Το Ταζ Μαχάλ, μια ονομασία που σημαίνει το « Στέμμα του Παλατιού », είναι ένα μαρμάρινο μαυσωλείο στην Ινδία, στη δεξιά όχθη του ποταμού Γιαμούνα, στην Άγκρα. Το 1983, το Ταζ Μαχάλ χαρακτηρίστηκε ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO ως «το κόσμημα της ισλαμικής τέχνης στην Ινδία και ένα από τα παγκοσμίως θαυμαζόμενα αριστουργήματα της παγκόσμιας κληρονομιάς». Θεωρείται σύμβολο της ινδικής ιστορίας, ένα από τα καλύτερα παραδείγματα αρχιτεκτονικής των Μουγκάλ. Είναι σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο που το επισκέπτονται περισσότεροι από πέντε εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Το 2007, μπήκε στα «επτά νέα Θαύματα του Κόσμου» . Φυσικά το μνημείο μαζί με τους γύρω χώρους και τις λοιπές κατασκευές αποτελούν Μνημείο Εθνικής Σημασίας που ανήκει και διαχειρίζεται από την Ινδική Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Μια αιώνια ιστορία αγάπης και αφοσίωσης γράφτηκε στο πρώτο τρίτο του 17ου αιώνα, στο βασίλειο των Μουγκάλ, στην περιοχή της βόρειας Ινδίας. Το μαυσωλείο ανήγειρε ο πέμπτος αυτοκράτορας των Μουγκάλ, ο Σαχ Τζαχάν (σάχης) για να τιμήσει την σύζυγό του Μουμτάζ Μαχάλ που πέθανε στις 17 Ιουνίου 1631 κατά τη διάρκεια του τοκετού του δέκατου τέταρτου παιδιού τους. Ο αυτοκράτορας Σαχ Τζαχάν, γνωστός επίσης και ως Σαχ Τζαχάν ο Μεγαλοπρεπής, είχε γεννηθεί στις 5 Ιανουαρίου 1592, βασίλευσε στους Μουγκάλ από το 1628 μέχρι το 1658 και μετά τον θάνατό του, στις 22 Ιανουαρίου 1666, τάφηκε και αυτός στο μεγαλοπρεπές μνημείο του. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του ο πέμπτος Μουγκάλ αυτοκράτορας, απογείωσε τα ινδομογγολικά αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά επιτεύγματα της δυναστείας.
Χρειάστηκαν δέκα επτά χρόνια για την κατασκευή του μαυσωλείου της Ταζ Μαχάλ και ακόμη πέντε χρόνια για την τελειοποίηση του μνημείου, που από τότε έγινε σύμβολο της αιώνιας αγάπης. Το μαυσωλείο αποτελεί το κεντρικό στοιχείο σε ένα κτηριακό συγκρότημα σαράντα δύο στρεμμάτων. Αυτό περιλαμβάνει ένα τζαμί και έναν ξενώνα, και βρίσκεται μέσα σε κήπους. Το κτηριακό συγκρότημα περιβάλλεται από τις τρεις πλευρές του από τοίχο με οδοντωτές δοκούς.
Η κατασκευή του μεγαλειώδους μνημείου ξεκίνησε αμέσως μετά τον θάνατο της Μουμτάζ Μαχάλ το 1631. Η κατασκευή του μαυσωλείου ολοκληρώθηκε το 1648, αλλά για την κατασκευή των υπόλοιπων στοιχείων του συγκροτήματος χρειάστηκαν ακόμα, άλλα πέντε χρόνια. Περίπου δώδεκα χρόνια μετά τον θάνατο της Μουμτάζ Μαχάλ, στις 6 Φεβρουαρίου 1643, έγινε στο μαυσωλείο η πρώτη τελετή προς τιμήν της, με την παρουσία του αυτοκράτορα Σαχ Τζαχάν. Το συγκρότημα Ταζ Μαχάλ πιστεύεται ότι ολοκληρώθηκε στο σύνολό του περίπου δέκα χρόνια αργότερα, το 1653, με κόστος που αγγίζει το σημερινό ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Η ανέγερση του μνημείου, έγινε με σχέδια ομάδας αρχιτεκτόνων της ευρύτερης περιοχής που σήμερα ανήκει στην Ινδία, το Πακιστάν και άλλα γειτονικά μέρη. Για την ολοκλήρωσή του υπολογίζεται ότι απασχολήθηκαν περίπου είκοσι χιλιάδες εργάτες που από το 1631 εργάζονταν καθημερινά μέχρι την ολοκλήρωσή του το 1653.
Τη δυναστεία των Μουγκάλ αποτελούσαν μέλη του αυτοκρατορικού Οίκου του Μπαμπούρ, που κυβερνούσαν την αυτοκρατορία των Μουγκάλ έως το 1857. Οι Μουγκάλ είναι ένας κλάδος της δυναστείας των Τιμουριδών με προσθήκη μελών από τους Μπορτζιγκίν, δηλαδή της φυλής που κυβερνούσε την Αυτοκρατορία των Μογγόλων καθώς και των διαδόχων της. Ο όρος "Μουγκάλ" είναι παράγωγο του όρου "Μογγόλοι" στην Αραβική και Περσική γλώσσα και τονίζει τη μογγολική καταγωγή της δυναστείας. Ο ιδρυτής της δυναστείας Μπαμπούρ, είχε γεννηθεί το 1483 και από την πλευρά του πατέρα του ήταν απόγονος του Ασιάτη κατακτητή Τιμούρ (1336-1405) ενώ από την πλευρά της μητέρας του ήταν απόγονος του Μογγόλου αυτοκράτορα Τζένγκις Χαν που είχε πεθάνει το 1227. Οι πρόγονοι του Μπαμπούρ είχαν και άλλες συγγενικές σχέσεις με τους Μογγόλους Τζενγκισίδες μέσω γάμων κοινών προγόνων. Πολλοί από τους αυτοκράτορες Μουγκάλ είχαν Ινδική (Ράτζπουτ) καταγωγή αλλά και κάποιοι είχαν και Περσική καταγωγή αφού προέρχονταν από επιγαμίες, καθώς κάποιοι Μουγκάλ αυτοκράτορες είχα γεννήθηκαν από Ράτζπουτ και Περσίδες πριγκίπισσες. Ο εκάστοτε αυτοκράτορας ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος της αυτοκρατορίας στην Ινδική χερσόνησο, επικεφαλής της κυβέρνησης και του στρατού. Ο αυτοκράτορας των Μουγκάλ Σαχ Τζαχάν, εμπνευστής και ιδρυτής του μνημείου της Ταζ Μαχάλ, ήταν κατά τα τρία τέταρτα Ινδικής καταγωγής (Ράτζπουτ).
Η Μουμτάζ Μαχάλ, όνομα που σημαίνει «η εκλεκτή του παλατιού», είχε γεννηθεί στις 27 Απριλίου του 1593 και καταγόταν από επιφανή περσική οικογένεια. Ήταν ιδιαίτερα μορφωμένη και καλλιεργημένη. Γνώριζε άριστα την αραβική και την περσική γλώσσα και έγραφε ποίηση. Παρά τις πολλές εγκυμοσύνες, η Μουμτάζ Μαχάλ ταξίδευε πάντοτε συνοδεύοντας τον σύζυγό της σε όλη την αυτοκρατορία, ενώ τον ακολουθούσε και σε όλες τις στρατιωτικές εκστρατείες του. Κατά την διάρκεια του γάμου τους απέκτησαν δεκατέσσερα παιδιά, επτά εκ των οποίων πέθαναν κατά τον τοκετό ή σε πολύ μικρή ηλικία.
Τον Σεπτέμβριο του 1657, ο Σαχ Τζαχάν αρρώστησε και διόρισε τον μεγαλύτερο γιο του, Ντάρα Σικόχ, ως διάδοχό του. Ακολούθησε πόλεμος διαδοχής των Μουγκάλ (1658–1659) μεταξύ των τριών γιων του. Ο Σαχ Τζαχάν φυλακίστηκε στο Φρούριο Άγκρα από τον Ιούλιο του 1658 μέχρι τον θάνατό του το 1666 και τάφηκε δίπλα στη σύζυγό του στο Ταζ Μαχάλ, που έγινε έτσι το σύμβολο αιώνιας αγάπης.