«Φίλε έφυγε ένας αληθινός παικταράς».
«Ναι, αλλά κάπνιζε πολύ, έκανε καταχρήσεις, έβλαψε την καρδιά του».
«Δεν με ενδιαφέρουν αυτά, δηλαδή τα ανθρώπινα κουσούρια του. Εμένα θα μου μείνει στη μνήμη για τις χορευτικές του φιγούρες και τις ανεπανάληπτες επινοήσεις του. Ηταν ένας από τους καλλιτέχνες που με μάγεψαν με το ταλέντο τους».
Χειμαρρώδης ο λόγος του φίλου μου. Και όταν τόλμησα να τοποθετήσω τον Κρόιφ πλάι στον Τζορτζ Μπεστ, ήταν αρνητικός και με επιχειρήματα. Παραθέτω τον διάλογο:
«Δεν μπορεί να γίνει σύγκριση. Ο ένας έδωσε πάρα πολλά και ο άλλος ελάχιστα».
«Ναι, γιατί ο Μπεστ δεν αγαπούσε το ποδόσφαιρο περισσότερο από το αλκοόλ και τις ωραίες γυναίκες».
Τα δικά του ο φίλος:
«Να μην ξεχνάς ότι ο Κρόιφ αρνήθηκε να ταξιδέψει στην Αργεντινή το 1978 λόγω της δικτατορίας του Βιντέλα».
«Είχε ακουστεί ότι ζήτησε έξτρα χρήματα και δεν του τα έδωσε η Ομοσπονδία».
«Σαχλαμάρες. Ψέματα ήταν επειδή εκείνη την εποχή έβραζε το ποδοσφαιρικό πάθος στην Αργεντινή, αφήνοντας τα πολιτικά στην άκρη».
Η ουσία είναι ότι ο Κρόιφ μπήκε στο πάνθεο των βιρτουόζων της μπάλας, των ποδοσφαιριστών που με το ταλέντο τους μάγεψαν το κοινό και στερέωσαν για τα καλά την αξία του αθλήματος. Κάποιες στατιστικές και γνώμες ειδικών θεωρούν τον σπουδαίο Ολλανδό ‘πολυπαίκτη’ ισάξιο των Πελέ - Μαραντόνα σε παγκόσμια κλίμακα. Ισως έχουν δίκιο, ίσως άδικο. Σίγουρα, ο Κρόιφ υπήρξε ο σπουδαιότερος μαέστρος όλων των εποχών στην Ευρώπη. Μια Ευρώπη που έχει αναδείξει αρκετές προσωπικότητες, αλλά όχι της άψογης τεχνικής, της ταχύτητας της ομαδικότητας και της αποτελεσματικότητας του Κρόιφ. Αναφέρω χαρακτηριστικά τους Μισέλ Πλατινί, Φέρεντς Πούσκας, Ζινεντίν Ζιντάν, Τζορτζ Μπεστ, Λεβ Γιασίν, Ντίνο Τζοφ και Ούβε Ζέελερ (δηλαδή παρατηρώντας τον μεταπολεμικό ποδοσφαιρικό ‘χάρτη’ και αδικώντας τον μέγιστο Τζουζέπε Μεάτσα).
Φυσικά, η κρίση είναι εντελώς υποκειμενική!
Ο Γιόχαν Κρόιφ, υπήρξε ο ήρωας της δεκαετίας του 1970 και ο σολίστ μιας ομάδας που έδωσε στον πλανήτη το μοντέλο του ‘ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου’. Βέβαια, υπήρξε ο καλύτερος μαθητής του σπουδαιότερου δάσκαλου, έτσι για να μην ξεχνάμε τον προπονητή (και δημιουργό) του Αγιαξ Ρίνους Μίχελς. Πρόκειται για τον πλέον επιτυχημένο τεχνικό της γενιάς του και στήριξε τις ιδέες του στο ‘λαχείο’ που είχε στα χέρια του. Τον Γιόχαν Κρόιφ.