Η απ’ ευθείας σύνδεση από τον αυτοκινητόδρομο «Μορέα» που μικραίνει κατά πολύ την σημερινή απόσταση, νέο μουσείο, μεγάλο οργανωμένο πάρκινγκ, βελτίωση του δρόμου μέσω Λάμπαινας και η στοιχειώδης βελτίωση του δρόμου της Αρσινόης δεν υπάρχουν σε κανένα πρόγραμμα ή σχεδιασμό και χωρίς αυτά η τουριστική αξιοποίηση της Αρχαίας Μεσσήνης θα βαδίζει με βήματα χελώνας. Εκείνο που δεν ακούστηκε αλλά μας φάνηκε έργο προτεραιότητας είναι η δημιουργία περιφερειακού δρόμου στον αρχαιολογικό χώρο με τμηματικές συνδέσεις έτσι ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να προσεγγίσουν πιο εύκολα τις αρχαιότητες, ιδίως μάλιστα ηλικιωμένοι και τα άτομα με ειδικές ανάγκες τα οποία με την σημερινή κατάσταση αποκλείονται.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εκτός από την ευχαρίστησή του για την επίσκεψη, δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για το μέλλον της Αρχαίας Μεσσήνης και έδειξε ότι θα βοηθήσει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.
Είναι χρέος της Πολιτείας η κατασκευή μουσείου στην Αρχαία Μεσσήνη, τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος κατά την ξενάγησή του, το πρωί του Σαββάτου, στον εντυπωσιακό αρχαιολογικό χώρο, από τον καθηγητή Αρχαιολογίας και ψυχή των ανασκαφών Πέτρο Θέμελη. Και δεσμεύτηκε πως θα κάνει ό,τι μπορεί, από τη θέση του, για την εκπλήρωση αυτού του χρέους.
Κατά την ξενάγηση τονίστηκε ότι πρέπει να γίνει απευθείας δρόμος από τον αυτοκινητόδρομο του "Μορέα" προς την Αρχαία Μεσσήνη, "γιατί θα έχει τεράστιο τουριστικό ρεύμα, θα είναι πόλος έλξης και ανάπτυξης". Επισημάνθηκε πως πρέπει να βελτιωθεί ο δρόμος από τη Λάμπαινα και να φτιαχτούν πάρκινγκ, καθώς και να γίνει αξιοπρεπής η πρόσβαση από την Αρσινόη.
Ο κ. Θέμελης παραπονέθηκε ότι η Περιφέρεια Πελοποννήσου δεν έχει εντάξει την Αρχαία Μεσσήνη, όπως και κανέναν άλλο αρχαιολογικό χώρο, στο νέο ΕΣΠΑ, γι' αυτό δε γίνεται τίποτα αυτή την περίοδο.
Συγκεκριμένα, με την ολοκλήρωση της ξενάγησης στο Στάδιο, στη νότια πλευρά του αρχαιολογικού χώρου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλος τόνισε ότι "είναι χρέος της Πολιτείας απέναντι στην πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά και απέναντι στον κ. Θέμελη και αυτό που πραγματικά του αναλογεί, να οργανωθεί το ταχύτερο δυνατό το ανάλογο μουσείο. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μου θα κάνω ό,τι μπορώ, ώστε να υπάρξει η εκπλήρωση αυτού του χρέους". Επεσήμανε πως "εδώ και 30 χρόνια ο κορυφαίος αρχαιολόγος μας, ο κ. Πέτρος Θέμελης με τη μοναδική επιστημονική του κατάρτιση αλλά και την υποδειγματική επιμονή του φέρνει στο φως την Αρχαία Μεσσήνη. Ετσι αναδύεται η πορεία της Αρχαίας Μεσσήνης από τον 7ο π.Χ. αιώνα, όταν διαμορφώθηκαν τα οχυρά των Μεσσηνίων στην Ιθώμη, στο Ανδρο του Ιθωμάτα Δία, έως την εποχή του 370 π.Χ. και επέκεινα, όταν ο Επαμεινώνδας μετά τη μάχη των Λεύκτρων ίδρυσε την Αρχαία Μεσσήνη. Κάπως έτσι ο κ. Θέμελης αναδεικνύει την Αρχαία Μεσσήνη σαν ένα από τους σημαντικότερους χώρους της ελληνικής αρχαιότητας".
Στην ξενάγηση μετείχε ο καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Σταμπολίδης, επικεφαλής του ανασκαφικού έργου στην Αρχαία Ελεύθερνα στην Κρήτη, ενώ το "παρών" έδωσαν ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος, ο δήμαρχος Μεσσήνης Γιώργος Τσώνης, ο πρώην βουλευτής και υπουργός Γιάννης Λαμπρόπουλος και άλλοι.
"Εδώ έχει τα πάντα, είναι μια πόλη. Ηταν κτισμένη σε επίπεδα, είχε σκάλες. Είχε από τα ωραιότερα πολεοδομικά σχέδια. Υπολογίζεται ότι είχε γύρω στους 15.000 κατοίκους", παρατήρησε ο κ. Θέμελης, κατά την ξενάγηση κι ενημέρωση του Προέδρου. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι η Αρχαία Μεσσήνη θυμίζει μεγάλες πόλεις αυτού του βεληνεκούς, όπως είναι η Πέργαμος και η Μίλητος, πως οι Μεσσήνιοι ήταν φιλορωμαίοι, ενώ εδώ ήρθε και ο Δημοσθένης για να τους πει να μη συμμαχήσουν με τους Μακεδόνες, γιατί ήταν φιλομακεδόνες.
Η ξενάγηση ξεκίνησε από το Θέατρο που δεν έχει ανασκαφεί πλήρως και ο κ. Θέμελης ανέφερε ότι είναι περίπου σαν την Επίδαυρο και πως εκτιμάται ότι μόλις ολοκληρωθεί η ανασκαφή του, θα χωράει 12.000 κόσμο. Από αυτό βλέπεις στον ορίζοντα το Μεσσηνιακό Κόλπο. Ακολούθησε η ξενάγηση στη Βασιλική που κτίστηκε το 150 μ.Χ. και είναι ρωμαϊκή και οι Πρ. Παυλόπουλος και Π. Θέμελης συμφώνησαν ότι εδώ έγινε μεγάλος εποικισμός από Ρωμαίους. Εχουμε εκρωμαϊσμό και εξελληνισμό ταυτόχρονα. Υπάρχει μια μείξη Ρωμαίων και Ελλήνων.
Η ξενάγηση συνεχίστηκε στην Κρήνη Αρσινόη και στη Στοά περιπάτου, αναψυχής και καλλιτεχνική, όπου βρέθηκαν βάσεις αγαλμάτων με Μεσσήνιους Ολυμπιονίκες. Ο κ. Θέμελης σημείωσε ότι "υπήρχε πρωτοελλαδικός οικισμός που θα αναζητηθεί από άλλες γενιές, όχι από μένα". Ακολούθησε ενημέρωση στη διώροφη σκεπαστή Αγορά, όπου υπήρχαν 5 ναοί και το Βουλευτήριο και στην επιγραφή που βρέθηκε και έχει σχέση με το δίκαιο, είναι μια συμφωνία παραχώρησης εκτάσεων από τους Μεσσήνιους στους Μεγαλοπολίτες. Ο Πρόεδρος πρότεινε ο Δικηγορικός Σύλλογος Καλαμάτας να οργανώσει σε αυτό το χώρο ένα συνέδριο. Η ξενάγηση συνεχίστηκε στο Ασκληπιείο του 4ου και 3ου αιώνα π.Χ., στο Θέατρο του Ασκληπιού με την ξεχωριστή ακουστική και ολοκληρώθηκε στο Στάδιο.
Γ.Σ.
ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ ΓΙΑ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟ
Το μεγάλο παράδειγμά τουαποτελεί δείκτη πορείας
“Αποδίδοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο, προσθέτω ότι το μεγάλο παράδειγμά του αποτελεί δείκτη πορείας για μένα, κατά την άσκηση των καθηκόντων μου” σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, προχθές Σάββατο το μεσημέρι στην Καλαμάτα, όπου λίγο πριν, στην πλατεία Οθωνος, είχε αποκαλύψει τον ανδριάντα του σημαντικού Μεσσήνιου πολιτικού και επί δέκα φορές πρωθυπουργού της Ελλάδας.
Σημείωσε, ειδικότερα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στη λιτή του δήλωση:
“Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος υπήρξε ένα από τα ευγενέστερα τέκνα της Μεσσηνίας, με αφετηρία τη γενέτειρά του, τον Κάμπο. Πριν από όλα, στα νεανικά του χρόνια αγωνίστηκε κατά την Εθνεγερσία για την απελευθέρωση του γένους από τους Τούρκους. Εγκριτος νομικός, υπηρέτησε τη Θέμιδα ως δικηγόρος και αντιεισαγγελέας στην Καλαμάτα. Μπήκε στην πολιτική και πριν απ’ όλα υπηρέτησε τη Βουλή των Ελλήνων ως βουλευτής αλλά και ως Πρόεδρος της Βουλής. Διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών, Εξωτερικών, Οικονομικών, Δικαιοσύνης και Παιδείας, ενώ επί δέκα φορές διετέλεσε πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου της εποχής, μεταξύ 1865 και 1882. Αποδίδοντας τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο προσθέτω ότι το μεγάλο παράδειγμά του αποτελεί δείκτη πορείας για μένα, κατά την άσκηση των καθηκόντων μου ως Προέδρου της Δημοκρατίας”.
“Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΓΝΟΗΣΕ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ”
Για πολιτικό άνδρα που επιτέλεσε τεράστιο αναμορφωτικό, οργανωτικό, θεσμικό και εθνικό έργο είχε μιλήσει νωρίτερα ο πρώην δήμαρχος Παναγής Κουμάντος, τονίζοντας ότι ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος παρέλαβε μια χώρα διαλυμένη και παρέδωσε ένα οργανωμένο -και μεγαλύτερο σε έκταση- κράτος, για να επισημάνει ωστόσο ότι “η ιστορία αγνόησε το τεράστιο έργο του και η κατευθυνόμενη πένα τίμησε τους υπεύθυνους του εθνικού διχασμού και της πτώχευσης”.
Ο Π. Κουμάντος υπογράμμισε παράλληλα, ότι ουσιαστικά ήταν ο Αλ. Κουμουνδούρος ο πολιτικός που ταύτισε τα πάγια συμφέροντα της Ελλάδας με τα συμφέροντα της Ευρώπης για να σημειώσει ότι ήταν αυτός που “χωρίς υπερβολή ετοίμασε την ένταξη της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα και διασφάλισε οικονομική σταθερότητα”.
Ας σημειωθεί ότι ο πρώην δήμαρχος επισήμανε παράλληλα την περίεργη σύμπτωση να κοσμεί ο ανδριάντας του Αλ. Κουμουνδούρου μια πλατεία που φέρει το όνομα του Οθωνα, στην έξωση του οποίου είχε συμπράξει ο Μεσσήνιος πολιτικός, ο οποίος -όπως είπε ο Π. Κουμάντος- ως γραμματέας του στρατηγού Θεόδωρου Γρίβα “συμμετείχε ενεργά στη διαδικασία οργάνωσης εθνικής συνέλευσης, μετά την 3η Σεπτεμβρίου του 1843, σαν σήμερα”, για να αναρωτηθεί καταλήγοντας: “Πρόκειται για απλή σύμπτωση κύριε δήμαρχε, πρόκειται για οργανωτική πρόνοια ή για προεδρική επιθυμία;”.
“ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΧΡΕΟΥΣ ΤΙΜΗΣ ΚΑΙ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ”
Νωρίτερα, ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας, στον χαιρετισμό του, έκανε λόγο για “εκπλήρωση χρέους τιμής και ευγνωμοσύνης” εκ μέρους της μεσσηνιακής πρωτεύουσας προς τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι το αμφιθέατρο του Διοικητηρίου φέρει το όνομα του επί 10 φορές πρωθυπουργού της χώρας μας -μετά από πρωτοβουλία του αείμνηστου πρώτου αιρετού νομάρχη Μεσσηνίας Παναγιώτη Φωτέα. Εύσημα απέδωσε ο δήμαρχος επίσης, για το ιστοριοδιφικό και συγγραφικό τους έργο σχετικά με τον Αλέξανδρο Κουμουνδούρο, τόσο στον πρώην δήμαρχο Παναγή Κουμάντο, όσο και στον δημοτικό σύμβουλο Θόδωρο Μπρεδήμα, ενώ αναφέρθηκε και στους απογόνους του Μεσσήνιου πολιτικού και την προσφορά τους.
Παρόντες στην τελετή των αποκαλυπτηρίων ήταν, μεταξύ άλλων, ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος -που τέλεσε και επιμνημόσυνη δέηση-, ο βουλευτής Πέτρος Κωνσταντινέας, ο περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης, η αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη, οι δήμαρχοι Δυτικής Μάνης Γιάννης Μαραμπέας και Μεσσήνης Γιώργος Τσώνης, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι, εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας και πολύς κόσμος.
Β.Γ.Μ.
