Τρίτη, 10 Δεκεμβρίου 2013 15:02

Φυσικές καταστροφές και ανθρώπινες επεμβάσεις

Γράφτηκε από τον

Φυσικές καταστροφές και ανθρώπινες επεμβάσεις

 

Προς το παρόν οι βροχές σταμάτησαν, αν και οι οιωνοσκόποι κοιτάζοντας το φεγγάρι αποφαίνονται ότι τα δύσκολα είναι πίσω.

 

 Λιακάδα αλλά και κρύο το οποίο από σήμερα γίνεται τσουχτερό. Ο τόπος στέγνωσε αλλά τα σημάδια της δυνατής βροχόπτωσης έμειναν και προειδοποιούν.

Μετά τις καταστροφές όλοι τρέχουν για να κάνουν εκτιμήσεις και να μοιράσουν υποσχέσεις αποκατάστασης των ζημιών και ενίοτε αποζημίωσης των πληγέντων. Ενόψει και των εκλογών αντιδικούν για τις ευθύνες που έχουν οι διαφορετικές βαθμίδες αυτοδιοίκησης, παρακάμπτοντας το γεγονός ότι αν είχαν δοθεί τα χρήματα που χρειάζονταν σε κάποιες περιπτώσεις, δεν θα υπήρχαν ζημιές.

Συνήθη φαινόμενα στην πολιτική σκηνή -τοπική και κεντρική- τα οποία μεταθέτουν το πρόβλημα οργάνωσης της άμυνας απέναντι στα καιρικά φαινόμενα, σε μονομαχίες εντυπωσιασμού και αποποίησης των ευθυνών οι οποίες αναμφισβήτητα υπάρχουν.

Για να το ξεκαθαρίσουμε μια και καλή, οι καταστροφές κάθε φορά έχουν συγκεκριμένες αιτίες και το μόνον που δεν φταίει είναι η ένταση του καιρικού φαινομένου. Εχουν συμβεί πολύ πιο έντονα φαινόμενα στο παρελθόν, αλλά οι ζημιές ήταν πολύ λιγότερες καθώς η επέμβαση του ανθρώπου στη φύση ήταν πολύ μικρότερης έντασης και άφηνε την πολυτέλεια της απορροής. Ακόμη και σε ιστορικές καταστροφές η αιτία δεν ήταν η ένταση της καταιγίδας αλλά η ανθρώπινη επέμβαση που δεν κατάφερε να χειραγωγήσει τη φύση.

Η ιστορία του Νέδοντα είναι πολύ διδακτική στον τομέα αυτό: Κάποτε η κοίτη του περνούσε μπροστά από τους Αγίους Αποστόλους, τα σκαλιά του Αγίου Νικολάου και ακολουθώντας το πρανές έφθανε μέχρι τη θάλασσα. Από την άλλη πλευρά ακολουθούσε το πρανές της Ράχης (το όνομα της συνοικίας λέει πολλά) και έφθανε μέχρι τις Γουλιμίδες όπου συναντιόταν με άλλα ρέματα σχηματίζοντας βάλτο. Η φυσική διαμόρφωση ήταν αποτέλεσμα διεργασιών αιώνων και δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η ιστορική Καλαμάτα ήταν χτισμένη περί το Κάστρο και το λόφο που κατεβαίνει "σβήνοντας" μέχρι τους Ταξιάρχες ανατολικά και στα Καλύβια δυτικά. Ούτε ότι μια τεράστια έκταση από τους Αγίους Αποστόλους μέχρι την Παραλία έχει το όνομα "Ποταμιά" στα συμβόλαια. Με διαδοχικές εκβαθύνεις μειώθηκε το εύρος της κοίτης και αποδόθηκαν τεράστιες εκτάσεις για χρήση. Την ευφορία από το κατόρθωμα σκόρπισε το ποτάμι με βίαιο τρόπο στις τρομακτικές πλημμύρες του 1924 και του 1935 και πολλές άλλες μικρότερες.

Τεράστιο το έργο τιθάσευσης του Νέδοντα, τεράστιες και οι επεμβάσεις όμως που συνεχίζονται χωρίς να παίρνεται υπόψη η παράμετρος των φυσικών κινδύνων. Αυτή η λογική είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει και νέες καταστροφές στις ίδιες ή διαφορετικές περιοχές ανάλογα με το σημείο και τον τρόπο εκδήλωσης των φαινομένων. Υπάρχουν μελέτες αντιπλημμυρικών έργων που είναι στα χαρτιά εδώ και χρόνια. Υπάρχουν προβλήματα καθαρισμού μεγάλων υδάτινων συστημάτων που τα γνωρίζουν πολύ καλά οι αρμόδιοι. Υπάρχουν μεγάλες κατασκευές που εμφανώς επεμβαίνουν βιαίως στη φύση χωρίς επαρκή υδραυλικά έργα. Υπάρχουν οι επεμβάσεις των ανθρώπων που αθροίζονται τραγικά μερικές φορές στα όσα προαναφέρθηκαν. Χωρίς πλήρη καταγραφή, σχέδιο επεμβάσεων και χρηματοδότηση, οι καταστροφές από φυσικά φαινόμενα είναι και αναμενόμενες και δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις οδυνηρές.

 

 

Ηλίας Μπιτσάνης