Αυτό λέει η συγγραφέας Αγγελική Μάνου μιλώντας στην “Ε” και το eleftheriaonline.gr για τους ήρωες των βιβλίων της "Ο παππούς και η γιαγιά θέλουνε μια αγκαλιά” και "Η Νεράιδα Ευγενία και το Τζίνι Βοηθεία".

Στο βιβλίο "Ο παππούς και η γιαγιά θέλουνε μια αγκαλιά", ο μικρός Ηρακλής χαρίζει γενναιόδωρα αγκαλιές στον παππού και τη γιαγιά και επικοινωνεί το μήνυμα της αγάπης. Και μας μαθαίνει πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους γύρω μας, όταν τους δείχνουμε αγάπη, την αξία των οικογενειακών δεσμών, της εξωτερίκευσης και του μοιράσματος των συναισθημάτων.

Στο βιβλίο "Η Νεράιδα Ευγενία και το Τζίνι Βοηθεία", η συγγραφέας περιγράφει πως μέσα από το βιβλίο οι μικροί αναγνώστες αγάπησαν φιγούρες που είναι συνυφασμένες με την έννοια του καλού, της προσφοράς, της πραγματοποίησης ευχών και επιθυμιών. Αλλά και η διασκευή της ιστορίας σε θεατρικό σχολιάστηκε θετικά και αγαπήθηκε τόσο από τους μικρούς, όσο και από τους μεγάλους αναγνώστες.

Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου

- Τα βιβλία σας έχουν καταπληκτική εικονογράφηση. Η εικόνα βοηθά να κατανοήσει ο μικρός αναγνώστης την ιστορία και παράλληλα να εισπράξει το μήνυμα ευχάριστα;

ΑΜ.: Είχα την τύχη και τη χαρά να συνεργαστώ μέχρι στιγμής με δυο ταλαντούχες εικονογράφους, τη Λιάνα Δενεζάκη, που είναι και συγγραφέας και τη Νικολέττα Φιλιππίδη.  Όσο πιο μικρή η ηλικία του αναγνώστη που έρχεται σε επαφή με το μαγικό κόσμο του βιβλίου, τόσο μεγαλύτερη είναι η αξία της εικόνας ενώ, όσο αυξάνεται η ηλικία, η εικονογράφηση παραχωρεί χώρο στο κείμενο.  Οι όμορφες εικόνες εξάπτουν τη φαντασία των παιδιών, προσφέρουν δυνατότητες για συζητήσεις προωθώντας παράλληλα την εμβάθυνση στο κείμενο. Τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τον κόσμο της ζωγραφικής, ασκούνται στην παρατήρηση λεπτομερειών, βελτιώνουν το αισθητικό τους κριτήριο, ενθαρρύνονται στην έκφραση των συναισθημάτων τους και εισπράττουν παράλληλα τα μηνύματα της κάθε ιστορίας με ευχάριστο τρόπο.

- Η καλή συμπεριφορά αποτελεί επένδυση στη ζωή ενός παιδιού;

ΑΜ.: Αναμφίβολα η καλή συμπεριφορά αποτελεί εφόδιο κι επένδυση στη ζωή ενός παιδιού αφού αντανακλά παιδεία, καλλιέργεια και γνώση. Τα παιδιά, λειτουργώντας ως καθρέφτης μας, υιοθετούν αξίες, κανόνες, στάσεις, τρόπους αντίδρασης, αποκτούν habitus, έναν τρόπο «πράττειν» και δομούν σταδιακά το δικό τους πολιτισμικό κεφάλαιο, το οποίο θα τα συνοδεύει και θα τα χαρακτηρίζει μετέπειτα ως ενήλικες.

- Με το "O Παππούς και η Γιαγιά θέλουνε μια αγκαλιά", ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να δώσετε;

ΑΜ.: Το παραμύθι «Ο παππούς και η γιαγιά θέλουνε μια αγκαλιά», μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας, απαντά σε μεγάλο βαθμό στο ερώτημα ενός παιδιού: «Τι γίνεται όταν η σχέση παππούδων/γιαγιάδων-εγγονών κλονίζεται από τα γηρατειά ή κάποια ασθένεια και πώς μπορούμε να είμαστε ενσυναισθητικοί απέναντι στους ηλικιωμένους, χωρίς φόβο και άγχος». Το παραμύθι επικοινωνεί το μήνυμα της αγάπης, του πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τους γύρω μας όταν τους δείχνουμε αγάπη, της αξίας των οικογενειακών δεσμών, της εξωτερίκευσης και του μοιράσματος των συναισθημάτων.

- Οι μεγάλοι που διαβάζουν παραμύθια μεταφέρουν μηνύματα πιο εύκολα στα παιδιά; Είναι ένας τρόπος να κρατήσουν και την παιδικότητά τους;

ΑΜ.: Το παραμύθι είναι ιδανικό «εργαλείο» για να γνωρίσουν τα παιδιά τον κόσμο γύρω τους και να μυηθούν στην ενήλικη ζωή, μέσω των μηνυμάτων των ιστοριών και ταυτόχρονα αποτελεί μέσο για τους ενήλικες ώστε να μεταφέρουν πιο εύκολα μηνύματα στα παιδιά αλλά και να διατηρήσουν λίγη από την παιδικότητά τους.

- Έχετε σκεφτεί ποτέ να γράψετε βιβλία για ενήλικες; Υπάρχει κάτι που ετοιμάζετε αυτό τον καιρό και σε τι αφορά;

ΑΜ.: Η αλήθεια είναι πως έχω ήδη γράψει δύο διηγήματα σε συλλογικά έργα τα οποία απευθύνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες - εφήβους και ενήλικες. Δεν σας κρύβω πως υπάρχουν σχέδια για μια νέα παιδική ιστορία και συνθέτω τα κομμάτια της, αναμένοντας για την κατάλληλη συγκυρία θα πάρει σάρκα και οστά.

Μέχρι τότε «ο Ηρακλής», που χαρίζει γενναιόδωρα αγκαλιές στον παππού και τη γιαγιά, και «Η Νεράιδα Ευγενία και το Τζίνι Βοηθεία», οι τωρινοί μου ήρωες, είναι στην καρδιά μου κι απολαμβάνω το ταξίδι τους.

- Από το βιβλίο "Η Νεράιδα Ευγενία και το Τζίνι Βοήθεια" τι αγάπησαν περισσότερο οι μικροί αναγνώστες;

ΑΜ.: Οι μικροί αναγνώστες αγάπησαν περισσότερο τη νεράιδα και τους βοηθούς της, τη γοργόνα και το τζίνι, τις μαγισσούλες, φιγούρες γνώριμες στα παιδιά καθώς χρησιμοποιούνται στα παραμύθια και είναι συνυφασμένες με την έννοια του καλού, της προσφοράς, της πραγματοποίησης ευχών και επιθυμιών. Επιπλέον, η χρήση του έμμετρου λόγου περισσότερο από ότι του πεζού, η τεχνική της ομοιοκαταληξίας, η προσωποποίηση στα ζώα και τα πουλιά που έδωσε το δικό της ρυθμό στην αφήγηση αλλά και η διασκευή της ιστορίας σε θεατρικό σχολιάστηκαν θετικά κι αγαπήθηκαν τόσο από τους μικρούς όσο και από τους μεγάλους αναγνώστες.

- Τι θεωρείτε πιο σημαντικό σε μια παιδική ιστορία όταν τη γράφετε;

ΑΜ.: Να είναι ενδιαφέρουσα, να εξάπτει την παιδική φαντασία, να προκαλεί γνωστικά, να εμπνέει αξίες και να επικοινωνεί τα μηνύματα με τρόπο που θα μιλήσει στην καρδιά του παιδιού.

- Ποιό είναι το ιδανικό, για "να ζήσουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα", το ευτυχισμένο τέλος ή να εισπράξει το παιδί το μήνυμα;

ΑΜ.: Και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά: το παιδί έχει την ανάγκη να νιώσει αισιοδοξία με ένα χαρούμενο τέλος αλλά είναι και προσδοκώμενο να αντιλαμβάνεται τα μηνύματα της ιστορίας.

- Λέγεται πως τα παραμύθια είναι σπουδαίο μέσο εκπαίδευσης για τη ζωή. Συμφωνείτε;

Α.Μ.: Πράγματι, μέσα από τη δράση και τις περιπέτειες των πρωταγωνιστών και ηρώων των παραμυθιών, καθρεφτίζονται στιγμιότυπα της ζωής με τις ομορφιές, τις χαρές, τις εκπλήξεις, τις ανατροπές, τις λύπες, την ένταση των συναισθημάτων, την καλή ή κακή τύχη, τα εμπόδια, τις δυσκολίες αλλά και τις πρακτικές με τις οποίες ξεπερνιούνται και βρίσκονται λύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, συμφωνώ πως τα παραμύθια αποτελούν μέσο εκπαίδευσης για τη ζωή προετοιμάζοντας το παιδί για τη μετάβαση από τη συμβολική πραγματικότητα στη φυσική πραγματικότητα.

Σας ευχαριστώ θερμά για τη συνομιλία!

Η Αγγελική Μάνου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Άρτα αλλά ζει κι εργάζεται στην Αθήνα. Είναι Νηπιαγωγός, Διδάκτωρ & Διπλωματούχος Πανεπιστημίου Αιγαίου, του Τμήματος Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού. Μέσα από την αλληλεπίδραση με παιδιά προσχολικής ηλικίας έμαθε να δημιουργεί παραμυθοϊστορίες, να τις ζωντανεύει με εικόνες και να τις δραματοποιεί με τους μαθητές στην τάξη, ξεδιπλώνοντας συναισθήματα και καλλιεργώντας θετικές συμπεριφορές. 

Πιστεύει πως «η ζωή, όχι μόνο των παιδιών αλλά και η δικιά μας, είναι γεμάτη ιστορίες και εικόνες σαν αυτές των παραμυθιών, που ζωντανεύουν, κι άλλοτε είναι πιο ξέθωρες ενώ άλλοτε ζωηρεύουν, ανάλογα με τα βιώματα και τα συναισθήματά μας».