Η παράσταση περιοδεύει σε σχολεία και πολιτιστικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα από τα τέλη Σεπτεμβρίου, και αυτές τις μέρες, η παράσταση φιλοξενείται στη Μεσσηνία, με προγραμματισμένες στάσεις στην Πύλο, την Κυπαρισσία και τη Δυτική Μάνη. Στη δεύτερη φάση της περιοδείας, η παραγωγή θα επιστρέψει τον Φεβρουάριο, με παραστάσεις στην Καλαμάτα, τη Μεσσήνη και την Κορώνη.
«Τα παιδιά, αλλά και το ευρύτερο κοινό, απολαμβάνουν την ενεργή συμμετοχή τους στην ιστορία, γεγονός που τους επιτρέπει να ζουν το παραμύθι, να αφήνονται στη φαντασία τους και να δημιουργούν νέες σχέσεις και δικές τους ερμηνείες της ιστορίας», αναφέρει η Ξανθή Ταβουλαρέα, μιλώντας για την ξεχωριστή εμπειρία που προσφέρει η παράσταση για μικρούς και μεγάλους.
Συνέντευξη στην Κωνσταντίνα Δρακουλάκου
Οι κούκλες στην παράσταση παίζουν σημαντικό ρόλο. Πώς προέκυψε η ιδέα να ζωντανέψετε τους χαρακτήρες μέσα από τις κούκλες;
Την κούκλα την αγάπησα πολύ με τα χρόνια. Προσθέτει ένα στοιχείο μαγικό, εξωπραγματικό, υπερφυσικό αλλά ταυτόχρονα και γήινο, οικείο, γνώριμο σε κάθε ιστορία. Κι έτσι σε κάθε μου παράσταση (είτε απευθυνόταν σε παιδιά είτε σε ενήλικες) είχα πάντα έναν (τουλάχιστον) ρόλο για κούκλα. Την οποία δημιουργούσα με ιδιαίτερη αγάπη. Κάποια στιγμή λοιπόν, συνειδητοποίησα πως οι Κούκλες του Θεάτρου ενέχουν θέση πρωταγωνιστή. Σε κάθε παράσταση. Και αποφάσισα να ξεκινήσω δειλά το πρόγραμμα: «Οι κούκλες ξυπνούν» Ρέον Θέατρο 2022-2023. Ενα πρόγραμμα διερεύνησης για τη δημιουργία και εμψύχωση της θεατρικής κούκλας. Αυτό σημαίνει πως κάθε παράσταση εκείνη τη χρονιά, στηριζόταν σε κούκλες. Κι ήταν τόση η αποδοχή, που το πρόγραμμα παρατάθηκε έως το 2025, και όπως βλέπω τα πράγματα σήμερα, απλώς οι κούκλες θα υπάρχουν πάντα στις ιστορίες μου. Είναι μια εκπληκτική εμπειρία, τόσο η δημιουργία τους όσο και η σύνδεση με τον χαρακτήρα τους. Ετσι, και ο Αλαντίν, όπως κάθε παράσταση- παραμύθι- ιστορία – performance που ετοιμάζω, παρουσιάζεται με κούκλες.
Πώς αντιδρούν τα παιδιά στις διαδραστικές πτυχές της παράστασης και ποιος είναι ο στόχος σας όσον αφορά τη συμμετοχή τους;
Τα παιδιά (και όλο το κοινό) λατρεύουν τη συμμετοχή τους στην ιστορία. Με αυτόν τον τρόπο, ζουν μέσα στο παραμύθι, αφήνονται στη φαντασία τους και δημιουργούν συνάψεις και σχέσεις και δικές τους παραμέτρους στο παραμύθι. Γίνονται δημιουργικά και ταξιδεύουν με τη φαντασία τους σε όλο το χωροχρονικό συνεχές (και ίσως ακόμα πιο πέρα)
Εχετε επιλέξει να περιοδεύσετε με την παράσταση σε σχολεία και πολιτιστικούς χώρους. Πόσο σημαντική είναι για εσάς η προσέγγιση του παιδικού κοινού σε τοπικό επίπεδο σε όλη την Ελλάδα;
Από τα πιο σημαντικά πράγματα που έχω κάνει σε αυτή τη ζωή… Πηγαίνω παντού. Οπου υπάρχουν παιδιά, ακόμα και για 1 παιδί έχω ταξιδέψει ώστε να έχουν όλα τα απιδιά πρόσβαση σε παραμύθια και ιστορίες. Αυτός είναι ο στόχος. Να κινητοποιηθεί η φαντασία στα παιδιά. Να χαρούν. Να φανταστούν. Εάν έστω ένα παιδί νιώσει τον νου του ελεύθερο, θα έχω κάτι καταφέρει…
Αυτή η παράσταση είναι αφιερωμένη στη μνήμη της μητέρας σας. Ποιο ήταν το δικό της αποτύπωμα στις προηγούμενες παραγωγές και ποια ήταν η συμβολή της στο «Ρέον Θέατρο»;
Ε, ξέρετε. Μια μητέρα είναι πάντα στήριγμα. Πόσο μάλλον να συμμετέχει και σε ένα τέτοιο σχέδιο ζωής. Ως αποτύπωμα, κρατώ το χαμόγελο, τη ζωή (την αγάπη για τη ζωή) και το: «Καλά θα πάνε όλα!» Όσο για τη συμβολή της: Πρακτική βοήθεια σε κατασκευές, ραψίματα, ακόμα και αφισοκόλληση για τις παραστάσεις…. Και φυσικά, σε πολλά από τα ταξίδια ήταν μαζί. Με εμένα και τις κούκλες. Και πιστεύω πως (στα κρυφά ) ακόμα μας ακολουθεί.
Εχετε μεγάλη εμπειρία στον χώρο της παιδικής ψυχαγωγίας. Πώς έχει εξελιχθεί η προσέγγισή σας στην τέχνη του παραμυθιού με τα χρόνια;
Το πιο σημαντικό, νομίζω πως είναι η ηρεμία. Η ησυχία. Βρίσκω τι θέλω να πω, τι να τονίσω σε κάθε παράσταση, δημιουργώ τις κούκλες μου, γράφω τα κείμενα και ξεκινώ. Αυτό το «μάζεμα» στον εαυτό, με αποκόβει από ό,τι ματαιόδοξο έχει το επάγγελμα του ηθοποιού-σκηνοθέτη, και με βοηθάει να επικεντρώνομαι στην ουσία της ιστορίας μου. Και όταν όλα είναι έτοιμα, επιτρέπω σε εκείνο το παιδί μέσα μου, να παίξει, να γίνει σκανταλιάρικο και σκαρφιστεί τα διάφορα τερτίπια του κάθε παραμυθιού.
Μετά από τόσες επιτυχίες, πώς καταφέρνετε να ανανεώνετε τη δημιουργικότητά σας και να προσφέρετε κάτι νέο και συναρπαστικό στο κοινό σας;
Με την αδιάκοπη εργασία. Δεν σταματώ. Είμαι συνεχώς σε κίνηση, σε ροή (εξ ου και το όνομα της εταιρείας: Ρέον Θέατρο) Και την αγάπη μου για τα δέντρα. Και τον ουρανό. Και τα πουλιά. Κάπως νομίζω πως μου δίνει δύναμη η φύση, και ιδέες και λύσεις.
Ποια ήταν η πιο συγκινητική στιγμή που βιώσατε κατά τη διάρκεια των παραστάσεών σας, είτε με παιδιά είτε με άλλους θεατές;
Ηταν εκείνο το αγόρι. Πρέπει να πήγαινε δευτέρα ίσως τρίτη δημοτικού. Με πλησιάζει και μου λέει: «Κυρία, είστε τυχερή που τις έχετε αυτές». Και μου δείχνει τις κούκλες. Δεν μπόρεσα να απαντήσω από τη συγκίνηση. Ελπίζω κάποτε να τον συναντήσω και να του πω ευχαριστώ.
Τι ελπίζετε να κερδίσει το κοινό – μικροί και μεγάλοι – από την παράσταση "Αλαντίν" και ποιες είναι οι μελλοντικές σας φιλοδοξίες για το «Ρέον Θέατρο»;
Πάντα, πάντα, ελπίζω στο ταξίδι. Και μάλιστα σε ένα τόσο έντονο ταξίδι που να γραφτεί στην ψυχή του θεατή και να τον ακολουθεί για μέρες…
Όσο για τις φιλοδοξίες: Ετοιμάζω την Αντιγόνη του Σοφοκλή με κούκλες, και σκοπεύω να την ταξιδέψω στην Ιαπωνία. (γι αυτό και μαθαίνω ιαπωνικά, να στηρίξω αυτό μου το ταξίδι)
Πώς προσαρμόσατε την κλασική ιστορία του "Αλαντίν" ώστε να είναι σύγχρονη και να μιλά στις καρδιές των παιδιών σήμερα;
Με τους χαρακτήρες του παραμυθιού. Εδωσα στους ήρωες, χαρακτήρες από παιδιά που ζούνε σήμερα. Με τον τρόπο ομιλίας τους, την επικοινωνία, τα θέλω τους. Έχω κρατήσει στοιχεία όπως υφάσματα ακριβά, μουσικές κλίμακες σύγχρονες και παραδοσιακές, ώστε να έχουμε την αίσθηση ενός παραμυθιού της «μακρινής Ανατολής» χωρίς να περιοριζόμαστε ούτε σε τόπο ούτε σε χρόνο.
Τι ήταν αυτό που σας τράβηξε στην ιστορία του Αλαντίν και σας ενέπνευσε να τη μεταφέρετε στη σκηνή;
Το λυχνάρι. Και πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουμε τι επιθυμούμε και να το ευχόμαστε. Και για σκεφτείτε: εσείς τι θα ευχόσασταν αν είχατε ένα τζίνι;
Πώς βοηθά η παράσταση "Αλαντίν" τα παιδιά να καλλιεργήσουν τη συναισθηματική τους νοημοσύνη; Ποια είναι τα βασικά συναισθήματα που θέλετε να εξερευνήσουν;
Κάθε παραμύθι και κάθε παράσταση έχουν στόχο να ταυτιστεί ο θεατής με τον /τους ήρωες. Εάν αυτό το πετύχουμε, τότε ό,τι νιώθει, ό,τι επιθυμεί ο ήρωας, το αντιλαμβάνεται (ψυχικά και νοητικά) και ο θεατής. Ο Αλαντίν λοιπόν, είναι μια παράσταση βασισμένη στα συναισθήματα του ήρωα (που εναλάσσονται μέσα από τις περιπέτειές του) και στις επιθυμίες του. Είναι μεγάλη πορεία, διαρκώς εναλασσόμενη. Οπότε το κοινό διαρκώς βρίσκεται σε μια συναισθηματική και νοητική εγρήγορση. Είναι λυτρωτικό και απελευθερωτικό αυτό. Έτσι διευκολύνεται η διερεύνηση συναισθημάτων και η καλλιέργεια συναισθηματικής νοημοσύνης.
Από εκεί και πέρα, ο κάθε άνθρωπος διαχειρίζεται τις πληροφορίες και αναπτύσσει τον δικό του κόσμο. Δεν επιθυμώ να εξερευνήσουν τα παιδιά συγκεκριμένα συναισθήματα. Δεν είναι αυτός ο σκοπός της Τέχνης. Η Τέχνη (στη συγκεκριμένη περίπτωση η παραστατική) σε φέρνει αντιμέτωπο με τον εαυτό σου και σε αναγκάζει να αναγνωρίσεις όποια συναισθήματα σου δημιουργούνται. Είναι προσωπική υπόθεση του καθενός. Εμένα με αφορά να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε και να δημιουργηθούν συναισθήματα και να αναπτυχθούν ιδέες. Ο καθένας όμως έχει το δικό του μονοπάτι…
Ποια είναι η σημασία του παιχνιδιού και της αλληλεπίδρασης στη δική σας προσέγγιση για την ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητας των παιδιών;
Ενα θα σας πω, λέμε «Παίζω θέατρο», «Παίζω τον τάδε ρόλο»,ή ρωτάμε «πού Παίζεις φέτος;» Όπως καταλαβαίνετε, η παραστατική Τέχνη είναι ένα συνεχές παιχνίδι. Δεν θα μπορούσε αλλιώς. Για να τα καταφέρουμε, πρέπει να παίζουμε. Και να αλληλεπιδρούμε με το κοινό μας. Να απευθυνόμαστε. Δεν παίζουμε μόνοι, ή για εμάς. Παίζουμε με το κοινό, για το κοινό. Εγώ με τα παιδιά, δημιουργώ πάντα και κάποια παιχνίδια. Να συμμετέχουν την ώρα της παράστασης. Ωστε να αφεθούν. Αλλά η πραγματική αλληλεπίδραση γίνεται άυλα, καθ όλη τη διάρκεια. Σε μια σχέση που ανταπύσσεται μεταξύ μας. Επειδή έτσι νιώθουν εμπιστοσύνη (προς εμένα και τις κούκλες) αφήνονται και αφήνουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους να ταξιδέυει. Να το κέρδος των παραστάσεών μου.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Ο Αλαντίν δεν είναι απλώς μια κλασική ιστορία που παρουσιάζεται στη σκηνή. Πρόκειται για μια μοναδική εικαστική performance που ζωντανεύει με τη χρήση κούκλων, κατασκευασμένων αποκλειστικά για τους χαρακτήρες της παράστασης. Οι κούκλες αυτές έχουν σχεδιαστεί με εξαιρετική φροντίδα και λεπτομέρεια, ώστε να αλληλεπιδρούν με το κοινό, προσφέροντας μια διαδραστική εμπειρία που μαγεύει μικρούς και μεγάλους.
Η παράσταση απευθύνεται σε παιδιά όλων των ηλικιών και ενσωματώνει στοιχεία διαδραστικής τέχνης. Οι θεατές γίνονται κομμάτι της ιστορίας, καθώς η μαγεία του παραμυθιού ξεδιπλώνεται μπροστά τους, με κεντρικά θέματα τη φιλία, τη γενναιότητα και την αλληλεγγύη.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Η Ξανθή Ταβουλαρέα, με καταγωγή από τη Σαηδόνα της Μάνης, έχει αφιερώσει τη ζωή της στην τέχνη και την εκπαίδευση, επιδρώντας θετικά σε πολλές ζωές.
Με την ίδρυση του Ρέον Θεάτρου, μιας Αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, έχει δημιουργήσει ευκαιρίες για καλλιτεχνική έκφραση σε παιδιά, άτομα με αναπηρία (ΑΜΕΑ) και ενήλικες.
Οι δραστηριότητες του Ρέον Θεάτρου περιλαμβάνουν: Παραστάσεις για παιδιά και ενήλικες, Προσφέροντας ποιοτική ψυχαγωγία και εκπαίδευση σε θέατρα, δήμους και σχολεία. Εικαστικές performances και εκθέσεις, σεμινάρια και Workshops και έχει δημοσιεύσει θεατρικά έργα, κουκλοθεατρικά έργα και κείμενα από τις performances της, συμβάλλοντας στην πλούσια ελληνική λογοτεχνία. Μέσα από το έργο της, η Ξανθή Ταβουλαρέα συνεχίζει να εμπνέει και να δημιουργεί ευκαιρίες για καλλιτεχνική έκφραση, αποδεικνύοντας ότι η τέχνη είναι ένα ισχυρό εργαλείο για τη μεταμόρφωση των ανθρώπινων ζωών.