
8) Κατάργηση της έγγειου φορολογίας κτλ.
