Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ δεν φαίνεται να αλλάζουν τα πολιτικά δεδομένα. Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα φρενάρει τη φθορά, αλλά αυτό μάλλον δεν εξαρτάται πλέον μόνο από την ίδια. Είναι φανερό ότι το βασικό επιχείρημα που έχει μείνει στον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι ότι δεν υπάρχει κανένας άλλος που να εγγυάται τη «σταθερότητα» και την επιστροφή της χώρας στην «κανονικότητα». Αν αυτό μεταβληθεί θα επέλθει ανεξέλεγκτη εκλογική κατάρρευση.
Ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του συνεχίζουν να επιχειρηματολογούν επισείοντας τον κίνδυνο του εκτροχιασμού της χώρας. Σημαντική μερίδα πολιτών δεν έχει ξεπεράσει ακόμα το σοκ των αυτοσχεδιασμών της περιόδου των μνημονίων. Όσα συμβαίνουν, ακόμα και τώρα, στο πολιτικό σύστημα ενισχύουν όσους ισχυρίζονται ότι η χώρα σώθηκε κυριολεκτικά από συγκυρία και τυχαία γεγονότα. Η αλήθεια είναι ότι ο «θεός της Ελλάδας» έβαλε το χέρι του για να βγούμε ακόμα μια φορά στο ξέφωτο, αλλά ως «κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας» συνεχίζουμε να αρνούμαστε να ενηλικιωθούμε.
Το επιχείρημα της «σταθερότητας» και της «κανονικότητας» παρότι δεν έχει τη λάμψη του παρελθόντος, παραμένει ισχυρό σε κρίσιμη μάζα του εκλογικού σώματος. Οι πολίτες δεν βιώνουν μια καλύτερη καθημερινότητα και γίνονται κοινωνοί παρωχημένων αντιλήψεων και πρακτικών, αλλά μέχρι πρόσφατα δεν έδειχναν διατεθειμένοι να ρισκάρουν τα πάντα σε μια «τυφλή» επιλογή. Αυτό όμως φαίνεται πως μεταβάλλεται με ταχύτητα. Η ακρίβεια και η μισθολογική καθήλωση, το ρουσφέτι και η αυθαιρεσία, η αίσθηση χειραγώγησης της δικαιοσύνης και των θεσμών, η ενίσχυση ολιγαρχών και οικονομικών συμφερόντων, η εγκατάλειψη της υγείας με αυτοσχεδιασμούς -όπως αυτούς που ζήσαμε τις περασμένες ημέρες και τοπικά- μόνο σταθερότητα και ασφάλεια δεν εκπέμπουν. Η δυσαρέσκεια κατά της κυβέρνησης φουσκώνει επικίνδυνα. Η εικόνα του Μητσοτάκη, που αποτέλεσε το ισχυρό χαρτί της Ν.Δ. τις προηγούμενες εκλογές, έχει πλέον θαμπώσει.
Οι δημοσκοπήσεις αλλά και οι δυναμικές που έχουν δημιουργηθεί συνηγορούν στην εκτίμηση ότι οδηγούμαστε σε μια νέα πολιτική περίοδο. Τα πρόσωπα που θα πρωταγωνιστήσουν και οι κομματικές ισορροπίες της νέας πολιτικής περιόδου βρίσκονται υπό διαμόρφωση. Με βάση τα σημερινά δεδομένα δύσκολα θα υπάρξει στο μέλλον αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός και σε ποια κατεύθυνση θα κινηθεί το εκλογικό σώμα, παραμένει ζητούμενο.
Είναι εμφανές ότι οι εξελίξεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις. Το να δημιουργηθεί ένα ενιαίο κόμμα στον χώρο της Κεντροαριστεράς, όπως ήταν στο παρελθόν το ΠΑΣΟΚ, και να διεκδικήσει αυτοδύναμα την εξουσία φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο. Οι προσωπικές στρατηγικές και οι διαφορετικές προσεγγίσεις είναι τόσες πολλές και αντικρουόμενες, που η ενοποίησή τους προϋποθέτει ηγετικές φυσιογνωμίες, που δεν φαίνεται να υπάρχουν.
Τα όσα συνέβησαν το τελευταίο διάστημα στον ΣΥΡΙΖΑ έδειξαν ότι οι προσωπικές στρατηγικές και η τυχοδιωκτική αντίληψη περί πολιτικής οδηγεί σε αδιέξοδο. Το κύμα της αγανάκτησης μπορεί να αξιοποιείται και με αφορισμούς μπορεί να οδηγήσει στην εξουσία, αλλά η πολιτική πραγματικότητα οδηγεί σε διάψευση κάθε αυταπάτης. Η προσγείωση στην πραγματικότητα οδηγεί στη σύγκρουση των «εγώ», που έχουν μάθει να έχουν πάντα δίκιο και να κουνούν το δάχτυλο. Όλα τ’ άλλα είναι απολύτως φυσιολογικά, όπως και τα γέλια μέχρι δακρύων που προκαλεί το ξεφούσκωμα των απολύτως τίποτα, που νόμιζαν ότι έγιναν κάτι!
Το ΠΑΣΟΚ μέχρι τώρα δείχνει μια απίστευτη ωριμότητα αποφεύγοντας το ξεκατίνιασμα σε ζωντανή μετάδοση. Η προεκλογική μάχη των υποψηφίων διατηρείται σε ένα επίπεδο πολιτικής σοβαρότητας, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι αυτό θα διατηρηθεί όταν φτάσει στη δεύτερη Κυριακή. Σε εκείνη την κάλπη δεν θα κριθεί μόνο το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος, αλλά και το τι θα συμβεί την επόμενη μέρα στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Θα υπάρξει ηγεσία που θα ενοποιήσει την Κεντροαριστερά και θα αποτελέσει το βασικό κόμμα εξουσίας ή θα έχουμε και εδώ αποχωρήσεις και δημιουργία νέων κομματικών σχηματισμών; Τα πάντα μπορούν να συμβούν.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι το επόμενο διάστημα θα έχουμε νέο πολιτικό σκηνικό. Οι εξελίξεις σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ θα επηρεάσουν τόσο τη Ν.Δ. όσο και τα υπόλοιπα κόμματα δεξιά και αριστερά του πολιτικού φάσματος. Το κρίσιμο είναι να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο, που θα ενισχύει την πολιτική και θα δημιουργεί συνθήκες σταθερότητας για τη χώρα και τους πολίτες. Όσοι πιστεύουν ότι υπάρχουν λύσεις έξω από την πολιτική, τους πολιτικούς και το δημοκρατικό σύστημα προφανώς νομίζουν ότι βάζοντας φωτιά στο σπίτι τους θα καταστρέψουν τον γείτονα γιατί θα του μαυρίσουν το ντουβάρι!

panagopg@gmail.com