Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η έκθεση του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας στην Βαρσοβία για την παγκόσμια αγορά ελαιολάδου. Μέσα από ένα πλήθος στοιχείων γίνεται περισσότερο κατανοητή η κατάσταση που διαμορφώνεται παγκοσμίως για να γίνουν και οι ανάλογες κινήσεις.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι τα στοιχεία που παρουσιάζει για την Ισπανία, τα οποία είναι γνωστά σε όσους ασχολούνται με το προϊόν όχι όμως και ευρύτερα. Η χώρα της Ιβηρικής κερδίζει τον τίτλο του "μεγάλου παίκτη" πλέον στη διεθνή αγορά και από τα όσα συμβαίνουν σε αυτή έχουν άμεση επίδραση σε όλο τον κόσμο.
Οπως σημειώνει, "η Ισπανία όταν το 1985 είχε εισέλθει στην τότε ΕΟΚ, παρήγαγε περίπου 400 χιλ. τόνους ελαιολάδου. Σήμερα παράγει μεταξύ 1-1,4 εκ. τόνων, καθώς παρά την μείωση των επιδοτήσεων προς τους παραγωγούς, κατάφερε με σύγχρονες καλλιεργητικές μεθόδους (πυκνή φύτευση όπου τα δένδρα τοποθετούνται κοντά το ένα στο άλλο, δεν ψηλώνουν πάνω από 2 μέτρα και είναι εύκολη η συλλογή του καρπού με την χρήση μικρών τρακτέρ), να πολλαπλασιάσει την παραγωγή μειώνοντας παράλληλα το κόστος της".
Ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει και το ζήτημα της συγκεντροποίησης της παραγωγής στην Ισπανία: "Αναφέρεται η περίπτωση του ισπανικού συνεταιρισμού Hojiblanca Group (βρίσκεται στην Ανδαλουσία, στην επαρχία της Cordoba), ο οποίος προήλθε από την συγχώνευση το 2009 των δύο μεγαλύτερων ισπανικών συνεταιρισμών, Hojiblanca και Cordoliva, ο οποίος με την συνένωση αντιπροσωπεύει 25.000 μικρούς παραγωγούς με ύψος παραγωγής τους 80.000 τόνους ετησίως. Η εταιρεία, στα πλαίσια των δραστηριοτήτων της έχει συνάψει το 2009 και συμβόλαιο δημιουργίας joint venture (50/50) με τον αμερικανικών συμφερόντων πολυεθνικό όμιλο επιχειρήσεων Cargill. Το προαναφερόμενο joint venture με την επωνυμία "Mercaóleo", λειτουργεί πλήρως αυτοματοποιημένο εργοστάσιο συσκευασίας ελαιολάδου (στην πόλη Αντεκουέρα) από τον Οκτώβριο του 2009, (επένδυση της τάξης των 18 εκ. ευρώ, με δυνατότητα συσκευασίας 100 εκ. λίτρων ελαιολάδου ετησίως) και έχει στόχο την κατάκτηση της ηγετικής θέσης στην παγκόσμια αγορά ελαιολάδου".
Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί το μεγάλο ντιλ μεταξύ της συνεταιριστικής Hojiblanca Group και της εμπορικής Dioleo, που κάνει ακόμη πιο έντονη τη διαδικασία συγκεντροποίησης της παραγωγής και της εμπορίας. Διαδικασία η οποία βεβαίως τελεί και υπό την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς ενδέχεται να συνιστά παραβίαση των "κανόνων ανταγωνισμού".
Τα στοιχεία που προαναφέρθηκαν εξηγούν και ένα "παράδοξο" από πρώτη ματιά: Ενώ υπάρχει συνεχής αύξηση της ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο, οι τιμές παραμένουν στα ίδια επίπεδα αν δεν πέφτουν ακόμη.
Είναι φανερό ότι σε αυτό το πεδίο ανταγωνισμού η Ελλάδα είναι χαμένη από χέρι, πολύ περισσότερο καθώς πέραν των Ισπανών στη διεθνή αγορά μπαίνουν νέες χώρες σε όλο τον κόσμο (κυρίως από τη Λατινική Αμερική και την εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης Μεσόγειο), ενώ αυξάνεται ο αριθμός των ανταγωνιστικών προϊόντων (έλαια από διάφορα φυτά) τα οποία υποστηρίζονται από ιατρικές έρευνες για τις "φαρμακευτικές" τους ιδιότητες.
Σε κατάσταση κρίσης ο τομέας του ελαιολάδου έχει προκαλέσει την ενεργοποίηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία ενδέχεται να παρουσιάσει τις επόμενες ημέρες τις προτάσεις της. Η γενική ιδέα μιλάει για πρόταση που έχει ως άξονες "την αναδιάρθρωση του κλάδου, τον έλεγχο της ποιότητας, την αλυσίδα προστιθέμενης αξίας, τις μεθόδους προώθησης του προϊόντος, την λειτουργία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου και τον ανταγωνισμό με τις τρίτες χώρες".
Το μεγάλο πρόβλημα για την Ελλάδα δυστυχώς είναι ότι δεν έχει διαμορφωμένη πολιτική ούτε για τις αλλαγές που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ούτε για τη χάραξη μιας στρατηγικής για τον κλάδο μέσα στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται παγκοσμίως. Ασφαιρα πυρά προς το παρόν η "τυποποίηση" που δεν γίνεται, η "ποιότητα" που δεν εκτιμάται και η "συλλογικότητα" των παραγωγών που έχει εξαφανιστεί. Σε συνθήκες κρίσης η περιδίνηση γκρεμίζει πολλές βεβαιότητες και αποκαλύπτει ότι "ο βασιλιάς είναι γυμνός".
