Κυριακή, 11 Αυγούστου 2019 08:52

Ο Μεσσήνιος σκηνοθέτης Νίκος Labôt στην "Ε": “Αν οι άνθρωποι θελήσουν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους μπορούν να αλλάξουν την πορεία τους”

Γράφτηκε από την
Ο Μεσσήνιος σκηνοθέτης Νίκος Labôt στην "Ε": “Αν οι άνθρωποι θελήσουν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους μπορούν να αλλάξουν την πορεία τους”

 

Τεράστια επιτυχία σημειώνει η πρόσφατη ταινία του Μεσσήνιου σκηνοθέτη Νίκου Labôt (Χαραλαμπόπουλου), “Her job”, με τα διεθνή βραβεία το ένα μετά το άλλο. Πρόκειται για την ιστορία μιας σύγχρονης γυναίκας (Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου), που προσπαθεί να επιβιώσει σε έναν κόσμο γεμάτο δυσκολίες, σε μια κοινωνία η οποία δείχνει το σκληρό της πρόσωπο.

Το ζήτημα του φεμινισμού και της πατριαρχίας θίγεται ξεκάθαρα, την εποχή όπου οι γυναίκες παλεύουν σε όλα τα επίπεδα να θέσουν τις βάσεις, αλλά και τα όριά τους, με επώδυνο πολλές φορές τρόπο.

Στη Γαλλία το φιλμ βρήκε διανομή σε όλη τη χώρα (και σε γαλλικές αποικίες) και παίζεται σερί για 12 εβδομάδες ως τώρα σε 100 αίθουσες συνολικά. Παράλληλα η ταινία συνεχίζει τη φεστιβαλική της πορεία με επιτυχία. Εχει συμμετάσχει σε πάνω από 40 μεγάλα διεθνή φεστιβάλ σε όλον τον κόσμο. Εκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Τορόντο, την ευρωπαϊκή της πρεμιέρα στο φεστιβάλ της Βαρσοβίας όπου και απέσπασε 3 σημαντικά βραβεία: το Βραβείο της 1ης/2ης Καλύτερης Ταινίας, το Βραβείο Fipresci και το Βραβείο Young Fipresci. Aπέσπασε 6 υποψηφιότητες στην Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου και κέρδισε το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη, το Βραβείο Α' Γυναικείου Ρόλου και το Βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου. Η πρωταγωνίστρια Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου κέρδισε το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας άλλες 3 φορές: στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (όπου η ταινία συμμετείχε στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα), στο LA Greek FF, καθώς και στο New York Greek Film Expo. Ακόμη το “Her job” ("Η δουλειά της") κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Βαλκανικής Ταινίας στο Διεθνές Φεστιβάλ της Σόφιας και στο Μεσογειακό Φεστιβάλ των Βρυξελλών κέρδισε το Βραβείο της Ενωσης Κριτικών Κινηματογράφου και το Ειδικό Βραβείο της κριτικής επιτροπής. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλα τα φεστιβάλ έχει πάνω από 60 υποψηφιότητες και πρόσφατα ανακοινώθηκε (στο Φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι) ότι η ταινία είναι μία από τις 10 υποψήφιες για το φετινό Βραβείο Lux του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

 

- Η ταινία “Her job” αφηγείται την ιστορία μιας 38χρονης γυναίκας που ξεκινά να εργάζεται για πρώτη φορά στη ζωή της. Γιατί κατά τη γνώμη σας το θέμα της γυναικείας χειραφέτησης εξακολουθεί να είναι επίκαιρο σήμερα;

Είναι πάντα επίκαιρο το θέμα αυτό, γιατί ποτέ δεν περάσαμε ως κοινωνία σε κατάσταση ισότητας των δυο φύλων. Η κοινωνία ποτέ δεν έπαψε να κυριαρχείται από την πατριαρχία σε όλες τις δομές. Στη θρησκεία, στην εργασία, στην οικογένεια, την εκπαίδευση κ.α. Η θέση της γυναίκας σήμερα έχει βελτιωθεί σε κάποιες δυτικές κοινωνίες, όμως παραμένει σε δεύτερη μοίρα στις περισσότερες περιπτώσεις. Για να αλλάξει αυτό ίσως θα πρέπει να υπάρξει μια γενικότερη αμφισβήτηση και αναθεώρηση ενός ολόκληρου συστήματος. Αν οι άνθρωποι θελήσουν να κυνηγήσουν τα όνειρά τους, μακριά από ενοχές και προκαταλήψεις, μπορούν να αλλάξουν την πορεία τους. Ακόμη κι όταν όλα δείχνουν το αντίθετο.

- Τι είναι αυτό που κάνει την ηρωίδα της ταινίας να ξεπερνά τις συνθήκες απαξίωσης και εκμετάλλευσης και τελικά να νιώθει ανεξάρτητη;

Η Παναγιώτα είναι ένας άνθρωπος φοβισμένος, ένας άνθρωπος παλαιάς κοπής. Είναι μαθημένη να φροντίζει τον άντρα της, τα παιδιά της και το νοικοκυριό της, και ουσιαστικά δεν γνωρίζει άλλη ζωή πέρα από το σπίτι της. Με αφορμή τη δουλειά της ανακαλύπτει σιγά σιγά μια άλλη προοπτική ζωής. Χωρίς να συνειδητοποιεί τι ακριβώς συμβαίνει στο εργασιακό περιβάλλον, αρχίζει να βρίσκει μια ταυτότητα για πρώτη φορά στη ζωή της. Κάνει φίλες, βγάζει τα πρώτα της χρήματα, αγοράζει δώρα για τα παιδιά της, συνεισφέρει αυτή στα έξοδα του σπιτιού, κερδίζει σιγά σιγά την εμπιστοσύνη της κόρης της. Δεν είναι ότι νιώθει ανεξάρτητη από τη μια μέρα στην άλλη. Αλλά μέσα από όλη αυτή την εμπειρία αρχίζει να "αλλάζει" σταδιακά η ματιά της για τα πράγματα. Ωσπου κάποια στιγμή μπορεί να πάρει τη ζωή στα χέρια της...

- Ο χαρακτήρας της Παναγιώτας μάς είναι οικείος. Πώς εσείς εμπνευστήκατε την ιστορία της ταινίας σας και πώς καταφέρατε να την αποδώσετε με τόσο ρεαλισμό;

Υπήρχε η πραγματική ιστορία μιας γυναίκας, που αρχικά λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης, αλλά κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του σεναρίου άλλαξα πολλά για να μείνω πιστός στο συναίσθημα που ήθελα να βγάλει η ταινία. Αρχικά εξερευνήσαμε το προφίλ μιας οικογένειας στην οποία βασίστηκε η πρώτη εκδοχή του σεναρίου. Στη συνέχεια όμως έπρεπε να κάνω δική μου την ιστορία αυτή και να πάω πιο βαθιά στον κόσμο της Παναγιώτας και της οικογένειάς της, ώστε να αποτυπώσω την πραγματικότητα που ζουν αυτοί οι άνθρωποι.

Συνάντησα και παρατήρησα διάφορους ανθρώπους από τους οποίους δανείστηκα συμπεριφορές, εικόνες, στιγμές. Ξεκίνησα μελετώντας ανθρώπους του οικογενειακού μου περιβάλλοντος (π.χ. τη μητέρα μου ή κοντινούς συγγενείς) γιατί σε αυτούς έβλεπα πολλά κοινά στοιχεία με την οικογένεια της ταινίας. Ναι, έχετε δίκιο, ο χαρακτήρας αυτής της γυναίκας σίγουρα μας θυμίζει κάτι οικείο, κάποιον άνθρωπο που έχουμε συναντήσει κάπου αλλά ενδεχομένως δεν δώσαμε σημασία. Αυτό που με ενδιέφερε πρωτίστως ήταν ο συναισθηματικός κόσμος ενός τέτοιου ανθρώπου. Ετσι σε όλη τη διαδικασία, από το σενάριο μέχρι το post production, φρόντισα να αναπτύξω και να φωτίσω διάφορες πλευρές της ηρωίδας, για να εντοπίσω τα λεπτά της χαρακτηριστικά και να εμβαθύνω στον εσωτερικό της κόσμο.

Οσοι διάλογοι γράφτηκαν προσπαθήσαμε να είναι ρεαλιστικοί, γειωμένοι. Γράφτηκαν ατάκες που θα έλεγαν αυτοί οι συγκεκριμένοι άνθρωποι και όχι ατάκες που θα έλεγα εγώ αν ήμουν στη θέση τους. Με ενδιέφερε να αποτυπώσω τη στιγμή απλά και ταπεινά, τέτοιοι είναι άλλωστε και οι ήρωες της ταινίας μου. Κατά τη διάρκεια του μοντάζ προσπάθησα να συλλάβω τον εσωτερικό ρυθμό της ηρωίδας. Σκοπός ήταν να νιώσει ο θεατής ότι αυτό που βλέπει, συμβαίνει τώρα, μπροστά στα μάτια του.

Χώρισα την αφήγηση σε επεισόδια/στάδια που περνάει η Παναγιώτα. Στη συνέχεια έπρεπε να βρω τις αποχρώσεις του χαρακτήρα της, τις αντιδράσεις της για κάθε περίσταση, ώστε από τη μία να κατανοούμε και να συμπάσχουμε με τις κινήσεις και τα συναισθήματά της και από την άλλη να μείνω πιστός στην ιδέα ότι αυτή η γυναίκα κουβαλάει πέρα από αγάπη και μια καλά κρυμμένη δύναμη.

- Εχετε καθόλου επηρεαστεί από την ιστορία της Κωνσταντίνας Κούνεβα;

Οχι σε σχέση με την ταινία. Ομως η αλήθεια είναι πως από τη μέρα που έγινε γνωστό ότι της έριξαν βιτριόλι συμμετείχα σε διάφορες κινητοποιήσεις υπέρ του αγώνα των καθαριστριών. Μόλις γράφτηκε το πρώτο ντραφτ σεναρίου (2012) έδωσα το σενάριο στο σωματείο της ΠΕΚΟΠ και μίλησα με καθαρίστριες του σωματείου. Μου επιβεβαίωσαν ότι τα όσα διαδραματίζονται στο σενάριο (αδήλωτες υπερωρίες, εκβιασμοί, υπογραφές σε λευκά χαρτιά κ.τ.λ.) είναι σωστά και μου επισήμαναν ότι δυστυχώς ότι πολλές φορές συμβαίνουν πολύ χειρότερα από αυτά που διάβασαν.

- Το “Her job” συγκίνησε τους κριτικούς και απέσπασε πλήθος βραβείων. Τι συμβολίζει καθένα από αυτά για εσάς;

Είναι συγκινητικό ότι η ταινία κατάφερε να αγγίξει το κοινό και τους κριτικούς, και το ότι έχει αυτή την πορεία. Τα βραβεία σίγουρα βοηθούν στην προώθηση της ταινίας - και για μένα αποτελεί ικανοποίηση το να βραβεύονται οι άνθρωποι που δούλεψαν και πίστεψαν σε αυτήν.

 

 


NEWSLETTER