Η ανακοίνωση του ελληνικού σχεδίου για την αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης ξεκαθαρίζει το τοπίο σε σχέση με τις αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας τα επόμενα χρόνια. Η απόφαση της κυβέρνησης είναι να δοθεί βαρύτητα στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και στην ψηφιακή αναβάθμιση του ελληνικού κράτους. Οι δύο τομείς που έχουν επιλεγεί να ενισχυθούν είναι κρίσιμοι για τη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας στη νέα εποχή του παγκόσμιου οικονομικού γίγνεσθαι, γι’ αυτό και επί της αρχής κανένας δεν διαφωνεί.
Η ενέργεια ήταν και είναι ο κινητήριος μοχλός όλων των οικονομιών. Αν η Ελλάδα καταφέρει να αποκτήσει ενεργειακή ανεξαρτησία αξιοποιώντας τους διαθέσιμους πόρους της σε ήλιο και αέρα, με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, θα έχει κατακτήσει ένα στόχο τεραστίων διαστάσεων που θα καθορίσει την οικονομική της εξέλιξη για τα επόμενα πολλά χρόνια. Έχουμε αναφερθεί κι άλλη φορά στο πόσο σημαντικό είναι να αξιοποιήσει η χώρα τον αέρα, το νερό και τον ήλιο προκειμένου να παράγει την ενέργεια που χρειάζεται. Η μετάβαση σε μία νέα ενεργειακή εποχή δεν είναι εύκολη – και βεβαίως δεν γίνεται χωρίς κόστος, μιας και περιοχές όπως η Μεγαλόπολη και η Δυτική Μακεδονία θα υποστούν τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις. Η αξιοποίηση όμως των νέων τεχνολογιών είναι απαραίτητο στοιχείο για να μπορέσει μια χώρα να πορευτεί στο διεθνές οικονομικό στερέωμα.
Η κατανόηση από όλες τις πλευρές του πού βρισκόμαστε είναι απαραίτητο στοιχείο για να μπορέσουμε να κάνουμε το μεγάλο άλμα που απαιτείται. Η αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πηγών κάθε χώρας είναι εθνικός στόχος. Από τη στιγμή που μπορούμε να παράγουμε ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, είναι τουλάχιστον κοντόφθαλμο να θέτουμε εμπόδια με δήθεν ευαισθησίες για τις ανεμογεννήτριες αλλά κλείνοντας τα μάτια στο λιγνίτη και το πετρέλαιο.
Η ψηφιακή μετάβαση ιδιωτικού και δημόσιου τομέα είναι απαραίτητο στοιχείο για τη νέα εποχή της τεχνολογικής επανάστασης. Την περίοδο της πανδημίας όλοι οι πολίτες ανακάλυψαν ότι μπορούν να εξυπηρετηθούν γρηγορότερα με τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Από το εμπόριο μέχρι την εκπαίδευση κατάλαβαν όλοι ότι ο παλιός τρόπος λειτουργίας δεν θα επιστρέψει. Ο ανταγωνισμός στο εμπόριο έχει αλλάξει και έχει μεταφερθεί από το διπλανό κατάστημα στον χαοτικό κόσμο του διαδικτύου. Η τηλεκπαίδευση από το νηπιαγωγείο έως το πανεπιστήμιο έδειξε ότι περνάμε σε μία νέα εποχή μετάδοσης της γνώσης, η οποία σταδιακά θα υποκαταστήσει, αν όχι στο σύνολό της, τουλάχιστον μερικώς τη διά ζώσης διδασκαλία. Ειδικά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, οι σπουδές από απόσταση είναι βέβαιο πλέον ότι τα επόμενα χρόνια θα σημειώσουν εκρηκτική αύξηση. Η ψηφιακή μετάβαση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα αποτελεί στόχο επιβίωσης για οικονομίες οι οποίες λειτουργούν όπως η ελληνική. Η ανάπτυξη δικτύων 5G θα αλλάξει την καθημερινότητα όλων μας, από το πώς αγοράζουμε μέχρι το πώς οδηγούμε στον αυτοκινητόδρομο.
Οι αλλαγές αυτές έχουν ξεκινήσει – και το κρίσιμο είναι αν η Ελλάδα θα βρεθεί στο κύμα της πρωτοπορίας, προκειμένου να μη χάσει την ευκαιρία, όπως συνέβη στις προηγούμενες αλλαγές που συγκλόνισαν τον κόσμο. Το βασικό έλλειμμα στο σχέδιο της κυβέρνησης είναι η προώθηση της αποκέντρωσης, μέσω χρήσης των νέων τεχνολογιών.
Η ιρλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ένα σχέδιο που έχει στόχο να μετακινηθεί στην εργασία από απόσταση ένα 20% των 300.000 δημοσίων υπαλλήλων της Ιρλανδίας έως τα τέλη του έτους. Μεταξύ άλλων, σχεδιάζει να προσφέρει «οικονομικά κίνητρα», καθώς και επιτάχυνση της εγκατάστασης ευρυζωνικών συνδέσεων, ώστε να ενθαρρύνει τη μετεγκατάσταση πολιτών από μεγάλες σε μικρές πόλεις της υπαίθρου. Κάτι αντίστοιχο θα μπορούσε να γίνει και στη χώρα μας, η οποία επιπρόσθετα έχει και τις δυνατότητες να φιλοξενήσει «ψηφιακούς νομάδες» από πολλές περιοχές του κόσμου.
Η ψηφιακή μετάβαση μπορεί να αλλάξει την κατεύθυνση των ροών από την επαρχία στα μεγάλα αστικά κέντρα, και από τις περιφερειακές χώρες της Ευρώπης στις κεντρικές. Αυτό θα αποτελέσει μια τεράστια αλλαγή στον οικονομικό και κοινωνικό χάρτη για πολλές δεκαετίες.
Το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτεί ελάχιστα οδικά και σιδηροδρομικά έργα. Στο επίπεδο της ανάπτυξης υποδομών, η Μεσσηνία μένει εκτός του πλαισίου. Ο οδικός άξονας Πύργου - Τσακώνας είναι εκτός κάθε χρηματοδοτικού πλαισίου, εθνικού ή ευρωπαϊκού, και το ίδιο συμβαίνει και με το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου. Για το αεροδρόμιο της Καλαμάτας υπάρχει μόνο η ελπίδα της άμεσης παραχώρησης σε ιδιώτη. Με βάση αυτή την πραγματικότητα, η περιοχή δεν παίρνει κάτι εξειδικευμένο ως έργο από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, έχει όμως τη δυνατότητα να πάρει πολλά μέσα στο γενικότερο πλαίσιο. Οι τομείς της πράσινης ενέργειας αλλά και η ψηφιακή μετάβαση είναι κρίσιμα για τη στήριξη μονάδων στον πρωτογενή τομέα και τον τουρισμό. Τα πλεονεκτήματα που υπάρχουν, αν αξιοποιηθούν, ανοίγουν το δρόμο για την ολοκλήρωση στο προσεχές μέλλον και των υπόλοιπων έργων υποδομής.
panagopg@gmail.com
