Εν μέσω καλπασμού της μετάλλαξης Όμικρον, η Ελλάδα αποχαιρέτησε προ λίγων ημερών το επετειακό 2021, που μάλλον δεν επέφερε κάποια «επαναστατική» αλλαγή στις υποθέσεις της Μεσσηνίας. Η περιοχή μας δεν φαίνεται να βρίσκεται στον πυρήνα των πρωτοβουλιών της πολιτείας, όπως η Κρήτη, η Κεντρική Μακεδονία και άλλες περιφέρειες, και όλα θα κριθούν από τις εξελίξεις των επομένων μηνών. Έτσι, παρά τις θετικές προοπτικές, οι ανεπάρκειες της πλειοψηφίας του τοπικού πολιτικού και αυτοδιοικητικού προσωπικού μπορεί να οδηγήσουν σε επικίνδυνη στασιμότητα. Ας δούμε αναλυτικά γιατί:

1. Δρόμος Καλαμάτα – Ριζόμυλος-Πύλος-Μεθώνη.

Το σημαντικό αυτό έργο κυριάρχησε ξανά στην τοπική επικαιρότητα την περασμένη χρονιά. Οι διαδικασίες προχωρούν με διαρκείς καθυστερήσεις και μόλις στην εκπνοή του 2021 υπεβλήθησαν οι προσφορές των δύο υποψηφίων αναδόχων. Έτσι, δεδομένης και της αβεβαιότητας ως προς την ολοκλήρωση των μελετών, το στοίχημα έναρξης των εργασιών μετατίθεται, δυστυχώς, για το προεκλογικό 2023. Απαιτείται τουλάχιστον άμεση κινητοποίηση των αρμοδίων για την ένταξη στο project και της παράκαμψης της Πύλου.

2. Οδικός άξονας Καλό Νερό – Τσακώνα.

Καμία εξέλιξη δεν σημειώθηκε στην υπόθεση του νότιου τμήματος της Ιόνιας Οδού το 2021. Αντί η Περιφέρεια Πελοποννήσου να διεκδικήσει δυναμικά την υλοποίηση του έργου με τους υπόλοιπους φορείς, ο Μεσσήνιος επικεφαλής της προωθεί την παράκαμψη της Μεσσηνίας (!) με πρόταση για κατασκευή ενός αυτοκινητοδρόμου χωρίς προϋπάρχουσα μελέτη, από το Λεύκτρο Αρκαδίας στην Ολυμπία, στο πλαίσιο, δήθεν, της απολιγνιτοποίησης της Μεγαλόπολης. Έτσι, και το 2022 προοιωνίζεται αρνητικό για το συγκεκριμένο δρόμο.

3. Δρόμος Τζάνε – Καλαμάκι.

Το μεσσηνιακό «γιοφύρι της Άρτας» αποτέλεσε το 2021 φιάσκο και για την σημερινή περιφερειακή αρχή, όπως και για την προκάτοχό της. Παρά τους επαίνους της στην «αποτελεσματική» Υπουργό Πολιτισμού, το Κ.Α.Σ έβαλε επί της ουσίας «ταφόπλακα» στην άμεση υλοποίηση του έργου, για την οποία θα απαιτηθούν πλέον άνω των 40 εκατομμυρίων Ευρώ. Έτσι, αποκλείεται η ολοκλήρωσή του, τουλάχιστον για το 2022.

4. Δρόμος Καλαμάτα – Αρεόπολη

Η ένταξη του μελετητικά πιο ώριμου τμήματος της παράκαμψης Κάμπου-Σταυροπηγίου στο ΕΣΠΑ, δεν επέφερε, δυστυχώς, και παρά τις διακηρύξεις, ουσιαστικές εξελίξεις για το δρόμο της Μάνης το 2021.

5. Δρόμος Φιλιατρά-Γαργαλιάνοι

Παρά το γεγονός ότι εντός του 2021 τουλάχιστον αναδείχθηκε ανάδοχος, η διαδικασία προχωρεί με τους χαρακτηριστικά αργούς ρυθμούς των δημοσίων έργων. Τα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν στις αρχές του 2022.

6. Οδική πρόσβαση προς την Αρχαία Μεσσήνη.

Μικρή πρόοδος σημειώθηκε στο έργο αυτό το 2021, καθώς υπογράφηκε επιτέλους η σύμβαση διαπλάτυνσης του ευκολότερου τμήματος Μεσσήνη-Λάμπαινα και αναμένεται να ξεκινήσουν οι εργασίες. Δεδομένης της αποτυχίας ένταξής του στο τρέχον ΕΣΠΑ, υπάρχει μακρύς δρόμος μέχρι να τερματιστεί η προβληματική πρόσβαση στον εμβληματικό αυτό πολιτιστικό χώρο.

7. Έργο «Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης» στην Καλαμάτα.

Το 2021 ξεκίνησαν επιτέλους τα έργα ανάπλασης στην παραλία και το ιστορικό κέντρο της πόλης, πλην της οδού Αναγνωσταρά, που μάλλον εξελίσσεται σε νέα …Ιατροπούλου. Ευχή όλων τα έργα, που προχωρούν με σημαντικές καθυστερήσεις, να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

8. Αρδευτικά δίκτυα Φιλιατρινού φράγματος και Μηναγιώτικο Φράγμα

Η συνεχιζόμενη αβελτηρία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης καθυστέρησε για μια ακόμα χρονιά ένα σημαντικό έργο, με το οποίο θα απογειωθεί η παραγωγικότητα στον κάμπο της Τριφυλίας. Η τελευταία ενημέρωση κάνει πλέον λόγο για δημοπράτησή του το πρώτο τρίμηνο του 2022. Όσο για το προσφάτως εξαγγελθέν έργο του Μηναγιώτικου Φράγματος, διευκρινίστηκε, δυστυχώς, ότι δεν θα χρηματοδοτηθεί η κατασκευή του από το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά μόνο τα αρδευτικά του δίκτυα κάτι που θα οδηγήσει σε μεγάλη καθυστέρηση στην υλοποίησή του.

9. Αναβάθμιση του λιμανιού της Καλαμάτας.

Με το εκπονούμενο master plan να τίθεται μόλις προ λίγων ημερών σε δημόσια διαβούλευση, η υπόθεση του σημαντικού αυτού πόλου ανάπτυξης για την Καλαμάτα έμεινε ουσιαστικά ανενεργή για μια ακόμα χρονιά, ενώ οι αρμόδιοι φορείς σιωπούν. Δεδομένων των περιορισμένων πόρων, η ανεύρεση στρατηγικού επενδυτή παραμένει μονόδρομος για την αναγκαία επιτάχυνση της αξιοποίησής του.

10. Αναβάθμιση του Αεροδρομίου της Καλαμάτας.

Με επίκληση στην πανδημία, η αναγκαία αξιοποίηση του αεροδρομίου προχωρά μάλλον αργά, σε αντίθεση με άλλα αεροδρόμια που ανακατασκευάζονται πλήρως με δημόσιο χρήμα (Χίος, Πάρος). Μοναδική θετική εξέλιξη για το 2021 η ανάδειξη του συμβούλου του Υπερταμείου που θα «τρέξει» την όλη διαδικασία. Έτσι, η ολοκλήρωση της παραχώρησης το 2022 μοιάζει εφικτή αλλά μάλλον υπεραισιόδοξη. Την ίδια στιγμή, κυρώθηκε εν μέσω αντιπαραθέσεων η σύμβαση για το Διεθνές Κέντρο εκπαίδευσης πιλότων πολεμικών αεροσκαφών από την ισραηλινή Elbit και προχωρά η υλοποίηση του project.

11. Επαναλειτουργία σιδηρόδρομου

Παρά το γεγονός ότι η προωθούμενη (με αργά βήματα) επαναλειτουργία της γραμμής Κορίνθου-Ναυπλίου γέννησε αισιοδοξία για το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου, η αδυναμία εκπόνησης μιας συνολικής πολιτικής βιώσιμων μεταφορών σε περιφερειακό επίπεδο, με ΣΔΙΤ και ενεργοποίηση κοινοτικών πόρων για προαστιακές γραμμές και τουριστικές διαδρομές και στη Μεσσηνία, δεν δημιουργεί προσδοκίες για κάτι απτό ούτε το 2022.
Με το τέλος της πανδημίας να μην είναι ακόμα ορατό, παραδοσιακές αξίες και δεδομένα αμφισβητούνται όλο και εντονότερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να ελπίζει σε ένα πραγματικά καλύτερο μέλλον, η Μεσσηνία πρέπει να γυρίσει σελίδα παραδίδοντας τη σκυτάλη της ευθύνης της πορείας του τόπου σε ανθρώπους με όραμα και γνώση. Ας είναι τουλάχιστον αυτό το συλλογικό μας δώρο για το 2022.

*Ο Νίκος Θεοδώρου είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διδάκτωρ Δημοσίου και Ευρωπαϊκού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ludwig-Maximilians του Μονάχου. Ιστοσελίδα: www.ntheodorou.gr