Πριν από 10 μήνες περίπου σε αυτή τη στήλη είχαμε δημοσιεύσει ένα σημείωμα με τίτλο "Αγροτική πολιτική με σχέδιο και όχι αερολογίες". Από τότε μεσολάβησαν διαφορετικές κυβερνήσεις και διπλές εκλογές, αλλά δεν έχει αλλάξει τίποτε. Και δικαιώνεται η κριτική την οποία έχουμε ασκήσει σχετικά με τις "νέες ιδέες" που ξεφούρνισαν οι αγροτοσωτήρες σε όλα τα επίπεδα. Ιδέες για τις οποίες ήδη έχουν δαπανηθεί χρήματα και δεν αποκλείεται στο επόμενο διάστημα να σκάσει μύτη πάλι κανένα "πρόγραμμα" που θα το μοιραστούν οι ειδήμονες, στο ξεκοκάλισμα κοινοτικών κονδυλίων για να "μελετήσουν" την υλοποίηση των ιδεών. Αλλωστε έτσι λειτουργεί η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία, με ένα εκτεταμένο δίκτυο σιτιζόμενων στο πρυτανείο και παραγόντων… αέρα κοπανιστό, που αποτελούν τους πλέον ένθερμους υποστηρικτές των πολιτικών επιλογών του σκληρού πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ας θυμηθούμε κάποιες επισημάνσεις εκείνου του σημειώματος του Φεβρουαρίου: «Στην αρχή ήταν τα "καλάθια αγροτικών προϊόντων" που θα άλλαζαν τα δεδομένα στην ύπαιθρο και παρουσιάστηκαν με τυμπανοκρουσίες, περιφερειακά συμβούλια και άλλα επικοινωνιακά κόλπα. Μετά από ένα χρόνο περίπου επαληθεύεται η λαϊκή σοφία που προειδοποιεί ότι "όπου ακούς πολλά κεράσια, κράταγε μικρό καλάθι". Δεν χρειάζονται περισσότερα σχόλια για μια ιστορία που είναι βέβαιο πως θα επανέλθει κάποια στιγμή για λόγους εντυπωσιασμού, χωρίς κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. Αλλωστε εδώ στη Μεσσηνία έχουμε μοιράσει τόσα… καλάθια με προϊόντα της περιοχής στους κατά καιρούς επίσημους τουρίστες που επισκέπτονται τους φορείς της αυτοδιοίκησης, όσα θα έφθαναν για να κατακτήσουμε τις… διεθνείς αγορές με τη λογική των εμπνευστών της ιστορίας».
Ενα χρόνο ενωρίτερα, το Φεβρουάριο του 2011, είχε γίνει "διαβούλευση" από την Περιφέρεια Πελοποννήσου στην οποία επίσης είχε πωληθεί… αέρας κοπανιστός. Η αναφορά στην ιστοσελίδα της είναι απολύτως χαρακτηριστική: «Η "νέα στρατηγική" φαίνεται να έχει μια έντονη χροιά εντατικοποίησης της παραγωγής. Αυτό διατυπώθηκε ρητά στις 17/12/2010 στην Καλαμάτα από τον Γ.Γ. του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης Γ. Κανελλόπουλο, ο οποίος μιλώντας για τη "νέα στρατηγική" του υπουργείου έδωσε πολλές το σύνθημα "Αυξήστε την παραγωγή!". Για εμάς είναι σαφές ότι η εντατικοποίηση σημαίνει αυξημένες αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, είτε αυτό αφορά τη ρύπανση των υδάτων, είτε την απώλεια της μοναδικής ελληνικής βιοποικιλότητας, είτε ακόμα και εκτεταμένες περιβαλλοντικές ζημιές σε άλλα μέρη της υφηλίου (χαρακτηριστικό παράδειγμα η εντατική κτηνοτροφία που στηρίζεται σε ζωοτροφές οι οποίες εν πολλοίς παράγονται σε χώρες του τρίτου κόσμου, σε βάρος τροπικών δασών και άλλων παρθένων εκτάσεων), είτε ακόμα αφορά την αυξημένη κατανάλωση φυσικών πόρων και την αυξημένη παραγωγή αερίων θερμοκηπίου. Θέση μας είναι ότι η στρατηγική του υπουργείου και της κυβέρνησης (συνεπώς και το "Καλάθι της Περιφέρειας") πρέπει να κατατείνει σε μία γεωργία-κτηνοτροφία και διατροφή που να είναι συνολικά περιβαλλοντικά υπεύθυνη, έτσι ώστε να είναι μακροπρόθεσμα αειφόρος δηλαδή βιώσιμη από κάθε άποψη».
Τώρα όποιος κατάλαβε κατάλαβε, και επειδή δεν κατάλαβε κανένας τι εννοούσε ο ποιητής, η προσγείωση στην πραγματικότητα είναι ανώμαλη: Το βασικό προϊόν της περιοχής, το ελαιόλαδο, έχει παραδοθεί στις ορέξεις των αετονύχηδων της αγοράς που εκμεταλλεύονται την κρίση και έχουν κατεβάσει την τιμή του κάτω από αυτήν του ισπανικού, σύμφωνα και με εκτιμήσεις των παραγόντων της Ιβηρικής. Οι ελληνοποιήσεις οπωροκηπευτικών συνεχίζονται χωρίς να λαμβάνεται κανένα μέτρο προστασίας της παραγωγής και των καταναλωτών (από τα απίστευτα είναι το ότι ελληνοποιούνται ακόμη και ρίγανη από την Τουρκία ή χαμομήλι από την Αίγυπτο). Οι συντελεστές του κόστους παραγωγής αυξάνονται διαρκώς και η ρευστότητα έχει στερέψει με αποτέλεσμα να γίνεται προβληματική ακόμη και η καλλιέργεια σε ορισμένες περιπτώσεις. Το ίδιο το υπουργείο ομολογεί την κατάσταση ασφυξίας στην οποία έχει περιέλθει η αγροτική οικονομία, καθώς αναζητεί αλλά δεν μπορεί να βρει πόρους για να χρηματοδοτήσει επιδοτούμενα δάνεια αν "πεισθούν" οι τράπεζες να τα χορηγήσουν.
Η πορεία πλήρως αποδιοργάνωσης της αγροτικής παραγωγής έχει δρομολογηθεί και οι πολιτικοί παράγοντες σε όλα τα επίπεδα γυρίζουν με τα άδεια καλάθια στο χέρι από ημερίδα σε ημερίδα και από εκδήλωση σε εκδήλωση εκφωνώντας λογύδρια μεταξύ συγγενών και φίλων. Αδυνατούν να δώσουν πραγματική διέξοδο, δέσμιοι της πολιτικής που επισημαίνουμε εδώ και χρόνια: «Δυστυχώς ως αγροτική πολιτική για τη χώρα νοείται η μεταφορά της πολιτικής που ασκείται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, την οποία το μόνο που ενδιαφέρει είναι η όλο και μεγαλύτερη φιλελευθεροποίηση προκειμένου να τοποθετηθούν σε άλλες αγορές τα βιομηχανικά προϊόντα της. Η πρώτη απαίτηση από τις πολιτικές δυνάμεις είναι να διαμορφώσουν πραγματική πολιτική για την ελληνική γεωργία, να σταματήσουν να παραπέμπουν για κάθε θέμα στην… Ευρωπαϊκή Ενωση και τις αγορές».
Χωρίς αλλαγή πορείας, η αγροτική οικονομία βαδίζει με βεβαιότητα στον γκρεμό, στον οποίο τη σπρώχνει να φθάσει πιο γρήγορα η φοροεπιδρομή των υποταγμένων στα μνημονιακά κελεύσματα.
