Η κοινότητα των Ρομά στον Δήμο Καλαμάτας, όπως και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας, αντιμετωπίζει προκλήσεις που σχετίζονται με την κοινωνική ένταξη, την εκπαίδευση, την απασχόληση και – σε ορισμένες περιπτώσεις – την παραβατικότητα. Η διαχείριση του ζητήματος απαιτεί μια ισορροπημένη πολιτική, που να συνδυάζει την καταπολέμηση της εγκληματικότητας με την προώθηση της κοινωνικής ένταξης. Όλα αυτά τα χρόνια, γίνονται συζητήσεις επί συζητήσεων, οι κάτοικοι εκφράζουν ξανά και ξανά την αγανάκτησή τους, αλλά οι λύσεις που δίνονται κάθε φορά είναι παροδικές, με αποτέλεσμα τα προβλήματα τελικά να πολλαπλασιάζονται.
1. Αντιμετώπιση της Παραβατικότητας

          Ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους κατοίκους του Δήμου Καλαμάτας, κυρίως στα χωριά μας, είναι η παραβατική συμπεριφορά συγκεκριμένων ομάδων Ρομά. Ειδικά όταν υπάρχει εμπλοκή σε ναρκωτικά, κλοπές ή λαθρεμπόριο, απαιτούνται αυστηρότερα μέτρα πρόληψης και καταστολής.

Αστυνομικές & Δικαστικές Παρεμβάσεις

* Ενίσχυση των αστυνομικών ελέγχων σε περιοχές όπου παρατηρείται υψηλή παραβατικότητα.

* Διαρκής παρακολούθηση εγκληματικών κυκλωμάτων και εξάρθρωσή τους μέσω στοχευμένων ερευνών.

* Κατάσχεση παράνομων περιουσιακών στοιχείων, ώστε το έγκλημα να μην θεωρείται "επικερδές".

* Αυστηρότερη επιβολή του νόμου σε περιπτώσεις σοβαρών αδικημάτων.

Πρόληψη & Κοινωνική Παρέμβαση

* Προγράμματα απεξάρτησης για χρήστες ουσιών και δράσεις πρόληψης για νέους.

* Υποστήριξη ανηλίκων που εμπλέκονται σε μικροπαραβατικότητα, με στόχο την αποτροπή της περαιτέρω εμπλοκής τους.

* Κοινές δράσεις αστυνομίας – τοπικής αυτοδιοίκησης – Ρομά για την ενίσχυση της κοινωνικής ειρήνης.

2. Εκπαίδευση & Νέες Γενιές

        Η εκπαίδευση αποτελεί το κλειδί για τη μακροπρόθεσμη ενσωμάτωση των Ρομά και τη μείωση της παραβατικότητας. Ο Δήμος Καλαμάτας μπορεί να υιοθετήσει πολιτικές που έχουν αποδώσει σε άλλες χώρες, όπως η Ισπανία και η Φινλανδία.

Βασικά Μέτρα

* Ενίσχυση της υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης με παρακολούθηση της παρουσίας των παιδιών Ρομά.

* Αποφυγή “γκετοποίησης” σχολείων. Συμπεριληπτικά σχολεία θα οδηγήσουν σε συμπεριληπτική κοινωνία με αποδοχή της διαφορετικότητας και ομαλή συμβίωση.

* Διαμεσολαβητές Ρομά στα σχολεία, για να βοηθούν στη σχέση οικογένειας – εκπαιδευτικών.

* Προγράμματα ενισχυτικής διδασκαλίας για την αντιμετώπιση του αναλφαβητισμού.

* Υποτροφίες και κίνητρα για συνέχιση της εκπαίδευσης πέρα από το Δημοτικό.
Αν τα παιδιά Ρομά παραμένουν στο σχολείο και αποκτούν βασικές δεξιότητες, οι πιθανότητες να εμπλακούν στην εγκληματικότητα μειώνονται δραστικά.

3. Εργασία & Οικονομική Ένταξη

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι η ανεργία των Ρομά, που συχνά οδηγεί στην παραοικονομία και την παραβατικότητα. Ο Δήμος Καλαμάτας μπορεί να υιοθετήσει μέτρα που έχουν εφαρμοστεί επιτυχώς αλλού.

Προτάσεις

* Επαγγελματική κατάρτιση σε τομείς όπως οικοδομικές εργασίες, γεωργία, καθαρισμός, ανακύκλωση.

* Κίνητρα για πρόσληψη Ρομά από τοπικές επιχειρήσεις.

* Υποστήριξη μικροεπιχειρήσεων των Ρομά, ώστε να λειτουργούν νόμιμα.

* Ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών Ρομά, καθώς αυτό μειώνει τη φτώχεια και τον αποκλεισμό.

4. Στέγαση & Διαβίωση

            Η κατάσταση των καταυλισμών Ρομά συχνά συμβάλλει στη γκετοποίηση και την απομόνωση. Ο Δήμος Καλαμάτας θα μπορούσε να εφαρμόσει προγράμματα στέγασης που έχουν πετύχει αλλού.

Προτάσεις

* Μετακίνηση των Ρομά από παραγκουπόλεις σε οργανωμένους οικισμούς με καλύτερες συνθήκες.
* Πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας, ώστε οι Ρομά να ενσωματωθούν σε διάφορες περιοχές, αποφεύγοντας τη συγκέντρωσή τους σε γκέτο.
* Υποδομές σε βασικές ανάγκες (ηλεκτρισμός, ύδρευση, αποχέτευση) για αξιοπρεπή διαβίωση

5. Καταπολέμηση των Διακρίσεων & Κοινωνική Ένταξη

Η ενσωμάτωση των Ρομά δεν μπορεί να γίνει χωρίς αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ της τοπικής κοινωνίας και της κοινότητας των Ρομά.

Βασικά Μέτρα

* Εκστρατείες ενημέρωσης για τη μείωση των στερεοτύπων.
* Προώθηση του διαλόγου μεταξύ τοπικής κοινωνίας και Ρομά, με συμμετοχή τους σε δημοτικά συμβούλια.
* Αντιμετώπιση της αστυνομικής αυθαιρεσίας, ώστε να αποφεύγονται εντάσεις

Συμπέρασμα

Η διαχείριση των ζητημάτων που σχετίζονται με τους Ρομά στον Δήμο Καλαμάτας απαιτεί συνδυασμό κοινωνικών πολιτικών και εφαρμογής του νόμου.

* Για να μειωθεί η παραβατικότητα, πρέπει να διαλυθούν τα εγκληματικά κυκλώματα και να υπάρξει πρόληψη.

* Για να πετύχει η εκπαίδευση, χρειάζονται κίνητρα και στήριξη των παιδιών Ρομά.

* Για να ενταχθούν οικονομικά, πρέπει να έχουν πρόσβαση σε νόμιμες ευκαιρίες εργασίας.

* Για να βελτιωθεί η στέγαση, χρειάζονται βιώσιμες λύσεις έξω από γκέτο.

* Για να υπάρξει ειρηνική συνύπαρξη, απαιτείται διάλογος και εμπιστοσύνη.

 Η εμπειρία άλλων χωρών δείχνει ότι μόνο μια ολοκληρωμένη στρατηγική μπορεί να φέρει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Ο Δήμος Καλαμάτας έχει την ευκαιρία να εφαρμόσει καινοτόμες λύσεις και να γίνει πρότυπο για την Ελλάδα.