Οι τρεις αυτοί προϊστορικοί οικισμοί παρουσιάζονται πολύ παραστατικά σε έκθεση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στον προμαχώνα Μακρυγιάννη στο Νιόκαστρο της Πύλου.
Η μικρή σε μέγεθος αλλά φροντισμένη και με ενδιαφέροντα εκθέματα έκθεση ενάλιων αρχαιοτήτων με τίτλο «Αρχαίες βυθισμένες πόλεις Νοτίου Πελοποννήσου» είναι αφιερωμένη στους βυθισμένους οικισμούς της Νότιας Πελοποννήσου και παρουσιάζει τα κατάλοιπα τριών βυθισμένων οικισμών: της Μεθώνης, του Παυλοπετρίου και της Πλύτρας. Σε συνδυασμό με την έκθεση του Κτηρίου Πασά για τα ναυάγια της περιοχής, στοχεύει στην παρουσίαση του αντικειμένου της Ενάλιας Αρχαιολογίας και αναδεικνύει ένα ακόμη από τα αντικείμενα έρευνας της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ναυάγια, βυθισμένες πόλεις, αρχαίες λιμενικές εγκαταστάσεις). Παράλληλα σκοπεύει να μυήσει τον επισκέπτη στα μυστικά της θάλασσας, να τον γοητεύσει και να τον κάνει κοινωνό της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας.
Ενα από τα αντικείμενα της έκθεσης που εντυπωσιάζει είναι ένας ταφικός πίθος (εγχυτρισμός) της Μεσοελλαδικής περιόδου (περίπου 1.700 π.Χ.) που βρέθηκε στον όρμο της Μεθώνης.
[Εγχυτρισμός στη Μέση Εποχή του Χαλκού στον οικισμό της Μεθώνης]
Ο εγχυτρισμός ήταν κατά την αρχαιότητα συνηθισμένος τρόπος ταφής, κυρίως βρεφών ή μικρών παιδιών. Στους προϊστορικούς χρόνους, το νεκρό βρέφος τοποθετούνταν μέσα στο αγγείο, που συμβόλιζε τη μήτρα της μητέρας, από κυκλική οπή, που ανοιγόταν στην επιφάνειά του με μαχαίρι ή τρυπάνι και στη συνέχεια καλύπτονταν με το ίδιο κομμάτι που είχε αποκοπεί ή θραύσμα άλλου αγγείου ή με κάποια πέτρα. Ως ταφικά αγγεία χρησιμοποιήθηκαν αρχικά χύτρες, αλλά και διάφορα άλλα σκεύη όπως υδρίες, πίθοι και αμφορείς.
[Πίθοι από τον προϊστορικό οικισμό στο Παυλοπέτρι Λακωνίας]
Επίσης, εκτίθενται φωτογραφίες από τις υποβρύχιες αρχαιολογικές έρευνες και δύο αποθηκευτικοί πίθοι του 16ου - 15ου αι. π.Χ. από τον καταποντισμένο προϊστορικό οικισμό της Εποχής του Χαλκού στα Βιγκλάφια Βοιών Λακωνίας κοντά στη νησίδα Παυλοπέτρι του Δήμου Ελαφονήσου. Οι πίθοι χρησιμοποιούνταν ως αποθηκευτικά αγγεία στη νότια ηπειρωτική Ελλάδα κατά τους προϊστορικούς χρόνους.
[Πλύτρα: Μια αρχαία βυθισμένη πόλη στη Λακωνία]
Η έκθεση είναι ανοιχτή για το κοινό τις ώρες λειτουργίας του Νιόκαστρου, δηλαδή από τις 8 το πρωί έως τις 8 το απόγευμα και παραμένει κλειστή την Τρίτη. Υπάρχει ενιαίο εισιτήριο 6 ευρώ (μειωμένο 3 ευρώ) για την είσοδο στο φρούριο και τις εκθέσεις (Κτήριο Πασά, στρατώνες Μαιζώνος/ Αρχαιολογικό Μουσείο Πύλου, προμαχώνας Μακρυγιάννη).
Ν.Κ.