Κυριακή, 02 Οκτωβρίου 2022 19:15

Οι συναστρίες

Γράφτηκε από τον

Του Γιάννη Α. Μπίρη

Η μεγαλύτερη και πλέον καταστροφική πανδημία που έχει καταγραφεί στην παγκόσμια ιστορία είναι αυτή της πανώλης ή του Μαύρου Θανάτου (1348 – 1353).

Οι ανθρώπινες απώλειες λόγω της πανδημίας τότε, στην Ευρώπη, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, υπολογίζονται σε είκοσι πέντε εκατομμύρια νεκρούς. Ειδικότερα για την Ευρώπη, τότε χάθηκε το ένα τρίτο του πληθυσμού της.

Η επιδημία της πανώλης ξεκίνησε από τη Μαύρη Θάλασσα τον Οκτώβριο του 1347. Τότε ένας μικρός γενουατικός εμπορικός στόλος ξεκίνησε από την Κριμαία και όταν αυτός έφτασε στη Μεσσήνη της Σικελίας τα πλοία ήταν γεμάτα με ετοιμοθάνατους και νεκρούς. Η ανυπαρξία συνθηκών υγιεινής, οι δεισιδαιμονικές προλήψεις και οι έλλειψη ιατρικών γνώσεων της εποχής επέτρεψαν την άμεση διασπορά της νόσου στην Ιταλία, τη Γαλλία, τις κάτω Χώρες και τη νότια Αγγλία αλλά και τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και την ελληνική χερσόνησο.  

Tο 1348 ο βασιλιάς Φίλιππος ΣΤ΄ (Philippe VI de Valois) ζήτησε από τους ειδικούς του πανεπιστημίου του Παρισιού να του αναφέρουν τα αίτια πανδημίας της πανώλης, τού «Μαύρου Θανάτου». Σύμφωνα με το έγγραφο που του απέστειλαν, η πανδημία οφειλόταν στη «σήψη του αέρα» (putréfaction de l'air) αλλά και στη διαμόρφωση των ουρανών που εμφανίστηκε στις 20 Μαρτίου 1345, μία ώρα μετά το μεσημέρι, σε «μια τριπλή σύνοδο (συναστρία)» του Κρόνου, του Δία και του Άρη στον 40ο βαθμό του Υδροχόου. Αυτή η ανάδειξη μιας αστρολογικής αιτίας μπορούσε να σταθεί στην τότε ισχύουσα ιατρική αιτιολογία αν και η ιατρική κοινότητα δεν την αποδεχόταν. Τότε ο γιατρός Johann von Sachsen έγραψε στο  Compendium de epydemia: 

«...Ο Θεός και ο ουρανός δεν είναι από μόνοι τους η αιτία της επιδημίας...»

Αφού οι γιατροί της εποχής δεν μπορούσαν να αποδεχθούν ολοκληρωτικά την αστρολογική αιτία της πανδημίας, προχώρησαν σε αντιμετώπιση των αποτελεσμάτων της. Στο Consilium ad pestilentiam  , ο Giovanni Santasofia γράφει:

« ...αυτή η τόσο εκπληκτική και τόσο φρικτή επιδημία,  προέρχεται από ανώτερες αιτίες που κυβερνούν και διέπουν το σώμα μας και τις επιρροές τους δεν μπορούμε να αποτρέψουμε…»

Ωστόσο, αυτή η παρατήρηση σχετικά με την αδυναμία αντιμετώπισης των αστρικών επιρροών δεν σημαίνει και παραίτηση από τη μάχη ενάντια στο ίδιο το αποτέλεσμά τους, δηλαδή τη φθορά του αέρα και την ασθένεια που την ακολουθεί. 

Μετά από τόσους αιώνες και την πραγματικά τεράστια πρόοδο της επιστήμης, ερχόμαστε σήμερα κι ενώ οι επιπτώσεις της πανδημίας του SARS-CoV-2 είναι ακόμα δίπλα μας, να αμφισβητούμε την επιστημονική εξέλιξη και τα επιτεύγματα της έρευνας με αναρτήσεις αμφισβήτησης της προστασίας των εμβολίων τη βαρύτητα της νόσησης από τον κορωνοϊό σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους. Και μάλιστα από «πολιτικά υπεύθυνα» ιατρικά χείλη που πριν λίγο καιρό είχαν τις τύχες της δημόσιας υγείας στα χέρια τους.

Ευτυχώς δεν ξανακούσαμε για συναστρίες του Κρόνου, του Δία και του Άρη στον 40ο βαθμό του Υδροχόου…