Η εκδήλωση θα γίνει στο αμφιθέατρο του Εργατικού Κέντρου Καλαμάτας, στην οδό Αριστομένους 95.

Ομιλητές θα είναι οι: Γιώργος Ανδρειωμένος αναπληρωτής πρύτανης Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Ιωάννης Πλεμμένος λαογράφος – ερευνητής στο Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και ο συγγραφέας του βιβλίου Γιώργος Καραμπελιάς. Συντονιστής θα είναι ο Μάριος Αθανασόπουλος δρ. Ιστορίας.

Συνέντευξη στη Γιούλα Σαρδέλη

- Το βιβλίο παρουσιάζεται στην Καλαμάτα σε μια τεταμένη περίοδο, για τα εθνικά - διπλωματικά μας θέματα. Το παραδοσιακό τραγούδι μπορεί να φωτίσει πτυχές της ιστορίας, για τις οποίες ίσως δεν υπάρχει πλήρης εικόνα; Να μας μάθει πράγματα που δεν ξέρουμε, μέσα στην ημιμάθεια της εποχής;

«Πιστεύω πως το δημοτικό τραγούδι αποδίδει με τον πιο ολοκληρωμένο τρόπο τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής ιδεολογίας, το «συναμφότερο» του εθνικού μας χαρακτήρα σε όλες του τις εκφράσεις. Ενός εθνικού χαρακτήρα που έχει διαμορφωθεί, σε μια πορεία τριών χιλιάδων χρόνων, τουλάχιστον, μέσα από περιπέτειες, μεταπτώσεις και αλλαγές, που δεν έχει ίσως γνωρίσει κανένας άλλος ιστορικός λαός, από το ζενίθ της κλασικής αρχαιότητας και της φιλοσοφίας, στη διαμόρφωση ενός οικουμενικού πολιτισμού με τον Αλέξανδρο, τον χριστιανισμό και το Βυζάντιο, στην κατάρρευση των Αλώσεων, στην αναγέννηση του ’21,  στο ναδίρ της σημερινής καταισχύνης. Το ελληνικό δημοτικό τραγούδι στους 8 τελευταίους αιώνες, αποτέλεσε ένα από τα κυριότερα “όπλα” με τα οποία ο Ελληνισμός διασφάλισε την ιδιοπροσωπία του και αντιστάθηκε στην υποδούλωσή του, είτε αυτή προήρχετο εξ’ Ανατολών είτε από την Δύση. Εντυπωσιακός για την επισήμανση του διμέτωπου αγώνα απέναντι σε Τούρκους και Φράγκους, όσο και για την εσωτερική παρακμή, που ταυτίζεται με τον θάνατο, είναι ο θρήνος για την Αλωση της Πόλης από την Καππά της Καρδίτσας που αποδίδει και τη σημερινή πραγματικότητα της χώρας μετά από 5 αιώνες. “...Πόλη μου, γιὰ δὲ χαίρεσαι; γιὰ δὲ βαρᾶς παιγνίδια; τὸ πῶς μπορῶ νὰ χαίρομαι καὶ νὰ βαρῶ παιγνίδια. Μέσα μὲ δέρνει ὁ θάνατος, ν’ ὄξω μὲ δέρν’ ὁ Τοῦρκος κι ἀπ' τὴ δεξιά μου τὴ μεριὰ Φράγκος μὲ πολεμάει”».

- Γιατί χρησιμοποιείτε το σκληρό όρο "εποχή καθολικής παρακμής του ελληνισμού" για το σήμερα; Πιστεύετε πως πραγματικά ... έχουμε φτάσει στον πάτο;

«Ο ελληνισμός βρίσκεται σε ένα ιστορικό ναδίρ. Πλέον δεν διαθέτει την οικονομική ηγεμονία στην περιοχή, δεν έχει κανέναν πληθυσμιακό δυναμισμό –ο ελληνικός πληθυσμός μειώνεται και το πληθυσμιακό ισοζύγιο, με τον διαχρονικό κακό μας δαίμονα, την Τουρκία, έχει ανατραπεί ριζικά. Και πριν από όλα, δεν διαθέτει πλέον την αυτοπεποίθηση και την πίστη «στο πεπρωμένο», που στο παρελθόν κινητοποιούσε και εμψύχωνε τους Ελληνες που εμφανίζονται καταπτοημένοι, καταθλιπτικοί, χωρίς κέφι και κουράγιο για δημιουργία και μεγάλες εξορμήσεις. Εάν παραμείνουμε βυθισμένοι σε αυτή την κατάσταση της καθολικής παρακμής, είναι προφανές πως δεν έχουμε καμία τύχη και δυνατότητα επιβίωσης πέρα από τον 21ο αιώνα, δεδομένης και της γεωπολιτικής μας θέσης. Κατά συνέπεια, είναι η ώρα της αφύπνισης, όπως συχνά υπογραμμίζουμε».

- Αν δεν κάνω λάθος τα περισσότερα βιβλία σας ως τώρα ήταν καθαρά πολιτικά, με ιστορικές προεκτάσεις. Πώς προέκυψε η ιδέα και η ανάγκη να αναλύσετε το δημοτικό τραγούδι;

«Ο,τι έχει απομείνει στον σύγχρονο ελληνισμό είναι κατ’ εξοχήν η μεγάλη του παράδοση. Μια παράδοση ανεπανάληπτη, που αρχίζει από την ελληνική αρχαιότητα, συνεχίζεται με τον χριστιανισμό –και φθάνει μέχρι τις μέρες μας, με το δημοτικό τραγούδι, τον Σολωμό, τον Καβάφη, τον Σεφέρη. Η Ελλάδα αποτελεί πλέον μια μικρή χώρα στο οικονομικό και πολιτικό πεδίο, αλλά διατηρεί ακόμα τα στοιχεία μιας μεγάλης πολιτισμικής παράδοσης, της πολιτισμικής υπερδύναμης που υπήρξε ο ελληνισμός. Αυτή η ακόμα υπαρκτή παράδοση είναι το τελευταίο στοιχείο ισχύος, κυριολεκτικά πλανητικών διαστάσεων, που μας έχει απομείνει. Και το γεγονός πως, σήμερα, σε μια εποχή καθολικής παρακμής του ελληνισμού, ενισχύεται –επί τέλους– το ενδιαφέρον για το δημοτικό τραγούδι, από ένα αυξανόμενο τμήμα των νέων, δεν αποδεικνύει μόνο τη διαχρονική αξία του αλλά καταδεικνύει πως, όταν ένας πολιτισμός, όταν ένα έθνος αγγίζει κυριολεκτικά τα όρια της επιβίωσής του, τότε βυθίζεται στα βαθύτερα στρώματα της ταυτότητάς του για να βρει ίσως τη δύναμη μιας ανάτασης, και πάλι».

- Και κάτι ακόμα. Μέσα από τα τραγούδια, τα οποία ερευνήσατε και κατ΄ επέκταση μέσα από το βιβλίο, θα μάθουμε για ήρωες, πρόσωπα της ιστορίας τα οποία δεν έχουν αναγνωριστεί όπως θα τους άξιζε, έναντι άλλων;

«Θα σας φέρω ένα παράδειγμα άγνωστο στην πλειοψηφία που αναλύεται στο βιβλίο μου. Το πρώτο αφορά την Κύπρο και τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ που τραγουδήθηκε από λαϊκούς ποιητάρηδες, που εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμα και σήμερα στην Κύπρο. Πάμπολλα τραγούδια αφορούν σημαντικά γεγονότα ή προσωπικότητες όπως ο Αυξεντίου καθώς και ανώνυμους αγωνιστές. Επί παραδείγματι “Ὢ τρισυπόστατε Θεέ, πλάστη καὶ ποιητά μου, παντοτινὰ νὰ βοηθᾶς τὰ ἔργα τὰ ἔργα τὰ δικά μου. Ἔχω ὀρθόδοξον κορμίν, χρυσόπτερον τὸν νοῦν μου καὶ μηχανὴν τὴν γλώσσαν μου νὰ σφάξω τοὺς ἐχθρούς μου ὅσοι δὲν ἐπιστέψασιν Χριστὸν καὶ Παναγίαν κι ὀρμοῦσιν οὗλλοι πάνω μου σὰν τ' ἄγρια θηρία.

Νομίζετε ἔννα κάμνετε ληστείαν ὅπως πρῶτα, μὰ ὁ Χριστὸς ἐξάπλωσεν στὴν Κύπρον τὴν ΕΟΚΑ. Νὰ πάρω πάλιν τὸ χαρτίν, πένναν καὶ καλαμάριν, νὰ γράψω γιὰ τὸν Διγενήν, τῆς Κύπρου τὸ καμάριν. Νὰ γράψω γιὰ τὸν Διγενὴν τὰ κατορθώματά του, ποὺ πράττει μὲς στὴν Κύπρον μας τ' ἀνδραγαθήματά του».