Η λεγόμενη «απλή» αναλογική αποτελεί τον παράδεισο των μικρών κομμάτων. Πράγματι, με ένα ολοσχερώς αναλογικό σύστημα, ένα πολύ μικρό πολιτικό σχήμα -χαρακτήρα βέβαια όχι αντισυστημικού, όπως είναι το ΚΚΕ- μπορεί να καθορίσει τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις: Αυτό, είτε προσδιορίζοντας τον ιδεολογικό προσανατολισμό του κυβερνητικού σχήματος, συχνά χωρίς συμμετοχή του πρώτου κόμματος (υπήρξαν παλαιότερα πολλές συγκυβερνήσεις Σοσιαλδημοκρατών-Φιλελευθέρων, δηλαδή δευτεροτρίτων, στη Γερμανία, όπως άλλωστε και στη μεταπολεμική Ελλάδα τα χρόνια του Πλαστήρα…) Είτε ακόμη και δίνοντας αυτό από τους κόλπους του τον πρωθυπουργό της χώρας (πχ κυβέρνηση Σπαντολίνι στην Ιταλία…). Τέλος η ίδια λαϊκή ετυμηγορία και η ίδια βουλή ενδέχεται, μετά από αλλαγή στάσης του μικρού κυβερνητικού εταίρου, διαδοχικά να δώσουν κυβερνήσεις τελείως αντίθετων πολιτικών προταγμάτων (πχ κυβερνήσεις στη Γαλλία Αντουάν Πιναί και Πιέρ Μαντές-Φρανς ή κυβερνήσεις Σμιτ και Κολ στη Γερμανία…). Κοκ…
Το εκλογικό σύστημα, ωστόσο, επιδρά ακόμη περισσότερο στην πολιτική ζωή (πέραν του να καθορίζει τον αριθμό των βουλευτών, άρα και την πολιτική βαρύτητα, κάθε κόμματος).
Ο μέγας Γάλλος πολιτικός επιστήμονας Μωρίς Ντυβερζέ έλεγε πως ένα εκλογικό σύστημα, πριν καθορίσει την κατανομή των εδρών, καθορίζει τη διασπορά -ή τη μη διασπορά- των ψήφων…
Αυτή λοιπόν η αναμφίλεκτη διαπίστωση καθιστά σήμερα σενάριο τρόμου για όλα τα ελληνικά κόμματα, πλην ΝΔ και ΚΚΕ, το ενδεχόμενο επανάληψης των εκλογών με ένα σύστημα εμπεριέχον ισχυρό πλειοψηφικό στοιχείο:
Βαρουφάκης και Βελόπουλος στη νέα αναμέτρηση πιθανότατα θα έμεναν εκτός Βουλής. Ο Ανδρουλάκης, από την πλευρά του, θα μπορούσε να δει σε τέτοιο βαθμό μειούμενα τα εκλογικά ποσοστά του, ώστε η επιβίωσή του στην κομματική ηγεσία να μην είναι πλέον δεδομένη… Ενώ βέβαια και ο Τσίπρας θα έβλεπε παραπεμπόμενη σε ένα απώτερο και αμφίβολο μέλλον τη φιλοδοξία του για επάνοδο στο πρωθυπουργικό αξίωμα.
Όλοι αυτοί, λοιπόν, δεν θα αντιδρούσαν σε μια εξέλιξη καταστροφική για τα συμφέροντά τους;
Ας υποθέσουμε πως η κάλπη δίνει τα εξής -απολύτως συμβατά προς τις εκτιμήσεις των δημοσκόπων- αποτελέσματα: ΝΔ, 35,5%, 120 έδρες, ΣΥΡΙΖΑ 29,5% 100 έδρες, ΠΑΣΟΚ 10,5% 34 έδρες, ΚΚΕ 6,8% 22 έδρες και Βαρουφάκης-Βελόπουλος, από 3,8% και από 12 βουλευτές έκαστος. Σε τι κυβερνητικό σχήμα θα μπορούσαμε να φτάσουμε;
Θεωρητικώς βέβαια θα ήταν δυνατόν, ίσως και λογικό -για να μην επαναληφθούν οι εκλογές, αλλά και για να παραχθεί κυβερνητικό σχήμα ευρύτερης πολιτικής νομιμοποίησης- να οδηγηθούμε σε συγκυβέρνηση Μητσοτάκη-Ανδρουλάκη. Η αμοιβαία απέχθεια ωστόσο των δύο πολιτικών και η δηλωμένη βούληση του δεύτερου να στείλει φυλακή τον πρώτο λόγω των υποκλοπών, καθιστά εξαιρετικά απίθανο αυτό το πολιτικά λογικό σενάριο. Οπότε;
Μια συγκυβέρνηση Τσίπρα-Ανδρουλάκη-Βαρουφάκη -την οποία σήμερα ασφαλώς πολλοί εξορκίζουν, αύριο όμως θα είναι μια άλλη μέρα, αφού όπως έλεγε ο Μιττεράν προ των εκλογών και μετά τις εκλογές μεσολαβεί κάτι που αλλάζει τα πάντα, δηλαδή οι εκλογές- θα συνάθροιζε, στο υποθετικό αλλά όχι απίθανο σενάριο που προαναφέραμε, 146 θετικές ψήφους, όσοι δηλαδή οι βουλευτές των τριών κομματικών συνιστωσών της, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΜΕΡΑ25. Καταψηφιζόμενη δε από ΝΔ και ΚΚΕ, εναντίον της θα είχε μόνο 142. Με τους 12 του Βελόπουλου να κάνουν αποχή προς χάριν της κομματικής επιβίωσης, κατά το Σύνταγμα, άρθρο 84&6, η κυβέρνηση αυτή θα έπαιρνε ψήφο εμπιστοσύνης! (Θυμίζω τη δήλωση Βελόπουλου στην τηλεμαχία για ανάγκη σύγκλισης των δύο τριπτύχων «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» και «ψωμί-παιδεία-ελευθερία». Ο δε εκ μεταγραφής συριζαίος Ζουράρις -ο οποίος ανήκει σε μια από τις δύο κατηγορίες από τις οποίες, κατά τον λαό «μαθαίνεις την αλήθεια»- δήλωσε: «Και με τον Βελόπουλο και με τον σατανά θα συμπράξουμε για να φύγει ο Μητσοτάκης»…).
Δεν εννοώ, ασφαλώς, πως πρόκειται για πιθανή εξέλιξη, που είναι εύκολο να επιτευχθεί. Ωστόσο, οι πολιτικοί σχηματισμοί, χάριν του συμφέροντός τους πολλά είναι ικανοί να κάνουν. Στο παρελθόν έχουμε δει τόσο την κυβέρνηση Τζανετάκη όσο και αυτή Τσίπρα-Καμμένου. Δικαιολογίες πάντα βρίσκονται…