Στην ακροτελεύτια παράγραφο του κειμένου αναφέρεται ότι «το περιεχόμενο της γνωμοδότησης, αν και εκδόθηκε στις 24 Απριλίου, μέχρι τώρα δεν έχει δημοσιοποιηθεί από καμία περιφέρεια της χώρας». Οπως φαίνεται από το ρεπορτάζ, αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο και έχει να κάνει με την έντονη διαφωνία της Επιτροπής Περιφερειών με την πολιτική διαχείρισης που προωθείται και έχει ως στόχο τη δημιουργία μεγάλων μονάδων επεξεργασίας. Φυσικά η διαφωνία είναι έμμεση και έχει να κάνει με τον ριζικά διαφορετικό προσανατολισμό των περιφερειών προς την ανακύκλωση που θεωρείται πλέον ως το βασικό στοιχείο μιας πολιτικής διαχείρισης.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα «μεταξύ των προτάσεων που απευθύνει η Επιτροπή των Περιφερειών στην Κομισιόν, ορισμένες από τις βασικότερες είναι οι παρακάτω:

- Γνωμοδοτεί ρητά ότι η πρόληψη παραμένει ο πρώτος και πιο σημαντικός τρόπος για να μειωθεί η επιβάρυνση στο περιβάλλον.

- Τάσσεται υπέρ της αύξησης του υφιστάμενου υποχρεωτικού στόχου, όσον αφορά την ανακύκλωση αστικών στερεών αποβλήτων, από 50% επί του συνόλου των παραγόμενων απορριμμάτων, που είναι σήμερα, σε 70% έως το 2020.

- Υποστηρίζει το αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει την απαγόρευση της καύσης ανακυκλώσιμων και οργανικών αποβλήτων έως το 2020.

- Τα Διαρθρωτικά Ταμεία και το Ταμείο Συνοχής (σ.σ. που διαθέτουν Κοινοτικά κονδύλια) θα πρέπει να συμμετέχουν σε έργα υποδομών καύσης ή ανάκτησης ενέργειας μόνο εφ' όσον εντάσσονται σε ένα συνεκτικό σύνολο διαχείρισης αποβλήτων, στο οποίο θα περιλαμβάνονται επαρκείς υποδομές που θα εξασφαλίζουν προηγουμένως τη διαλογή, τον καθαρισμό και την ανακύκλωση των συλλεχθέντων αποβλήτων» αναφέρει η γνωμοδότηση. Δηλαδή, πριν πάμε σε υποδομές καύσης ή ανάκτησης ενέργειας, πρέπει προηγουμένως να έχει εξαντληθεί κάθε δυνατότητα πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης.

«Τάσσεται ρητά υπέρ της απαγόρευσης ταφής οποιουδήποτε οργανικού ή βιοαποδομήσιμου αποβλήτου (τροφές, χαρτί, ξύλο κ.λπ., που αποτελούν σχεδόν το 70% του συνόλου των αστικών στερεών αποβλήτων), το οποίο μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί ή να ανακυκλωθεί. Θέτει ως στόχο να προορίζεται για ταφή στο 5% ή και λιγότερο μέχρι το 2020».

Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «η χορήγηση των επιδοτήσεων, που προορίζονται για έργα στα χαμηλότερα επίπεδα ιεράρχησης της διαχείρισης αποβλήτων, θα πρέπει να εξαρτάται από την προηγούμενη εφαρμογή όλων των αναγκαίων μέτρων για την επίτευξη των στόχων που τίθενται στις ανώτερες θέσεις».

Οι τοποθετήσεις αυτές των εκπροσώπων της αυτοδιοίκησης έρχονται να δικαιώσουν όλους εκείνους οι οποίοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αντιτάσσονται σε σχέδια που αντί για την ανακύκλωση οδηγούν τα σκουπίδια στα εργοστάσια μεγιστοποιώντας πρακτικά τα οφέλη εκείνων που θα αναλάβουν τελικά να μας… σώσουν από τις χωματερές. Πρόκειται για μια κατεύθυνση στην οποία επιμένουμε εδώ και χρόνια από αυτήν εδώ τη στήλη, επισημαίνοντας το λάθος δρόμο που έχει πάρει η ιστορία.

Πέρα από το πλήθος ενστάσεων και ερωτημάτων που έχουν τεθεί σχετικά με την πολιτική που έχει επιλέξει η Περιφέρεια, εκείνο το οποίο θα πρέπει να επισημάνουμε είναι το γεγονός ότι μέχρι τώρα δεν έχει παρουσιαστεί κανένα σχέδιο για τον τρόπο με τον οποίο θα εξαντληθούν όλα τα περιθώρια ανάκτησης των υλικών. Προϋπόθεση που ζητείται να ισχύει με την αναθεώρηση των κανονισμών, για τη χρηματοδότηση των εργοστασίων στα οποία πρέπει να φθάνουν μόνο τα υλικά που δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Αντιθέτως και ενώ οι δήμοι ζητούσαν ενδιάμεση διαχείριση με διαλογή και ανακύκλωση υλικών, η Περιφέρεια είχε επιλέξει τη λύση των δεματοποιητών που δεν συνιστούν τίποτε περισσότερο από χωματερές συσκευασμένων σύμμεικτων σκουπιδιών.

Το ζήτημα της διαχείρισης των σκουπιδιών αφορά όλους τους πολίτες και πρέπει να γίνει δική τους υπόθεση. Αν δεν το αντιληφθούν όσο είναι ενωρίς ώστε να ζητήσουν άλλη πολιτική διαχείρισης, θα κληθούν να το πληρώσουν ακριβά μέσα από τα τέλη σε μια εποχή εξοντωτικής λιτότητας.

Ηλίας Μπιτσάνης