Σε σχετική τελετή, που έλαβε χώρα στην Ισπανία, στις 14 -10-2021, απονεμήθηκε το «Ευρωπαϊκό Βραβείο του Καρόλου του Ε΄» στην απερχόμενη Καγκελάριο της Ομοσπονδιακής Γερμανίας κα Άγκελα Μέρκελ.
Επ’ αυτού μου γεννήθηκαν ορισμένες σκέψεις και παρατηρήσεις, που σχετίζονται με το όνομα του συγκεκριμένου αυτoύ μεγάλου Ευρωπαϊκού Βραβείου, και που θέλω να μοιραστώ με τους αναγνώστες της εφημερίδος μας.
Το βραβείο φέρει το όνομα του μεγάλου ηγεμόνα των Αψβούργων Καρόλου του Ε΄, Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους και, παράλληλα, Βασιλέως της Ισπανίας ως Κάρολος ο Α΄(1.500 – 1.558).
Ο Κάρολος Κουΐντος, όπως είναι ευρύτερα γνωστός, πέραν του αγώνα του να διατηρήσει ακέραιη την απέραντη Αυτοκρατορία, που κληρονόμησε από τους γεννήτορές του, διακρίνετο για τη βαθειά βιωμένη ρωμαιοκαθολική πίστη και τα ριζωμένα, μέσα του, ευγενικά ιδανικά του τέλους της εποχής του ιπποτισμού.
Διαρκείς υπήρξαν οι αγώνες του για την αντιμετώπιση των σταθερά αυξανόμενων δυνάμεων του Προτεσταντισμού.
Όμως, ειλικρινά διερωτώμαι, σε ποιό, ακριβώς, στοιχείο της προσωπικότητάς του βασίστηκε το φερώνυμο μεγάλο Ευρωπαϊκό Βραβείο.
Προσπαθώντας να δώσω μια απάντηση στο ερώτημα αυτό, έλαβα υπόψη μου, τρία καίρια σημεία, που κατά τους έγκυρους μελετητές της ζωής του, τον χαρακτηρίζουν.
Και αυτά είναι: α΄. Η ηθική ακεραιότητα. β΄. Το αίσθημα προσωπικής τιμής και γ΄. Η άκαμπτη αποφασιστικότητά του στη διατήρηση, υπό το σκήπτρο του, του μεγαλύτερου τμήματος της Ευρώπης.
Τα στοιχεία αυτά τον καθιστούν προπομπό της ευρωπαϊκής συνοχής, όπως π.χ. συμβαίνει στην περίπτωση του Καρλομάγνου;
Ο τελευταίος τιμάται, επίσης, με Ευρωπαϊκό Βραβείο, που έχει λάβει, πέραν των άλλων μεγάλων ευρωπαϊκών προσωπικοτήτων, και ο εθνάρχης Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Επ’ αυτού θα μου επιτραπεί να έχω ισχυρές αμφιβολίες, και τούτο διότι αδυνατώ να κατανοήσω εάν, και με βάση όχι απλώς την προσωπικότητά του αλλά και, προεχόντως, τον τρόπο με τον οποίον διακυβέρνησε, ως απόλυτος μονάρχης, το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρωπαϊκής ηπείρου, όλα αυτά τον προσδιορίζουν και τον τοποθετούν στο βάθρο των προπομπών της ευρωπαϊκής ιδέας. Και τούτο διότι ο μεγαλύτερος χρόνος της βασιλείας του αναλώθηκε σε θρησκευτικούς πολέμους, που διεξήγαγε, με σφοδρότητα, κατά των, ραγδαίως αναπτυσσόμενων, τάσεων του Προτεσταντισμού, ο οποίος ανεδείχθη ως το κυρίαρχο θρησκευτικό δόγμα σε πάρα πολλές επαρχίες και ημιαυτόνομα κράτη και κρατίδια της Αυτοκρατορίας του.
Πράγματι, υπήρξε, αδιαμφισβήτητα ένας ισχυρός παράγων και σημείο αναφοράς της νεώτερης ιστορίας της Ευρώπης, αλλά εν τούτοις φρονώ ότι εάν οι σύγχρονοι απόγονοί του, όπως π.χ. ο νυν Βασιλεύς της Ισπανίας Φίλιππος ο ΣΤ΄, θέλοντας να τιμήσουν την μνήμη του τον συνέδεσαν με το ευρωπαϊκό ενοποιητικό όραμα, μάλλον, κατά την γνώμη του γράφοντος, μπορούσαν να επιλέξουν την ανάδειξη άλλων τομέων της μακράς βασιλείας του, όπως π.χ. τη διεύρυνση της ανακάλυψης της αμερικανικής ηπείρου, που ανήκε κατά το μέγιστο μέρος της στο Στέμμα του, την επέκταση της κυριαρχίας της Ισπανίας εις τον Ειρηνικό με την κατάκτηση και προσάρτηση των Φιλιππίνων, οι οποίες φέρουν το όνομα του γιού και διαδόχου του, ως Βασιλέως της Ισπανίας, Φιλίππου του Β’.
Και μια σχετική λεπτομέρεια. Ήμουν παρών, στο γραφείο του πρώην Πρωθυπουργού Παναγιώτη Κανελλόπουλου, όταν ο απόγονός του, Αρχιδούκας Όθων των Αψβούργων, γιος και διάδοχος του τελευταίου αυτοκράτορα της Αυστρίας Καρόλου του Α΄ (και βασιλέως της Ουγγαρίας ως Κάρολος ο Δ΄), ευρωβουλευτής του C.S.U. (Χριστιανοκοινωνικό κόμμα της Βαυαρίας), αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέγας φίλος του Κωνσταντίνου Δ. Τσάτσου, πράγματι, αυτός, σημαντικός ευρωπαϊστής, πρόσφερε στον αείμνηστο Πρόεδρο το έργο που συνέγραψε για το διάσημο πρόγονό του υπό τον τίτλο «Κάρολος ο Ε΄» βιβλίο αναφοράς στη σχετική, περί Καρόλου Κουΐντου, διεθνή βιβλιογραφία.
* O κ. Ιωάννης Κ. Θεοδωρόπουλος είναι πτυχιούχος του Ινστιτούτου Ανωτάτων Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου.
