Τρίτη, 25 Μαρτίου 2025 20:59

Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της ασφάλειας: Από την Καλαμάτα του 1821 στην Ευρώπη του σήμερα

Γράφτηκε από την

Επαναπροσδιορίζοντας την έννοια της ασφάλειας: Από την Καλαμάτα του 1821 στην Ευρώπη του σήμερα

Του Γιώργου Καραμπάτου, Εκτελεστικού Διευθυντή «Δρόμοι της Ελιάς», πρώην Προέδρου Επιμελητηρίου Μεσσηνίας

Καθώς μεταβαίνουμε από τους εορτασμούς της 23ης Μαρτίου στην Καλαμάτα -της πρώτης πόλης που απελευθερώθηκε το 1821 από τους Τούρκους, προς τον πανελλήνιο εορτασμό της 25ης Μαρτίου, αξίζει να αναλογιστούμε το βαθύτερο νόημα της ελευθερίας που κέρδισαν οι πρόγονοί μας. Εκείνοι δεν πολέμησαν απλώς για να αλλάξουν δυνάστη, αλλά οραματίστηκαν μια κοινωνία ελευθερίας και δικαιοσύνης. Διακόσια τέσσερα χρόνια μετά, οφείλουμε να επανεξετάσουμε τι σημαίνει πραγματική ασφάλεια στο σύγχρονο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πλαίσιο.
Δεν τελειώνει ποτέ αυτή η επιθετική πομπή των πολεμοκάπηλων που καταλαμβάνει όλα τα ερτζιανά και όλες τις οθόνες, στο όνομα μιας υποτιθέμενης «ευρωπαϊκής ασφάλειας». Η στρατιωτικοποίηση της Ευρώπης προωθείται ως μονόδρομος, ενώ στην πραγματικότητα αποτελεί επιλογή συγκεκριμένων οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων.
Από τα ραντάρ της δημόσιας συζήτησης εξαφανίζονται οι κρίσιμες προκλήσεις της εποχής μας, η κλιματική κρίση με τα ακραία καιρικά φαινόμενα (πυρκαγιές, πλημύρες), το λιώσιμο των πάγων στην Ανταρκτική, το "Ρολόι της Αποκάλυψης" που βρίσκεται μόλις 90 δευτερόλεπτα πριν τα μεσάνυχτα λόγω της αυξημένης πυρηνικής απειλής, οι γενοκτονίες και η ωκεάνια κρίση με τα 171 τρισεκατομμύρια μικροπλαστικών που βρίσκονται πλέον παντού -- από τους ωκεανούς μέχρι το ανθρώπινο αίμα και το μητρικό γάλα.
Το Αληθινό Κόστος του Μιλιταρισμού
Ο αγώνας για τις ζωές των ανθρώπων και τη σωτηρία του πλανήτη χρειάζεται απεγνωσμένα τα τεράστια ποσά που επενδύονται στον μιλιταρισμό,
• Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι χρειάζονται 2,5 τρισεκατομμύρια ευρώ για την οικοδόμηση ενός παγκόσμιου συστήματος καινοτόμων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας -- ακριβώς όσο είναι η συνολική αξία των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών.
• Οι δαπάνες για εξοπλισμούς στην ΕΕ ανέρχονται σε 300 δισεκατομμύρια ευρώ, όσα θα χρειαζόταν για να στραφεί η ήπειρος προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υποστηρίζοντας παράλληλα όλους τους συμπολίτες μας σε αυτή τη μετάβαση.
• Τα 800 δισεκατομμύρια που προορίζονται για στρατιωτικές δαπάνες στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια ισοδυναμούν με 63 φορές την ευρωπαϊκή επένδυση στην έρευνα -- έναν τομέα που θα μπορούσε να προσφέρει βιώσιμες λύσεις στις πραγματικές προκλήσεις.
Η κατανομή των πόρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι εντελώς ασυμβίβαστη με την «οικονομία πολέμου». Ο πόλεμος, εκτός από ανθρώπινες απώλειες, προκαλεί επίσης μακροχρόνια περιβαλλοντική καταστροφή και δηλητηρίαση εδαφών και θαλασσών για αιώνες.
Κοινωνική Ανασφάλεια στην Καρδιά της Ευρώπης
Η μιλιταριστική τρέλα σημαίνει και κοινωνική ανασφάλεια. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα αναγκάζουν τα κράτη μέλη να βρουν 650 δισεκατομμύρια ευρώ για στρατιωτικές δαπάνες, συμπιέζοντας τα κοινωνικά δικαιώματα και τους μισθούς, στα οποία προστίθενται 150 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Την ίδια στιγμή, η ΕΕ αδυνατεί να βρει πόρους για,
• Την αντιμετώπιση της υποχρηματοδότησης της δημόσιας εκπαίδευσης και υγείας
• Την αντιμετώπιση του οξύτατου δημογραφικού προβλήματος που απειλεί το μέλλον της ηπείρου
• Την αναζωογόνηση των αγροτικών περιοχών και των χωριών που ερημώνουν
• Τη δημιουργία αποτελεσματικού πανευρωπαϊκού μηχανισμού προστασίας από ακραία καιρικά φαινόμενα
• Τη διασφάλιση της επάρκειας και ασφάλειας τροφίμων για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες
Το γεγονός ότι η ΕΕ πολλαπλασιάζει κονδύλια για τον μιλιταρισμό και είναι ανίκανη να χρηματοδοτήσει την κοινωνική και περιβαλλοντική ανάπτυξη λέει τα πάντα για τη φύση της.
Ο Πολιτισμός, tο ακαταμάχητο όπλο της Ευρώπης και της Ελλάδας
Αντί να επενδύουμε σε όπλα με ημερομηνία λήξης, που πρέπει να αντικατασταθούν με πιο φονικά και πιο ακριβά, η Ευρώπη και ειδικά η Ελλάδα διαθέτουν ένα πραγματικά ακαταμάχητο και διαχρονικό όπλο, την ιστορία και τον πολιτισμό τους.
Αν η Ευρώπη επένδυε έστω το ένα δέκατο των στρατιωτικών της δαπανών στην προστασία και διάδοση του πολιτισμού της, θα γινόταν πραγματικά αήττητη -- γιατί ένας πολιτισμός που εμπνέει είναι πολύ πιο δυνατός από οποιοδήποτε όπλο.
Η Ευρώπη έχει επείγουσα ανάγκη από επενδύσεις στην επάρκεια τροφίμων, όχι από πολεμικές μηχανές που ρυπαίνουν τα εδάφη, τα ύδατα και την ατμόσφαιρα, μολύνοντας τα ίδια τα τρόφιμα που έχουμε ανάγκη. Κάθε πόλεμος, εκτός από την άμεση καταστροφή, υπονομεύει τη δυνατότητά μας να θρέψουμε τους εαυτούς μας μακροπρόθεσμα.
Η ειρήνη είναι η αληθινή επανάσταση του σήμερα.
Στις 23 Μαρτίου, τιμήσαμε την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης από την Καλαμάτα. Οι πρόγονοί μας δεν αγωνίστηκαν μόνο για εθνική ανεξαρτησία, αλλά για μια κοινωνία ελευθερίας, δικαιοσύνης και δημοκρατίας. Τα συνθήματα της Γαλλικής Επανάστασης του 1789 (Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα) που ενέπνευσαν τους αγωνιστές του 1821 αντηχούν ακόμα σήμερα. Ο Παπαφλέσσας, ο Κολοκοτρώνης, ο Νικηταράς και τόσοι άλλοι αγωνίστηκαν για να χτίσουν ένα μέλλον με προοπτική και ειρήνη, όχι για να γίνουμε μέρος ενός νέου μιλιταριστικού συστήματος.
Όπως τότε, έτσι και σήμερα, η πραγματική επανάσταση είναι ο αγώνας για μια Ευρώπη ειρήνης, αλληλεγγύης και κοινωνικής δικαιοσύνης.