Χωρίς να διεκδικώ υπερφυσικές ιδιότητες, ερμηνεύοντας όλες τις αναλύσεις Ελλήνων και διεθνών οικονομολόγων πεποίθηση μου είναι ότι τα επόμενα χρόνια, θα είναι χρόνια ταχείας ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Οι προσδοκίες για την ελληνική οικονομία έχουν εκτιναχθεί στα ύψη τελευταίως, όπου και να σταθεί κανείς ακούει για δουλειές που έρχονται, για επενδύσεις που προετοιμάζονται, για σχέδια μεγαλύτερα ή μικρότερα.
Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζουν και κορυφαίοι Έλληνες επιχειρηματίες οι οποίοι στηρίζουν την πρόβλεψη τους σε ορισμένους αντικειμενικούς παράγοντες μεταξύ των οποίων οι σημαντικότεροι είναι η εφαρμογή των κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων, το χαμηλό επίπεδο τιμών των επιτοκίων καθώς και το τέλος της πανδημίας.
Οι ίδιοι εκτιμούν οτι τα πλεονεκτήματα του ρυθμού ανάπτυξης θα γίνουν αντιληπτά στην μείωση της ανεργίας και στην αύξηση των εισοδημάτων και της ρευστότητας. Οι επιχειρηματίες επίσης υποστηρίζουν οτι υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές για την απόκτηση ελληνικών υποδομών και επιχειρήσεων, όχι μόνο στον τουρισμό, αλλά και σε σημαντικούς κλάδους για την οικονομία, όπως είναι η ενέργεια και οι μεταφορές, αλλά και σε ορισμένους κλάδους της βιομηχανίας με μεγάλη προστιθέμενη αξία. Φυσικά και ο κλάδος των ακινήτων έχει ενδιαφέρον αλλά και οι βασικές υποδομές μέσω των αποκρατικοποιήσεων. Όλα αυτά μαζί, συνεπικουρούμενα από την αύξηση του τουρισμού αναμένεται οτι θα φέρουν την πολυπόθητη ανάπτυξη.
Ωστόσο η ανάπτυξη δεν θα είναι για όλους και σίγουρα όχι για τους «μικρούς» κατά τον ίδιο ρυθμό καθώς η νέα χρονιά θα είναι δύσκολη για όσες επιχειρήσεις δεν έχουν κάνει τα κουμάντα τους. Tα ψέματα τελείωσαν για τους αλεξιπτωτιστές για τους ερασιτέχνες για όσους βρήκαν το εφάπαξ του μπαμπά, του παππού και άνοιξαν επιχειρήσεις τύπου καφέ, ή σουβλατζίδικα ή κομμωτήρια για γρήγορο και εύκολο μεροκάματο. Πόσα μαγαζιά μπορεί να «σηκώσει» μία οικονομία που τα 2/3 των νοικοκυριών μόλις φθάσει 20 ο μήνας ψάχνουν να βρούνε ψιλά για να πληρώσουν το super market;
Δυστυχώς δεν έχουμε αντιληφθεί ότι θα κυριαρχήσουν μόνο οι οργανωμένες αλυσίδες που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και προσφέρουν χαμηλές τιμές. Τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος είναι αποκαλυπτικά, καθώς και τον Νοέμβριο τα νοικοκυριά τραβάνε συνεχώς από τα διαθέσιμα για να πληρώσουν τις ανελαστικές δαπάνες όπως είναι δάνεια, ρεύμα, νερό, τρόφιμα, ένδυση.
Από τις 750.000 επιχειρήσεις που υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα είναι πράγματι ζητούμενο πόσες μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις της νέα χρονιάς με τη καταναλωτική δαπάνη να μειώνεται συνεχώς. Οι υπόλοιπες εταιρίες που είναι σχεδόν οικογενειακές και απασχολούν 1 έως 5 άτομα πως θα επιβιώσουν όταν αυξάνουν το δανεισμό δεν εξυπηρετούν τα παλαιότερα χρέη και καταλαβαίνουν εάν δεν αποκρύψουν εισοδήματα από την εφορία δεν μπορούν να σταθούν στο ανταγωνισμό.
Σημαντικοί οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Ελληνική οικονομία που στηρίζεται στην αυτοαπασχόληση λόγω του κατακερματισμού των πολλών επιχειρήσεων (το όνειρο κάθε Έλληνα να είναι επιχειρηματίας) σταδιακά θα χάσει αυτό το χαρακτηρισμό και όλοι οι μικροί θα περάσουν είτε κάτω από την ομπρέλα των μεγάλων ομίλων είτε θα υποχρεωθούν να κλείσουν.
Το μεγάλο στοίχημα λοιπών για την πορεία της ελληνικής οικονομίας το 2022 δεν είναι άλλο από το κατά πόσον οι ελληνικές τράπεζες θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν υγιείς εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις ώστε και αυτές να μπουν στον “χορό” της ανάπτυξης και να επωφεληθούν από αυτήν, γι΄ αυτό ο τραπεζικός κλάδος καλείται να παίξει τον πιο κρίσιμο ρόλο στη διαμόρφωση του επιχειρηματικού τοπίου τα επόμενα χρόνια. Σε άλλη περίπτωση πολλές ελληνικές επιχειρήσεις θα «βλέπουν» τα τρένα των επιχειρηματικών ευκαιριών να περνούν και σε αυτά να επιβιβάζονται μόνο διεθνή funds και πολυεθνικές αλυσίδες.
