Πέμπτη, 28 Φεβρουαρίου 2013 08:00

Η ιστορία του Νησιώτικου Καρναβαλιού (μέρος 18ο)

Η ιστορία του Νησιώτικου Καρναβαλιού (μέρος 18ο)

ΤΟ 1939

Το καρναβάλι του 1939 αρχίζει με το χορό της ΕΟΝ "διά την στολήν του φαλλαγγίτου" (134). Στη "Σημαία" την περιγραφή κάνει ο Πότης Λουκάκος (135): "Αξέχαστη πράγματι θα μείνη για τους Νησιώτες η προχθεσινή Κυριακάτικη βραδυά.


Η χοροεσπερίς που εδόθη στην μεγάλη αίθουσα του Α' Δημοτικού Σχολείου με την συμμετοχή της Φιλαρμονικής Καλαμών και αι εκ της οποίας εισπράξεις θα διατεθούν εξ ολοκλήρου διά την στολήν του φαλαγγίτου, έδωκε την ευκαιρία στους Νησιώτες να αποδείξουν μια φορά ακόμη ότι ξεύρουν να γλεντούν και να ενισχύουν τας καλάς προσπαθείας. Πραγματικά ονειρώδης στολισμός της αιθούσης που εγένετο χάρις εις τας προσπαθείας του Διοικητού του Τμήματος της ΕΟΝ Παμίσου κ. Α. Κολοκοτρώνη και των λοιπών βαθμούχων αυτής, ο πλούσιος φωτισμός, το υπέροχον κυλικείον υπό την διεύθυνσιν των κ. κ. Σταύρου Φασιλάκη και Μένη Καλογερόπουλου, η επιτυχία της τζαζ εις την εκτέλεσιν των χορευτικών μουσικών κομματιών, τα άφθονα κοτιγιόν και ο ρυθμός με τον οποίον εχόρευαν τα διάφορα ζευγάρια απετέλεσε το ωραιότερον σύνολον της σπάνιας αυτής βραδυάς. Ενώ το κέφι ευρίσκετο εις το ζενίθ, περί το μεσονύκτιον ο σαλπιγκτής της ΕΟΝ εσήμανε την άφιξιν του κ. Νομάρχου. Ο κ. Παπαδήμας συνοδευόμενος υπό του Δημάρχου Καλαμών κ. Πάστρα εισέρχεται εις την αίθουσαν ενώ οι παρευρισκόμενοι χειροκροτούν και η μαντολινάτα της ΕΟΝ ανακρούει τον ύμνον της 4ης Αυγούστου. Ο κ. Νομάρχης εισερχόμενος εις την αίθουσαν έδωσε πρώτος το σύνθημα της γενικής ευθυμίας, χορεύσας πρώτος τον Καλαματιανόν. Το γλέντι διήρκεσε μέχρι πρωίας με την ιδίαν πάντοτε ευθυμίαν. Αναφέρομεν μερικά ονόματα των διακριθέντων:
Εις τον Καλαματιανόν επί παραδείγματι εκτός του κ. Νομάρχου, υπέροχα εχόρευσαν οι κ. κ. Αρμάγος διευθυντής του υποκαταστήματος Εθνικής Τραπέζης Μεσσήνης, Πολυδούρης Πρόεδρος της Κοινότητος, Σκιαδάς δικηγόρος και Δαρλάκος Διοικητής του Τμήματος Χωροφυλακής Μεσσήνης. Στον Τσάμικον διεκρίθησαν ο κ. Μήτσος Θωμόπουλος Διευθυντής ΤΤΤ Μεσσήνης, Θάνος Κρεμμυδάς, ο ιατρός κ. Κωνσταντακόπουλος και ο Γυμνασιάρχης κ. Καπαρός. Εις τους λοιπούς χορούς οι κ. κ. Φώτης Κωστόπουλος, Πάνος Νικολόπουλος δικηγόρος, Κ. Θεοδωρόπουλος συμβολαιογράφος, Β. Πανταζόπουλος, ο τραπεζιτικός Σπυρ. Παπακώτσης, Γ. Γαλανόπουλος, ο τριατατικός Σταυρ. Σιγαλός, Φώτης Παπαδόπουλος, Αγγουράς, Γ. Κριτικός, Σπανός, Καυκάς κλπ. Αι κυρίαι Δαρλάκου, Αρμάγου, Θωμοπούλου, Θεοδωροπούλου, Καυκά, Πανουσοπούλου, Κολοκοτρώνη, Πανταζοπούλου, Παπακώστα, Καπαρού, Παπανικολοπούλου κλπ. και αι Δεσποινίδες Αφρούλα Κορκονικήτα, Αντιγόνη Κρεμμυδά, Παπακώτση, Παπανικολοπούλου, αι αδελφαί Πετροπούλου, Σούλα Σκιαδά, Μπονάρου κ.ά.
ΠΟΤΗΣ ΛΑΚΟΣ".
Την επόμενη ημέρα στο "Θάρρος" (136) με τίτλο "Μια νύχτα τρανού γλεντιού και αφάνταστης ευθυμίας - Η χοροεσπερίς της ΕΟΝ" περιγράφεται ο χορός από τον Κώστα Γαρίδη (137): "Μεσσήνη (Του ανταποκριτού μας). Την Κυριακή εδόθη χορός υπό της ΕΟΝ Μεσσήνης. Ο χορός καθ’ όλας τας απόψεις είχεν εξαιρετική επιτυχία και η ευγενική αυτή προσπάθεια του γυμνασιάρχου και φαλαγγάρχου της φάλαγγας Μεσσήνης κ. Καπαρού εχαρακτηρίσθη με τα πιο ευμενή σχόλια των εκλεκτών προσκεκλημένων και όσων είχαν την ευχαρίστησιν να βοηθήσουν όσον μπορούσαν τον πατριωτικό σκοπό της.
Ο χορός αυτός εσημείωσε εξαιρετική επιτυχία και θα μείνει αλησμόνητος όχι μόνον γιατί ήταν άρτιος καθ’ όλας τας απόψεις, αλλά γιατί στο τέλος μετετράπη σ’ ένα ρωμέικο γλέντι που χάρισε στους παρευρισκόμενους τις καλλίτερες εντυπώσεις κι ακόμα μια νύχτα κεφιού και χαράς αλησμόνητης. Οι όμορφες Νησιωτοπούλες και τα ευγενικά παλληκάρια και γεροντοπαλλήκαρα ξέρουν να είναι Ελληνες, γνήσιοι Ελληνες και να γλεντούν με κάποιον ιδιαίτερο δικό τους τρόπο που μπορεί κανείς να πει ότι είναι Ελληνοπρεπέστατος.
Στις εννιά και μισή άρχισε αυτός ο χορός και στις έντεκα που είχε την καλωσύνη ο κ. Νομάρχης να τον τιμήσει με την παρουσία του, βρήκε μια αίθουσα που πλημμύριζεν από ευθυμία και φάνταζε παλάτι ονειρώδικο στα χρώματα του κοτιγιόν, της σερπαντίνας και του κομφετί. Τον κ. Νομάρχη, την κυρία του και τον κ. Δήμαρχο είχαν την ευτυχία να υποδεχθούν και να ζητωκραυγάσουν οι βαθμοφόροι της νεολαίας Μεσσήνης.
Μετά την ενθουσιώδη υποδοχή η μαντολινάτα του γυμνασίου έπαιξε πολλές φορές τον ύμνο της νεολαίας και ύστερα ο κ. Νομάρχης άνοιξεν ο ίδιος τον διακοπέντα χορόν μ’ ένα Καλαματιανό. Εκείνο όμως που επροκάλεσε τον ενθουσιασμό ήταν η επιθυμία του κ. Νομάρχου να τον παρακολουθήσουν στο χορό και οι παρευρισκόμενοι φαλαγγίτες βαθμοφόροι. Ο κ. Νομάρχης κατενθουσιασμένος απ’ όλα αυτά αφού επί μισή και πλέον ώραν ετίμησεν διά της παραμονής του τον χορό ανεχώρησε διά Καλάμας.
Εις τον χορόν παρευρέθησαν και τα εξής επίλεκτα μέλη της κοινωνίας Μεσσήνης: Ο πρόεδρος της κοινότητας κ. Πολυδούρης, ο υπομοίραρχος της Χωροφυλακής Μεσσήνης κ. Δαρλάκος μετά της κυρίας του, ο διευθυντής της Τραπέζης Ελλάδος κ. Αρμάγος μετά της κυρίας του, ο κ. Π. Καρδαράς υποδιευθυντής της Τραπέζης Ελλάδος, ο κ. Σταύρος Ζαλμάς υπάλληλος της Τραπέζης Ελλάδος, ο κ. Σταύρος Σιγαλός τηλεγραφητής, ο κ. Ιωάν. Αβαρλής έμπορος, ο κ. Ιωάν. Λαμπρόπουλος ιατρός, ο κ. Π. Κορκονικήτας ιατρός, ο κ. Κωνσταντόπουλος ιατρός, ο κ. Ανδρέας Κουλέτσης δικηγόρος, ο κ. Σπυρ. Παπακώτσης μετά της κυρίας του και της δεσπονίδος αδελφής του, ο κ. Γ. Γαλανόπουλος, ο κ. Πολυχρόνης Μπονάρος μετά της κυρίας του, ο κ. Δημ. Θωμόπουλος διευθυντής Ταχυδρομείου όστις ήτο ο μόνος που σκόρπιζε κέφι και χαρά κι έδινε ζωή στο αποκρηάτικο αυτό κοινό γιορτάσι, ο Οικονομικός Εφορος κ. Αθαν. Παπαγεωργίου και ο κ. Ευάγγελος Κρητικός τραπεζικός υπάλληλος ο οποίος είχε τα πρωτεία σ’ όλους τους χορούς. Ο γυμνασιάρχης κ. Καπαρός μετά της κυρίας του και οι κ. κ. καθηγηταί του γυμνασίου έδειξαν ιδιαίτερον ενδιαφέρον για την ευγενικήν αυτήν προσπάθειαν και ήταν οι κυριώτεροι παράγοντες και οι άλλοι του γλεντιού.
Εις τον χορόν διεκρίθησαν:
Στο ταγκό ο υπομοίραρχος κ. Δαρλάκος μετά της κυρίας του, στο βαλς ο διευθυντής της Τραπέζης Ελλάδος κ. Αρμάγος μετά της κυρίας του και στους ελληνικούς χορούς, συρτό και τσάμικο, ο γυμναστής του Γυμνασίου κ. Αποστ. Κολοκοτρώνης και ο υποδιευθυντής του Γυμνασίου κ. Παπανικολόπουλος.
Διεκρίθησαν επίσης οι δίδες Πετροπούλου, η δις Αφρούλα Κορκονικήτα, η δις Παπακώτση και η κ. Κολοκοτρώνη.
Σημειωτέον ότι ο χορός τελείωσε στις πέντε και μισή το πρωί. Το μόνο που έχω να τονίσω ιδιαιτέρως είναι ότι ο χορός αυτός υπήρξε καθ’ όλα τέλειος και ότι όσοι είχαν την τύχη να παρευρεθούν δεν θα λησμονήσουν ποτέ μια νύχτα που πέρασε ανάμεσα από την ευτυχία.
Κώστας Γαρίδης".

Πανηγυρική είναι η αναγγελία των εκδηλώσεων από την Οργανωτική Επιτροπή (138): "Την εφετεινήν Καθαροδευτέρα εμεριμνήσαμεν όπως εορτάσωμεν εφέτος λαμπρότερον και διασκεδαστικώτερον παντός άλλου έτους. Δεν καυχώμεθα ότι εδήλωσαν συμμετοχή αεροπλάνα ή ο στόλος της Μεσογείου, διότι εσυνηθίσατε όταν ακούτε πολλά κεράσια να δυσπιστείτε δικαίως.
Καυχώμεθα όμως ότι κατεβάλλαμεν πάσαν προσπάθειαν διά τον εορταστικόν διάκοσμον της πόλεως, διά την συμμετοχήν αρκετών ευθύμων ομάδων χορευτών φουστανελλοφόρων, μουσικών και γλεντζέδων ντομινοφόρων, κυριών και δεσποινίδων φερουσών Ελληνικάς ενδυμασίας, καθώς και διαφόρους παραστάσεις μασκαράτας.
Επίσης το αθάνατον έθιμον της Ιστορικής Κρεμάλας, ήτις το 1827, επειδή εξήγησε κακόν όνειρον του Ιμπραήμ, θέλει αναβιώσει και εφέτος όπου θα κρεμασθή πας μη ευθυμών επαρκώς.
Περί ώραν 10ην π.μ. ο Καρνάβαλος θέλει κατέλθη δι’ αεροπλάνου εν τη πλατεία και παρελάση εφ’ άρματος συνοδεία της επιτροπής και... μαρίδας, προπορευομένης της Φιλαρμονικής Μεσσήνης, ανερχόμενος δε εις εξώστην θα εκφωνήσει τον καθιερωμένον πανηγυρικόν της ημέρας και κηρύσσων την έναρξιν της εορτής.
Χοροί στην πλατείαν και τας συνοικίας άφθονοι, κέφι εξαιρετικό, εμφανίσεις ποικίλαι και αθρόαι, κοσμοσυρροή γνωστή και μασκαράδες μεταμφιεσμένοι ή μη ανά παν βήμα. Εγχώρια όργανα, όψις εορτασμού και εορταστικός θόρυβος αξιόλογος. Είναι η ημέρα που σκιρτούν τα κόκκαλα του Βάκχου.
Περί ώραν 4 μ. μ. η Ελλανόδικος επιτροπή ανελθησομένη εις τον επί τούτω εξώστην θα κρίνη και θα απονείμη τα βραβεία.
Τοιαύτα προκηρύσσομεν ως ούτως:
1. Εις την πρώτην ομάδα φουστανελλοφόρων οίτοινες θα συντελέσουν εις την επιτυχίαν της εορτής και θα διακριθώσιν εις την εμφάνισιν και τον χορόν δραχμαί 700.
2. Εις την δευτέραν ομάδα φουστανελλοφόρων δραχμαί 500.
3. Εις μίαν ως άνω ομάδα γυναικείων Ελληνικών αμφιέσεων δραχμαί 300.
4. Εις την πρώτην ομάδα ευθύμων ντομινοφόρων ήτις διά του κεφιού της θα συντελέση εις την επιτυχίαν της εορτής αποτελουμένη εκ 15 ατόμων και άνω μετά μουσικών οργάνων κλπ. δραχμαί 400.
5. Εις την δευτέραν ως άνω ομάδα ντομινοφόρων δραχ. 250.
6. Εις την τρίτην ως άνω ομάδα ντομινοφόρων δραχ. 150.
7. Εις την πρώτην μασκαράταν δραχμαί 300.
8. Εις την δευτέρας ως άνω μασκαράταν δραχμαί 200.
9. Εις την τρίτην ως άνω μασκαράταν δραχμαί 100.
Ούτω θα συνεχισθή η ευθυμία μέχρι της πρωίας της Τρίτης. Μέσα συγκοινωνίας διά Μεσσήνην κατά την ημέραν τούτην θα αφθονώσιν, θέλουσι δε προστεθή εις εξυπηρέτησιν της συγκοινωνίας μακροί συρμοί εκτάκτων αμαξοστοιχιών ΣΠΑΠ της γραμμής Καλαμών-Μεσσήνης. Επίσης και πυκνή συγκοινωνία διά λεωφορείων αυτοκινήτων.
Επαναλαμβάνομεν λοιπόν την πρόσκλησιν και πάλιν προς τους Μεσσήνιους, να συγκεντρωθούν και να διασκεδάσουν εις την πόλιν μας, ξεχνώντες τα σεκλέτια της σύγχρονης βιοπάλης.

Η Οργανωτική Επιτροπή".

Στο μεταξύ ετοιμάζεται και ο χορός του Φιλόπτωχου Συλλόγου Κυριών (139): "Μεσσήνη (Του ανταποκριτού μας) - Μεγάλαι καταβάλλονται προσπάθειαι διά την όσον το δυνατόν καλυτέραν επιτυχίαν της μεγάλης χοροεσπερίδος που δίδεται σήμερον Σάββατον το βράδυ εις την μεγάλην αίθουσαν του Α' Δημοτικού Σχολείου υπό του άριστα δρώντος εν τη πόλει μας φιλανθρωπικού σωματείου Φιλόπτωχος Σύλλογος Κυριών Μεσσήνης. Εις την επιτυχίαν της χοροεσπερίδος ταύτης μεγάλως θα συντείνει και η υπό την διεύθυνσιν εκλεκτού μουσικού των Καλαμών μεγάλη και αρτιωτάτη μαντολινάτα, και τα άφθονα δώρα τα οποία πολλά καταστήματα των Καλαμών προθύμως προσέφεραν. Και πρώτη η αρωματοποιία Καλαμών "Μέτβα" ευγενώς προσεφέρθη εκτός των δώρων της να αρωματίζει καθ’ όλην την διάρκειαν του χορού την αίθουσαν. Επίσης πολύτιμα δώρα προσέφερον τα καταστήματα των κ. κ. Μουντούρη, Χαλούλου, Κωστόπουλου, Παρθενίου, Νασόπουλου, Αποστολή και Δημακάκου, Περιβολιώτου, Κρυστάλ, Τσιντέα, Κουτσομητόπουλου, Σμυρνιού, Μανεσιώτη, Σπυρόπουλου, Γάλλου και τα ζαχαροπλαστεία Δεσποτικόν και Γαλάξια. Εις την χοροεσπερίδαν ταύτην θα παρευρεθούν οι κ. κ. Νομάρχης, Δήμαρχος Καλαμών και λοιποί προϊστάμενοι αρχών προς τους οποίους εστάλησαν προσκλήσεις. Το βέβαιον είναι ότι η πρόεδρος του Συλλόγου κυρία Βούλη Σκιαδά, η γραμματεύς κ. Θεοδωροπούλου και τα λοιπά μέλη του Συλλόγου ηργάσθησαν και εξακολουθούν να εργάζωνται υπερανθρώπως διά την καλυτέραν διοργάνωσιν και επιτυχίαν της εσπερίδος ταύτης. Είμεθα βέβαιοι ότι και η κοινωνία της Μεσσήνης αναγνωρίζουσα την ιεράν προσπάθειαν των φιλανθρώπων αυτών κυριών θα συντρέξη τον ωραίον σκοπόν των.

ΠΟΤΗΣ ΛΑΚΟΣ".

Και η ώρα του καρναβαλιού πλησιάζει (140): "Η γείτων Μεσσήνη πανηγυρίζει αύριον μέσα εις ατμόσφαιραν αυθορμήτου λαϊκής ευθυμίας την Καθαράν Δευτέραν. Τόσον οι κάτοικοι της πόλεως όσον και οι κάτοικοι των γύρω χωριών, πιστοί εις μακράν παράδοσιν συγκεντρώνονται εις την πλατείαν της Μεσσήνης ένθα γίνονται παρελάσεις μασκοφόρων και αρμάτων γραφικότατα στολισμένων. Εφέτος ιδιαιτέρως η Κοινοτική αρχή εμερίμνησε διά την καλυτέραν εμφάνισιν του καρναβαλιού και έλαβεν όλα τα μέτρα διά την εξασφάλισιν ανέτου παραμονής εις τους ξένους εορταστάς. Ουδεμία αμφιβολία υπάρχει ότι το καρναβάλι εις την Μεσσήνην θα σημειώσει εφέτος εξαιρετική επιτυχία".


Η περιγραφή στη "Σημαία" (141) δίνει πολλές πληροφορίες, ονόματα χορευτών ανδρών και γυναικών, μεταμφιεσμένων και φυσικά μεταξύ αυτών του Ξενοφώντα Βακαλόπουλου ο οποίος και πάλι παίρνει το πρώτο βραβείο: "Οπως κάθε χρόνον έτσι και φέτος, και παρά την ακαταστασία του καιρού, με εξαιρετικό κέφι και με πρωτοφανή συρροή κόσμου εκ Καλαμών και των γύρω χωρίων, εωρτάσθη στη Μεσσήνη η Καθαρά Δευτέρα. Η εορτή αυτή η οποία καθιερώθηκε πλέον ως εορτή Παμμεσσηνιακή, υπήρξε μπορεί κανείς να πη το άπαν της φετεινής αποκρηάς, και οι μασκαράτες του, οι όμιλοι φουστανελλοφόρων και οι όμιλοι κοριτσιών με αμφιέσεις Αμαλίας που καθ’ όλην την ημέραν εχόρευαν εις την πλατείαν της πόλεως υπό τους ήχους λαϊκών οργάνων, έδωκαν έναν εξαιρετικόν τόνον κεφιού.

***

Ολόκληρη η Καλαμάτα από πρωίας της προχθές μετεφέρθη εις την γείτονα η οποία είχε διακοσμηθή καταλλήλως. Αι αμαξοστοιχίαι και τα λεωφορεία μετέφερον ταχέως πλήθη κόσμου, το απόγευμα αι πλατείαι και οδοί της πόλεως ήσαν κατάμεστοι κόσμου, εμφανίζουσαι θέαμα πραγματικής ανθρωποθαλάσσης. Την 11ην πρωινήν παρήλασε διά των κεντρικών οδών της πόλεως η πομπή του Καρναβάλου, ο οποίος επωχούμενος... τετράποδου αεροπλάνου και συνοδευόμενος από μεγάλην συνοδείαν μασκαράδων έδωσε το σύνθημα της ενάρξεως του γλεντιού. Το απόγευμα όλας τα οδούς της γείτονος περιήρχοντο όμιλοι μασκαράδων, φουστανελλοφόρων, κοριτσιών με Ελληνικάς αμφιέσεις και με επικεφαλής λαϊκά όργανα και εσκόρπιζαν παντού την ευθυμίαν και το κέφι. Η κεντρική πλατεία της Μεσσήνης ήτο το κέντρον συγκεντρώσεως όλων των ομίλων, έμπροσθεν του Α' Δημοτικού Σχολείου ήτο τοποθετημένη η εξέδρα της Επιτροπής απονομής βραβείων εις τας καλυτέρας εμφανίσεις και ενώπιον της οποίας παρήλασαν όλοι οι όμιλοι. Την Επιτροπήν ταύτην απετέλουν οι κ. κ. Μιχ. Πολυδούρης, Διοβουνιώτης Διοικητής της υποδιοικήσεως Χωροφυλακής, Τοτόμης Αρμάγος Διευθυντής Εθνικής Τραπέζης, Σπύρος Ψυχογυιόπουλος, Δ. Χρόνης και Γεωργ. Μυτηληναίος.
Η Επιτροπή εβράβευσε τας εξής καλλιτέρας εμφανίσεις: Τας ομάδας φουστανελλοφόρων υπό τους Μιχ. Βασιλοπανάγον και Βασ. Ζαφειρόπουλον. Τις μασκαράτες υπό τους Ξεν. Βακαλόπουλον και Νικολ. Αλευράν και με δεύτερον βραβείον τας ομάδας Παν. Κορδονούρη και Αθάν. Ζάρα. Από τας ομάδας γυναικών εβραβεύθησαν η ομάς Καλλιόπης Βλαχαντώνη, Παναγούλας Ζαγκλακά και Ολυμπίας Παναγιωτοπούλου.

Περαστικός".

Στο ίδιο φύλλο της εφημερίδας, γίνεται και η περιγραφή του χορού που οργάνωσε ο Φιλόπτωχος Σύλλογος Κυριών: "Μεσσήνη (Του ανταποκριτού μας) - Με μεγάλην επιτυχίαν εδόθη προχθές εις την πόλιν μας ο χορός του Φιλοπτώχου Συλλόγου Κυριών, ο οποίος απετέλεσε εξαιρετικόν κοσμικό γεγονός διά την πόλιν μας, παρευρεθείσης της καλλιτέρας μερίδος της κοινωνίας μας. Μεταξύ των παρευρεθέντων διεκρίναμεν τον γενικόν διευθυντήν των Γενικών Αποθηκών, τον διοικητήν της υποδιοικήσεως και τμήματος Χωροφυλακής Μεσσήνης μοίραρχον κ. Διοβουνιώτην και υπομοίραρχον κ. Δαρλάκον μετά των κυριών των, τον διευθυντήν ΤΤΤ Μεσσήνης κ. Θωμόπουλον μετά της κυρίας του, τους κ. κ. Γεώργ. και Βασ. Πανταζόπουλον μετά των κυριών των, τον Σταθμάρχην ΣΠΑΠ κ. Ηλ. Γιαννόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Β. Πρωτοπαπάν μετά της κυρίας του, τον κ. Ιω. Μιχαλόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Στ. Σιγαλόν, τον κ. Κ. Θεοδωρόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Γιαννόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Ανδρέα Κολέτσην μετά της κυρίας του, τον κ. Φώτ. Παπαδόπουλον, τον κ. Σάκη Κανελλόπουλον, τον κ. Πέτρον Ψυχογυιόπουλον, τον κ. Ιω. Κούτην μετά της κυρίας του, τον κ. Παπανικολόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Χαρ. Κουζήν, τον κ. Σπυρόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Ηλιόπουλον, τον κ. Σπ. Παπακώτσην μετά της κυρίας του, τον κ. Σαββίδην, τον κ. Γεωργ. Φωτόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Ιωάν. Δάρταν, τον κ. Κ. Φωτόπουλον, τον κ. Αποστ. Κολοκοτρώνην μετά της κυρίας του, τον κ. Γιάννην Μπιζίμην, τον κ. Γαλανόπουλον, τον κ. Παναγ. Ψυχογυιόπουλον, Ι. Ρούτσην, τον κ. Χρ. Χρόνην, τον κ. Αλ. Καλογερόπουλον, τον κ. Π. Αριστομενόπουλον, τον κ. Καυκάν μετά της κυρίας του, τον κ. Γ. Τσόπελαν, τον κ. Βελισσάρην, τον κ. Παναγόπουλον, τον κ. Ι. Μιχαλόπουλον μετά της κυρίας του, τον κ. Κρητικόν, τον κ. Π. Αργυροπανάγον, τον κ. Ιωαν. Καντιάνην κλπ. Διεκρίθησαν οι δεσποινίδες Αφρούλα Κορκονικήτα, Τασία Σπυροπούλου, Αντιγόνη Κρεμμυδά, Μπιζίμη, Νία Φωτοπούλου, Παπακώτση, Φιλιοπούλου, Βελισσάρη, Πετροπούλου, Μπράχου, Παπανικολοπούλου κ.ά.
Επίσης εις την χοροεσπερίδα παρευρέθησαν ο ιατρός κ. Κορκονικήτας μετά της κυρίας του, ο κ. Μιχ. Πολυδούρης, ο κ. Αντών. Ράσσος μετά της κυρίας του, ο κ. Βασ. Κόσσυβας μετά της κυρίας του, ο κ. Θ. Πανόπουλος μετά της κυρίας του, ο κ. Π. Ποδαρόπουλος μετά της κυρίας του, ο υποδιευθυντής του υπ/τος της Εθνικής Τραπέζης κ. Πέτρος Καρδαράς, ο κ. Ζαλμάς, ο κ. Μιχ. Μπιζίμης κλπ.
ΠΟΤΗΣ ΛΑΚΟΣ".


(134) Φαλαγγίτες ονομάζονταν τα μέλη της ΕΟΝ ηλικίας 15-25 χρονών, ενώ σκαπανείς τα μέλη της ηλικίας 8-14 χρονών.
(135) "Σημαία" 14/2/1939
(136) "Θάρρος" 15/2/1939
(137) Ο Κώστας Γαρίδης γεννήθηκε το 1919 στους Δολούς και τελείωσε το Γυμνάσιο της Μεσσήνης. Υπηρέτησε ως οικονομικός υπάλληλος και ήταν ποιητής. Πρωτοεμφανίστηκε, μαθητής ακόμη, από την εφημερίδα "Θάρρος". Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Επιθεώρηση Τέχνης", "Καινούργια Εποχή", "Ο Λογοτέχνης", "Θερμοπύλες", στην εφημερίδα "Βραδυνή" και αλλού. Κυκλοφόρησε ποιητικές συλλογές ("Νοσταλγίες", "Δύσκολες ώρες", "Η σιωπή και οι  άνθρωποι", "Ανακωχή με τη σιωπή" κ.ά). Πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση.
(138) "Θάρρος" 16/2/1939
(139) "Σημαία" 18/2/1939
(140) "Σημαία" 19/2/1939
(141) "Σημαία" 22/2/1939